Gióng-bōng Toē
Ū chı̍t pái, chiū-sı̄ jı̄-káu ē-hng, goá teh chē tı̄ pâng-nı̍h, ū thiaⁿ-kı̀ⁿ hn̄g-hn̄g ê cheng siaⁿ. Goá thiaⁿ-kı̀ⁿ sı̄ ná chhin-chhiūⁿ teh chhut hoaⁿ-hí ê siaⁿ lâi khèng-hō siâⁿ-lāi ê chèng lâng. Chhàu-tú-khám goá ê ba̍k-chiu khoàⁿ-kı̀ⁿ bı̄n-thâu chêng ū chı̍t pún ê chheh. Chheh-lāi só͘ khoàⁿ ê jı̄ siá kóng, “Goá ê sim to̍k-to̍k ǹg-bāng Siōng-tè, goá tùi I tit-tio̍h kiù.” (Si-phian 62:1) Liâm-piⁿ thiaⁿ-kı̀ⁿ hit-ê hn̄g-hn̄g ê cheng só͘ chhut ê siaⁿ, I ê siaⁿ-im jı̍p goá ê hı̄-khang, ná chhin-chhiūⁿ teh hê kóng, “Ū chı̍t ê Kiáⁿ beh chhut-sı̀, sı̄ Siōng-tè siúⁿ-sù ê, lán siū I ê lı̄-ek.” (I-sài-a 9: 6) Liâm-piⁿ ba̍k-chiu chêng ê Sèng-chheh só͘ siá ê jı̄ ná chhin-chhiūⁿ hê kóng, “Chí ū I choè goá ê chio̍h-poâⁿ, goá ê Kiù-chú. ” (Si-phian 62: 2 ) Tiàm tı̄ hit-ê sok-chēng ê pâng-lāi, goā-bı̄n ê siaⁿ thiaⁿ khah boē kı̀ⁿ ê só͘-chāi, chiū khah oē thiaⁿ-kı̀ⁿ thiⁿ só͘ chhut ê siaⁿ lâi jı̍p lâng ê sim-lāi, Mı̂ ná chhim goá ū thiaⁿ-kı̀ⁿ cheng ê siaⁿ ná chhin-chhiūⁿ teh kóng, “Goá ê Sı̂n tio̍h choan-choan ǹg-bāng Siōng-tè, Goá só͘ ǹg-bāng ê lóng sı̄ tùi I.”(Si-phian 62: 5) Siūⁿ hit kù “Goá só͘ ǹg-bāng ê to̍k-to̍k sı̄ tùi I .” Chiū ka-kı̄ mn̄g “Hit kù ū iáⁿ bô? Goá só͘ ǹg-bāng ê chin-chiàⁿ sı̄ án-ni mah ? Goá chin-chiàⁿ ū teh ǹg-bāng sím-mı̍h á-bô ? Siat-sú goá só͘ kiû nā ū liâm-piⁿ tit-tio̍h, goá kiám boē put-chí kı̂-koài mah ? ” “Siōng-tè só͘ ín beh siúⁿ-sù ê sı̄ bû-hān-liōng, khó-sioh goá ê sı̀n bô chhim, chiah bô phah-sǹg tek-khak oē tit-tio̍h chhùi só͘ kiû ê. ”Goá án-ni siūⁿ sim-lāi chiū kiàn-siàu. Koh siūⁿ Siōng-tè só͘ ín ê kàu chiah choē, goá só͘ phah-sǹg oē tit-tio̍h ê kàu chiah chió, che kiám m̄ sı̄ hō͘ goá sit-lo̍h choē-choē ê hok-khı̀ mah ? Goá m̄ sı̀n Siōng-tè tı̄ só͘ ín ê tek-khak beh kiâⁿ i, che kiám m̄ sı̄ hō͘ goá tio̍h chin kiàn-siàu tı̄ I ê bı̄n-chêng ? Tia̍p-á kú koh-chài thiaⁿ-kı̀ⁿ kòng cheng ê siaⁿ ná chhin-chhiūⁿ koh-chài kóng, “Goá ê Sı̂n ah! Tio̍h choan-choan ǹg-bāng Siōng-tè, Goá só͘ ǹg bāng ê lóng sı̄ tùi I. ” Hı̄-khang teh thiaⁿ ê sı̂,chiū liâm-piⁿ kı̀-tit chá-chêng bó͘ só͘-chāi ê kò͘-sū. Hit-ê kò͘-sū lâi pâi-lia̍t chū-chı̍p choè chı̍t pún chheh miâ kiò choè “Sio̍k Hoê Toē ê Chı̀-lio̍k.” Hit-ê kò͘-sū siá tı̄ ē-toé ǹg-bāng tha̍k ê lâng oē tit-tio̍h lı̄-ek. Sio̍k-Hoê ê Chı̀-lio̍k Hit-ê Sio̍k-hoê kok sı̄ chin toā, i ê kok-ông put-chí chun-kùi, miâ-siaⁿ pò-iông kàu ke̍k hn̄g ê só͘-chāi, tiàm tı̄ Sio̍k-hoê kok ê peh-sı̀ⁿ chin chun-kèng i. Hit só͘-chāi ê miâ kiò Sio̍k-hoê toē ê iân-kò͘ pâi-lia̍t tı̄ ē-toé. Chá-chêng hit só͘-chāi ê peh-sı̀ⁿ lóng hoán-poān kú-kú ū jiáu-loān ê sū, kàu hit-ê kok lóng pāi-hoāi, hit-ê peh-sı̀ⁿ chin kan-khó͘ kàu-ke̍k. Hit só͘-chāi ê kok-ông khoàⁿ peh-sı̀ⁿ ê kan-khó͘ put-chí khó-lı̂n i. I ū chı̍t-ê só͘ thiàⁿ to̍k-siⁿ ê Kiáⁿ,chiū chhe I khı̀ hia kap hiah ê sòng-hiong kan-khó͘ ê lâng saⁿ-kap toà, saⁿ-kap tio̍h-boâ, kan-khó͘, ná chhin-chhiūⁿ choè hit só͘-chāi ê peh-sı̀ⁿ chı̍t-poaⁿ-iūⁿ. M̄ nā án-ni, Ông só͘ hoa̍t peh-sı̀ⁿ ê gûn, I ê Kiáⁿ ū thoè in hêng, hō͘ peh-sı̀ⁿ ū lō͘ thang tit-tio̍h sià-bián choē. Hit-tia̍p í-āu put-lūn sím-mı̍h lâng nā jı̍p pín kiû sià-bián, kı̀ⁿ-nā ín-khí Ông ê Kiáⁿ só͘ choè ê, Ông chiū hoaⁿ-hí sià-bián i, I ia̍h hō͘ in ta̍k lâng ū chı̍t tiuⁿ ê Iok-jı̄. Iok-jı̄ lāi m̄ nā ín beh hō͘ I tı̄ sio̍k-hoê toē ū só͘-chāi thang tiàm, koh ín pa̍t jı̍t nā lı̄-khui hia Ông ū pı̄-pān put-chí khah hó ê só͘-chāi thang kú-tn̂g khiā-khí tı̄ Ông ê sin-piⁿ. Nā beh kóng-khí hit-ê Sio̍k-hoê toē ê peh-sı̀ⁿ só͘ thang tit-tio̍h choē-choē hāng ê hok-khı̀, thiaⁿ-kı̀ⁿ ê lâng tek-khak oē kı̂-koài hit-ê Ông ê toā un hó khoán-thāi hia ê chá-chêng poē-ge̍k I ê lâng. Tı̄ hit-ê toē ê sı̀-bı̄n sui-jiân ū choē-choē pha-hng ê só͘-chāi, iáu-kú toē-lāi ū chhiⁿ-chhùi chháu po͘, ia̍h ū hoe-hn̂g, chhiū-nâ, ké-chí the̍h, lóng ū pı̄-pān hō͘ hit-ê peh-sı̀ⁿ thang ēng, koh ta̍k lâng ū ka-kı̄ ê choān-sı̂ thang chhut-chāi i chhut-jı̍p. Koh tùi hn̄g-hn̄g ê soaⁿ ū ín chúi-choâⁿ ê chúi lâi pun kàu ta̍k keng ê chhù hō͘ in ū chheng chúi put sı̂ thang ēng. Ia̍h ū chhek-chhng kap toé cha̍p-mı̍h ê pâng. Ū bí-niû kap só͘ khiàm-ēng ê mı̍h chin chhiong-chiok. Lâng nā sı̄ khiàm-kheh sím-mı̍h, put-kò kiû i ê Ông, I chiū hoaⁿ-hí chiong in só͘ khiàm ê lâi hō i. Tı̄ hit-ê kok ū chı̍t lâng miâ kiò A-tong, i sı̄ put-chí ham-bān ê lâng, só͘-í chhù-piⁿ chhiok hō͘ i kiò choè Bān-tùn A-tong. I kú-kú toà tı̄ Sio̍k-hoê toē, só͘ khiā ê siā miâ kiò Sià-choē siā. I ê iok-jı̄ ū soè-jı̄ siu khǹg teh, chóng-sı̄ hán-tit the̍h chhut-lâi khoàⁿ, hiâm ba̍k- chiu hoe, bô siáⁿ khoàⁿ-kı̀ⁿ, só͘-í hit-ê iok-jı̄ lāi só͘ ín ê i lóng m̄ chai thang kiû lâi tit-tio̍h, án-ni sit-lo̍h choē-choē hāng ê hok-khı̀. Tùi án-ni A-tong sui-jiân oē sǹg sı̄ hó-gia̍h lâng, iáu-kú khoàⁿ sı̄ ná chhin-chhiūⁿ put-chí sòng-hiong. I ê chhù sı̄ phoà, thang-á