Chit saⁿ hāng ê bûn-toê sı̄ chin khoah, iā sı̄ lâng só͘ ài. Só͘-lô-bûn tı̄ Thoân-tō 10 : 1 chat ū kóng, “Lâng tiau-hô phang-ko chin hó, chı̍t-ē jı̍p to̍k-thâng sûi-sı̂ pı̀ⁿ chhàu. Lâng ū chun-kùi êng- kng chiâu-pı̄ tı̀-sek, miâ-siaⁿ pò-iông chin hn̄g, chı̍t-ē kiâⁿ m̄-hó iā sı̄ án-ni”. Lâng ū kiau-ngō͘ tham-sim chū-toā ê sèng-chit, boē oē chū-chè; siông-siông oē chiong chit saⁿ hāng gō͘-ēng kè-thâu kàu bô hān-liōng. Taⁿ ēng chit saⁿ hāng lio̍k-sio̍k siá bêng tı̄ ē-toé :
1. Châi : Chiū-sı̄ chı̂ⁿ-châi. Che sı̄ ta̍k lâng só͘ khiàm-ēng, hō͘ lâng siu-jı̍p ēng-chhut ê pı̂n-kù. Kó͘-chá sı̄ ēng mı̍h oāⁿ mı̍h. Hiān-kim chhiⁿ-hoan iā ū. Sèng-keng kóng, Chı̂ⁿ-châi sı̄ Siōng-tè só͘ siúⁿ-sù, tio̍h-boâ lâi tit-tio̍h, chiah an- lo̍k hióng-siū. Lâng ta̍k hāng ài ēng kè- chhek lâi tô͘-bô͘ thàn chı̂ⁿ, chóng-sı̄ kun- chú ài châi, chhú chi iú-tō. Sèng-keng kóng, Tham-châi sı̄ bān-ok ê kun-goân. Khoàⁿ chit-tia̍p siā-hoē ū chin choē khoán. Ū-ê sòng-hiong lâi thiám-bı̄ lâng, ū-ê choè hā-chiān tı̀-kàu hoān-choē, iā ū kau-thok sū-gia̍p chiū siū-iū, iā siū-thok pān sū chı̍t-sut-á koân chiū siū mái- chiok, ū choè toā-koaⁿ soè-koaⁿ iā siū-iū put-siáu, soà liáu koaⁿ, pāi miâ sı̄ chin choē. Ū-ê kàu hó-gia̍h ài ēng gûn-hún sı̄ⁿ sí lâng : chhin-chhiūⁿ Khap-bān ài hāi Bo̍k-tí-kái kap Iû-tāi-cho̍k, goān ēng i ê chı̂ⁿ la̍p-jı̍p kok-khò͘. M̄-kú lō͘- bé hāi ka-kı̄.
Hiān-kim iā ū ēng chı̂ⁿ ê sè-thâu lâi khi-bú lâng, hāi lâng. Ū-ê lām-sám ēng, phiâu, tó͘, ím, hāi miā, hāi seng-khu. Che lóng sı̄ sún-hāi kóng boē liáu. Só͘-í Pó-lô ū bián-lē Thê-mô͘-thài, tio̍h khó͘- khǹg hó-gia̍h lâng gâu choè hó-sū, gâu si-chè. Bí-kok ê hù-ong Ká-lâm-kı̂ kun pêng-sı̂ sàn-hiong, kàu tit-tio̍h toē-pō͘, khui thih-kang-chhióng ū toā thàn, í-āu poàⁿ-sè chiū sàn chı̂ⁿ-châi choè hó-sū; kiōng ū kúi-nā chheng bān gûn. Chiū- sı̄ kià-hù chông-su-lâu, lô-tōng hoē-siā, Bān-kok hô-pêng-hoē, kàu-io̍k-kài. Nā ū chit hō lâng chiū sı̍t-chāi sı̄ Chû-siān- ka. M̄-kú bô tek-khak chin hó-gia̍h chiah oē, nā chı̄n i ê pún-hūn chiàu i ê khùi-la̍t lâi pang-chān, iā sı̄ chû-siān- ka ê lâng. I sı̄ tùi khek-liám lâi chiâⁿ-ê.
