11. Mı̂-hoe châng
Mı̂-hoe châng. Ta̍k kok ê lâng lóng oá-khò mı̂-hoe choè lāi goā ê saⁿ. ū chho͘, ū iù, liân boe̍h iā tio̍h se soàⁿ lâi chit. Iá ê mı̂-hoe châng tı̄ khah joa̍h ê só͘-chāi sı̀-koè ū thang khoàⁿ, chóng-sı̄ chiàⁿ--ê, bô saⁿ chhin-chhiūⁿ, tio̍h ēng lâng kang lâi chèng. Mı̂-hoe châng tùi chí chhut--ê, ta̍k nı̂ tio̍h iā, kàu chhiu-thiⁿ ū mı̂-hoe thang bán, bán liáu hit châng chiū sí. Mı̂-hoe chí kap mı̂-hoe ū lóng saⁿ chham teh. Chóng-sı̄ ū lâng chō chı̍t khoán ê khı̀-khū chin sim-sek, chhin-chhiūⁿ chı̍t ki chhâ-se, teh se mı̂-hoe ná hū-jı̂n lâng se i ê thâu-mn̂g chı̍t iūⁿ. Se kàu chí lóng chhut-lâi, mı̂-hoe pı̀ⁿ choè chin nńg thang pau kui pau. Mı̂-hoe châng m̄ sı̄ lóng-chóng sio-siāng : ū-ê chhut iù-mı̂ chhin-chhiūⁿ i-seng teh ēng--ê, ū-ê chhin-chhiūⁿ tiû ê khoán, choè hiû, saⁿ chin khin, chin sio.
Mı̂-hoe ê chí, sı̄ ná thô͘-tāu, ū chin choē iû, lâng ū géng choè chin toā tè ê iû-piáⁿ, chhı̄ gû, ti, bé, kúi-nā hō ê cheng-siⁿ, iā choè pa̍t hāng ê lō͘-ēng. Siāng tē it ta̍t-chı̂ⁿ ê mı̂-hoe sı̄ tùi Pak kap Lâm A-bí-lı̄-ka, í-kı̍p Bí-kok ê Liân-ha̍p-toē. Hit saⁿ ūi chhut chin choē. Tiong-kok iā ū khah choē chài khı̀ Tāi-eng hoē-siā chit choè pò͘.
Pa̍t khoán oē choè-tit pò͘ iā sı̄ choē, ū-ê choè joa̍h-pò͘ chhin-chhiūⁿ ong-lâi si chit ong-lâi koah, tē-á, moâ, kin-chio, nâ-tâu hiah-ê, lâng lóng ēng teh chit choè pò͘, iā sı̄ ū lō͘-ēng ê mı̍h.
12. Tâi-oân
Tâi-oân hái-sū tı̄ Jı̍t-pún ê sai-lâm pêng. Lâm kàu pak chha-put-to 240 Eng-lí ê tn̂g, sı̀-chiu-ûi lóng sı̄ hái. Toē ê hêng-sè sı̄ tńg-tu, lâm kap pak-pō͘ khah oe̍h, tiong-pō͘ khah khoah. Tang bı̄n khah choē sı̄ soaⁿ, sai bı̄n ū khoah ê pı̂ⁿ-iûⁿ.
Tı̄ Chú-āu 581 kàu 681 nı̂ ê tiong-kan Tiong-kok lâng sái chûn kè-lâi, soà koán oá 100 nı̂. Se-pan-gâ, Hoat-kok iā bat lâi. Kàu āu-lâi Hô-lân kok ū lâi chiàm Phı̂ⁿ-ô͘ hái-sū, sūn soà kè-lâi chiàm Tâi-oân. Hit-sı̂ pún-tó lâng khah toā-bı̄n sı̄ chhiⁿ-hoan. Hit-tia̍p káⁿ bô thâi lâng, in-ūi kap Hô-lân-se ê peh-sı̀ⁿ chin hô, siū in ê kà-sı̄, tùi án-ni oē hiáu khí chhù, khui chíⁿ, choh-sit téng-téng. Iā kà in ho̍k-sāi chin oa̍h ê Siōng-tè, ū hoan-e̍k chhiⁿ-hoan oē ê Sèng-keng. Hô-lân-se kok ū koán oá 200 nı̂ kú.
