10 Lo̍h-lān
Ke-lāi chhun-liáu 2-ê gín-ná, 1 ê lāu ta-ke, chêng-lâng kiáⁿ 10 goā hoè tı̄ Ou-kúi-kiô kap lâng toà io̍h-tiàm, sǹg iā bô sím-mı̍h chı̂ⁿ thang thàn.
Chı̀-khı̂n pún-jiân sı̄ oá-khò Tiōng-hu lâi seng-oa̍h, Tiōng-hu sí-liáu, iáu-kú ū Ta-koaⁿ thang oá-khò, ka-têng iû-goân ē-tit koè. Khó-sioh Ta-koaⁿ taⁿ iā sí, tian-tò Chı̀-khı̂n tio̍h hō͘ pa̍t-lâng oá-khò. Sı̄-toā-lâng só͘ lâu-teh sı̄ 4, 5 khu ê khoàⁿ-thiⁿ-hn̂g, chiū siat-hoat hō͘-lâng choh-pun. Pún-sin bē-tı̍t koh toà chhù-lāi, tio̍h chhut-mn̂g kia̍h hiâm-á kā lâng ku̍t chià-thâu, ū-sı̂ chiū kā-lâng cheng taⁿ-bí taⁿ-khı̀ Hú-siâⁿ thiò, Àm-sı̂ kā jı̂n-ke cheng thàn-khng lâi chhı̄-ti, làng-phāng ê sı̂, chiū taⁿ láng-á khı̀ bán ti-chhài. Án-ni phah-piàⁿ lâi chò só͘-hùi.
Chin-seng tı̄ Sió-o̍h tha̍k-chheh, tú-tio̍h bô chı̂ⁿ, chiū ēng tiáⁿ giâ-khı̀ chò chún-tǹg.
Lāu ta-koaⁿ ū koá hiān-chı̂ⁿ, hō͘ lāu ta-ke kiuh-kiuh-khı̀, ke-lāi toā-sè nā thâu-sio-hı̄ⁿ-joa̍h, lóng sı̄ Chı̀-khı̂n 2-ki chhiú teh iúⁿ-chhı̄.
Joa̍h-thiⁿ sı̂ pek-joa̍h, Chı̀-khı̂n seng-khu lóng siⁿ-thiàⁿ, bē chē í; iáu-kú giâ khū-thûi koh kā-lâng cheng-bí lâi chò só͘-hùi, koh ho̍k-sāi lāu ta-ke.
Khek-khı̂n khek-khiām, kàu Chheng-liû 20 hoè ê sı̂, chiū kā i chhoā-bó͘. Chit-sı̂ ka-têng chhin-chhiūⁿ tı̄ hoé-tiong tit-tio̍h chı̍t-tih ê liâng-chúi.
Khó-sioh Chheng-liû bó͘ chhoā-liáu, soà phoà-pı̄ⁿ, chı̍t tiám-á chı̂ⁿ-tē-á-sian iā khai-liáu-liáu. Chı̀-khı̂n ū koá sai-khia-gı̂n pe̍h-siám-siám, iā the̍h chhut-lâi kā i táⁿ-tia̍p. Sui-sı̄ chêng-lâng kiáⁿ, iáu-kú khoán-thāi i sı̄ bô koh-iūⁿ-sim.
Pēⁿ hó liáu-āu, chiū thó-sit lâi choh, sı̄ Chı̀-khı̂n hiàng-sı̂ ū chò-liáu lú-lông-hu, só͘-í hó-táⁿ ka-tı̄ keng-êng.
Sit, choh liáu, Chheng-liû hiâm kan-khó͘, siūⁿ ài chò seng-lí, Chı̀-khı̂n chiū chún i.
Lāu-má sı̄ thiàⁿ toā-sun ê lâng, khoàⁿ-tio̍h chit-hō sun, sui-jiân sı̄ toā-kho͘-pé; m̄-kú tāu-hū-keng, ah-bó-tê, bē-taⁿ koh bē-teh. Chiū chin khó-lı̂n. Thiaⁿ-tio̍h i beh chò seng-lí, chiū kam-goān chuh 20-kho͘ chhut-lâi.
