27. Ke-lāi ê Mı̍h-kiāⁿ
I. Kū-iok kap Sin-iok. Chit nn̄g pún sı̄ tē-it hó ê mı̍h-kiāⁿ, só͘-í ta̍k ūi ê ke-lāi eng-kai tio̍h ū. Bô chı̂ⁿ tio̍h boē pa̍t mı̍h khı̀ boé, iā tio̍h ta̍k jı̍t ēng. Ke-lāi só͘ ū-ê bô chı̍t hāng oē pí Sèng-chheh khah gâu chān lâng, bô lūn só͘ tú-tio̍h, siⁿ-sí, hō-hok, lóng ū tit-la̍t ê oē thang chàn-chō͘ chin koé ê sū. Iā thang hun-piat sı̄-toā, sı̄-soè ê pún-hūn, he̍k-sı̄ koan-hē chhù-piⁿ kap chhut goā lâng, lóng-chóng chāi tı̄ chit nn̄g pún ê lāi-bı̄n só͘ kı̀-chài ê chí-sı̄. Só͘-í chit nn̄g phō ê Sèng-chheh sı̄ ka-tiong tē-it iàu-kín ê mı̍h-kiāⁿ.
II. Ke-lāi ê mı̍h-kiāⁿ iáu ū choē-choē hāng sǹg sı̄ hó lō͘-ēng, loē-tiong sı̂-cheng sı̄ chı̍t-hāng. Khí-thâu hoat-bêng sı̂-cheng sı̄ ha̍k-būn ê sai-hū. Khah chá bô chit hō mı̍h-kiāⁿ, taⁿ chha-put-to ta̍k kok lóng ū, ū-ê choè kàu chin ta̍t chı̂ⁿ-ê. Sı̂-cheng ê sai-hū ná kú ná gâu choè, ū-ê chin kı̂-koài chı̍t nı̂ chiah choān chı̍t pái nā-tiāⁿ, ū-ê chı̍t lé-pài kú, ū-ê tio̍h ta̍k jı̍t choān chı̍t pái.
Sı̂-cheng ê chún-chín, khó-pí ka-tiong láu-liān ê sı̄-toā lâng chiàu-sı̂ chiàu-hāu bēng-lēng sı̄-soè choè tāi-chı̀, bián-tit gō͘ sū thoa-soa. Taⁿ ke-bı̄n sı̀-koè lóng ū sı̂-cheng tiàm, khǹg khiā-ke ê lâng tek-ı̀ tio̍h boé lâi ēng, chiah oē tiāⁿ-tio̍h chı̍t jı̍t kan só͘ boeh choè ê tāi-chı̀, sı̄ sím-mı̍h sı̂-khek, bián-tit chhò-gō͘. Í-keng ū choē-choē lâng teh ēng, m̄-kú iáu-bē ū chiâu ēng. Ū sı̂-cheng chóng-sı̄ boē hiáu chiàu-kò͘, tiāⁿ-tiāⁿ khui put-sı̂ choān thit-thô, tı̀-kàu bô loā-kú chiū pháiⁿ-khı̀ boē tùi. Nā soè-jı̄ ēng chiū oē kiâⁿ kàu kú-kú boē pháiⁿ.
Koh chı̍t hāng ê mı̍h-kiāⁿ gâu chān lâng chiū-sı̄ thih chhâi-hông. Tē-it hó-ê chiū-sı̄ tùi Bí-kok chhut. Khah chá hán-tit khoàⁿ hit hō ê mı̍h, taⁿ sı̀-koè thang khoàⁿ i teh choè saⁿ, siù-hoe, choè bō, choè oê, phê kap pò͘, chho͘ kap iù lóng oē. Chóng-sı̄ chió lâng oē hiáu chiàu-kò͘, ēng bô ha̍h ê iû lâi boah, ū-ê pàng i siⁿ sian chin khoài pháiⁿ. Ū lâng chin soè-jı̄ ēng, gâu chiàu-kò͘, lâu kàu sı̀-tāi sun iáu thang ēng chin hó. Hó ēng sı̄ hó ēng, khoài ài koh khah khoài, kín ài koh khah kín, thàn chı̂ⁿ ài koh thàn, m̄ chai oē boé lâng ê sı̀ⁿ-miā oh ! Sin-khu kiám bô khah toā tı̄ i-chiûⁿ mah ? Chiàu hoat-tō͘ choè, khah boē kè-thâu, kàu bé oē choè khah choē kang, lı̄-ek lâng khah choē. Chit lō͘-bé sı̂-tāi ê lâng ū siūⁿ chhut chin choē hāng kı̂-khá ê ke-si, hō͘ ta̍k hō ê kang khah kín-khoài, khah hoat-ta̍t, nā boeh kóng, kóng boē chı̄n.
