Cha̍p-hāng Koán-kiàn/Tē 7 hāng

Cha̍p-hāng Koán-kiàn (1925 nî)
Tē-chhit hāng Lūn O̍ah-miā
Chok-chiá: Chhoà Poê-hoé

Bī ti seng, ian ti sú?

Sí kap o̍ah ê tāi-chì , tùi hōan-nā ū o̍ah-miā ê mi̍h lâi kóng , sī chò tiōng-tāi ê būn-tê. Koh-chài o̍ah-miā jú chhiong-móa , jú ko-siōng--ê, khòaⁿ chit ê sí-o̍ah ê būn-tê sī jú koan-chhiat jú iōng-sim. Lâng sī chèng o̍ah-miā ê thâu, só͘-í sí-o̍ah ê būn-tê , chāi chèng o̍ah-mi̍h ê tiong-kan, chiū sī lâng kám-kak chòe chhim , gián-kiù chòe bêng-pe̍k.

Sí-o̍ah ê tāi-chì, sī bān-hāng tāi-chì ê thâu it-téng tōa--ê. Koh-chài iā sī chòe kan-kè ē-thang kái-koat. Lâng nā bat chit ê būn-tê jú thiat-té thang kóng chiū-sī jú bûn-bêng, jú chìn-pō͘,jú gâu, jú úi-tāi.

Sí kap o̍ah chit nn̄g-hāng , sī chôan-jiân tò-péng ê tāi-chì . Sí nā phì-lūn chò àm, o̍ah chiū-sī kng. Ia̍h sí nā phì-lūn chò bô, o̍ah chiū-sī ū; koh-chài sí nā-sī lo̍h-ke , o̍ah chiū-sī chiūⁿ-kôan lah. Tùi án-ni thang chai sí kap o̍ah sī tùi-pí, nn̄g-hāng saⁿ tùi-chiò. Só͘-í nā ē thang bêng-pe̍k chi̍t-pêng, koh chi̍t-pêng chiū chū-jiân ka-tī ē thang chai. Phì-lūn kóng , nā chai-iáⁿ tang-pêng , chū-jiân sai-pêng chiū ē hiáu-tit. Sí kap o̍ah nn̄g-hāng kó-jiân sī bô siāng; chóng-sī in-ūi in sī saⁿ tò-péng , só͘-í nā chai o̍ah, chiū ē thang chai sí; ia̍h nā chai sí, iā ē thang chai o̍ah. Só͘-í Khóng-chú ê ha̍k-seng Chú-lō͘ mn̄g sí ê tāi-chì ê sî-chūn, Khóng-chú kan-ta ìn i, kóng, 『Bī ti seng, ian ti sú?』Sī kóng , Lí to iáu-bōe bêng-pe̍k cháiⁿ-iūⁿ kiò-chò o̍ah, beh thài ē-hiáu sáⁿ-hòe hō-chò sí? Chāi Khóng-chú ê ì-sù chiū-sī kóng, lí nā ē bêng-pe̍k o̍ah ê tāi-chì , chū-jiân sí ê tāi-chì ka-tī āu-lâi chiū ē-tit thang bêng-pe̍k.

O̍ah , sī chèng-lâng só͘ hí-ài ; sí, sī bāng-lâng só͘ iàm-khī. Ài o̍ah , m̄-ài sí, che sī chò lâng kiōng-thong ê sim-lí. In-ūi sī ài o̍ah, só͘-í lâng-lâng to sī siūⁿ ài kú-kú ē tit-tio̍h ; sí, sī lâng-lâng só͘ m̄-ài, só͘-í lâng-lâng to sī siūⁿ ài kú-kú ē thoat-lī. 『Chhut-sí, ji̍p-seng』ê hoat-tō͘ , che sī lâng-lâng tùi sim-koaⁿ-té só͘ ài tit-tio̍h--ê; chóng-sī tit-tio̍h liáu ê lâng , chū khai thian-tē í-lâi, m̄-chai ū kúi-lâng?