mn̂g hō͘ ti-tu-si eng-ia,khàm kàu ba̍t-ba̍t, tı̀-kàu jı̍t ê kng chiò boē jı̍p,lāi-bı̄n ê pâng lóng àm-àm. I hiâm bô chheng-chúi thang lim, chiū i keh-piah chı̍t ê chhù-piⁿ miâ kiò Moá-hok chím kā i kóng, “Lí nā-sái soé chheng lí ê chúi-kng, tû-khı̀ só͘ that ê la-sâm chiū soaⁿ-nı̍h chúi-choâⁿ ê chheng-chúi oē tit- tio̍h chin kàu-gia̍h.” I ū sı̂ hiâm bí bô kàu, Moá-hok chím thiaⁿ-kı̀ⁿ chiū chek-pı̄ i kóng, “Lí kiám sı̄ hiâm lán ê Ông beh hō͘ lí gō sí mah ? Lí nā kia̍h-ba̍k chiū oē khoàⁿ-kı̀ⁿ I ê chhek-chhng; tı̄ hia ū bí-niû chin choē tiâu-kò͘-ı̀ beh hō͘ lí thang ēng. Nā-sái jı̍p pín kiû Ông I chin hoaⁿ-hí hō͘ lí jı̍t-jı̍t thang chia̍h kàu pá. Siat-sú lí nā án-ni kiâⁿ bı̄n chiū put-chí khah hó khoàⁿ, bián chhiⁿ-sán ná chhin-chhiūⁿ tit-beh gō sí ê khoán.”Bān-tùn A-tong chhut iu-khó͘ ê siaⁿ lâi ı̀n kóng,“Lí só͘ kóng ê tāi-chı̀ káⁿ ū iáⁿ,chóng-sı̄ lí só͘ siông-siông tit-tio̍h ê un goá hán-tit tit-tio̍h. Lí iu-būn taⁿ lóng pı̀ⁿ choè hoaⁿ-hí, chóng-sı̄ goá lóng boē tit-tio̍h an-ùi, lí sim-lāi ut-chut ê sū lóng pı̀ⁿ choè hoaⁿ-hí ê o-ló ê oē; nā-sı̄ goá ia̍h lóng boē án-ni. Chêng jı̍t ū chı̍t-ê lâng-kheh lâi, kóng lán eng-kai siông-siông chhēng Ông só͘ siúⁿ-sù súi ê saⁿ kiò choè o-ló ê lé-ho̍k, goá siū ka-kı̄ boē kham-tit. Goá sı̄ bô lō͘-ēng ê lâng beh thái-oē kham-tit chhēng hit hō ê saⁿ. Goá ū sı̂ ài o-ló Ông ê toā un, chóng-sı̄ khó-sioh goá chin ham-bān boē hiáu-tit kóng chhut. ” Moá-hok chím ı̀n kóng, “Beh gı̂m si o-ló Chú chín-kiù lán ê tāi- chı̀ lí phah-sǹg ēng iu-būn ê siaⁿ lâi gı̂m si ha̍p-gı̂ mah ? Lâng nā án-ni gı̂m, che kiám m̄ sı̄ ná chhin-chhiūⁿ i teh kóng-khí pa̍t lâng ê hok-khı̀,kap i lóng bô kan-sia̍p ? Kiám m̄ sı̄ khah hó tio̍h hoaⁿ-hí kia̍h-ba̍k o-ló kóng ‘ I thiàⁿ lán, lâu I ê huih soé chheng lán ê chē-koà.’ (Be̍k-sı̄-lio̍k 1 : 5) Lâng teh hoaⁿ-hí ê sı̂ kiám beh toà hà mah ?”Bān-tùn A-tong khiam-sūn ê khoán ı̀n kóng “Lí kóng ê oē siuⁿ kè-thâu. Siat-sú lí ná chhin-chhiūⁿ goá ê sòng-hiong chiū oē chai chhut hoaⁿ-hí ê siaⁿ lâi o-ló sı̄ chin oh. Lí kap goá sui-jiân sı̄ tâng cho̍k ê lâng, chóng-sı̄ lín hit pâng-thâu khah hó-gia̍h, goán khah sòng, só͘-í boē pí-tit lín. Lí chin hó-gia̍h, goá ke̍k sòng chiah m̄ káⁿ ǹg-bāng oē kap lí pı̂ⁿ-pı̂ⁿ tit-tio̍h toā hok-khı̀.” Moá-hok chím ı̀n kóng, “Lí cháiⁿ-iūⁿ káⁿ kóng sı̄ chin sòng-hiong ? Lí hit-ê iok-jı̄ ê lāi-bı̄n ū choē-choē gûn-toaⁿ piān-piān hō͘ lí thang ēng, lí siáⁿ-sū siu khǹg teh m̄ the̍h chhut lâi ēng ? Lí só͘ choè sı̄ chhin-chhiūⁿ goá só͘ bat thiaⁿ-kı̀ⁿ chı̍t lâng ê kò͘-sū. I kı̂-sı̍t sı̄ hó-gia̍h lâng chóng-sı̄ chin gōng, phah-sǹg i sı̄ ke̍k sòng, in-ūi án-ni put-chí khiām, I kap ke-lāi ê lâng chha-put-to beh gō-sí. Kàu I sí liáu-āu lâng khoàⁿ i ū gûn put-chí choē siu khǹg teh, lóng m̄ káⁿ ēng. Lí ia̍h chhin-chhiūⁿ hit-ê lâng, in-ūi iok-jı̄ lāi ê gûn-toaⁿ nā m̄ ēng I lóng boē tit-tio̍h sím-mı̍h lı̄-ek. ” Moá-hok chím āu-lâi ēng khah un-sûn ê oē beh an-ùi i kóng,“Lāu ê pêng-iú ah, Siat-sú ū hó-gia̍h lâng put-chí thiàⁿ i ê kiáⁿ kiám bô beh hō͘ i ū kàu-gia̍h thang ēng mah ? Siat-sú hit-ê kiáⁿ m̄ ēng lāu-pē só͘ hō͘ i ê mı̍h, che kiám m̄ sı̄ ko͘-hū i ê pē ê un mah ? Goá khoàⁿ lí sı̄ lāu lâng, chin lám, ia̍h khah boē hiáu siūⁿ iok-jı̄ só͘ kı̀-chāi thang hoaⁿ- hí ê sū. In-ūi án-ni lí teh kiû lán ê Ông, m̄ nā tio̍h kiû ông só͘ khiàm-ēng ê mı̍h, koh tio̍h kiû Ông pún-sin tio̍h thoè lí siūⁿ, thoè lí siat-hoat. Lí nā jı̍p chit hō ê pín, goá khak-sı̍t chai I ún-tàng oē chiâⁿ lí só͘ ài, lí só͘ kiû ê.” Bān-tùn A-tong ı̀n kóng, “Chhù-piⁿ ah, goá lāu koh sı̄ ham-bān ê lâng, lí pí goá khah gâu siūⁿ só͘-í beh mn̄g lí tio̍h ēng sím-mı̍h jı̄ lâi chàu Ông ? Kiaⁿ-liáu goá chêng só͘ chàu ê, Ông bô siu tio̍h, in-ūi goá hán-tit tit-tio̍h só͘ kiû ê. ” Moá-hok chím ı̀n “Só͘ chàu ê oē ū kı̀ bêng tı̄ iok-jı̄ lāi” i chiū khı̀ khui piah-tû the̍h chhut Bān-tùn A-tong ê iok-jı̄, lâi tha̍k kúi nā kù hō͘ i thiaⁿ. “Iâ-hô-hoa goá hoān-tio̍h chai-lān, Lí tio̍h kiù goá” (I-sài-a 38: 14) “kiû Lí thoè goá sin-oan” (Si-phian 119:154 ) “Siōng-tè ah ! kiû Lí khí-lâi, in-ūi ka-kı̄ ê sū lâi kiâⁿ hêng-hoa̍t.” (Si-phian 74:22 ) “Kiû Lí pó Lí ê lô͘-po̍k, hō͘ i tit-tio̍h hó.” (Si-phian 119 :122 ) “Iâ-hô-hoa ah ! ēng Lí ê lō͘ pò goá, koh ēng Lí ê lō͘ kà-sı̄ goá,ēng Lí ê chin-lí ín-chhoā goá, lâi kà-sı̄ goá; in-ūi Lí sı̄ hō͘ goá tit-tio̍h kiù ê Siōng-tè, goá kui jı̍t ǹg-bāng Lí. Iâ-hô-hoa ah ! kiû Lí siàu-liām Lí ê lı̂n-bín chû-pi, in-ūi chiah ê tùi kó͘-chá chiū ū. Goá siàu-liân ê sı̂ kiâⁿ m̄ tio̍h, koh hoān choē, m̄ thang kı̀-tit; Iâ-hô-hoa ah ! kiû Lí chiàu Lí ê chû-pi, koh chiàu Lí ê un-tián, siàu-liām goá. (Si-phian 25 :4-7 ) Tha̍k hō͘ i kóng, “Lí thang ēng chiah ê oē lâi chàu Ông khoàⁿ I beh cháiⁿ-iūⁿ choè. Koh hit-ê pín ê lō͘-bé tio̍h siá kóng ‘Lí ham-bān ê lô͘-po̍k kià hō͘ Lí, teh thèng-hāu