Bô-liāu Chheng-liû, lián-bū bē-liáu liáu-chı̂ⁿ chiū bē hı̂, hı̂ iā liáu-chı̂ⁿ, chiū bē cha̍p-sè. Sui-sı̄ i teh chò seng-lí; iáu-kú ke-lāi iû-goân sı̄ Chı̀-khı̂n teh chi-lí. Ha̍p-gia̍h tio̍h tióng chı̂ⁿ jı̍p-lâi, tian-tò moé-pái tio̍h tùi lāu-má koh thó pún khı̀ thiⁿ, khoàⁿ bē tō͘-tit, chiū kā i siu-siu khí-lâi, iû-goân koh kap lâng toà hàn-io̍h tiàm, khı̀ chia̍h thâu-lō͘ khah tio̍h.
* * *
Kóng khí Chin-seng, ta̍k chá-khí khı̀ tha̍k Sió-o̍h, ū-sı̂ bô chhài thang toà, chiū toà 1-ki chheⁿ soàn-thâu khı̀ ùn tāu-iû, sǹg-lâi iáu-sı̄ hó chu-bı̄. M̄-káⁿ kā lāu-bó thó-chı̂ⁿ: in-ūi chai i to iā-sı̄ bô chı̂ⁿ.
Ū chı̍t-jı̍t, lāu-bó 1-kak-gı̀n hō͘ i, kā i kóng, Chit-kak-gı̂n sı̄ goá chā-jı̍t chò-kang thàn ê, lí tio̍h khiām-khiām-á ēng. Chin-seng kóng, Hó.
Bô-pha̍h-sǹg hit kak-gı̂n hē-tı̄ hoé-chhat-lok, soà ka-la̍uh. Chin-seng kā lāu-bó kóng, Goá phah-m̄-kı̀ⁿ khı̀ lah neh! Lāu-bó chin m̄-kam, kā i kóng, Hit-ê gı̂n-kak, sı̄ goá chı̍t-jı̍t lâu-koāⁿ ê kang-chı̂ⁿ, lí nā khı̀ oāⁿ 10 ê tâng-koa, mā bē bô-khı̀, thèng-hó ûn-á ēng. (In-ūi Jı̍t-pún oē gín-ká銀貨, Tâi-oân-oē kiò-chò gı̂n-kak; ló-ká銅貨, Tâi-oân-oē kiò-chò tâng-koa).
Chin-seng kóng, Án-niâ m̄-thang siū-khı̀, āu-pái chiah khah sè-jı̄. In-ūi ka-la̍uh tı̄ lō͘-nih, chhoē lóng bô; beh sı̄ tı̄ chhù-lāi, goá chiū tiám-teng sàu-chhù chhoē kàu tio̍h.
Chı̍t-jı̍t, Chin-seng tha̍k-chheh tńg-lâi, khı̀ chhân-nih koah tiū-kó-thâu beh hiâⁿ-hoé, kàu àm bô tńg-lâi. Lāu-bó tı̄ cheng-bí-keng tò-lâi, chiū khı̀ kā i thè-taⁿ; Hit-sı̂ àm-niau-niau. Kàu-chhù Chı̀-khı̂n siūⁿ-tio̍h i heng-chêng ûi-sin-kûn ū phè 1 lúi sin bō-hoe, sı̄ pài-thok lâng tùi hú-siâⁿ bé tò-lâi--ê. Thâu-tú-á bē-kı̀-tit the̍h khí-lâi, taⁿ-khı̀ chhân-nih taⁿ tiū-kó-thâu, m̄-chai ka-la̍uh tı̄ tó-ūi: Chin iàu-kín, chheⁿ-kiông teh chhoē.
Chin-seng thiaⁿ-kı̀ⁿ, chek-sı̂ peh-khí-kha iân-lō͘ chhoē iân-lō͘ khı̀, chhoē lóng bô. Chhoē tò-tńg bô khoàⁿ thang chhoē, chiū ēng chhiú iân-lō͘ sa, tùi gû-chhia-lō͘ hāng tı̍t-tı̍t sa kàu chhù. Chhoàn-sa sı̄ gû-sái gû-jiō kiaⁿ-lâng-mı̍h, sit-lo̍h ê bō-hoe iû-goân sa bô, sim-kông hoé-to̍h. Che-sı̄ sió-khoá mı̍h; m̄-kú sàn-hiong-lâng sı̄ lia̍h-chò pó-poè. Chiū siūⁿ-tio̍h tı̄ Chú-jı̍t-o̍h ū tha̍k-tio̍h Lō͘-ka 15 chiuⁿ, hū-jı̂n-lâng teh chhoē-gı̂n, bo̍k-chiá teh chhoē-iûⁿ, lāu-pē teh chhoē kiáⁿ, hit-ê tı̀-ı̀ m̄-chai kàu cháiⁿ-iūⁿ! Siōng-tè teh chhoē lán sè-kan-lâng hit-ê jia̍t-sim m̄-chai beh cháiⁿ-iūⁿ kóng!