28. O-liân ê Iok-an
Tı̄ 1442 nı̂ Hoat-kok ê ông sí lâu chı̍t ê kiáⁿ iáu chió hè. Eng-kok ê ông Hiân-lí ài chiàm Hoat-kok, peh-sı̀ⁿ m̄ goān hâng i. Hiân-lí ông chiū khí peng kap Hoat-kok kau-chiàn, chiàm Hoat-kok ê pak-pêng jı̍p O-liân siâⁿ. Hit-sı̂ sio̍k tı̄ hit siâⁿ-lāi ū chı̍t ê cha-bó͘ gín-ná miâ Iok-an, khı̀ kı̀ⁿ Hoat-kok ê Thài-chú kā i kóng, i ū bāng-kı̀ⁿ tit-tio̍h be̍k-sı̄ kóng, i tio̍h khı̀ choè peng ê goân-soè chhoā peng koh khı̀ kau-chiàn.
Hoat-kok ê Thài-chú, Cha-lí, í-keng loé-chı̀ sit-bāng bô la̍t kā i kóng, Khı̀ ah ! chóng-sı̄ bô chhái kang. Iok-an lóng bô sit-chı̀ tı̍t-tı̍t kiû thiⁿ-téng ê Chú tio̍h chān i khı̀. I ū chhē chı̍t chiah pe̍h bé choè chı̍t ki kı̂. Khiâ bé, iāⁿ i ê kı̂ chin chhut-la̍t khǹg Hoat-kok ê peng tè i khı̀.
Eng-kok ê peng khoàⁿ i ê sin-khu sán-soè, iáu soè-hàn, koh khoàⁿ i ê hó-táⁿ chin kı̂-koài, m̄ chai i ê la̍t tùi tó-ūi lâi, soà lóng bô khui chhèng lâi phah i. Hoat-kok ê peng khoàⁿ i ê táⁿ, koh khoàⁿ i kı̂--nı̍h ê jı̄, “Ūi Siōng-tè kap Hoat-kok”, ta̍k-ê chòng in ê sim-chı̀ tè i khı̀; chin-chiàⁿ tı̄ kúi-nā ūi ū iâⁿ. Eng-kok peng soà pàng O-liân siâⁿ thoat-lı̄ in ê chhiú. Āu-lâi Hoat-kok ū siat-lı̍p in ê Thài-chú, Cha-lí, choè in ê ông; chóng-sı̄ siat-lı̍p bô loā-kú Eng-peng ū koh lâi chhim-chiàm lia̍h Iok-an, pa̍k i ê sin-khu tı̄ chhâ--nı̍h ēng hé sio-sí.
29. Keng-hı̂
Tı̄ hái-lāi tē-it toā bé chiū-sı̄ keng-hı̂. Tı̄ choē-choē kok ê hái thang khoàⁿ-tio̍h, Ò-tāi-lı̄-á, A-hui-lı̄-ka, Lâm Pak ê A-bí-lı̄-ka, ta̍k ūi-ê bô sio-siāng khoán. Tē it toā-ê sı̄ Chhiⁿ-lân hái-ê, iā sı̄ tē-it ta̍t chı̂ⁿ. I ê tn̂g sı̄ oá 8 tn̄g, hit khoán-ê bô chhùi-khí, chóng-sı̄ chhùi-lāi ū choē-choē kut choè chhin-chhiūⁿ chhùi-khí ê lō͘-ēng. Hiah-ê kut āu-piah khah tn̂g, ū-ê tn̂g oá tn̄g-jı̄, ū-ê tn̄g-poàⁿ, thâu chêng khah té tām-po̍h, chha-put-to chı̍t tn̄g, á-sı̄ tn̄g-jı̄ tn̂g, ta̍k ki oá chı̍t pōng. Chı̍t bé ê thâu-khak ū 3 pah goā ki. Hiah-ê kut oá chı̍t tūn ê tāng, iā sı̄ chin ta̍t chı̂ⁿ ê mı̍h. Tı̄ in ê phê ē-toé ū chin choē iû hō͘ in tı̄ léng-chúi--nı̍h khah sio-lō; koh hō͘ in ê sin-khu sui-jiân tāng oē phû tı̄ chúi-bı̄n. Siāng toā bé ê iû ū chı̍t pah tūn. Chit khoán ê hı̂ chin choē lâng ài khı̀ lia̍h, ūi-tio̍h i ê iû kap kut chin ta̍t-chı̂ⁿ, nā oē thang lia̍h-tio̍h kúi-nā bé chiū thàn toā chı̂ⁿ.