Sèng-keng kóng, Siōng-tè siúⁿ-sù lâng chı̂ⁿ-châi, ài lâng gâu ēng. Ou-kah kóng, Siōng-tè hō͘ goá chia̍h, chhēng kàu-gia̍h chiū ti-chiok, kiaⁿ-liáu hó-gia̍h lâi chhia-chhí, bô kèng-pài Iâ- hô-hoa. Sàn-hiong oē choè chha̍t, lām- sám chiù-choā. Sèng-keng kóng, Kiû jı̂n-gı̄ ê lâng, m̄-nā tit-tio̍h jı̂n-gı̄, oē tit-tio̍h hó-gia̍h kap chun-kùi. Iâ-so͘ kóng, Siōng-tè kok kap I ê gı̄ tio̍h kiû, chiū chiah ê mı̍h chū-jiân ke hō͘ lín. Án-ni chı̂ⁿ-châi sı̄ lâng só͘ ài, nā bô chim-chiok siông-siông oē hoān-choē. Í-lı̄-sa ê lô͘-po̍k Ki-khap-se, àm-chı̄ⁿ khı̀ siu Nái-bān ê gûn kap mı̍h, só͘-í Nái-bān ê thái-ko ı̂ hō͘ i. Che sı̄ hoān- choē ê ûi-thoân, m̄ sı̄ sió-khoá.
2.Sè : chiū-sı̄ ū koân-sè. Che iā sı̄ bô hān. Ta̍k lâng só͘ tio̍h ū-ê. Tāi- tiōng-hu m̄ thang chı̍t sı̂ bô koân, chóng-sı̄ tio̍h ū chún-chat, chè-hān kap khoan-iông. Pó-lô kóng, Goá ū koân, chóng-sı̄ goá m̄ ēng i; koh kóng, Siōng- tè siúⁿ-sù goá ū koân, m̄ káⁿ lām-sám ēng, hoán-tńg ài pang-chān lâng. Nā oē kàu án-ni ū koân sı̄ chin hó, bián kiaⁿ gō͘-sū, hoán-tńg ū lı̄-ek lâng ê só͘- chāi. Iâ-so͘ ê ha̍k-seng khoàⁿ-kı̀ⁿ in Sian-siⁿ hiah ū koân, chı̍t pái khoàⁿ lâng m̄ hoán-hoé, kiò I tùi thiⁿ kiû hé lâi sio sí hiah ê lâng. Iâ-so͘ bô án-ni, I ū toā lı̂n-bín ê sim. Sai-kong Se-bûn khoàⁿ Sù-tô͘ ū koân, chhiú hoāⁿ chiū siū Sèng Sı̂n, ài ēng chı̂ⁿ boé hit ê koân. Pí-tek kóng, Chı̂ⁿ kap lí lóng tio̍h bia̍t- bô, lí phah-sǹg Siōng-tè ê siúⁿ-sù oē ēng chı̂ⁿ boé mah ? Hiah ê lâng khoàⁿ Iâ-so͘ kiâⁿ sı̂n-jiah, chiū mn̄g : Lí ēng sím-mı̍h koân kiâⁿ án-ni, chı̄-chūi siúⁿ- sù lí chit ê koân ah ? Án-ni thang chai, lâng nā khoàⁿ-kı̀ⁿ ū koân chin ài, m̄-kú ū sı̂ oē ēng chhò, chhin-chhiūⁿ Sò-lô bē hoán-hoé ê sı̂, chioh kong-hoē ê koân hāi kàu-hoē, só͘-í āu-lâi chhim-chhim hoán-hoé í-chêng ê m̄-tio̍h, m̄ káⁿ ēng i ê koân.