Ka-têng sui-jiân chiah khùn-lân, iáu-kú Chin-seng kap lāu-bó siông-siông khı̀ lé-pài, lóng bô-làng. Chiū lâng-lâng iā m̄-chai in ê kan-khó͘ kàu án-ni. Chin-seng bô-lūn tha̍k-chheh á-sı̄ lé-pài, tńg-lâi ê sı̂ kiâⁿ-lō͘ siông gı̂m-si. Chhin-chhiūⁿ sih-sut, sui-jiân bô só͘ thang khò; iáu kú Siōng-chú iā bô hō͘ i gō. I iā put-sı̂ to-sı̄ ki-ki teh gı̂m-si. Sio̍k-gú kóng, chı̍t-ki chháu chı̍t-tiám lō͘
11 Peh Chiūⁿ Mô͘-thian-niá
Bô ı̀-sek ê ke-kak teh-thı̂, tı̄ hn̄g-hn̄g ê ke-noā chiū oá--lâi; chhiū-téng ê am-pô͘-chê teh-ki, iā-ē iô-tāng pa̍t-chiah ê hı̄-khang.
Kóng-khí Chin-seng sè-hàn sı̄ chin-ài gı̂m-si. Tı̄ chit-ê Chēng-chúi piⁿ, tùi sió-moē Bûn-lí sí-liáu, to iā-bô pa̍t-lâng ē iâⁿ-koè i ê siaⁿ-im.
Bô-phah-sǹg ū chı̍t-ê poàⁿ-tàu, 2-ê 13, 14 hoè ê cha-bó͘-gín-ná tùi tiâⁿ-chêng lâi, tú-tio̍h Chin-seng hit-jı̍t bô-tha̍k. Tı̄-hia ná-lâi-ná-kiò. Chin-seng m̄-chai in ê ı̀-sù, chiū mn̄g in kóng, Beh chhòng sím-mı̍h? Hit 2-ê sı̄ put-liông ê lú-chú, ū saⁿ-kap kè-bô͘ pháiⁿ-ê ı̀-sù. Chiū sè-siaⁿ kā Chin-seng kóng, Lán lâi khı̀ hia. Chin-seng sı̄ sut-tı̍t ê gín-ná, bô mn̄g in ê ı̀-sù kàu bêng-pe̍k, chiū toè in kàu chı̍t só͘-chāi. Hit-sı̂ 2 ê put-liông siàu-lú, chiū bêng-bêng kā i kóng, Lán lâi tı̄-chia......Chin-seng bı̄n oa̍t piⁿ--á beh cháu-khı̀, kóng, He goá bē-hiáu. Hit 2 ê chiū oá-lâi khiú--i, ko͘-chiâⁿ--i; nā-sı̄ i tek-khak m̄. Tiong-kan chı̍t-ê chhiah-sin lō͘-thé hō͘ i khoàⁿ, ǹg-bāng ē chiàu in só͘ ài.
Nā-sı̄ Chin-seng siūⁿ-tio̍h Chim-giân kóng, Lín sè-kiáⁿ, pháiⁿ cha-bó͘ ín-iú lín, bo̍h-tit thiaⁿ--i. Chit-tia̍p chiah ē-hiáu bê-he̍k chiū-sı̄ án-ni. Chiū ǹg-thiⁿ sim-lāi kı̂-tó kóng, Chú--ah pang-chān goá. Chiū hiông-hiông tùi in ê chhiú cháu--khı̀. Sı̍t-chāi bô-poh. Chit-tia̍p liáu-āu lō͘-tiong nā gū-tio̍h, in chin kā-gê-chhiat-chhí. Nā-sı̄ Chin-seng kám-siā Siōng-tè kiù goá thoat-lı̄.
Chhin-chhiūⁿ Sèng-Si kóng,
Kám-siā Siōng-tè,
Sı̄ I m̄-khéng hiat goá,
Hō͘ in chia̍h pá,
Hō͘ in chhùi-khí kā--khı̀.
Goán ná chiáu-á,
Tùi in oa̍h-tauh thoat-lı̄.
Lô-bāng phoà-lı̍h,
Chiū goán cháu-chhut tô-thoat.
Chō thiⁿ kap tē,
Siōng-tè chò goán khùi-la̍t.