Koh chı̍t hō ê keng-hı̂, nā chē chûn tùi Jı̍t-pún kàu Ò-tāi-lı̄-a chiū thang khoàⁿ-tio̍h. I ê thâu-khak chin tn̂g chha-put-to ū i ê sin-khu ê chı̍t poàⁿ, iā sı̄ pı̂ⁿ-pı̂ⁿ bô chhin-chhiūⁿ Chhiⁿ-lân hái-ê, hit khoán ū phòng thâu, chhùi ē-ham ū chhùi-khí jı̄-gō͘ ki. Hiah-ê chhùi-khí chin toā ki, koh chin lāi, iā chin tāng, chı̍t ki oá saⁿ-cha̍p pōng ê tāng, kè-chı̂ⁿ chin hó boē, chóng-sı̄ bô chhin-chhiūⁿ chhiūⁿ-gé hiah ta̍t chı̂ⁿ. Thâu-khak iā chin tāng oá saⁿ-cha̍p gō͘ tūn. Tı̄ thâu khak-lāi ū tē-á toé chin kùi-khı̀ ê iû chheng--chheng--chheng, iā chin kùi. Tùi chit ê tē-á oē tit-tio̍h oá nn̄g pah tháng ê iû; in-ūi thâu-khak ê iû hiah choē, thâu-khak chiū oē phû tı̄ chúi-bı̄n lâi chhoán-khùi. Sin-khu iā ū chin choē iû pí thâu-khak khah choē, iā chin ta̍t chı̂ⁿ.
30. Lia̍h Keng-hı̂
Lia̍h keng-hı̂ sı̄ toā gûi-hiám, iā sı̄ phe-miā ê thâu-lō͘. Keng-hı̂ tio̍h siông-siông chhèng khí-lâi chhoán-khùi, hái-chúi soà phùn chhèng chin koâiⁿ. Lia̍h chit hō ê hı̂ ū chē toā chiah chûn khı̀, chûn téng ū choē-choē chûn-á kap ke-si thang tùi chûn téng tūi lo̍h hái. Nā khoàⁿ tio̍h keng-hı̂, chúi-siú chē soè chiah chûn-á kò chin kín, in-ūi keng-hı̂ siû chin hui-siông kín, koh chı̍t pái khoàⁿ-tio̍h i khí-lâi lı̄ chêng ê só͘-chāi chin hn̄g.
Chûn nā oē oá keng-hı̂, kiâⁿ-chûn--ê chiū liâm-piⁿ ēng pio toā la̍t chha̍k i ê sin-khu. Nā chha̍k-tio̍h keng-hı̂ chiū chin kín chhàng lo̍h hái; chûn-lāi ê lâng nā bô tı̂-hông á-sı̄ soh bô kàu-gia̍h tn̂g, kiám-chhái liân chûn lóng-chóng hō͘ i tioh tı̂m lo̍h-khı̀. Keng-hı̂ choè i chhàng jı̍p chúi-toé oá jı̄-cha̍p hun kú chiū koh phû khí-lâi, chiū koh chı̍t pái ēng pio lâi kā i chha̍k, koh chhàng lo̍h chúi-toé, ná chha̍k ná toā siū-khı̀, ēng bé ia̍t hái-chúi kàu khí toā-éng ê khoán. Hit-sı̂ chûn tio̍h lı̄ khah hn̄g. Choè án-ni kúi-nā pái, kàu lō͘-bé pái phû khí-lâi bô phùn chúi chiū phùn huih, tı̀-kàu hái-chúi âng kı̀-kı̀, koh ēng i ê bé ia̍t-lâi ia̍t-khı̀ chiah sí, sí liáu sin-khu phû tı̄ hái-bı̄n.
Chúi-siú chiū thoa kàu toā chiah chûn, tı̄-hia ū khı̀-khū piān-piān thang sı̂n i ê iû. In nā lia̍h chı̍t bé chiū ū kúi-nā jı̍t ê kang. Tı̄ hái-bı̄n ū chhiat i ê bah chı̍t-tè chı̍t-tè ēng khı̀-khū tah, tiàu khí-lâi chûn téng koh tùi i ê chhùi-lāi chhiat hiah-ê kut chhut lâi.