Nā chiàu ba̍k-chiu só͘ khòaⁿ-kìⁿ ê lâi kóng , kàu chi̍t ji̍t tāi-ke to iā lóng tio̍h sí ê khóan. Sui-jiân sī án-ni kóng, lâng iā to lóng sī m̄-sí-sim , tiāⁿ-tio̍h put-sî m̄-khéng pàng-sak chit-chân sū. M̄-sī m̄-khéng pàng , chiū-sī beh pàng iā sī pàng-bē khui. Thang kóng tùi chit ê sí-o̍ah ê būn-tê, chò- lâng tiāⁿ-tio̍h ài bêng-pe̍k. M̄-nā sī án-ni ; o̍ah, lóng ài kùi-tiōng pó-chhî; sí, lóng ài siám-pī iàm-ò͘; che kah-ná chhin-chhiūⁿ sī chò lâng ê gī-bū. Koh-chài iā sī chò lâng ê kôan-lī ê khóan-sit. Só͘-í thang chai , ài beh chhut-sí ji̍p-seng ê sim-koaⁿ, sī chòe tē-it pek-chhiat. Chit ê sim-koaⁿ só͘ ū hoat-tōng ê sî-chūn, bān-sū sī tek-khak bô chhó-chhó; m̄-sī o͘ chiū-sī pe̍k ; m̄-sī kng, chiū-sī àm; m̄-sī o̍ah , chiū-sī sí. Lóng sī chin to , chin kiàm ê tāi-chì; chit ê sim chin-chiàⁿ sī pó-pòe, koh-chài iā sī chin gûi-hiám. Só͘-í chò-lâng tòan-jiân m̄-sī chhin-chhiūⁿ teh poaⁿ-hì, chit-sî chng chò seng, khah-thêng chng chò tòaⁿ; tī pêⁿ-téng tāi-ke chò-liáu put-kiông tài-thian ê siû-te̍k, lo̍h-pêⁿ-ē sûi-sî pèⁿ-chiâⁿ lí hiaⁿ góa tī ê hó pêng-iú. Chò-lâng tiāⁿ-tio̍h m̄-sí án-ni lah! Chhùi-chhiu hoat-chhut-lâi, beh kiò i koh kiu-ji̍p-khì, sī tek-khak bē-iōng-tit; thâu-mn̂g pe̍h, cháiⁿ-iūⁿ ē thang kiò i koh o͘ , neh?

Tāi-ke tio̍h ài chai , lâng it-seng ê tiong-kan , chhóan chi̍t ê khùi , á-sī phah chi̍t-ē kha-chhiùⁿ , hah chi̍t-ê hì, to lóng ū ì-sù, kap sí-o̍ah ê būn-tê to lóng ū koan-hē; tòan-tòan bē iōng-tit hô͘-tô͘ chhìn-chhái chò.

Sí-o̍ah chit nn̄g chân sū sûi-jiân sī siong tùi-chiò, chóng-sī in ū chêng-āu kín-bān ê hun-piat. O̍ah , sī tī tāi-seng; sí, sī tī tò-bóe; o̍ah,sī tī hiān-chāi; sí, sī tī chiong-lâi. Lán beh gián-kiù sí-o̍ah ê būn-tê , sui-jiân sī kóng put-lūn bêng-pe̍k tó chi̍t pêng, koh chi̍t-pêng chū-jiân chiū ē thang bêng-pe̍k; m̄-kú sí ê tāi-chì sī sio̍k tī āu-lâi , si̍t-chāi sī pí o̍ah ê tāi-chì ū khah oh bêng-pe̍k ; só͘-í Khóng-chú chiah kóng, 『Iáu-bōe chai o̍ah, cháiⁿ-iūⁿ ē thang chai sí?』Chiū-sī kóng, tio̍h tāi-seng bêng-pe̍k o̍ah ê būn-tê, jiân-āu sí ê tāi-chì chiū ka-tī ē hiáu-tit.