* * *
Tùi lô-bāng thoat-lı̄ liáu-āu, 1907 nı̂ 7 goe̍h, Chin-seng hioh-joa̍h pàng-kà, kap lâng khı̀ chhı̄-gû. Hit-sı̂ koè-tàu, gû pàng tı̄-hia chia̍h-chháu, hiah-ê chhı̄-gû gín-ná sio-chio beh lo̍h-khı̀ thâm-á sé-e̍k. Che-sı̄ tı̄ Chēng-chúi-khe ê sai-pêng. Hit-tia̍p tú-á toā-hō͘ koè-liáu, thâm-á chin chhim, kı̂-û ê chhı̄-gû-gín-ná ē-hiáu siû; nā-sı̄ Chin-seng bē-hiáu, chiū chò i tı̄ hoāⁿ-téng teh chē. Chhı̄-gû-tóng chāi-lâi sı̄ ài chau-that hı̀-lāng lâng: khoàⁿ-kı̀ⁿ Chin-seng bô lo̍h-khı̀ sé, chiū kui-tı̄n lâi lia̍h, saⁿ-á-khò͘ kā i pak-lak khí-lâi, thoa-loa tùi khut-té lo̍h-khı̀. Hit-sı̂ in tāi-ke chiū teh siûⁿ: nā-sı̄ i iû-goân tı̄-hia khiā. In khoàⁿ i bô siû, chiū kui-tin chhin-chhiūⁿ chhâi-lông hām-oá--lâi, kā i chhah, kóng beh kà i siû. Tı̍t-tı̍t chhah tı̍t-tı̍t khı̀, chúi ná-tū ná-chhim. Chin-seng ko͘-chiâⁿ in kóng,
Ló͘-la̍t--leh! M̄-thang--lah! Nā-sı̄ in chhiò kah chin tek-ı̀. Chhah-kàu siōng-chhim ê só͘-chāi, chiū kā i pàng hō͘ tı̂m--lo̍h-khı̀.
Chin-seng sı̄ bûn-sin ê gín-ná, chit-sı̂ tı̄ chúi-té chia̍h kúi-nā chhùi chúi, piàⁿ-la̍t chhèng khí-lâi, koh-chài hō͘ in ēng to̍k-pō͘, Hó ah! Koh chia̍h khah pá leh! Chhám lah! Chin-seng toà chúi-té tı̍t-tı̍t kún tı̍t-tı̍t phún, ná phún ná chhim.
Kai-chài hit-tia̍p chiū siūⁿ-tio̍h chiām-sı̂ kı̀m-khùi. Nā koh phû--khí-lâi ē koh hō͘-lâng chhih lo̍h-lâi, chiū siūⁿ, taⁿ tio̍h tùi chúi-té ûn-á pê chiūⁿ hoāⁿ. Kó-jiân hō͘ pê khí-lâi.
Khí-lâi kàu-tè bı̄n-á chheⁿ-sún-sún, koh chı̍t toā-chūn ê léng-hong tı̍t-tı̍t chhoe-lâi, Chin-seng tùi án-ni khí koâⁿ, saⁿ kín-kín chhēng-chhēng leh, chiū khan-gû tò-khı̀. Hit-sı̂ tú-tú sı̄ sè-sio̍k-lâng teh chò 7-goe̍h-sı̂, hàu hó-hiaⁿ-tı̄, sǹg sı̄ chhiu-hong sı̂. Tùi án-ni chek-sı̂ hoat-jia̍t, i-seng lâi-khoàⁿ, í-keng chin siong-tiōng lah!
Sio̍k-gú kóng, Kà-kiáⁿ siû; m̄-thang kà-kiáⁿ peh-chiūⁿ chhiū, sı̍t-chāi tio̍h.
* * *
Pēⁿ-sè ná gûi-tok
I-seng chhiáⁿ-tó kúi-nā ê, io̍h-á chia̍h-tó chı̍t-toā-tui, ná-chia̍h ná-hāi. Chin-seng tı̍t-tı̍t hoah,
Goá beh lâi khı̀ I-koán lah!
Goá beh lâi khı̀ I-koán lah!
In-ūi hit-sı̂ nā-kóng I-koán, sı̄ chí Tâi-lâm Sin-lâu I-seng-koán.
Tùi án-ni chiū ēng-kiō kng i khı̀. Lō͘ tùi Toā-kiô keng-koè, tı̄ lō͘-tiong Chin-seng í-keng m̄-chai-lâng, A-hiaⁿ Chheng-liû sûi kiō āu, lāu-bó iā tı̄-hia ná-kiâⁿ ná-háu.