Lia̍h keng-hı̂ ê gûi-hiám sı̄ tùi bô tiuⁿ-tı̂, nā hut-jiân chhèng khí-lâi oē péng chûn, lâng lóng oē tı̂m lo̍h hái.
Siāng oh-ê sı̄ tı̄ Ò-tāi-lı̄-a chiu kap Jı̍t-pún kok ê hái só͘ chhut--ê; hit khoán sı̄ hui-siông ok. Khah siông kúi-nā bé siû saⁿ-chhoā, nā chân-tio̍h chı̍t bé chin choē bé lâi ûi i, ài kiù i, ēng chhùi-khí lâi khoè in ê chûn, kā kàu chhùi-chhùi, chûn-lāi ê lâng lóng bô pō͘ thang tí-te̍k lâi kiù-miā. M̄-nā soè-chiah chûn in káⁿ lâi kā, liân toā chiah chûn iā sı̄ tián béng-ióng ê hoat-tō͘ lâi cheng, siû chin hn̄g, āu-lâi oa̍t-tńg-sin hui-siông kín, ēng in ê thâu-khak lâi cheng chûn, choè án-ni choē-choē pái kàu chûn phoà. Lia̍h chit hō ê ok hı̂ chin-chiàⁿ sı̄ phe-miā ê thâu-lō͘, m̄-kú nā lia̍h-tio̍h chı̍t bé oē ta̍t gûn kúi nā bān, só͘-í lâng kam-goān phe-miā.
31. Kâu
Chiàu káng-kiù ê lâng lâi pâi, kâu ū saⁿ khoán, chiū-sı̄ ē-pı̀, bā-bûn, kâu. Ū-ê chin toā chiah, ū lâng ê koâiⁿ, sèng-chêng chin ok, oh-tit chhı̄ kàu koai. A-hui-lı̄-ka chiu-ê sı̄ siāng ok, liân lâng kap khı̂m-siù iā kiaⁿ in. Nā khoàⁿ kâu ê khoán-sit lâi káng-kiù chiū chai in oē hiáu saⁿ-thiàⁿ ê hoat-tō͘, oē hiáu thiàⁿ in ê kiáⁿ, lâng nā hó khoán-thāi kâu, i iā oē thiàⁿ hit ê lâng kap i ê kâu phoāⁿ. Nā siat-sú kâu phoāⁿ tiong ū tú-tio̍h phoà-pı̄ⁿ á-sı̄ hō͘ káu kā tio̍h-siong, in chiū lâi kā i boah tio̍h-siong ê ūi, phō kiáⁿ chhin-chhiūⁿ lāu-bú phō i ê kiáⁿ-jı̂. Ū-sı̂ chı̍t poàⁿ chiah siū pek koaiⁿ-teh, chiū choè chı̍t tı̄n lâi, khoàⁿ ū sím-mı̍h hong-hoat thang kā i tháu-pàng chhut-lâi. In tiong-kan nā ū sí-sit, ū toā iu-būn, iā oē hián-bêng an-ùi ê khoán-sit. Loán-jio̍k choè bô hoat-tit ê tāi-chı̀, in chin gâu saⁿ pang-chān, ū thé-thiap ê sim-koaⁿ.
Kâu ê châi-tiāu sı̄ toā, nā tú-tio̍h oh-tit siūⁿ chhut ê sū, in chiū ēng hoat-tō͘ hō͘ lâng chin kı̂, iā gâu ēng ke-si lâi khui mn̂g, koaiⁿ mn̂g in lóng oē.
Kâu teh thit-thô ê sı̂ chin hó khoàⁿ, ū-sı̂ lâng thêng kha ài khoàⁿ in; in nā chai lâng teh khoàⁿ, chiū koh khah gâu sńg hō͘ lâng chhiò. Chin gâu o̍h lâng ê só͘ choè, hó, pháiⁿ lóng ài tè lâng ê iūⁿ. Kâu gâu kò͘ ka-kı̄ ê sin-khu, nā tú-tio̍h oan-iuⁿ chiâⁿ tı̄n teh pe ài tèng, in chin gâu siám-pı̄. Nā choè pháiⁿ, tı̀-kàu lâng beh kā i lia̍h, in chai chin gâu bih, ū-sı̂ peh chiūⁿ chhiū ēng chio̍h-thâu á-sı̄ ké-chí hu̍t lâi tı̀m beh lia̍h in ê lâng.