Āu-lâi Tiong-kok ū chı̍t ê chin ióng-béng ê lâng, sı̀ⁿ Tı̄ⁿ miâ Sêng-kong, lāu-pē Tı̄ⁿ Chi-liông, lāu-bú sı̄ Jı̍t-pún lâng sı̀ⁿ Tiân-chhoan. Sêng-kong ū chhoā peng kè-lâi Tâi-oân kap Hô-lân lâng saⁿ-thâi, kàu bé thâi-iâⁿ. Hô-lân peh-sı̀ⁿ thè khı̀ chiū tò-khı̀ in pún-kok. Tâi-oân ê pún-toē lâng hō͘ Tiong-kok lâng pek-tio̍k, ná kā in chiàm soaⁿ chêng ê toē, in chiū siám-pı̄ khı̀ soaⁿ-kan khiā-khí. Chi-ná lâng chin choē kè-lâi, pún-toē lâng toā oàn-hūn, soà kiat oan-siû, kı̀ⁿ lâng chiū thâi. Hiān-sı̂ koâiⁿ-soaⁿ ê chhiⁿ-hoan iáu-kú sı̄ án-ni.
Tı̄ⁿ Sêng-kong choè Tâi-oân ê ông bô loā-kú, 39 hè chiū sí, in kiáⁿ chiap ūi, hè-siū kap i ê pē pı̂ⁿ-téng, 39 hè iā sí. I ê kiáⁿ 12 hè, iáu-kú soè-hàn, Tiong-kok Hông-tè khoàⁿ i nńg-chiáⁿ bô la̍t, chiū kiông thó Tâi-oân tò-tńg. Kàu āu-lâi Jı̍t Chheng chiàn cheng ê sı̂, Chheng-kok chiàn pāi chiū tı̄ 1895 nı̂ chiong Tâi-oân koah hō͘ Jı̍t-pún koán, choè in ê sio̍k-toē.
Tâi-oân hái-sū bô kàu loā toā, m̄-kú thó͘-toē pûi, só͘ chhut ê mı̍h choē koh ta̍t-chı̂ⁿ, chhin-chhiūⁿ chiuⁿ-ló, tê, bí, thn̂g téng-téng, che sǹg sı̄ pún-tó ê bêng-sán. Lūn kam-chià chéng sı̄ Tı̄ⁿ Sêng-kong ê kiáⁿ tùi Lū-sòng tit-tio̍h lâi chèng tı̄ Tâi-oân, iā chhiáⁿ lâng lâi kà khoeh thn̂g ê hoat-tō͘, chiah siat chháu-phō͘ khoeh thn̂g choē-choē. Hiān-sı̂ iā put-chí kó͘-bú peh-sı̀ⁿ chèng kam-chià, iā siat chè-thn̂g hoē-siā.
Tâi-oân ê tang-pêng lóng sı̄ soaⁿ, ū chhiⁿ-hoan, koh chhiū-ba̍k chin choē. Sai-pêng pı̂ⁿ-iûⁿ thó͘-toē pûi, chhut-sán choē-choē ngó͘-kok. Iū-koh iā ū khòng-sán, chhut kim, thô͘-thoàⁿ, chhàu-iû, jiû-n̂g. Choē-choē só͘-chāi ū un-choâⁿ, iā put-chí chéng-tùn, siat lú-koán kap e̍k-tı̂, hō͘ lâng lı̄-piān khı̀ soé seng-khu.
Pı̂ⁿ-iûⁿ ê peh-sı̀ⁿ khah choē Jı̍t-pún lâng, Hàn-jı̂n, goā-kok lâng iā ū, chóng-sı̄ khah chió. Kháu soaⁿ ū pún-toē lâng kap kheh lâng.
Jı̍t-pún chèng-hú tı̄ Tâi-oân--nı̍h ū siat hé-chhia, gō͘-hun ê soè hé-chhia, kap lâng sak ê kheng-piān chhia. Káng kháu iā toā khai-khún, hō͘ chûn toā soè chiah lı̄-piān óng-lâi. Beh khı̀ pa̍t kok iā lı̄-piān chhut jı̍p.
Ū siat kúi-nā khoán ê hoē-siā, tiong-kan chè-thn̂g hoē-siā tē it toā.