Lí só͘ beh siúⁿ-sù ê mn̂g khui piān-piān,teh thèng-hāu Lí lâi ı̀n.’” Bān-tùn A-tong thó͘-khùi kóng, “Siat-sú Ông beh siu goán só͘ chàu lâi ún-chún goá chin-chiàⁿ thang hoaⁿ-hí kàu boē kò͘-tit, ia̍h beh kám-siā I ê un; chóng-sı̄ kiaⁿ-liáu goá boē kham-tit siū I ê un tı̀-kàu I m̄ ín.” Moá-hok chím kóng, “Lí siáⁿ-sū giâu-gı̂ kàu án-ni ? Siat-sú lâng thiaⁿ lí só͘ kóng ê oē ún-tàng bô phah-sǹg lí sı̄ tiàm tı̄ Sio̍k-hoê ê toē ê lâng, in-ūi khoàⁿ lí ê khoán sı̄ ha̍p tı̄ hit-ê Tēng-choē kok ê lâng. Goá chá bat jı̍p chit hō ê pín, Ông liâm-piⁿ ín, hō͘ goá tit-tio̍h choē-choē hāng ke̍k hó ê mı̍h, soà tit-tio̍h Ông só͘ kià ê phoe. Phoe- lāi kóng, “Iâ-hô-hoa sı̄ hó, koh chèng-tı̍t, só͘-í I beh ín-chhoā hoān-choē ê lâng kui chiàⁿ lō͘. Khiam-sūn ê lâng Iâ-hô-hoa beh ēng gı̄ lâi ín- chhoā; koh khiam-sūn ê lâng I beh ēng I ê lō͘ kà-sı̄ in. Siú Iâ-hô-hoa ê iok koh chun-thàn I ê hoat-tō͘ Iâ-hô-hoa hoān sū ēng jı̂n-chû chin-sı̍t lâi khoán-thāi in.” (Si-phian 25 :8-10.) Goá tùi I tı̍t-tio̍h chit hō ê phoe, hō͘ goá ê sim siū toā kám-kek.” Bān-tùn A-tong kóng, “Kó-jiân án-ni kiám-chhái goá ia̍h thang ǹg-bāng oē tit-tio̍h thiàⁿ, chóng-sı̄ chêng goá ia̍h bat kúi-nā pái jı̍p pió chàu Ông, nā-sı̄ bô siáⁿ tit-tio̍h, só͘-í tùi án-ni khah loé-chı̀; bô siáⁿ ǹg-bāng thang tit-tio̍h lı̄-ek.” Moá-hok chím ı̀n kóng, “M̄ chai lí jı̍p pín ū tú-tú chiàu Iok-jı̄ só͘ kı̀-chài á-bô ? Tı̄ hia ū kóng, “Tio̍h siông-siông kı̂-tó, tio̍h kéng-séng lâi kám-siā I ê un.” (Ko-lô-se 4: 2) Só͘ kóng ê ı̀-sù sı̄ lán tio̍h chhim sı̂n, chiū iáu-bē tit-tio̍h ê tāi seng oē hiáu kám-siā, in-ūi sim-lāi lóng bô giâu-gı̂, kiaⁿ-liáu lí jı̍p pín bô án-ni sı̀n.” Bān-tùn A-tong liâm-piⁿ chiàu Moá-hok chím só͘ kóng ê,ū siá chı̍t tiuⁿ pín, siá hó chiū lo̍h miâ, tùi Iû-chèng-ke̍k kià khı̀ . Kià khı̀ liáu sim liâm-piⁿ pı̀ⁿ khah pêng-an. Moá-hok chím chiū tha̍k Iok-jı̄ hō͘ i thiaⁿ. Só͘ tha̍k ê kóng, “I lı̍p iok éng-oán oē kı̀-tit. ”( Si-phian 105 :8 ) I tha̍k liáu chiū kóng “Chit-ê kiám m̄ sı̄ tú-tú chhin-chhiūⁿ goá chêng só͘ kóng ê ?” Ông m̄ nā beh ēng hó ê mı̍h hō͘ lí, koh I siông-siông kı̀-tit I só͘ lı̍p ê iok. I só͘ hō͘ lâng ê m̄ sı̄ tùi in gâu kiû lâi tit-tio̍h; lóng sı̄ Ông pún-jiân ín beh hō͘ in. I ê un bû-liōng só͘-í ài lán tit-tio̍h hó ê mı̍h.” Lán hit-ê Iok-jı̄ lāi ū un-sù chin choē ke̍k choē sı̄ hō͘ lán.” Chit-ê un poâⁿ-kè lán it-chhè só͘ siūⁿ ê. (I-hut-só͘ 3:20) Chá ū chı̍t jı̍t goá hut-jiân-kan siūⁿ goá kiám m̄ sı̄ choè Ông só͘ thiàⁿ ê cha-bó͘ kiáⁿ ? Nā-sı̄ án-ni, goá m̄ sı̄ sòng-hiong lâng, sı̄ chin hó-gia̍h, mih-sái khiàm-kheh kàu án-ni ? Siat-sú goá nā kam-goān ēng Pē só͘ pı̄-pān beh siúⁿ-sù goá ê chı̂ⁿ-châi, lâi o-ló I toā un, che kiám m̄ sı̄ I só͘ ài,koh nā án-ni kiám boē kui êng-kng tı̄ I ê miâ mah ? Āu-lâi goá jı̍p pín chiàu Ông só͘ ín choē- choē hāng kiû I lâi hō͘ goá. Pín ê lō͘-bé ū ke kúi kù kóng, “Chú só͘ ín ê sı̄ khah iâⁿ goá só͘ siūⁿ ê, só͘-í kiû Lí thoè goá siūⁿ, chiàu Lí hó ê ı̀-sù siúⁿ-sù goá. Lí ê lú-pı̄ ê mn̂g beh put-sı̂ khui siông-siông teh thèng-hāu Lí só͘ pı̄-pān beh siúⁿ- sù goá ê toā hok-khı̀. ”Tùi goá án-ni jı̍p pín,chiū liâm-piⁿ ū tit-tio̍h chin choē hāng ke̍k hó ê mı̍h. Tùi hit sı̂ kàu taⁿ Ông siông-siông chiàu sı̂ hō͘ goá chin choē hāng hó ê mı̍h. Tùi án-ni goá khak-sı̍t chai I só͘ ín ê ún-tàng beh kiâⁿ i; só͘-í lí lóng m̄ sái giâu-gı̂; tio̍h sı̀n chiū tek-khak oē tit-tio̍h só͘ kiû ê. Koh chı̍t-hāng, í-keng tit-tio̍h liáu tek-khak m̄ thang boē kı̀-tit ēng kám-un ê sim lâi kám-siā o-ló I ê un.” Kóng hó Moá-hok chím tò-khı̀ i ê chhù, hit keng sui-jiân sı̄ soè-soè keng iáu-kú sı̄ chin sóng, lāi-bı̄n ū choē-choē ke̍k pó-poè ê mı̍h, lóng sı̄ Ông pe̍h-pe̍h siúⁿ-sù i, I ê ba̍k-chiu khoàⁿ lāi-bı̄n ê mı̍h sim hoaⁿ-hí kàu boē kò͘-tit, chiū khui-chhùi hoaⁿ-hí ê siaⁿ lâi gı̂m si o-ló Ông ê toā un. Bān-tùn A-tong jı̍p pín liáu-āu, bô kúi jı̍t ū chı̍t ê khim-chhe tùi Ông lâi, kóng, “Lí só͘ jı̍p ê pín lāi-bı̄n ū siá kóng, “Ēng Lí ê lō͘ pò goá, koh ēng Lí ê lō͘ kà-sı̄ goá.” (Si-phian 25 : 4) Só͘-í goá kin-ná-jı̍t hōng-chhe lâi chiū-kūn lí.” Khim-chhe chiū jı̍p Bān-tùn A-tong ê chhù,sı̀-koè khoàⁿ kóng, “Lí ê chhù, cháiⁿ-iūⁿ kàu chiah àm ? Lí ê ke-si ia̍h bô sím-mı̍h chiâu-pı̄. Koh lí ê saⁿ cháiⁿ-iūⁿ kū kàu án-ni ? Lóng sı̄ chhin-chhiūⁿ sòng-hiong ê lâng. Lí ê bı̄n ia̍h sı̄ chhiⁿ-sán ná chhin-chhiūⁿ tit-beh gō-sí. Lí kiám m̄ sı̄ Ông só͘ thiàⁿ ê lâng mah ? Só͘-í eng-kai tio̍h ū hó ê chia̍h-chhēng, bı̄n tio̍h chheng-chhái hó khoàⁿ. ” Bān-tùn A-tong kiàn-siàu lâi ı̀n kóng, “Goá sui-jiân thiàⁿ goá ê Ông iáu-kú boē kham-tit siū I ê un, lâi tit-tio̍h kàu hiah hó ê mı̍h. I nā sià-bián goá ê choē, chún goá lâi tiàm tı̄ chit-ê Sià-choē ê toē, hō͘ goá thang jı̄n I choè goá ê Ông, hit-ê un kiám m̄ sı̄ put-chí kàu-gia̍h mah ? Goá beh thái-oē kham-tit koh tit-tio̍h pa̍t