Iā gâu hoat sèng-tē, nā siū-khı̀ chin ok, ēng chhùi kā, ēng kha jiàu, lóng m̄ goān soah in ê oàn-hūn. Chóng-sı̄ in ū sı̂ oàn-hūn ê in-toaⁿ bô lâng siūⁿ oē chhut, lâng chhı̄ i, thiàⁿ i, i iáu-kú ēng oàn-hūn lâi pò-tap. Koh hó kı̀-tı̂, nā ū lâng ēng in só͘ ài chia̍h ê mı̍h hō͘ in, thêng kàu kú-kú nā koh kı̀ⁿ-tio̍h bı̄n chiū oē kı̀-tit, hoaⁿ-hí chhun chhiú koh kā i thó mı̍h.
32. Mō͘-hán-be̍k-tek
Mō͘-hán-be̍k-tek chiū-sı̄ Hoê-hoê kàu ê Khai-chó͘. Oá A.D. 600 nı̂ chhut-sı̀ tı̄ A-la̍t-pek kok ê Be̍k-ka siâⁿ. Leng-bú ū iúⁿ-chhı̄ i kàu 5 hè, āu-lâi chiū tò-khı̀ pē-bú chhù. Bô loā-kú pē-bú sí-khı̀, i ê kong chiàu-kò͘ i, jiân-āu kau-tāi i ê chek. Chek ke̍k sàn, ko͘-put-chiong tio̍h khı̀ kap lâng toà thàn chia̍h. Ū-sı̂ tı̄ soaⁿ--nı̍h kò͘-iûⁿ, soà toà chheh khı̀ káng-kiù. Kàu tióng-sêng ê sı̂ hō͘ chı̍t ê chin hó-gia̍h ê chiú-koáⁿ hū-jı̂n lâng chhiàⁿ i choè koán ke. Khoàⁿ i chin gâu pān sū, chiū chio i choè tiōng-hu. Chı̍t sı̂ pı̀ⁿ choè hó-gia̍h lâng thang chiàu i só͘ ài khı̀ káng-kiù ha̍k-būn. Tı̄ sı̀-cha̍p hè ê sı̂-chūn ū chı̍t pái khı̀ soaⁿ--nı̍h, tò-lâi kóng, Thiⁿ-sài Ka-pek-lia̍t chhut-hiān kā i kóng, Chı̀ koâiⁿ to̍k it chin ê Siōng-tè kéng-tiàu i choè Chı̀ koâiⁿ Siōng-tè ê Sian-ti, tio̍h khı̀ koáⁿ pài pu̍t ê lâng, lóng chhut Be̍k-ka siâⁿ. Hit-sí i ê hū-jı̂n lâng kap chı̍t ê cha-bó͘ kiáⁿ lóng khiā tı̄ Be̍k-ka ê siâⁿ-lāi. In-ūi i hó-táⁿ kan-chèng ū chin ê Siōng-tè, m̄ sı̀n pu̍t. Be̍k-ka ê lâng ū koáⁿ i kap i ê bó͘-kiáⁿ, í-kı̍p tè i ê ha̍k-seng lóng chhut siâⁿ. Tùi án-ni khı̀ toà tı̄ Bí-tē-ná siâⁿ. Kè bô loā-kú hū-jı̂n lâng sí tı̄-hia.
I ê bó͘ sí liáu-āu chiū pı̀ⁿ khoán chhoā choē-choē ê hū-jı̂n lâng, ká-mō͘ kóng, “Siōng-tè ū ún-chún.” Kap Iû-thài lâng kiat tóng, kàu bé bô lâng sı̀n i. Āu-lâi pı̀ⁿ choè thó͘-húi-thâu sı̀-koè chhiúⁿ-kiap lâng ê mı̍h. ū jı̍p Be̍k-ka siâⁿ thâi sí ho̍k-sāi ngó͘-siōng ê lâng, lâu Iû-thài lâng kap pài Siōng-tè-ê bô châu-tio̍h. Kú-kú phoà-pı̄ⁿ chiū tò-khı̀ Bí-tē-ná siâⁿ, kàu 63 hè chiah sí. I ê ha̍k-seng chiū ēng chı̍t kha gı̂n-siuⁿ siu i ê sin-si, kàu taⁿ iáu teh hàu teh pài, chin kāu lé-sò͘. Lâng kàu hia tio̍h kı̂-tó choē-choē pái iā liām boē hiáu ı̀-sù ê oē, koh tio̍h kóng Chı̀ koâiⁿ Siōng-tè Mō͘-hán-be̍k-tek chiū sı̄ I ê Sian-ti. Tı̄ bōng ê só͘-chāi ū 300 ki teng-hé mı̂-jı̍t tiám-teh lóng bô sit. In kóng, Hū-jı̂n lâng m̄ bián khı̀ kàu hia, in-ūi in bô lêng-hûn.