Koe-lō͘ kap chá-chêng toā piàn-khoán. Chêng sı̄ oe̍h-oe̍h, ak-chak lóng bô oē-seng, hiān-kim koe-lō͘ toā tiâu. Siang pêng tiàm thâu ū tha̍h lâu kap liâng-têng. Koh khui chúi-kau thang hō͘ chhàu chúi lâu chhut. Koe-lō͘ chin pı̂ⁿ, iā ū khan tiān-teng, tiān-sı̀n, chin lāu-jia̍t. Iā siat chúi-tō, tùi soaⁿ--nı̍h khan lâi hō͘ chhı̄-lāi ê lâng tit-tio̍h hó chúi thang ēng. Tı̄ kúi nā ê chhut-miâ ê só͘-chāi, ū khí chhài chhı̄, hı̂ hâng, hō͘ peh-sı̀ⁿ thang boé-boē lı̄-piān.
Iā ū siat ha̍k-hāu choē-choē khoán, hō͘ Loē-toē kap pún-tó lâng tha̍k-chheh. Sin-bûn siā ta̍k jı̍t chhut sin-bûn, hō͘ peh-sı̀ⁿ khah khoài bûn-bêng. Chiong 20 nı̂ chêng tùi pí chám-jiân khah chiu-chı̀, khah chı̀n-pō͘, tı̍t-tı̍t chı̀n kàu bûn-bêng ê sı̂-tāi.
13. Sin-khu
Sin-khu tio̍h cháiⁿ-iūⁿ chiàu-kò͘ ? Ū lâng kóng tio̍h chia̍h, chhēng sio, kiám ū pa̍t hāng ? Chia̍h sı̄ iàu-kín, chóng-sı̄ iàu-kín tio̍h chai ū hāng bó͘ lâng oē chia̍h-tit, chin ha̍p tı̄ i ê ūi, ū hāng lóng bô ha̍p, hoán-tńg ū hāi. Só͘-í tio̍h soè-jı̄ chia̍h tú ha̍p-ê, chiàu le̍k-liōng. Koh tio̍h chiàu sı̂-chūn; nā bô, chiū chin ài khí pı̄ⁿ.
Toā lı̄-hāi ê mı̍h tio̍h kéng-séng, chhin-chhiūⁿ a-phiàn. Lâng khí-thâu tú-tio̍h pı̄ⁿ, choè io̍h lio̍h-á oē an-tit, ná-kú ná chia̍h ná tı̀ pı̄ⁿ, tı̀ kàu sán-giàn bô huih-sek. Chiú iā sı̄ án-ni; lâng kóng chia̍h tām-po̍h khah oē chān siau-hoà, sı̍t-chāi bô iáⁿ. Pêng-siông só͘ chia̍h-ê nā kàu ūi liâm-piⁿ pı̀ⁿ-sek, che sı̄ teh siau-hoà. Nā chhiat chı̍t tè gû-bah hē tı̄ po-lê kan lâi chı̀m chiú, kàu kú-kú khoàⁿ i iû-goân pún-sek âng-âng, lóng bô piàn khoán; tùi án-ni thang chai chiú put-chí chó͘-tòng mı̍h ê siau-hoà.
Koh kóng Koâⁿ--lâng lim tām-po̍h chiú sin-khu oē khah sio. Án-ni iā sı̄ m̄ hó ê hoat-tō͘; chiú chia̍h-liáu sin-khu ū-iáⁿ oē khah sio, chóng-sı̄ hit hō ê sio, bô thang kóng sı̄ hó, chiú thè liâm-piⁿ léng; ū-sı̂ léng kàu huih tı̄ huih-kńg kiat kui lia̍p, tùi náu-kun keng-kè ê sı̂, hāi kàu lâng ê sı̀ⁿ-miā. Án-ni chia̍h-chiú hoán-tńg sı̄ toā lı̄-hāi. Nā ài hō͘ sin-khu sio-lō, tê-sim-tê lim tām-po̍h, á-sı̄ ko-pi-tê sı̄ chám-jiân khah hó. Sio̍k-gú kóng, Tē it chia̍h, tē jı̄ chhēng.