Kng-kàu I-koán, tán-hāu kàu tiong-tàu toā-mn̂g khui, chiū kng jı̍p-khı̀. Kàu ē-po͘ 4 tiám An I-seng lâi khoàⁿ, put-chí hiâm, kóng,
Cháiⁿ-iūⁿ chiah bān lâi!
Cháiⁿ-iūⁿ chiah bān lâi!
Chiàu I-koán ê kui-kí, ta-po͘ gín-ná nā chiūⁿ 12 hoè bē-sái-tit tiàm hū-jı̂n-lâng keng; m̄-kú nā beh toà ta-po͘-lâng keng, sı̄ lāu-bó bē-sái-tit khı̀ kò͘, sǹg-lâi chin hùi-khı̀. Chóng-sı̄ I-seng ū te̍k-pia̍t hú-khó, chún toà hū-jı̂n-lâng ê pēⁿ-sek tē 4 hō, chiū siat-hoat tùi-hia jı̍p-khı̀.
Tı̄ hū-jı̂n-lâng keng ū chı̍t-ê lú thoân-tō chin kó͘-ı̀, lâng kiò i Chài-goân-ḿ, ta̍k-hāng chin chhin-chhiat.
I-seng chín-toàn 2-pêng hı̀-iām. Hit-sı̂ 7 mê 7 jı̍t Chin-seng m̄-chai thiⁿ-tē. Siāng hit-keng ū 1 ê oá 20 hoè ê cha-bó͘ gín-ná lâi iah 1 lúi ba̍k-chiu, iáu chı̍t-ê sè-kha koh iù-siù ê hū-jı̂n-lâng teh i hū-jı̂n-pēⁿ. Khoàⁿ-kı̀ⁿ chit-ê gín-ná chiah siong-tiōng, sim-koaⁿ tı̍t-tı̍t kiaⁿ khí-lâi.
* * *
Chin-seng jia̍t-kông, tùi in hit 2 tiuⁿ ê bı̂n-chhn̂g tı̍t-tı̍t kā-lâng peh khí-khı̀, lia̍h-chún sı̄ teh peh lâu-téng, tùi in ê bı̂n-chhn̂g kha tı̍t-tı̍t nǹg, hō-chò teh nǹg lâu-kha; tùi in lāu-bó lám-leh tı̍t-tı̍t cheng, lia̍h-chún sı̄ teh thè lāu-bó phah tùi-te̍k. Hui-siông ê chhut-la̍t, pak lóng bē-khui; koh toā-siaⁿ hoah, chhin-chhiūⁿ Ka-tāi-lia̍p ê siáu-lâng. Tiàm siāng-keng hit 2-ê hū-jı̂n-lâng kiaⁿ kah poàⁿ-sí, cháu kah boé-á tı̍t-tı̍t. Chı̀-khı̂n tùi mn̂g chhoàⁿ leh, chhut-chāi i khı̀ phah-phún. Chin-seng chit-tia̍p sı̄ teh jia̍t-kông, i ka-tı̄ lia̍h-chò chhiò-chhiò teh iû kong-hn̂g, peh lâu-téng, chin tek-kái.
Á! Khó-lı̂n chit-ê lāu-bó! Tı̄ i ê sin-piⁿ, tùi sè-hàn iúⁿ-chhı̄ kàu chiah toā, 4 hoè bô pē, chiap-soà bô kong, bô sió-moē. Kā lâng chioh-chı̂ⁿ lâi jı̍p I-koán. Á! Kin-ná-jı̍t tı̄-chia kan-ta khoàⁿ kiáⁿ teh lô-lo̍k. Siūⁿ tio̍h ba̍k-sái ná lo̍h-hō͘. Bô pa̍t-lō͘, chí-ū Iâ-so͘. Koh thiaⁿ-kı̀ⁿ I-seng tı̄ thang-á goā teh khoàⁿ kóng chit-ê gín-ná bô ǹg-bāng lah, chiū sí-sim; put-kò sı̄ put-jím i 7 mê 7 jı̍t ê kan-khó͘ lóng m̄-chai-lâng, bô chia̍h 1 tih tê-thng. Á! Bān-sū sı̄ thiⁿ-pē ê ı̀-sù. Kı̀-tit Sèng-chheh ū kóng, “bān-hāng tāi-chı̀ ta̍uh-ta̍uh lâi, bô m̄-sı̄ beh lı̄-ek thiàⁿ Siōng-tè ê lâng”. Chiū pek-chhiat kı̂-tó, oá-loā Siōng-tè sim-koaⁿ chiū siū an-ùi.