33. Sek-kia Hu̍t
Lán Tiong-kok lâng ê chong-kàu ū choē-choē khoán, m̄-nā ū Jû-kàu kap Tō-kàu, iā ū Hu̍t-kàu, ū-sı̂ kiò-choè Sek-kàu. Chit ê Sek-kàu ê goân-in sı̄ tùi Ìn-tō͘ kok thoân-ê.
Tı̄ B. C. chha-put-to 500nı̂ kūn tı̄ Hi-má-lia̍p soaⁿ ū chı̍t ê jı̂n-kun sio̍k tı̄ Sek-kia cho̍k. I tan siⁿ chı̍t ūi thài-chú, chiū put-chí thiàⁿ-sioh i, chiàu-kò͘ i, hō͘ i bián-tit tú-tio̍h sè-chêng sím-mı̍h ê bô kah-ba̍k, tı̀-kàu hoân-ló ê sū. Thài-chú tit-tio̍h lāu-pē chin sēng-koàiⁿ, kó-jiân chiàu lāu-pē só͘ ı̀-ài--ê, jı̍t-jı̍t hoaⁿ-hí thiòng-lo̍k, koh ū chhoā put-chí siong-ài ê thài-chú niû. Chóng-sı̄ sim iā bô kàu-gia̍h pêng-an, iū-koh ngó͘-gū-jiân tı̄ sàn-pō͘ ê tiong-kan khoàⁿ-kı̀ⁿ chı̍t ê chin ló-mō͘ ê lâng, iā koh khoàⁿ-kı̀ⁿ chı̍t ê sin-khu phoà-siùⁿ-ê, sim-koaⁿ ke-thiⁿ ut-chut. Sı̄m-chı̀ koh kı̀ⁿ-tio̍h chı̍t ê teh chhàu-noā ê sin-si. Tùi án-ni ná it-hoat khoà-lū sè-kan ê bô tiāⁿ-tio̍h, ū pı̄ⁿ ū sí ê khoà-gāi, ná khoàⁿ-phoà sè-chêng.
Kàu 29 hè tòng-bē-tiâu, i chiū lı̄-khui lāu-pē ê ke, kap i tú-á só͘ siⁿ ê soè-kiáⁿ, khı̀ kap chı̍t ê khit-chia̍h oāⁿ chı̍t su phoà-phoà ê i-chiûⁿ. Soà khı̀ oá chhut-miâ ê sian-siⁿ lâi káng-kiù Ìn-tō͘ ê chong-kàu. Āu-lâi chiū khı̀ toà chhiū-nâ lāi, tı̍t-tı̍t khó͘-chhó͘ ka-kı̄ ê sin-khu, ǹg-bāng tùi án-ni sim-koaⁿ oē pêng-an. Án-ni la̍k nı̂ kú, kàu-bé múi-jı̍t chí-ū chia̍h chı̍t lia̍p bí, hiah-nı̍h khek-kí. Chóng-sı̄ iā chhē bô oa̍h-lō͘ thang hō͘ sim tit pêng-an.
I hut-jiân chiū koat-toàn m̄ bô koh khó͘-chhó͘ sin-khu, in-ūi chai sı̄ bô chhái kang. Taⁿ beh cháiⁿ-iūⁿ ? Kiám bô lō͘ thang tit-tio̍h kng-bêng ? Kiám tio̍h koh tò-khı̀ ông-kiong chiàu-kū lâi thàn sè-kan mah ? Án-ni teh tiû-tû.
Ū chı̍t chá-khí chē tı̄ bû-hoa-kó chhiū kha teh siūⁿ. Chē kàu keh chá-khí chiū bêng-pe̍k liáu-jiân. I kóng chit sè-kan ê kan-khó͘ m̄ sı̄ tùi sin-khu, sı̄ tùi sim-koaⁿ, sı̄ siū su-io̍k tı̂ⁿ-poàⁿ. Lâng-lâng thàn su-io̍k, ài hó-gia̍h, ài tn̂g hè-siū, bô ti-chiok, tı̀-kàu sim boē pêng-an. Nā tû-khı̀ hit hō put-ti-chiok ê sim chiū ū pêng-an. Tùi hit-sı̂ i chiū peh-khí lâi kā tâng-phoāⁿ kóng i ū sêng-hu̍t, ı̀-sù sı̄ ū tit-tio̍h kng-bêng.