hāng ê un ah ?” Hit-ê khim-chhe thiaⁿ-kı̀ⁿ i só͘ kóng ê, put-chí khó-lı̂n i, chiū kiâⁿ oá thang-á mn̂g ha po-lê tia̍p-á kú chiū jı̍t ê kng ū chiò jı̍p. Bān-tùn A-tong ê Iok-jı̄ ū hian-khui tı̄ toh téng, tú-tú tı̄ kng só͘ chiò ê ūi, só͘ chiò tio̍h ê jı̄ chiū-sı̄ kóng, “Bān mı̍h lóng sı̄ lí ê. ”(I Ko-lı̂m-to 3:2 ) Bān-tùn A-tong khoàⁿ liáu boē bián-tit siū kám-tōng. Khim-chhe khoàⁿ i ê chúi-kng lāi chí ū tām-po̍h lô-lô ê chúi, chiū chai Bān-tùn A-tong kàu chiah lám ê iân-kò͘; I chiū khı̀ hit-ê ín chúi ê kau khoàⁿ-kı̀ⁿ lāi-bı̄n ū lâ-sâm that-ba̍t, i chiū khau chhut hiah ê lâ-sâm, hō͘ chheng-chheng ê oa̍h chúi liâm-piⁿ lâu jı̍p. Iúⁿ chı̍t au chheng-chheng ê oa̍h chúi hō͘ Bān-tùn A-tong lim. Lim liáu i ê bı̄n put-chí khah hó khoàⁿ, chha-put-to boē jı̄n-tit; ba̍k-chiu pı̀ⁿ choè kim sih-sih; chêng i ê kha-chhiú gı̄-gı̄-chhoah, taⁿ chiū ke̍k ióng-kiāⁿ. Khim-chhe khui piah-tû khoàⁿ lāi-bı̄n chí ū tām-po̍h ta-ta ê mı̄-pau, sı̄ put-chí kū ê chiū kā Bān-tùn A-tong kóng, “Lán ê Ông m̄ ài hō͘ I ê peh-sı̀ⁿ ēng hit hō kū ê mı̍h. Ta̍k jı̍t ū pı̄-pān sin ê bí-niû hō͘ in thang ēng, lí cháiⁿ-iūⁿ kú-kú bô tit-tio̍h hit-ê sin ê lâi iúⁿ-chhı̄ lí ê sim ? Sui sı̄ goā kok ê lâng nā kiû Ông ia̍h ū thiaⁿ-kı̀ⁿ, hô-hōng I ê peh-sı̀ⁿ nā kiû I kiám m̄ thiaⁿ ? I kiám bô chiàu-kò͘ in hō͘ in ū bí-niû thang chia̍h.” Bān-tùn A-tong khoàⁿ i ê piah-tû sı̄ khang-khang chiū kiàn-siàu, kóng, “Sui-jiân só͘ ū ê bô loā choē, iáu-kú oē kám-siā Ông hō͘ goá ē tām-po̍h thang chí-ki, bián-tit gō-sí.” Khim-chhe thiaⁿ i só͘ kóng chiū ı̀n kóng, “Lâng tiàm tı̄ Sio̍k-hoê toē beh thái-oē gō-sí ? Ta̍k jı̍t ū hè-chhia chài choē-choē bí-niû siông-siông tùi lí ê mn̂g-kháu teh kè. Ta̍k tiuⁿ ū ēng toā jı̄ siá kóng, “I lı̂n-bín ê sim ta̍k jı̍t sı̄ sin ê. ” (Ai-ko 3: 23) Lâng nā-sái pı̄-pān chı̍t tiuⁿ siá kóng, “Jı̂n-gı̄ bô kiong-chı̄n. ” (Ai-ko 3:23) Chiū thang tit-tio̍h chı̍t pau piān-piān tú-tú ha̍p in ta̍k jı̍t só͘ khiàm-ēng ê. Ū ké-chí tùi Ông ê ké-chí the̍h lâi, ia̍h ū bí-niû tùi Ông ê chhek-chhng kàu, án-ni lâng nā gō-sí tek-khak sı̄ tùi ka-kı̄ m̄ kiû, m̄ sı̄ in-ūi Ông m̄ kam-goān hō͘ i só͘ khiàm ê mı̍h kàu-gia̍h thang ēng. Ông siông-siông teh soè-jı̄ pı̄-pān tú-tú chiàu ta̍k lâng jı̍t-jı̍t ê khiàm-kheh. Siat-sú lâng pı̄-pān sim lâi sêng-siū Ông só͘ siúⁿ-sù ê hó mı̍h, i ê sim tek-khak oē hoaⁿ-hí kàu boē kò͘-tit, ta̍k jı̍t ū hok-khı̀ kàu moá, chiū oē gı̂m si kóng, “Kı̀ⁿ- nā ū tı̀-hūi ê lâng tek-khak koan-sim tı̀-ı̀ chit-ê tāi-chı̀, ia̍h tek-khak siàu-liām Iâ-hô-hoa ê lı̂n-bín.” (Si-phian 107 :43) Khim-chhe koh kóng, “Lí bô tit-tio̍h Ông só͘ pı̄-pān chiah ê hó mı̍h sı̄ chái-iūⁿ ? Káⁿ-sı̄ in-ūi lí ê mn̂g ū koaiⁿ ba̍t-ba̍t, á-sı̄ kiám-chhái khui bô lı̄. Koh lí pún-sin bô teh thèng-hāu, só͘-í Ông só͘ pı̄-pān ê mı̍h tiâu-kò͘-ı̀ beh hō͘ lí thang ēng,chiū lí bô chih-tio̍h. Só͘ tit-tio̍h ê put-kò sı̄ tām-po̍h thang chí-ki nā-tiāⁿ, bô kàu-gia̍h thang iúⁿ-chhı̄ lí, hō͘ lí ê seng-khu sim-sı̂n ióng-kiāⁿ; lí án-ni choè kiám m̄ sı̄ ko͘-hū Ông ê un mah ? Iáu ū koh chı̍t hāng lí ū toā chhò-gō͘, chiū-sı̄ só͘ jı̍p ê pín lí siông-siông kóng, ‘M̄ chai Ông beh thiaⁿ mah,’ á-sı̄ kóng, ‘Phah-sǹg Ông bô tek-khak beh ín,’ ū sı̂ kóng, ‘M̄ chai Ông beh siúⁿ-sù á m̄. ’ Chit hō giâu-gı̂ ê oē m̄ sı̀n ê sim, kiám m̄ sı̄ ko͘-hū Ông ê hó-ı̀ hō͘ I bô hoaⁿ-hí. Siat-sú Ông m̄ hoaⁿ-hí siu lí ê pín I kiám beh tāi-seng pı̄-pān só͘-chāi piān-piān beh hō͘ lâng thang jı̍p mah ? Bān-tùn A-tong ı̀n kóng, “Goá giâu-gı̂ ê oē ı̀-sù m̄ sı̄ beh ko͘-hū Ông ê un, put-kò goá sı̄ bô ha̍k-būn ê lâng, só͘ siá ê jı̄ pháiⁿ khoàⁿ, só͘ tàu ê kù m̄ hó, kiaⁿ-liáu Ông m̄ siu.” Khim-chhe ı̀n kóng, “Lí toā chhò-gō͘, m̄ sái tio̍h ū ha̍k-būn lâi siá; bat khoàⁿ-kı̀ⁿ ū choē-choē pín, sui-jiân i ê kù tàu chin hó, i ê jı̄ siá chin súi, nā-sı̄ bô tit-tio̍h Ông ê kàm-la̍p; ia̍h ū pín chí ū kóng, ‘Goá sı̄ ū choē, kiû Lí lı̂n-bín’. (Lō͘ ka 18 : 13) i ê jı̄ sui-bóng pháiⁿ khoàⁿ, i ê kù tàu m̄ hó, nā-sı̄ hoán-tńg tit-tio̍h Ông hoaⁿ-hí kàm-la̍p. Ū nn̄g hāng iàu-kín ê lí tio̍h khı̀ o̍h. Nā beh jı̍p pín thâu chı̍t-hāng lâng tio̍h khiam-sūn jı̄n choē, tē jı̄ hāng tio̍h khiam-hu ê sim lâi chhim-sı̀n. Lâng nā án-ni Ông chiū tek-khak hoaⁿ-hí kàm-la̍p. Lí nā siông-sè khoàⁿ Iok-jı̄ só͘ kı̀, chiū oē chai tit-tio̍h kàm-la̍p ê lâng m̄ sái ū toā ha̍k-būn. Lí kiám m̄-bat tha̍k hit chat kóng, “Chı̍t ê sòng-hiong lâng teh kiû-kiò, Iâ-hô-hoa thiaⁿ I soà kiù i thoat-lı̄ lóng-chóng ê kan-khó͘.” (Si-phian 34 : 6 ) Iok-jı̄ lóng bô kóng tio̍h ū ha̍k-būn, khah siông kóng, nā thó͘-khùi kiû-kiò chiū oē tit-tio̍h thiaⁿ-kı̀ⁿ. Lán m̄ nā tio̍h kiû, ia̍h tio̍h o-ló kám-siā I ê un, chit-ê ia̍h sı̄ iàu-kín. Lí kiám boē kı̀-tit Ông ê Kiáⁿ ū thoè lí tam-tng loā choē ê kan-khó͘, hō͘ lí thang tit-tio̍h sià-bián choē. Lâng nā thok-tiōng I ê Kiáⁿ ê miâ lâi jı̍p pín, I pún-sin