* * *
Chin-seng tı̄ jia̍t-kông ê sı̂, khoàⁿ-kı̀ⁿ 2 ê mô͘-kúi, kui-sian o͘-lô͘-so͘, liân kha kap chhiú kui sin lóng hoat o͘-o͘ ê mn̂g, chin-chiàⁿ sı̄ mô͘-kúi, ū té-té ê boé-á, chhin-chhiūⁿ hı̂m. Hit 2-ê tùi poàⁿ-khong-tiong poe lâi, siang-thâu kong-ke kng chit-tè chheⁿ-chheⁿ ê pò͘, tiong-kan siá 3 jı̄ mô͘-kúi-kiáⁿ, sı̄ ēng hàn-jı̄ siá (魔鬼子). The̍h-lâi pau-tı̄ Chin-seng ê thâu-hia̍h, kā i khún ân-ân. Chin-seng teh siūⁿ, goá tùi sè-hàn chiū ho̍k-sāi Siōng-tè, iā ū niá sé-lé, piáu-bêng sio̍k-tı̄ Chú, cháiⁿ-iūⁿ goá sı̄ mô͘-kúi-kiáⁿ. Chhun-chhiú beh thǹg-khı̀ hit-ê pò͘; nā-sı̄ thǹg bē khí-lâi, sı̄ hit 2-ê chin ū-la̍t, 2 chhiú kā i jı̍h tiâu-tiâu, Siūⁿ bô hoat-tō͘, chiū siūⁿ Iâ-so͘ sı̄ chin ū koân-lêng. I bat koáⁿ-kúi. Só͘-í chiū toā-siaⁿ hoah kóng,
“Goá oá-khò Iâ-so͘ Ki-tok ê miâ, bēng-lēng lí lı̄-khui goá”. Hut-jiân-kan pàng hiat-ka̍k hit-tiâu chheⁿ-kin, chò in cháu kah phùn-keng khı̀, m̄-chai poe tùi tó-ūi khı̀. Chin-seng kám-siā Siōng-tè siúⁿ-sù i toā tek-sèng sim-koaⁿ chin hoaⁿ-hí, chiū phak tı̄ lâu-pang ù-liâng 1 mê 1 jı̍t. Í-keng chhéⁿ, chiah chai sı̄ tó-tı̄ hit-ê iù-siù cha-bó͘-lâng ê bı̂n-chhn̂g kha.
* * *
I-seng lâi khoàⁿ, chai i ū chiām-chiām thè-jia̍t lah, chiū chin kı̂-koài. Hit-sı̂ kiò i tùi bı̂n-chhn̂g-kha nǹg--chhut-lâi; nā-sı̄ i taⁿ chhin-chhiūⁿ Chham-sun thâu-mn̂g thı̀-liáu, loán-jio̍k chhin-chhiūⁿ chúi, chiū liân tín-tāng mā bē, lâng chiū lêng i khí-lâi tó tı̄ bı̂n-chhn̂g. An I-seng the̍h tó 3 lia̍p io̍h-oân, 4 kak 4 kak, ná bah-chàng ê khoán lâi hō͘ i chia̍h, tùi án-ni chiū chiām-chiām hó. Sı̍t-chāi sı̄ bô phah-sǹg.
Í-keng khah hó, toà siāng-keng ê hū-jı̂n-lâng chiū kóng, goán hō͘ lí kiaⁿ kah poàⁿ-sió-sí. Chin-seng thiaⁿ liáu chin ài-chhiò.
* * *
Chin-seng í-keng lio̍h-á ē khí-lâi chiū gia̍h koáiⁿ-á, pı̀ⁿ-chò 3 ki kha, kiâⁿ kàu thâi-koah-keng. Khoàⁿ-kı̀ⁿ An I-seng teh mn̄g chı̍t-ê chhàu-kha pēⁿ-lâng, Lí ū sı̀n Iâ-so͘ á-bô? Pēⁿ-lâng ı̀n kóng, I-seng ah! Ū--o͘h! Koh mn̄g i kóng, Sèng-chheh tha̍k liáu ē kiâⁿ bē? Pēⁿ-lâng kóng, Kha teh-beh ē kiâⁿ, Sèng-chheh iáu-boē ē kiâⁿ. I-seng kóng, Phah-sǹg tio̍h Sèng-chheh tha̍k ē kiâⁿ, lí ê kha chiah ē kiâⁿ khah hó. An I-seng sı̄ ko̍k-ke ê lâng, chiū oa̍t-tńg-sin sè-siaⁿ kā chō͘-chhiú kóng, Chit lâng ê kha tio̍h hō͘ i koh toā khang, in-ūi i ê Sèng-chheh iáu-boē hiáu, kàu i nā ē hiáu ê sı̂, chiah kín-kín kā i kô͘ ba̍t. Kó-jiân chiàu i ê oē. Chin-seng thiaⁿ-kı̀ⁿ, tāi-seng lia̍h-chún sı̄ pháiⁿ-sim; kı̂-sı̍t sı̄ ke̍k hó-ı̀, ài hit-lâng ê lêng-hûn tit-tio̍h i-tı̄, khah iàu-kín hit ki thiàⁿ kha.