Sek-kia ê jı̂n-keh chin koâiⁿ, bô loā-kú ū chin choē ha̍k-seng lâi tè i. Tı̄ hó-thiⁿ sı̂ chiū chhoā in sı̀-koè soat-kàu. Nā lo̍h-hō͘-thiⁿ chiū kap in saⁿ-kap gián-kiù keng-chheh. Ū choē-choē lâng jı̍p am-ı̄ⁿ lâi khoàⁿ-phoà sè-kan. Nā iáu-kú toà tı̄ jı̂n-ke ê lâng, ū chhut gō͘ tiâu kài hō͘ in siú : (1) M̄-thang sat-seng (put-lūn sím-mı̍h oa̍h-mı̍h lóng m̄-thang thâi; tùi án-ni chiah ū chia̍h-chhài ê lâng ). (2) M̄-thang thau-the̍h. (3) M̄-thang kiâⁿ-ı̂m. (4) M̄-thang pe̍h-chha̍t. (5) M̄-thang chia̍h chiú (koh m̄-thang chè-chō á-sı̄ boē chiú kiaⁿ-liáu hāi pa̍t lâng ). I kóng nā án-ni chiū ǹg-bāng oē thang sêng-hu̍t, nā jı̍p am-ı̄ⁿ choan-sim siú sı̄ khah thò-tòng. Koh khǹg lâng tio̍h gâu thun-lún bô khǹg oàn-hūn, sim-koaⁿ ti-chiok. Che m̄ sı̄ beh hō͘ Siōng-tè hoaⁿ-hí, sı̄ beh kiù ka-kı̄ nā-tiāⁿ.
Sek-kia ū thoân i ê tō-lí kàu lāu chiah sí. Āu-lâi hit ê tō-lí ū siⁿ-thoàⁿ thoân kàu pa̍t kok liân kàu Tiong-kok, ná thoân ná koh-iūⁿ, tı̀-kàu chin chha-biū.
Chit ê lâng chin-chiàⁿ khó-chhú, chiàu i só͘ choè oē tit kàu-ê chin gâu lı̄-ek lâng, iā ū kám-hoà choē-choē lâng ê sim. Chóng-sı̄ i ê tō-lí sı̄ bô kàu-gia̍h. I m̄-bat Siōng-tè. Ìn-tō͘ pún-jiân só͘ ū ê chong-kàu ū kiò lâng tio̍h kèng-pài sı̂n-bêng kap hiàn-chè. I lóng bô, i phah-sǹg lâng oē kiù ka-kı̄, oē chheng-khı̀ ka-kı̄ ê sim. Āu-tāi thàn i ê kàu ê lâng bô sı̂n thang pài,só͘-í pài Sek-kia pún-sin. Tı̄ lán chia ê biō ū chhāi saⁿ sian toā pu̍t, kı̂-tiong chı̍t sian sı̄ chí i. Iū-koh ke-thiⁿ chin choē pu̍t chhin-chhiūⁿ Koan-im téng-téng. Che m̄ sı̄ Sek-kia só͘ thoân-ê, sı̄ āu-tāi ê ha̍k-seng lâi pó͘-ê. Hit kù “pu̍t” á-sı̄ “hu̍t” chiū-sı̄ Ìn-tō͘ oē, teh chí “kng-bêng”. Hê-siūⁿ liām “o-mı̂-tô-hu̍t” iā sı̄ Ìn-tō͘ oē.
Lán sı̀n Chú ê lâng kó-jiân oē tit-tio̍h kng-bêng. M̄ sı̄ tùi ka-kı̄ ê sim lâi chiò, sı̄ Chú teh chiò lán. Lán iā tio̍h thiàⁿ lâng, tio̍h saⁿ sià-bián, tio̍h khoàⁿ-phoà sè-kan, tio̍h ū ti-chiok ê sim, sı̄ in-ūi sím-mı̍h in-toaⁿ ? M̄ sı̄ ài kiù ka-kı̄, sı̄ in-ūi Siōng-chú tāi-seng thiàⁿ lán, in-ūi I ū tháu-pàng lán. Lán tit-tio̍h un kap kng-bêng pí Sek-kia khah choē, kiám m̄ tio̍h ēng pêng-an kap hoaⁿ-hí hó só͘ kiâⁿ lâi chiò chin ê kng tı̄ pài pu̍t ê lâng ê tiong-kan mah ?