Lūn Sè, hiān-sı̂ lâng chin choē lām-sám ēng. Chá A-khap ông chià-koân chiàm siān-liông-bı̂n Ná-po̍k ê hn̂g, Siōng-tè bēng-lēng sian-toi chiù-chó͘ i, hō͘ i lâu huih lâi sí. Tāi-pı̍t ông chià-sè chiàm chı̄n-tiong peng Ou-lı̄-a ê bó͘. Siōng- tè bēng-lēng sian-ti chiù-chó͘ i, āu-lâi chai-ē bô lı̄ i ê ke. Í-lı̄ nn̄g ê kiáⁿ khò in lāu-pē choè chè-si, tiàm tiān-lāi lām- sám choè, tı̀-kàu lóng bia̍t-bô. Sio̍k- gú kóng, Khò sè hō͘ sè gō͘, chı̍t tāi phiⁿ lâng, tio̍h saⁿ-tāi hō͘ lâng phiⁿ. Án-ni sui-jiân ū sè, tio̍h gâu pang-chān lâng, m̄ thang khi-bú lâng, hia̍p-chè lâng, chiah ū ha̍p thiⁿ-lí. Nā chià koân-sè, put-lūn ke, á-sı̄ kok lóng oē-pāi. Chi-ná oē pāi kàu án-ni, mā sı̄ saⁿ-chiⁿ koân-sè só͘ tı̀. Tek-kok ông oē pāi, iā sı̄ chià i ê koân, lâi hiau-thun pa̍t kok. Chiàu khoàⁿ hoān-sū nā-sı̄ chià koân-sè-ê kàu-bé lóng pāi, in-ūi thiⁿ put chiông. Lâng ū siān-goān thiⁿ chiah oē chiông i. Án-ni Siōng-tè sù lâng châi-tı̀ bô pı̂ⁿ- pı̂ⁿ, ū koân-sè-ê, tio̍h khoan-iông pang-chān nńg-chiáⁿ-ê; hû-chhı̂ i, khan-kiù i, thé-thiap i, châi-poê i, chiah ū chiàu liông-sim ha̍p thiⁿ-lí.
3. Le̍k : Chiū-sı̄ khùi-la̍t, ióng-kám. Chit hāng tio̍h ta̍k lâng ū, m̄-kú toā soè sı̄ bô pı̂ⁿ. Chá ū bú-chiōng-goân, sı̄ ài kiù-kà pó-hō͘ kun-ông. Ū-ê liān bú-gē sı̄ pó-hō͘ kok-ka. Hiān-sı̂ ū toā-hàn ê ióng lâng, kàu ta̍k ūi sio-ián, sı̄ ài tián in ê ióng, lâu in ê miâ-siaⁿ, sı̍t-chāi sı̄ hó, in-ūi bô hāi lâng, m̄-kú nā hāi lâng koan-hē sı̄ toā. Ū-ê o̍h kûn- thâu, phah lâng hāi lâng ê sı̀ⁿ-miā, ū-ê ēng toā la̍t chhiúⁿ-toa̍t lâng pó-mı̍h, ū- ê toā-la̍t chiū biáu-sı̄ lâng. Chhin-chhiūⁿ Kho-lı̄-a sin chhēng thih-kah, chhiú kia̍h toā to lâi chhut-chiàn, chiū biáu-sı̄ Siōng-tè ê peh-sı̀ⁿ, tı̀-kàu hō͘ chı̍t ê bô miâ-siaⁿ ê gín-ná, Tāi-pı̍t, thâi khı̀. Chham-sun sı̄ chhut-miâ ióng ê lâng, in-ūi hò͘ⁿ ı̂m-loān tián i ê ióng-béng, soà boē kı̀-tit Siōng-tè só͘ hoan-hù-ê lâi lō͘- chhut ka-kı̄ ê kun-ki, thâu-mn̂g hō͘ lâng chián khı̀, chiū tı̀-kàu sí.