beh chhiam miâ, Ông chiū tek-khak hoaⁿ-hí kàm-la̍p. Ông ê Kiáⁿ put-chí ài tit-tio̍h só͘ khiàm ê. Tio̍h kı̀-tit I tit-beh lı̄-khui I ê peh-sı̀ⁿ hit sı̂ ū kóng chı̍t kù, chiū-sı̄, “Lín thok goá ê miâ ū beh kiû sím-mı̍h goá tek-khak hō͘ i chiâⁿ. ” (Iok-hān 14 : 14) Chit-ê kiám m̄ sı̄ put-chí ū thang ǹg-bāng ê oē mah ? Lí nā ín chit kù lâi jı̍p pín, sim-lāi tek-khak m̄ thang giâu-gı̂ lâi siūⁿ, m̄ chai oē tit-tio̍h thiaⁿ á boē, m̄ chai Ông beh ún-chún goá mah. Chit hō giâu-gı̂ ê sim sı̄ chhin-chhiūⁿ lâng siá pín āu-lâi ēng o͘-ba̍k chhit khı̀ só͘ siá ê jı̄, hō͘ i bū-bū, tı̀-kàu boē khoàⁿ-kı̀ⁿ. Iok-jı̄ ê lāi-bı̄n bô hit hō gı̂-ngái bô koat-toàn ê oē, lóng sı̄ tok-sı̍t ê oē. Chı̍t só͘-chāi ū kóng, “Poa̍h-tó ê lâng Iâ-hô-hoa ū hû-chhı̂ in; khiau-ku ê lâng Chú hō͘ in khiā tı̍t. Bān cho̍k kia̍h ba̍k ǹg Lí: Lí chiàu sı̂ chhòng hō͘ in chia̍h, Lí tián-khui Lí ê chhiú, kı̀ⁿ ū oa̍h ê mı̍h, Lí hō͘ in chia̍h kàu pá, Iâ-hô-hoa ta̍k hāng só͘ kiâⁿ bô m̄ kong-gı̄. I só͘ choè ê, lóng ū jı̂n-chû. Kı̀ⁿ ū sêng-sı̍t kiû-kiò Iâ-hô-hoa ê lâng, chiū sı̄ sêng-sı̍t kiû-kiò I, Iâ-hô-hoa chhin-kūn in; kèng-ùi Iâ-hô-hoa ê lâng I tek-khak chiâⁿ in ê sim só͘ ài; ia̍h beh thiaⁿ I kiû-kiò, lâi kiù in.” (Si-phian 145: 14-17) Tùi án-ni lán chai chhim-sı̀n ê lâng só͘ ǹg-bāng ê ún-tàng oē tit-tio̍h. Iáu ū chı̍t só͘-chāi kóng, “ Goá ê Sı̂n ah ! tio̍h choan-choan ǹg-bāng Siōng-tè; Goá só͘ ǹg-bāng ê lóng sı̄ tùi I. ” (Si-phian 62 :5 ) Goá phah-sǹg lí káⁿ m̄-bat khǹg chit hō ê ǹg-bāng. Lâng nā bô sím-mı̍h ǹg-bāng chiū tek- khak bô sím-mı̍h thang tit-tio̍h. Siat-sú só͘ ǹg-bāng ê sı̄ chió, chiū só͘ tit-tio̍h ê ia̍h sı̄ chió. Lí sòng-hiong kàu án-ni káⁿ in-ūi chit-ê iân-kò͘. Taⁿ ài lí kap goá saⁿ-kap khı̀, ài hō͘ lí khoàⁿ kúi-nā hāng ê mı̍h. ” Chiū chhoā i kàu chı̍t só͘-chāi sui-jiân lı̄ chhù bô loā hn̄g, iáu-kú Bān-tùn A-tong lóng m̄-bat khı̀ hia; I bat thiaⁿ-kı̀ⁿ lâng kóng, chóng-sı̄ bô phah-sǹg i pún-sin thang khı̀ khoàⁿ. Kàu tè khoàⁿ ū choē-choē keng ê chhù,ū ê sı̄ chhek-chhng, ū ê sı̄ chàn-pâng, ia̍h ū choē-choē tiuⁿ hè-chhia, siông-siông tùi hia chhut,chài hè-mı̍h put-chí choē beh pun hō͘ hiah ê jı̍p pín kiû mı̍h ê lâng. Só͘ hō͘ i ê mı̍h ū sı̂ tú-tú chiàu i só͘ kiû ê, ia̍h ū sı̂ bô, in-ūi Ông chai só͘ kiû ê ha̍p tı̄ i ê lō͘-ēng á-bô, nā bô chiū oāⁿ pa̍t mı̍h khah ha̍p i só͘ khiàm-ēng ê. Chhek-chhng chàn-pâng ê téng-bı̄n ū toā jı̄ siá Kóng, “Chú toā thiàⁿ kiû I ê lâng. ”(Lō͘-ka 10:12) Ē-toé ū siá kóng, “Sòng-hiong lâng ê ǹg-bāng éng boē bia̍t-bô.” (Si-phian 9:18) Hit-ê Khim-chhe koh chhoā i khı̀ piⁿ-thâu chı̍t keng ê toā chhù, kóng, “Chit keng miâ kiò Sit-hok ê chàn-pâng, in-ūi hit lāi-bı̄n ū choē-choē hó ê mı̍h siu khǹg teh. Hit-ê mı̍h lóng sı̄ Ông só͘ pı̄-pān beh hō͘ lâng ê, khó-sioh in bô tit-tio̍h. Ū ê sı̄ in-ūi lâng m̄ kiû, ia̍h ū choē-choē ê, sui-jiân lâng ū jı̍p pín kiû hit hō ê mı̍h, nā-sı̄ chhia lâi beh pun hō͘ i, khoàⁿ i ê mn̂g koaiⁿ ba̍t-ba̍t, ia̍h bô lâng teh thèng-hāu lâi siu hit-ê mı̍h, só͘-í hit-ê lâng ū sit-lo̍h toā-toā ê hok-khı̀.” Bān-tùn A-tong thiaⁿ-kı̀ⁿ i só͘ kóng ê oē sim-lāi siū chhı̀-chha̍k, bı̄n chin kiàn-siàu. Khim-chhe chiū khui mn̂g chhoā i jı̍p-khı̀. Khoàⁿ-kı̀ⁿ lāi-bı̄n ū choē-choē keng toā thiaⁿ, ta̍k keng lāi-bı̄n ū khǹg choē-choē pau ê mı̍h tı̄-teh. Ta̍k pau ū siá sím-mı̍h sı̂-jı̍t kià ê. Koh khoàⁿ chı̍t só͘-chāi, ū choē-choē iáu-bē pau ê mı̍h thia̍p hó tı̄ kè-á téng. Téng-bı̄n siá kóng, “Bô tit-tio̍h in-ūi lí bē kiû.” (Ngá-kok 4 :2) Koh chı̍t chàn siá kóng, “In-ūi lín ê choē chó͘-tòng, só͘-í boē tit-tio̍h hó ê mı̍h.” (Iâ-lı̄-bí 5 :25) Iū chit só͘-chāi siá kóng, “Giâu-gı̂ ê lâng ... ài tit-tio̍h Chú ê un,lō͘-bé boē tit-tio̍h. ”(ngá-kok 1 :17) Ia̍h ū koh siá kóng, “Mn̂g bô khui só͘-í boē tit-tio̍h.” Iáu ū chı̍t-keng i ê mn̂g-téng ū siá, “Bô chiàu iok chiah boē tit-tio̍h. ” Hit keng lāi-bı̄n ê piah-nı̍h ū tah kúi-nā tiuⁿ ê kò-pe̍h kóng, “Nā lín tiàm tı̄ goá......put-lūn só͘ ài khı̀ kiû tek-khak chiâⁿ.”(Iok-hān 15 :17) Koh ū chı̍t ê kóng, “Tio̍h la̍p cha̍p hūn ê chı̍t hūn lâi jı̍p khó͘-pâng.......chiong che lâi chhı̀ goá thèng-hāu goá phoà thiⁿ ê khiah hō͘ ū chhun ê hok-khı̀ piàⁿ lo̍h-lâi, sǹg boē liáu,” (Má-lia̍p-ki 3 :10) Hn̄g-hn̄g khoàⁿ koh chı̍t-keng tı̄ khah àm ê só͘-chāi, mn̂g-téng siá kóng, “Lín kiû bô tit-tio̍h sı̄ lâm-sám kiû, thàn su-io̍k ê iân-kò͘. ”(Ngá-kok 4 :3 ) Bān-tūn A-tong khoàⁿ ū hiah choē chin pó-poè ê mı̍h, Ông ū pı̄-pān piān-piān beh hō͘ lâng, khó-sioh hiah ê lâng bô tit-tio̍h, lóng sı̄ in-ūi I ka-kı̄ chhò-gō͘ i sim ná siūⁿ bı̄n pı̀ⁿ ná âng chóng-sı̄ ū koh khah kiàn-siàu ê sū, in-ūi khim-chhe chhoā i jı̍p koh chı̍t-keng thiaⁿ ê lāi-bı̄n; khoàⁿ sı̀-bı̄n ū choē-choē ê keh-á, ta̍k ê keh ū chin choē pau thia̍p cha̍t-cha̍t, ta̍k pau ū kı̀ lâng miâ, ia̍h siá tı̄-sı̂ kià hō͘ i. Kiâⁿ kàu chı̍t keh téng-bı̄n ū kı̀ Bān-tūn A-tong ê miâ. I hut-jiân khoàⁿ ka-kı̄ ê miâ liâm-piⁿ thêng kha, put-chí gōng-ngia̍h, ba̍k-chiu kim-kim siòng, khoàⁿ ū chin choē ê mı̍h tú-tú sı̄ ha̍p tı̄ i ê khiàm-ēng. Khoàⁿ ū chit pau siá kóng, “Khùi-la̍t thang choè kang. ”Koh ū chı̍t ê siá kóng, “Phoà-pı̄ⁿ ê sı̂ oē siū an-ùi.” Koh ū ê siá kóng, “Ū ki-hoē thang ho̍k-sāi Ông” “Ū chéng-chí thang iā,” “Kan-khó͘ ê sı̂ thang tit-tio̍h an-ùi.” Koh ū chı̍t khia siuⁿ goā-bı̄n ū siá “Sin nı̂ ê un,” hit khia koh ū kı̀ kóng, “Lín sui-jiân m̄ hó, iáu-kú chai ēng hó ê mı̍h hō͘ kiáⁿ, hô-hòng Thiⁿ Pē kiám bô ēng hó ê mı̍h siúⁿ-sù kiû i ê lâng mah ?” (Má-thài 7 :11) Bān-tūn A-tong khoàⁿ khah siông- sè chiū chai kià ê sı̄ saⁿ nı̂ chêng. I chiū kı̀-tit hit sı̂ i ū phoà-pı̄ⁿ, put-chí kan-khó͘, ū choē-choē hāng ê khiàm-kheh; ia̍h kı̀-tit i hit sı̂ put- chí loé-chı̀, phah-sǹg Ông m̄ siu i-ê pín, m̄ thiaⁿ i só͘ kiû. Khim-chhe kā i kóng, “Hit hō ê siuⁿ sı̄ Ông só͘ ēng lâi toé i tē it pó-poè ê mı̍h. Lí khoàⁿ Ông ū ēng chin hó ê mı̍h pı̄-pān piān-piān beh siúⁿ-sù lí, khó-sioh lí tong sı̂ bô tit-tio̍h, tek-khak sı̄ in-ūi lí ka-kı̄ ê m̄ tio̍h. ” Bān-tūn A-tong koh khoàⁿ ū chı̍t niá chin súi ê saⁿ, i ê khoán sı̄ tú-tú chhin-chhiūⁿ Moá-hok chím só͘ chhēng ê; hit hō kiò choè o-ló ê saⁿ. Saⁿ ū siuⁿ kim kàu kim nà-nà chin súi. Chêng i bat khoàⁿ Moá-hok chím só͘ chhēng ê phah-sǹg Ông tek-khak m̄ hō͘ i chit hō súi ê saⁿ, taⁿ khoàⁿ hit niá ê tn̂g-té tú-tú ha̍h i ê seng-khu, chiū chai Ông ê ı̀-sù sı̄ beh siúⁿ-sù i hit niá o-ló ê saⁿ thang chhēng, chóng-sı̄ i pún-sin bô pı̄-pān sim thang siū, só͘-í boē tit-tio̍h. I kia̍h thâu khoàⁿ-kı̀ⁿ súi-súi ê po-lê kan toé io̍h,siá kóng, “Koé iu-būn pı̀ⁿ hok-khı̀ ê hiuⁿ-iûⁿ. ”khoàⁿ liáu i chiū kı̂-koài Ông ê un beh hō͘ i chit hō chin hó ê mı̍h, koh put-chí kiàn-siàu i ka-kı̄ m̄ sı̀n ê khoán-sit chiah ū sit-lo̍h toā hok-khı̀. Koh khoàⁿ tı̄ khah koâiⁿ ê só͘-chāi ū chı̍t khia nâ. Hit-ê nâ-kı̂ⁿ ū pa̍k súi ê hoe, chóng-sı̄ hoe í-keng siā liáu-liáu. Nâ goā ū siá kúi-nā ê jı̄ kóng “Pêng-an kàu moá.” Khim-chhe kóng, “Hiah ê jı̄ sı̄ Ông chhin-chhiú só͘ siá ê. I siá ê sı̂ sı̄ choē-choē nı̂ chêng. Tng khòng-hān ê sı̂ kià ê.” Bān-tūn A-tong liâm-piⁿ kı̀-tit hit nı̂ tú-á sı̄ i chin khiàm-kheh ê sı̂; hit sı̂ ka-kı̄ phah-sǹg Ông ū siū-khı̀, chiah m̄ thiaⁿ i só͘ kiû, m̄ siúⁿ-sù pêng-an, só͘-í hit sı̂ i chin kan-khó͘ kàu ke̍k. Khim-chhe chiū chek-pı̄ i kóng, “Lí sui-jiân kiû pêng-an, iáu-kú mn̂g bô khui, bô phah-sǹg oē tit-tio̍h. Lí m̄ sı̀n chiah boē tit-tio̍h. Koh lí bô khoàⁿ Iok-jı̄ só͘ kı̀, nā ū tha̍k chiū chū-jiân oē chai hit-ê pêng-an sı̄ Ông ū ín tek-khak beh hō͘ i ê peh-sı̀ⁿ, só͘-í lí nā sı̀n chiū oē tit-tio̍h. Siat-sú lí hit sı̂ ū chhim sı̀n lóng bô gı̂, chiū tek-khak oē tit-tio̍h pêng-an kàu chhiong-chiok.” Bān-tūn A-tong koh khoàⁿ i ê miâ ū siá tı̄ ba̍k-kiàⁿ, ia̍h ū chı̍t ki teng ū siá i ê miâ. Khim-chhe the̍h i lo̍h-lâi hō͘ i khoàⁿ, ia̍h ū kā i kóng , “Chit nn̄g hāng ê mı̍h sı̄ goá keng-chhiú kià beh hō͘ lí, cháiⁿ-iūⁿ kàu taⁿ lí iáu-bē tit-tio̍h ?” Koh kóng “Lí só͘ jı̍p ê pín ia̍h ū pa̍k tı̄ ba̍k-kiàⁿ-nı̍h.” I chiū tha̍k kóng, “Kiû Lí khui goá ê ba̍k-chiu hō͘ goá oē khoàⁿ tit Lí ê ò-biāu.” (Si-phian 119 :18) Bān-tūn A-tong kóng, “Goá teh-beh khoàⁿ Iok-jı̄ ê sı̂ siông-siông ēng hit kù lâi kiû, chóng-sı̄ ba̍k-chiu chiàu goân bū-bū, khoàⁿ bô sím-mı̍h bêng. Goá chı̍t ê chhù-piⁿ miâ kiò Moá-hok chím i siông-siông teh khoa-kháu i ê ba̍k-kiàⁿ put-chí oē pang-chān i. Koh i tùi Iok-jı̄ lāi só͘ tit-tio̍h an-ùi ê oē, ū sı̂ hō͘ goá chin kı̂-koài, in-ūi goá chhē lóng bô, m̄ chai sı̄ cháiⁿ-iūⁿ, kiám-chhái i ê Iok-jı̄ kap goá ê bô tâng.” Khim-chhe ı̀n kóng, “Iok-jı̄ só͘ siá ê lóng sı̄ saⁿ tâng ê oē, chóng-sı̄ lâng tha̍k bô tâng, só͘ tit-tio̍h ê lı̄-ek ia̍h bô tâng. Lí ê Iok-jı̄ lāi ū choē-choē èng-ún ê oē, ia̍h ū gûn-toaⁿ siu-khǹg tı̄ lāi-bı̄n hō͘ lâng thang ēng lâi boé só͘ khiàm-ēng ê mı̍h, Iok-jı̄ lāi ia̍h ū choē-choē só͘-chāi kóng-khí Ông ài cháiⁿ-iūⁿ hó khoán-thāi lí; chóng-sı̄ nā ài khoàⁿ chiah ê iàu-kín tio̍h tiám chit ki ê teng, ia̍h tio̍h koà chit hō ê ba̍k-kiàⁿ chiah oē khoàⁿ bêng. Chit hō ba̍k- kiàⁿ sı̄ kiò choè “Khui chhiⁿ-mı̂ ê ba̍k-chiu. Teh tha̍k ê sı̂ ia̍h tio̍h kiû Ông khui lí ê sim-ba̍k. Lí kóng ū siông-siông án-ni kiû ia̍h bô tit-tio̍h, káⁿ-sı̄ in-ūi lí bóng kiû, ia̍h bô phah-sǹg ún-tàng oē tit-tio̍h. Lâng tio̍h chhim sı̀n lóng bô gı̂ chiah oē tit-tio̍h. Nā bô sı̀n kiû bô lō͘-ēng, tek-khak boē tit-tio̍h só͘ kiû ê. To̍k-to̍k ū chı̍t hāng ài lí siông-siông kı̀-tit chiū-sı̄ lán ê Ông ê un chin toā. Lí nā koh jı̍p pín ún-tàng oē tit-tio̍h só͘ kiû, goá chai chiah ê hó ê mı̍h lí tek-khak oē tit-tio̍h,chóng-sı̄ lí ê mn̂g tio̍h khui, mı̍h kàu ê sı̂ lí tio̍h teh thèng-hāu lâi siu. Ông só͘ ū pı̄-pān chin choē hāng hó ê mı̍h lí bô tit-tio̍h, lóng-sı̄ in-ūi lí