34. Chè-chō Choá
Lâng ū ēng choē-choē mı̍h choè choá. Tı̄ Tiong-kok khah siông sı̄ ēng chíⁿ-chíⁿ ê tek; tı̄ Se-kok nā beh choè khah hó ê choá chiū ū ēng pò͘, sı̄ lâng só͘ pàng-sak ê kū i-chiûⁿ, hit hō. Taⁿ beh lio̍h-á gı̄-lūn chiong pò͘ choè choá ê hong-hoat.
Choè choá ū ēng moâ kap mı̂ ê phoà-pò͘. Si, tiû, nı̂ bô ha̍p, só͘-í chiah-ê mı̍h kap pín-chiam, liú-pâi, hit hō, tio̍h kéng chhut lâi tû-khı̀. Koh chiông-tiong ha̍p-ēng--ê thang choè chho͘-choá, iù--ê thang choè iù-choá.
Phoà-pò͘ hun-piat liáu chiū the̍h tı̄ koah-pò͘-toh koah hō͘ i chı̍t-tè chı̍t-tè hoâiⁿ-tı̍t kok sı̀-chhùn. Koah-pò͘ to sı̄ thán-khiā chhah tı̄ toh-bı̄n. Lâng ēng siang-chhiú koah-lı̍h pò͘ tı̄ to-chhùi. Phoà-pò͘ koah-liáu chiū the̍h-khı̀ lok tı̄ toā-kńg, tāi-lio̍k chhin-chhiūⁿ hong-kó͘ chı̍t-iūⁿ, kó͘ tı̂n-ai lóng chhut-khı̀. Khah-siông phoà-pò͘ sı̄ bak-tio̍h iû kap pa̍t-mı̍h ù-hoè, só͘-í soà ū lo̍h kiâm-chúi lâi sa̍h, hō͘ lâ-sâm khí-lâi.
Phoà-pò͘ sa̍h-liáu chiū ū the̍h jı̍p soé-thoā-chhia hō͘ chheng-khı̀ ê chúi chhiâng jı̍p-lâi siông-sè soé-thoā.
Tùi hit--nı̍h tio̍h the̍h lo̍h thiah-lı̀-pò͘ ê bō-chhia. Tı̄ lāi-bı̄n ū choē-choē khí tāi-lio̍k chhin-chhiūⁿ ka-to chı̍t-iūⁿ. In ū thiah-lı̍h phoà-pò͘ kàu chhùi-chhùi iù-iù, chham chúi sı̄ choè iûⁿ-kô͘-kô͘ ê mı̍h hō-choè choá-chiuⁿ.
In-ūi phoà-pò͘ ū cha̍p hāng ê sek-tı̀ tú-á choè choá-chiuⁿ sı̄ bô sím-mı̍h pe̍h, só͘-í lâng ū chiong hit ê choá-chiuⁿ au lo̍h tı̄ phiò-hún lâi phiò hō͘ i pe̍h.
Choè choá-chiuⁿ kàu-gia̍h pe̍h chiū ū ēng chheng-khı̀ chúi kè-tiû hō͘ phiò-hún tùi lāi-bı̄n lóng khí-lâi.
Chhòng kàu án-ni choá-chiuⁿ sı̄ lóng piān-piān thang choè choá, só͘-í lâng ū the̍h kè-khı̀ tı̄ choè-choá-chhia. Tı̄ chia thang pau-hâm hun-piat hong-hoat ê sı̀-chām. (1) Piàⁿ choá-chiuⁿ tı̄ choá-chiuⁿ-kng. (2) Hō͘ choá-chiuⁿ tùi kng-kha lâu-chhut tı̄ toā phı̀ⁿ tâng lô-se, tı̄-hia thoaⁿ po̍h-po̍h kap hō͘ chúi tùi soè-khang-á sia̍p-chhut-lâi. (3) Soà ū chı̀n-chêng pho͘ tı̄ toā-niá chiⁿ-tiâu, í-keng sı̄ pı̀ⁿ-choè chhiⁿ-choá, nā-sı̄ chin chho͘-siap ia̍h bô sím-mı̍h kian-tēng. (4) Āu-lâi hit ê chhiⁿ-choá ū jı̍p tı̄ kúi-nā tùi ê chhia-kńg ê tiong-ng, ū-ê géng i choè pı̂ⁿ-bı̄n kap kim-siⁿ, ia̍h ū-ê sı̄ sio thang hang i choè ta, chiū kàu lō͘-bé choá lóng bêng-pe̍k ū soan-chhut-lâi put-chí tn̂g, chhut-chāi lâng chhâi-koah choè lō͘-ēng.