* * *
Sió-thêng tı̄ chháu-tē ū kng 1 ê siong-tiōng ê pēⁿ-lâng lâi, chhiáⁿ I-seng lı̂m-sı̂ kā i khoàⁿ, hit sı̂ pēⁿ-lâng iáu tó tı̄ kiō-lāi. An I-seng kóng, Hó hó. Chek-sı̂ tùi lāi-bı̄n chhut-khı̀. An I-seng kóng tio̍h oē sı̄ bān-bān koh sı̄ chin hē la̍t teh kóng. Khoàⁿ-kı̀ⁿ kiō mn̂g hian khui, tı̄ pēⁿ-lâng ê kha chêng ū chı̍t-ê hiuⁿ-lô͘, ū hiuⁿ teh to̍h. Tı̄ hiuⁿ-lô͘ āu ū chı̍t-sian kim-kim ê Tāi-tō-kong pu̍t. An I-seng kóng, Hit sian sı̄ sím-mı̍h, hit sian sím-mı̍h? Kò͘ pēⁿ-lâng ê chhin-lâng kóng, Chit-sian sı̄ goán chng-nih ê kong-pu̍t, goá chhiáⁿ i kin-sûi pēⁿ-lâng lâi. An I-seng ba̍k-thâu kak-kak, kóng, Bô, chit-sian sı̄ chha̍t-á, chit sian sı̄ chha̍t-á! Kóng soah, àⁿ lo̍h beh kā i chhiáⁿ khí-lâi. Hit-lâng kóng, Che sı̄ lâng ê kong-pu̍t, goá tio̍h koh kng tńg-lâi hêng--lâng chiah ē ēng-tit. An I-seng kóng, Bô... lí m̄ bián kiaⁿ, bô lí ê tāi-chı̀. Lín hia ê lâng nā beh tùi lí thó, chiah sǹg tài goá ê siàu. Chiū kā i hû khí-lâi, tùi tiong-thiaⁿ tı̍t-khı̀. Kò͘ pēⁿ ê lâng kiò kóng, I-seng ah, Ló͘-la̍t--leh, hêng goá lah! Kóng, Nā ài kng tò-khı̀, tio̍h kap pēⁿ-lâng soà kng tò-khı̀. Lí chit sian kóng ē pó-pı̀ pēⁿ-lâng, siáⁿ-sū pó-pı̀ hit lâng hiah siong-tiōng? An I-seng chiū the̍h 1 tiâu sè-tiâu soh-á, tùi hit-sian ê ām-kún kā i pa̍k teh, chiū tiàu tı̄ koân-koân tı̄ hia lōng-tōng hiàⁿ. Ta̍k-ê khoàⁿ tio̍h chin ài-chhiò. Siūⁿ kóng hit sian nā ū siàⁿ, cháiⁿ-iūⁿ chhut-chāi I-seng kā i lia̍h thâu tiàu-tāu, iā bē chhut siaⁿ. Chhâ-thâu pu̍t chin-chiàⁿ sı̄ bô iáⁿ. Pu̍t-á tiàu liáu, chiū sûi-sı̂ i-tı̄ hit ê pēⁿ-lâng, ēng chin hó-lé khoán-thāi i, koh sı̂-sı̂ kiò sian-siⁿ kóng tō-lí hō͘ in thiaⁿ, an-ùi i. Āu-lâi khah hó ê sı̂ kap kò͘ i ê lâng lóng tı̄ I-koán tha̍k pe̍h-oē-jı̄ chá àm iā lé-pài. Beh tò-khı̀ ê sı̂ chin hoaⁿ-hí. I-seng kóng, Taⁿ hit-sian koh kng tńg-khı̀ ho̍k-sāi. I kóng, Goá taⁿ m̄-ài. Tùi án-ni sı̀n Chú.