Lūn saⁿ, lāi-saⁿ tio̍h siông-siông oāⁿ khí-lâi soé; saⁿ-á-khò͘ iā oē ún-khǹg bı̂-to̍k ê thâng. Tùi án-ni oē khí-pı̄ⁿ. Nā beh khı̀ chhē phoà-pı̄ⁿ ê pêng-iú, m̄ thang chhēng tiû-toān, á-sı̄ siuⁿ hó-ê; chhēng chho͘-pò͘ ê lūi chiū hó, tò-tng-lâi lı̄-piān thang soé. Iām-jı̍t pha̍k sı̄ chin hó, tio̍h siông-siông pha̍k i-chiûⁿ kap phē-chhio̍h, bı̂-to̍k nā kı̀ⁿ-tio̍h jı̍t chiū oē sí. Só͘ chhēng-ê, tē-it iàu-kín tio̍h chheng-khı̀, nā bô chı̂ⁿ thang boé khah hó-ê, chhēng chheng khı̀ ê saⁿ kap chhēng tiû-toān-ê sio-lām iā bián kiàn-siàu. Sin-khu iā tio̍h chheng-khı̀, ta̍k jı̍t soé; nā bô sio-chúi, léng-chúi nā ēng kàu koàiⁿ-sı̀ phê-hu hoán-tńg khah ióng, sin-khu oē khin-sang, koh sio-lō.
Khùn tio̍h chiàu sı̂-chūn; iā tio̍h lēng-goā ū khùn-saⁿ, in-ūi jı̍t-sı̂ chhēng-ê sı̄ kiaⁿ-lâng. Chá-khí khí-lâi tio̍h koh oāⁿ, tı̄ phē-lāi ū lâu koāⁿ, nā bô oāⁿ sı̄ lı̄-hāi. Choē-choē lâng in-ūi bô oāⁿ saⁿ, kap bô khui pâng-keng ê thang-á-mn̂g hō͘ khong-khı̀ jı̍p, chiū jiám-tio̍h hı̀-lô ê pı̄ⁿ. Khong-khı̀ m̄ bián chı̂ⁿ lâi boé, sı̄ pe̍h-pe̍h siúⁿ-sù lán ēng, iàu-kín tio̍h khui pâng-keng ê mn̂g. Chhù-lāi ta̍k keng lóng tio̍h thong-hong, chiah bián phoà-pı̄ⁿ. Un7-tōng iā sı̄ toā lı̄-ek tı̄ sin-khu; ū-sı̂ tio̍h chhut-mn̂g sàn-pō͘, khoàⁿ goā-ūi ê kéng-tı̀.
14. Hū-jı̂n-lâng Phoe miā
Tiong-kok tú-tio̍h Gı̄-hô-thoân-húi hit nı̂ ū kúi-nā kok ê peng khı̀ Pak-kiaⁿ, kò͘-siú Eng-kok ê gê-mn̂g. Thó͘-húi ná kú ná choē ná béng, só͘ ēng ê ke-si hoat-tō͘ it-hoat chân-jím, peng só͘ chō ê chhiûⁿ tāi-ke siūⁿ bô loā kú tek-khak oē phoà. Iū-koh chı̍t hāng bí-niû chı̄n lah? só͘-í sı̀ⁿ-miā lân pó, in-ūi lāi-bı̄n m̄-nā peng kap goā-kok lâng, iā ū kúi-nā chheng Tiong-kok lâng bô mı̍h thang chia̍h, toā sit-chı̀.
Tiong-kan Jı̍t-pún peng chin hó-táⁿ, kam-goān kūn-oá chhiùⁿ pé siú. Ū chı̍t ê bú-koaⁿ kap siâⁿ-goā chı̍t-ūi seng-lí lâng sio-bat. Bú-koaⁿ siūⁿ nā oē tit thang kià phoe kau hit ê pêng-iú ê chhiú i chiū oē siat-hoat ūn-chài bí-niû lâi kiù in ê sı̀ⁿ-miā. Hit ê koaⁿ chiū tùi hia ê Tiong-kok lâng kóng, M̄ chai lín tiong-kan ū lâng kam-goān phoe-miā the̍h chı̍t tiuⁿ phoe kàu bó͘ só͘-chāi, bó͘ lâng ê chhù á bô ? Siat-sú nā kam-goān the̍h kàu-ūi, hit ê lâng tò-tńg-lâi chiū beh siúⁿ i pah-goā kho͘. Chiông-tiong ū chı̍t lâng siūⁿ-tio̍h gûn, chiū ín beh khı̀; chóng-sı̄ phoe the̍h kè chhiú, thiaⁿ-kı̀ⁿ thó͘-húi hiông-ok ê siaⁿ tı̄ siâⁿ-goā, chiū sit-táⁿ m̄ káⁿ khı̀.