Chá Hoat-kok ông Ná-pho-lûn hoán Au-chiu, kàu hō͘ lâng lia̍h khı̀ chhiong- kun tı̄ hái-tó ê sı̂, chiah thó͘-khùi kóng, Kó͘-kim lı̍p tè-kok ê lâng chhin-chhiūⁿ A-le̍k-san-tāi, Kai-sun téng, í-kı̍p goá choè ông lóng sı̄ khò châi-le̍k, peng la̍t, to̍k-to̍k Iâ-so͘ Ki-tok só͘ lı̍p ê kok choân- jiân ēng jı̂n-ài ê la̍t. Chit-sı̂ Iâ-so͘ sui- jiân lı̄-khui sè-kan chheng goā nı̂, iā ūi- tio̍h Iâ-so͘ ê miâ lâi sí-ê boē sǹg-tit. Pa̍t lâng só͘ lı̍p ê kok, sin sí kok bông; kiám-chhái goá chhut-goā tı̄ chit ê hái- tó bē sí ê jı̍t kok bia̍t, sin pı̄ koaiⁿ-kaⁿ. Taⁿ sè-kan ê eng-hiông tı̄ tá-lo̍h ? Nā-sı̄ Iâ-so͘ só͘ lı̍p ê kok, phó͘ thiⁿ-ē kian-kò͘ kú-tn̂g tı̄-teh, êng-lng bô soe-pāi. Chheh kóng, Lâng sí lâu miâ, hó͘ sí lâu phê. Án-ni lâng ê hó pháiⁿ-miâ chiū hun-piat, sı̄ kàu éng sè-tāi, m̄ thang bô lâu hó miâ-siaⁿ.
Chiàu só͘ khoàⁿ-kı̀ⁿ, iā chham-khó kè- sin kap kūn-tāi í-kı̍p ba̍k-chêng ê sū, nā ēng chit saⁿ hāng gō͘-ēng ê lâng sı̍t-chāi ū toā sún-hāi lah. Tāi-seng sı̄ hāi pa̍t lâng, āu-lâi sı̄ hāi ka-kı̄ kap lūi-tio̍h kiáⁿ-kiáⁿ sun-sun ê hāi. Tāi-pı̍t bē chiap ông ūi ê sı̂, ū hó khoán-thāi hō͘ i hāi ê tùi-te̍k, chiū-sı̄ Sò-lô ông. Nā sǹg Tāi-pı̍t hit sı̂ ū chı̂ⁿ, in-ūi bı̂n-sim kui-oá i chió-kheh chı̂ⁿ; koh ū koân, in-ūi Siōng-tè chhe sian-ti lı̍p i choè ông; ū la̍t, oē thâi. Kho-lı̄-a. Án-ni saⁿ hāng chiâu-pı̄. Koh saⁿ pái thang thâi i ê tùi-te̍k, lóng m̄ choè, hoán-tńg khǹg i ê chiong-kun m̄ thang hāi i. M̄-nā bô hāi i ê sı̀ⁿ-miā, kàu Sò-lô hō͘ tùi-te̍k thâi sí soà khan sêng i ê hō͘-tāi, hō͘ in bô kan-khó͘. Án-ni thang kóng bô gō͘-ēng.
Iâ-so͘ lâi thoân chin-tō lóng m̄ ēng I ê koân hāi lâng, lóng sı̄ ēng koân pang- chān lâng ; i-pı̄ⁿ, koáⁿ-kúi, kiâⁿ sı̂n-jiah, soà khó͘-khǹg ha̍k-seng m̄ thang lia̍h ū koân choè hoaⁿ-hí, tio̍h gâu thoân chin-lí choè hoaⁿ-hí. Pó-lô kóng, Tio̍h ū chún-chat chiah oē tit-tio̍h siúⁿ. Án- ni lán choè Iâ-so͘ ê ha̍k-seng, put-lūn ku sím-mı̍h chit-hūn, tek-khak tio̍h chún-chat, m̄-thang ū gō͘-ēng téng-bı̄n só͘ kóng chit saⁿ hāng, chiah oē êng- kng Siōng-tè kap Chú Iâ-so͘ Ki-tok ê sèng-miâ.
(Tâi-oân Kàu-hoē-pò, Tē 432~433 koàn, 1921 nı̂ 3 ge̍h)