ê mn̂g bô khui, hoán-tńg ū koaiⁿ ba̍t-ba̍t, bô lâng tı̄ hia teh thèng-hāu thang siu hiah ê mı̍h, án- ni lí ū sit-lo̍h toā hok-khı̀. Lí nā hoán-hoé, koé lí ê khoán lâi chhim sı̀n, Ông káⁿ oē sià-bián,koh chêng só͘ sit-lo̍h ê hok-khı̀ beh hō͘ lí. Lí nā oē tit-tio̍h Ông só͘ beh hō͘ lí pó-poè ê mı̍h lí ê chhù chiū pı̀ⁿ put-chí sóng. Ông nā tùi hia kè nā jı̍p khı̀ thàm lí, lí chiū bián tú-tio̍h kiàn-siàu. Taⁿ sı̂ í-keng oàⁿ lah, lán tio̍h tò-khı̀.” Chhut khı̀ ê sı̂ Bān-tūn A-tong khoàⁿ-kı̀ⁿ koh chı̍t keng put-chí súi, mn̂g téng ū kheh Ông ê bián-liû, hō͘ lâng chai hit keng sı̄ sio̍k tı̄ Ông, chiū mn̄g, “Hit keng chin súi ê chàn-pâng sı̄ toé sím-mı̍h?” Khim-chhe kóng, “Hit keng sı̄ Ông ê chàn-keng sı̄ teh thoè oāⁿ mı̍h ê só͘-chāi. Ū sı̂ lâng jı̍p pín chiàu i gōng siūⁿ lâi kiû, siat-sú tú-tú chiàu i só͘ kiû lâi hō͘ i, boē lı̄ ek i , hoán-tńg kiám-chhái oē hāi i, só͘-í Ông chiū oāⁿ pa̍t mı̍h khah ha̍p i ê lō͘-ēng. Phı̀-jū ū sı̂ lâng kiû kim-sı̀ ê tn̂g hè-siū, Ông oāⁿ hō͘ i lâi-sı̀ ê éng-oán oa̍h, á-sı̄ ū lâng kiû ài chhut kan-khó͘, kiám-chhái kan-khó͘ ê sū bô liâm-piⁿ soah, chóng-sı̄ Ông hō͘ i ê sim tit-tio̍h moá-moá ê pêng-an. Siat- sú lâng nā oē bêng-pe̍k Ông ê hó ı̀-sù, chai I siáⁿ-sū m̄ hō͘ lán só͘ kiû ê, lâng tek-khak oē kám-siā I ê toā un.” Bān-tūn A-tong koh khoàⁿ ū chı̍t keng khah hn̄g ê ; mn̂g téng ê jı̄ siá kóng, “Sui-jiân iân-chhiân tio̍h thèng-hāu; sı̂ kàu tek-khak oē chiâⁿ.” (Kap-pa-kok 2: 3) I chiū mn̄g hit keng sı̄ toé sím-mı̍h ? Khim-chhe ı̀n kóng, “Hit keng chiū-sı̄ bān-bān siúⁿ-sù ê ke̍k, nā ēng chhian-lí-kiàⁿ chiū oē khoàⁿ ia̍h ū siá jı̄ kóng, “Iâ-hô-hoa Siōng-tè kiâⁿ jı̂n-gı̄, sim chûn lı̂n-bín. I tek-khak hut-jiân heng-khí si un hō͘ lín; kı̀ⁿ-nā khò Chú ê lâng tek-khak tit-tio̍h hok-khı̀.” (Í-sài-a 30:18) Mn̂g téng ia̍h ū sı̂-cheng, sı̄ chún-chún ê, lóng boē kín boē bān, tiāⁿ-tio̍h ê sı̂ kàu sı̂-cheng ū chhut-siaⁿ chí-sı̄ chhe-ēng ê lâng tio̍h pı̄-pān the̍h- chhut só͘ siu-khǹg ê hok-khı̀. Khó-sioh ū sı̂ hok-khı̀ kàu lâng ê chhù i bô pı̄-pān beh siu i; in-ūi bô liâm-piⁿ tit-tio̍h só͘ kiû ê lâng sit bāng. Siat-sú lâng chhim sı̀n sui-jiân tio̍h thèng-hāu kú-kú iáu-kú bô gı̂, bô sit-chı̀, Ông chiū hoaⁿ-hí beh kā i kóng, “Lí ê sı̀n toā, chiàu lí ê ı̀-ài thang tit-tio̍h.” (Má-thài 15 :28) Ông nā iân-chhiân, bô liâm-piⁿ chiàu lâng só͘ kiû lâi hō͘ i, khah choē lâng chiū sit-chı̀, phah-sǹg Ông lóng bô beh ín i, lō͘-bé nā tit-tio̍h só͘ kiû chiū kı̂-koài. Sat-ka-lı̄-a sui-sı̄ hó lâng m̄ sı̀n thiⁿ-sài ê oē, in-ūi só͘ kiû ê hok-khı̀ iân-chhiân chin kú i sit-bāng, m̄ sı̀n. Kok Má-khó ê lāu-bú kap ha̍k-seng thoè Pí-tek kiû. Chú thiaⁿ in só͘ kiû chhe thiⁿ-sài kiù i chhut kaⁿ, kò͘-mn̂g ê pò kóng, “Pí-tek teh phah mn̂g.” In m̄ sı̀n kóng, “Lí hoat-kông.” Lán só͘ kiû ê hok-khı̀ ū sı̂ iân-chhiân sı̄ in-ūi Chú pí lán khah chai oē lı̄-ek lán ê tāi-chı̀. Phı̀-jū gín-ná ài bán chhiⁿ ê ké-chí, pē-bú chai sı̄ chin sng boē chia̍h tit, hō͘ i thèng-hāu se̍k chiū put-chí tiⁿ chin hó chia̍h, kiám oē hiâm pē-bú bô thiàⁿ i ê kiáⁿ mah ? Lán sı̄ chhin-chhiūⁿ gín-ná siông-siông chhò-gō͘, ài koáⁿ-kín tit-tio̍h hok-khı̀, m̄ chai Thiⁿ Pē siáⁿ-sū iân-chhiân bô liâm-piⁿ hō͘ goán. Lâng sui-jiân m̄ chai Chú ê ı̀-sù, iáu-kú sı̀n i, thun-lún kàu bé chit hō ê lâng Chú hoaⁿ-hí i, hō͘ i oē tit-tio̍h toā siúⁿ.’ Bān-tūn A-tong kap Khim-chhe chhut hit keng “Iân-chhiân hok-khı̀ ê ke̍k.” Koh-chài kè tāi-seng só͘ kè ê chàn-pâng, khoàⁿ-kı̀ⁿ chhe-ēng ê lâng ū pı̄-pān chı̍t tiuⁿ chhia tı̄ tiâⁿ-nı̍h piān-piān beh khí-sin. Khoàⁿ in put-chí soè-jı̄ giâ siuⁿ thia̍p put-chí hó-sè, chiū chai lāi-bı̄n ū put-chí pó-poè ê mı̍h tı̄-teh. Khah siông-sè khoàⁿ chiū chai kúi-nā pau ū siá i ê chhù-piⁿ Moá-hok chím ê miâ. Khim-chhe mn̄g, “Chit sı̂ sı̄ lín ē-po͘ pun mı̍h ê sı̂ mah ?” Ìn kóng, Hit-ê lâng kiò Moá-hok chím chá-khí, ē-po͘ kap ê-hng put sı̂ siông-siông pun hō͘ i, só͘-í chhiok hō i khiā-khí ê só͘-chāi ê miâ Ǹg-bāng ê chhù-kak. Ta̍k pau Ông pún-sin soè-jı̄ pı̄-pān, khoàⁿ sı̄ tú-tú ha̍h tı̄ i ê khiàm-ēng. I só͘ jı̍p ê pín kàu chiah choē, só͘ kiû ê mı̍h kàu chiah choē, siat-sú chiah ê chàn-pâng lāi ê mı̍h nā oē liáu, goá phah-sǹg chit-ê hū-jı̂n-lâng oē lóng tit-tio̍h kàu liáu, chóng-sı̄ Ông ê un bû hān-liōng, I só͘ beh siúⁿ-sù ê hok-khı̀ éng-éng boē liáu, só͘-í put-lūn sím-mı̍h lâng “Kiû chiū tit-tio̍h. ”Koh lâng tı̍t-tı̍t kiû che sı̄ Ông só͘ ài,in-ūi I pún-sin bat hoan-hù “Lâng tio̍h siông- siông kiû bô ià. ”(Lō͘-ka 18: 1) Goán kàu Moá-hok chím ê chhù i hán-tit bô tı̄ mn̂g-kháu teh thèng-hāu goán, hoaⁿ-hí chhun chhiú chih-chiap Ông só͘ kià ê lé-mı̍h, chhùi o-ló kóng, “Goá ê sı̂n-hûn ah ! lí tio̍h o-ló Iâ-hô- hoa, sim-lāi só͘ ū ê, tio̍h o-ló I ê sèng miâ. ” (Si-phian 103 :1) Phah-sǹg bô loā kú Ông beh tiàu i khı̀ goán ê kang chiū chheng-chhó. Bān-tūn A-tong mn̄g, “Lí