Hit ê koaⁿ tiû-tû bē koat-toàn ê sı̂ ,tú-hó khoàⁿ-kı̀ⁿ chı̍t ê hū-jı̂n-lâng kiâⁿ-oá lâi, ū gō͘ ê gín-ná iáu soè-hàn teh khı̂ⁿ; chhiú-nı̍h iā khan chı̍t ê ba̍k-chiu hoe ê lāu-bú. I soè-á-siaⁿ tùi koaⁿ kóng, Lí nā bô khı̀-hiâm, chit tiuⁿ phoe goá beh kā lí the̍h kàu-ūi. Hit-ê koaⁿ kim-kim siòng i kóng, Lí beh khı̀ mah? Lí m̄ chai gûi hiám; che sı̄ sí-sit ê lō͘-chām; koh lí sı̄ hū-jı̂n-lâng, iā lám sin-miā, beh thài oē kiâⁿ ?
I kóng, Tāi-jı̂n ah ! goá lóng-chóng chai; m̄-kú goá chı̍t lâng nā sí, hō͘ chit lāi-bı̄n ê lâng oē tit-tio̍h kiù, kiám thang kóng m̄ thang mah ? Tāi-jı̂n ah ! goá ū sı̀n thiⁿ-téng to̍k-it chin ê Siōng-tè; goá chiah bô kiaⁿ sí.
Hit ê koaⁿ khoàⁿ bô pa̍t lâng kam-goān khı̀, ko͘-put-chiong chún chit ê hū-jı̂n-lâng khı̀. Chit ê chí-bē ké-choè khit-chia̍h-pô, chhēng phoà-saⁿ, koāⁿ ka-chù, toé khit-chia̍h-mı̍h, chhàng hit tiuⁿ phoe tı̄ ka-chù-lāi. Koaⁿ sàng i kàu mn̂g, kah chiú-mn̂g ê peng tio̍h chún i kè, soà tùi i kóng, hō͘ lí kim-mı̂ tam-tng chit hāng tāi-chı̀ sı̄ m̄ eng-kai, sı̄ chhut tùi put-tek-í. Goān lí só͘ sı̀n ê Iâ-so͘ oē chı̍t lō͘ pı̀-iū lí. Oa̍t-tńg-sin ka-kı̄ kóng, Iâ-so͘ ê tō-lí chin-chiàⁿ sı̄ ū la̍t, thang chān lâng hó-táⁿ.
Hū-jı̂n-lâng chhut mn̂g só͘ tú-tio̍h ê sū-chêng chin-chiàⁿ thang kiaⁿ; in-ūi sı̀-koè lóng sı̄ thó͘-húi loān choè chı̍t-tiûⁿ, ke̍k chân-jím khoán-thāi lâng; pàng hé sio-chhù. I kúi-nā pái hiám-hiám sí tı̄ in ê chhiú; kai-chài in khoàⁿ i choè khit-chia̍h-pô bô kāng i. Lūn só͘ tú-tio̍h chin-chiàⁿ thang khó-lı̂n; chóng-sı̄ phoe kó-jiân ū the̍h kàu-ūi, kau hō͘ hit ê bó͘ lâng. Siū phoe ê lâng chin gông-ngia̍h ū chit hō ê hū-jı̂n-lâng káⁿ ka-kı̄ lâi, chiū kóng, Lí kin-mı̂ chin-chiàⁿ sı̄ phoe-miā. Hū-jı̂n-lâng ı̀n kóng, Lāu-toā ah ! goá phoe-miā sı̄ ūi-tio̍h ài kiù pa̍t lâng. Hit ê lâng kóng, Khiok goá bat thiaⁿ-kı̀ⁿ ū chit hō sim ê lâng, lí káⁿ-sı̄ sio̍k tı̄ Iâ-so͘ kàu hò͘ⁿ? Ìn kóng, Lāu-toā, goá chin-chiàⁿ sı̄ Iâ-so͘ ê ha̍k-seng.