Tı̄ I-koán pēⁿ-chhn̂g ê sı̂, thiaⁿ-kı̀ⁿ Gê koaⁿ teh gı̂m siàu-liām Thô͘ Ûi-lı̂m Bo̍k-su ê si
1. Eng-kok Bo̍k-su Thô͘ Ûi-lı̂m,
Ūi tio̍h Thian-kok kiù bān-bı̂n;
Lı̄-pia̍t pē-bó kap hiaⁿ-tı̄,
Koè-lâi Tâi-oân thoân tō-lí.
2. I lâi Tâi-oân cha̍p-sı̀ nı̂,
Thoân-tō khǹg lâng chin kiuⁿ-khı̂ⁿ;
Tiong-sim sı̀n-sı̍t lâng-lâng kèng,
I ê sı̀n-tek toā hián-bêng.
3. Lô-sim lô-le̍k siuⁿ koè-thâu.
Hut-jiân tiong-kan pēⁿ chiū kàu:
It sin hiàn Chú bô lı̄ sı̀,
Chú tiàu seng-thian tit hok-khı̀.
Chit-ê si chin im-ūn, koh sı̄ thang iu-būn ê ı̀-sù, Chin-seng thiaⁿ chı̍t-ē bē kı̀m-tit ba̍k-sái kō lo̍h-lài. Siūⁿ tio̍h Thô͘ Bo̍k-su ê sí, sı̄ chin ū kè-ta̍t ê sí koh sı̄ êng-kng ê sí. Há! Goá kin-ná-jı̍t siat-sú nā sí, sı̄ bô lō͘-ēng ê sí, oán-jiân 1 pha teng hoa-khı̀, sáⁿ lâng beh siàu-liām goá! Sè-kan lâng tek-khak tio̍h sí; nā tio̍h, goá lêng-khó͘ sí tı̄ ū miâ, m̄ ài sí tı̄ bô miâ. Goá kin-ná-jı̍t koh oa̍h tı̄ sè-kan, ē thiaⁿ tio̍h chit siú si ê siaⁿ, sim-koaⁿ chhin-chhiūⁿ tē-tāng; goá goān o̍h Thô͘ Bo̍k-su ê khoán-sit. Á! goá chin ı̀-ài lah, m̄ chai ē bē! Hà! Hà! Hiah ê chhih goá tı̄ chúi, hāi goá phoà-pı̄ⁿ ê pêng-iú, in sui-sı̄ pháiⁿ ı̀-sù; iáu-kú Siōng-tè chiong chit-ê ki-hoē lâi kà-sı̄ goá. Iû-tāi bē Iâ-so͘ chin-chiàⁿ-sı̄ pháiⁿ ı̀-sù; nā-sı̄ Siōng-tè, ēng Iâ-so͘ ê sí lı̄-iōng chò kiù-lâng ê toā kong-iōng. Chit tiâu tō-lí goá taⁿ ē-hiáu lah. Goá taⁿ sı̍t-sı̍t chai, Chú ū chhoā-goá thoat-chhut Mô͘-thian-niá ê hiám-iàu liauh! A-pho-lûn ah! Sat-tàn ah! Mô͘-kúi ah! Siōng-tè kap goá tı̄-teh. Lí káⁿ tùi-te̍k goá mah?! Ah!
Sèng-lı̄! Sèng-lı̄! Sèng-lı̄!
Iâⁿ lah! Iâⁿ lah! Iâⁿ lah!
* * *
Chin-seng tı̄ i-koán poàⁿ goe̍h jı̍t, 3 tǹg lâng nā beh thiⁿ pn̄g, Chı̀-khı̂n ba̍k-sái chiū lâu. Hit-sı̂ só͘-hùi khai-chı̄n, Chài-goân ḿ chiū the̍h 10 kho͘ lâi chioh--i.
Chin-seng lio̍h-á ē-kiâⁿ ê sı̂, Chı̀-khı̂n in-ūi hiah-kú le̍k liáu koè-thâu, iū-koh chiàu-kò͘ Chin-seng 7 mê 7 jı̍t, lóng bô 1 tiám-á bı̂n-khùn, chiū soà tı̀-pı̄ⁿ pàng-hoeh, chin siong-tiōng. Kai-chài tiàm hia koh 20 jı̍t chiah hó. Chhù nih ê lâng lâi khoàⁿ, ta̍k-ê to-sı̄ chin kā i kiong-hí. Chin-seng kóng, Goá iā kā lín kiong-hí! Chı̀-khı̂n kóng, Phah-sǹg ā káⁿ chhut-thâu-thiⁿ lah! Bô phah-sǹg.