phah-sǹg i beh lı̄-khui chia mah ?” Ìn kóng, “Chiàⁿ sı̄ in-ūi Ông só͘ pı̄-pān ê pâng-keng tı̄ Ông-kiong lāi tit-beh piān, Ông chiū beh tiàu i khı̀. I choē-choē nı̂ lâi só͘ kiû ê mı̍h oē poaⁿ-kè hit keng pâng pâi kàu chin sóng. Bô loā-kú Ông beh chhe I ê thiⁿ-sài hû i khı̀ kap I toà. Bān-tūn A-tong khoàⁿ Moá-hok chím só͘ beh siu ê mı̍h sı̄ chin hó chin pó-poè. Ū chı̍t pau goā-bı̄n siá kóng, “Thian-tông ê kéng-tı̀ kap êng-kng” ia̍h ū jı̄ kóng, “Siōng-tè in-ūi thiàⁿ I ê lâng só͘ pı̄-pān ê tāi-chı̀, ba̍k-chiu bē-bat khoàⁿ-kı̀ⁿ hı̄-khang bē-bat thiaⁿ-kı̀ⁿ, sim bē-bat siūⁿ.” ( I Ko-lı̂m-to 2:9) Khim-chhe kóng, “I siu tio̍h hit pau i ê hok-khı̀ tek-khak chhiong-moá. Lí khoàⁿ, pa̍k tı̄ hia ū kúi-nā jı̄ sı̄ Ông chhin chhiú só͘ siá ê. Hiah ê jı̄ kóng, “Sè-kan sòng-hiong ê hō͘ i tı̄ sı̀n Chú lâi choè hó-gia̍h, thang soà-chiap Siōng-tè só͘ èng-ún beh hō͘ thiàⁿ I ê lâng ê kok.” (Ngá-kok 2 :5) Hit pau ê lāi-bı̄n ū khı̂m, Khim-chhe bong i , chiū chhut chin hô-hâi ê siaⁿ, i thiaⁿ-kı̀ⁿ sı̄ ná chhin-chhiūⁿ hn̄g-hn̄g ū lâng teh gı̂m kóng,“Hō͘ lâng thâi ê Iûⁿ-ko,tek-khak tit-tio̍h koân- pèng hó-gia̍h, tı̀-hūi, châi-lêng, chun-kùi, êng-hián, hok-khı̀. ” (Khé-sı̄-lio̍k 5 :12) Khim-chhe kóng, “Tit-tio̍h hit hō ê khı̂m ê lâng sı̄ chió, Ông kéng gâu o-ló ê lâng siúⁿ-sù i ū khı̂m, hō͘ i iáu-bē kàu Ông-kiong oē put-sı̂ chhut hó thiaⁿ ê siaⁿ lâi o-ló, thèng-hāu Ông só͘ chhe ê chhia kàu i ê mn̂g-kháu, lâi chiap-la̍p i kàu Ông ê bı̄n-chêng.” Taⁿ sı̂ í-keng oāⁿ, Khim-chhe chiū chhoā i kín-kín tò-khı̀ i ê chhù. I só͘ tit-tio̍h choē-choē hāng hó ê kà-sı̄ lóng kı̀ tı̄ sim-lāi. Khoàⁿ i ê chhù chin pháiⁿ khoàⁿ chiū kiàn-siàu, in-ūi chai sı̄ ka-kı̄ ê m̄ tio̍h. Hit sı̂ jı̍t ê kng tùi thang-á mn̂g chiò jı̍p lâi; teh chiò toh-téng ê Iok-jı̄, só͘ chiò ê jı̄ kóng, “Bô sioh ka-kı̄ ê kiáⁿ thoè lán chèng lâng pàng-sak I, kiám m̄ ēng bān hāng mı̍h soà siúⁿ-sù lán.”(Lô-má 8:32) Tha̍k liáu ū thiaⁿ-kı̀ⁿ chhin-chhiūⁿ hô-hâi ê siaⁿ teh gı̂m kóng, “Goān Iâ-hô-hoa ún lí lóng-chóng só͘ kiû ê. ”(Si-phian 20 :5) I liâm-piⁿ oa̍t-thâu khoàⁿ hit-ê Khim-chhe ū khı̀ liáu. Tùi hit-tia̍p liáu-āu khoàⁿ-kı̀ⁿ hit-ê lâng ê khoán put-chí koh-iūⁿ, chiū bô koh kiò i bān-tūn. Bô loā kú Ông chhe chhia lâi chih-chiap Moá-hok chím kàu Ông-kiong lāi, só͘-í cHit-tia̍p boē thiaⁿ-kı̀ⁿ i ê siaⁿ teh gı̂m hoaⁿ-hí ê si, chóng-sı̄ A-tong tùi i ū o̍h hit siú ê si, i taⁿ siông-siông ēng hoaⁿ-hí ê sim lâi gı̂m si o-ló. Khoàⁿ i ê chhù ia̍h sı̄ put-chí koh-iūⁿ. Lāi-bı̄n chin sóng, ū choē-choē pó-poè ê mı̍h lâi hián-bêng Chú ê toā thiàⁿ-thàng. Ia̍h oē thiaⁿ-kı̀ⁿ A-tong ê siaⁿ put-sı̂ teh o-ló Ông ê un, sià-bián i chêng ū giâu-gı̂ ê sim. Chêng i bô siáⁿ tit-tio̍h Ông só͘ pun ê mı̍h, taⁿ I jı̍t-jı̍t khiā tı̄ mn̂g-kháu hoaⁿ-hí chih-chiap Ông só͘ kià ê hó mı̍h. Siat-sú lâng ū kap i kóng-oē, i siông-siông ài kóng Sio̍k-hoê toē ê lāi-bı̄n ū chhiⁿ-chhùi ê chháu- po͘, ia̍h ū chheng chúi thang lim. Koh i ū chı̍t ki choān-sı̂ thang khui mn̂g, chhut-chāi i put-sı̂ thang jı̍p khı̀, chêng i hán-tit ēng hit-ê choān-sı̂, só͘-í siⁿ-sian kàu tit-beh pháiⁿ, mn̂g chha-put-to lóng boē khui-tit. Taⁿ i siông-siông ēng i ê choān-sı̂, oē khui choē-choē só͘-chāi ê mn̂g, ū ê sı̄ ké-chí the̍h, ū put-chí tiⁿ ê ké-chí thang chia̍h; koh ū só͘-chāi thang kap Ông ê sù-chiá kau-poê,ia̍h ū sı̂ tı̄ hia oē kap Ông pún-sin kau-poê kóng-oē. Hit-ê Sio̍k-hoê toē ê chı̀ tha̍k bêng-pe̍k. Tha̍k ê lâng nā soè-jı̄ siūⁿ chiū oē tit thang tit-tio̍h toā-toā ê lı̄-ek. Hòng-tōng kiáⁿ ê phı̀-jū kóng i chhı̄-ti ê sı̂ kóng, “Goá tit-beh gō-sí.” Lán sui-jiân jı̄n Siōng-tè choè lán ê Pē, lán kiám m̄ sı̄ chhin-chhiūⁿ hòng-tōng kiáⁿ tit-beh gō-sí. Chit-ê m̄ sı̄ Thiⁿ Pē ê só͘ ài, sı̄ in-ūi lán sit-lo̍h I só͘ beh siúⁿ-sù lán ê hok-khı̀. Lán nā tha̍k Sèng-chheh só͘ ín ê, chiū chai lán só͘ oē tit-tio̍h ê hok-khı̀ chin toā, kiám m̄ sı̄ tio̍h kı̂-koài mah ? Siōng-tè só͘ ín kiám bô beh chiâⁿ mah ? Tek-khak beh. Chú ū hok-khı̀ chhiong-moá ài siúⁿ-sù lán. Lán nā bô tit-tio̍h chin-chiàⁿ sı̄ in-ūi lán ka-kı̄ bô pı̄-pān beh siū i. Lán sím-mı̍h lâng oē sı̍t-sı̍t kóng, “Goá só͘ ǹg-bāng ê lóng sı̄ tùi I. ”(Si-phian 62 :5) Lán choè toā ê Ông ê kiáⁿ-jı̂ cháiⁿ-iūⁿ sòng-hiong kàu án- ni. Lán ê Pē chin hó-gia̍h, kiám m̄ hoaⁿ-hí ēng choē-choē hāng hó ê mı̍h siúⁿ-sù lán. Chóng-sı̄ lán eng-kai tio̍h kiû, ia̍h tio̍h chhim-sı̀n, chiū oē tit- tio̍h ta̍k hāng só͘ khiàm ê. Lán khoàⁿ Sèng-chheh só͘ ín choē-choē hāng ê hok-khı̀. Koh khoàⁿ lán só͘ tit-tio̍h ê sı̄ chió-chió, kiám m̄ sı̄ kı̂-koài mah ? Che tek-khak m̄ sı̄ in-ūi Siōng-tè m̄ chiàu i só͘ ín ê, lóng sı̄ in-ūi lán m̄ sı̀n, chiū bô kiû. Lí tha̍k chit pún ê lâng tio̍h kin-ná-jı̍t tiāⁿ-tio̍h ê ı̀-sù beh koat-toàn thàn lán ê Chú Iâ-so͘ só͘ kóng ê: “Lín tio̍h kiû chiū oē tit-tio̍h, hō͘ lín ê hoaⁿ-hí moá-moá. ”(Iok-hān 16:24)