Thâu-ke chiong sio tê hō͘ i lim, kā i kóng, Lí tò-khı̀ kā hit ê bú-koaⁿ kóng, goá ū chih-tio̍h phoe; m̄-káⁿ hê, kiaⁿ-liáu lō͘-tiong thó͘-húi chhiau lí ê ka-chù, nā khoàⁿ-tio̍h phoe, lí tek-khak bô sı̀ⁿ-miā. Lí kan-ta tò-khı̀ kóng, bı̂n-á-chài goá oē thoè in siat-hoat.
Hū-jı̂n-lâng thiaⁿ-liáu chiū khı̀, ûn-ûn-á kiâⁿ; kàu chı̍t-ē khoàⁿ-tio̍h toā mn̂g, sim chin kiaⁿ, in-ūi boē kı̀-tit thó jı̍p-mn̂g ê ûi-pı̂n, kiaⁿ-liáu kò͘-mn̂g ê peng oāⁿ pan, m̄ hō͘ i jı̍p. Kàu ūi kó-jiân ū-iáⁿ, tú-tio̍h chiàu i só͘ kiaⁿ-ê. Chiū kā peng kóng, Goá sı̄ siū koaⁿ só͘ chhe the̍h phoe khı̀ hō͘ bó͘ lâng, it-tio̍h beh kiù lāi-bı̄n lâng ê sı̀ⁿ-miā. Khó-sioh peng m̄ sı̀n i ê oē, in-ūi bô pı̂n-kù. Hit ê koaⁿ toā chhò-gō͘, boē kı̀-tit bēng-lēng peng tio̍h hō͘ i jı̍p.
Hū-jı̂-lâng ūi-tio̍h sin-khu ià-siān, sim-koaⁿ toā sit-chı̀. Chiū lı̄-khui khı̀; loā-loā kiâⁿ, bâng-bâng m̄ chai kiâⁿ kàu tó-ūi. Thiⁿ-kng chiū khoàⁿ sı̄ siâⁿ-goā kūn tı̄ i ê pún-chng. Pún-chng ê lâng khoàⁿ-tio̍h oē jı̄n-tit, in-ūi i sı̄ pài Siōng-tè ê lâng; kiaⁿ-liáu liân-lūi in, chiū kín khı̀ pò thó͘-húi chai. Thó͘-húi liâm-piⁿ lâi kā i chân sí; chin-chiàⁿ khó-lı̂n.
Chóng-sı̄ hū-jı̂n-lâng ê phoe-miā ū kong-hāu. Keh jı̍t hia ê goā-kok lâng kó-jiân tit-tio̍h só͘ khiàm-ēng ê bí-niû. Koh kè nn̄g jı̍t, goā-kok ê kiù peng chin choē kàu lâi kiù in; chin-chiàⁿ kai-chài, khah bān chiū boē hù. Tāi-ke kóng ū tit-tio̍h sı̀ⁿ-miā sı̄ in-ūi Jı̍t-pún koaⁿ kap i ê peng chòng-táⁿ chhut-la̍t kò͘-siú lı̂m-gûi ê só͘-chāi, hō͘ thó͘-húi boē-tit jı̍p; koh siat-hoat hō͘ in tit-tio̍h bí-niû. Só͘ kóng lóng sı̄ tio̍h; hit sı̂ m̄ chai ū chı̍t ê loán-jio̍k ê chí-bē thoè chèng lâng tam-tng oh-tit kóng ê sū-chêng, kàu sòng-sit ka-kı̄ ê sı̀ⁿ-miā, hō͘ pa̍t lâng tit-tio̍h oa̍h. Kàu āu-lâi chai hit ê sı̍t-chêng bô thang giâu-gı̂; í-keng chai bô chı̍t-ê bô siū kám-kek; chiū thoè ba̍k-chiu hoe ê lāu-bú kap i ê kiáⁿ siat-hoat.
15. Oa̍h-mı̍h Ka-kı̄ Pó-hō͘
Hô͘-sı̂n, ti-tu, hoē-á, choâ í-kı̍p pa̍t hāng ê thâng-thoā, lâng nā kı̀ⁿ-tio̍h chiū ài phah-sí. M̄-nā lâng ài hō͘ in sí, in ka-kı̄ iā oē saⁿ kā; tùi án-ni ta̍k jı̍t ū sí chin choē. Sui-bóng án-ni, bô sí iáu oa̍h-ê koh khah choē; che sı̄ ūi-tio̍h sím-mı̍h in-toaⁿ ? Ū nn̄g hāng ê in-toaⁿ.
1. Chı̍t hāng sı̄ tùi in ê sek-tı̀ lâi pó-hō͘. Chhin-chhiūⁿ tı̄ hái-soa ū chı̍t hō hoē, khah siông chhut tı̄ goā-bı̄n, bô tiàm tı̄ khang-lāi; i ê khak phú-sek, iā ū iù-iù ê âng-tiám chhin-chhiūⁿ hái-soa sek, chin oh-tit hun-piat thang lia̍h i.
Iū-koh chı̍t hō hoē tiàm tı̄ hái-piⁿ ê thô͘-bê, sek-tı̀ o͘-chhiⁿ, tú-tú chhin-chhiūⁿ thô͘-bê. Chiáu chin ài chia̍h i, chóng-sı̄ in-ūi sek-tı̀ kap thô͘-bê saⁿ-tâng, chiū khoàⁿ boē chin.
Ū ti-tu tiàm tı̄ chhiū-nâ lāi, sek-tı̀ kap ta ê chhiū-hio̍h saⁿ-tâng; nā hioh tı̄ i ê bāng--nı̍h, kha-chhiú khiû-liû--teh pı̀ⁿ chhin-chhiūⁿ hio̍h. Koh chı̍t hō ê ti-tu, ēng ta ê chhiū-hio̍h kap chhiⁿ-thı̂, lok tı̄ bāng ê kiⁿ-thâu, chiah bih tı̄ hit lāi-bı̄n; lâng boē hun-piat sím-mı̍h sı̄ hio̍h, sím-mı̍h sı̄ ti-tu.
Ū chı̍t hō phang chin soè chiah, tiàm tı̄ chhiū--nı̍h, sek-tı̀ chhiⁿ-chhiⁿ, chhin-chhiūⁿ sin hoat ê chhiū-hio̍h. Koh ū kâⁿ o͘-sek, chhiah-sek, kim-n̂g sek, kap in só͘ chhái ê hoe-sim tâng-sek; ū tùi-te̍k ài lia̍h sı̄ oh-tit chhē.
Tı̄ lâm-ke̍k pak-ke̍k lo̍h seh kian peng tı̀-kàu sı̀-koè lóng pe̍h-pe̍h; hia ê iá-siù, hı̂m, chiáu, ah ê sek-tı̀ iā sı̄ pe̍h; lâng beh lia̍h á-sı̄ phah-sí hiah-ê oa̍h-mı̍h sı̄ oh-tit. Sai ê sek-tı̀ sı̄ n̂g, kap i tiàm ê soa-sek pı̂ⁿ-pı̂ⁿ; só͘-í oē siám-pı̄ tùi-te̍k.
Choâ nā tiàm tı̄ chhiū-nâ á-sı̄ thô͘-khang, sek-tı̀ khah toā-bı̄n sı̄ chhiⁿ-sek, chhiah-sek; nā soh tı̄ chhiū--nı̍h, lâng khoàⁿ choè chhiū-ki, soà boē jı̄n-tit. Sı̀-kha choâ iā sı̄ án-ni, nā un-lun-khûn á-sı̄ chhun tı̍t, chiū oē pı̀ⁿ-chiâⁿ kap chhiū-ki chhiū-hio̍h á-sı̄ chı̍t in ê chháu tâng-khoán. Tùi án-ni oē siám-pı̄ tùi-te̍k lâi pó-hō͘ in ê oa̍h-miā.
2. Koh chı̍t hāng sı̄ tùi thian-jiân ê sèng-chit. Ū-ê tùi tēng-khak lâi pó-hō͘; ū-ê chin hó kha-chhiú, oē cho̍h, oē cháu, oē thiàu; ū-ê kín-ná sih-nà chı̍t-iūⁿ, lâng jip boē tio̍h. Hoē ū nn̄g ki chhiok-kak, thang choè ba̍k-chiu; in sı̀-koè sô-lâi sô-khı̀, oē khoàⁿ ta̍k hāng kūn-hū ê mı̍h.
Ti-tu ê lūi bô án-ni, iáu-kú in ê ba̍k-chiu oē kiù in, ū-ê 6 lúi, ū-ê 8 lúi, ha̍p-chiâⁿ choè chı̍t-lúi, sı̀-bı̄n khoàⁿ lóng oē tio̍h; in-ūi ū lúi khoàⁿ kūn, ū lúi khoàⁿ hn̄g, án-ni oē pó-hō͘.
Thâng-thoā ê lūi chin gâu siⁿ-thoàⁿ, bia̍t lóng boē liáu. Ta̍k chiah hoē só͘ siⁿ ê nn̄g pí 50 chiah ke-bú só͘ siⁿ-ê khah choē. Chı̍t chiah ti-tu só͘ siⁿ-chhut ê ti-tu-kiáⁿ sǹg boē-tit liáu. Chı̍t chiah phang-ông tı̄ tû-lāi ta̍k nı̂ só͘ chhut ê sin phang pí chı̍t ê toā siâⁿ ê peh-sı̀ⁿ iáu khah choē. Oan-iuⁿ siū ê lāi-bı̄n ū oan-iuⁿ-kiáⁿ pí toā châng chhiū ê hio̍h koh khah choē. Hiah-ê oa̍h-mı̍h sı̄ khoài tû bia̍t-ê; chóng-sı̄ Siōng-tè hō͘ in gâu siⁿ-thoàⁿ; sui-bóng ta̍k jı̍t lâng kā phah-sí choē-choē, iáu-kú só͘ chhun-ê sı̄ chin choē.
16. Tek
Ū chheh kı̀-chài kóng, Tek ū 70 goā chéng. Tâi-oân ū kúi-nā khoán; ū chhı̀-tek, kùi-tek, moâ-tek, le̍k-tek, tn̂g-ki-á; ta̍k khoán ū i ê lō͘-ēng.
Chhı̀-tek tı̄ pı̂ⁿ-iûⁿ tē it sēng; in-ūi hoat chhı̀ choē-choē, lâng ēng lâi ûi lı̂-pa. Chhı̀-tek iā sı̄ chin tēng; nā kàu-gia̍h se̍k, thang ēng i khí chhù, chō kiô ; i ê sún iā oē chia̍h-tit. Koh gâu hoat chin ām, khiā-ke ê lâng ài chai tı̄ chhù-kha, thang cha̍h hong. Khah chíⁿ ê sı̂, oē phoà bı̍h choè choē-choē hāng ê lō͘-ēng.
Kùi-tek khah soè-ki, lâng ēng choè ke-lāi ê khı̀-khū, chhin-chhiūⁿ bı̂n-chhn̂g, toh, tû, í, í-kı̍p choē-choē hāng ê mı̍h. Kùi-tek khah-choē chèng tı̄ soaⁿ--nı̍h. Tiàm chhiū-nâ soaⁿ-lāi ê peh-sı̀ⁿ ēng i khí chhù, khàm chhù-téng, choè in ta̍k hāng ê khı̀-khū. Iā ū choè choá, choè chio̍h-se ê lō͘-ēng. I ê tek-sún iā chin hó chia̍h.
Le̍k-tek ê toā lō͘-ēng sı̄ hoat sún hō͘ lâng chia̍h, sı̄ chin hó bı̄; ū èng pûi gâu kò͘, ná koah chiū ná hoat; hō͘ lâng khoàⁿ chin kı̂-koài.
Moâ-tek tē it toā kho͘; khah choē chèng tı̄ soaⁿ--nı̍h, i ê sún iā sı̄ chin hó-chia̍h, chit hō tek oē chō tek-pâi tit, chin oē kham-tit chı̀m-chúi, iā gâu phû tı̄ chúi-bı̄n, iā oē choè chúi-kóng toé chúi, í-kı̍p choē-choē hāng ê lō͘-ēng.
Tn̂g-ki-tek. Chhin-chhiūⁿ le̍k-tek, chóng-sı̄ khah toā ki. Lâng tı̄ pı̂ⁿ-iûⁿ chèng choē-choē, thang chhò lâi choè khí-chhù ê chhâi-liāu. Soaⁿ--nı̍h ê lâng ta̍k nı̂ ū boē chin choē. Phê oē choè--tit nâ, kheng, láng-á. Chit hō ê tek ū toā lō͘-ēng, choè toā hāng soè hāng, chin ta̍t chı̂ⁿ.
