Beh àm lah, goá tı̄ tha̍k-chheh-thiaⁿ teh tha̍k-chheh, hut-jiân bo̍k-su-niû tùi goā-bı̄n jı̍p-lâi, kā goá kóng, i tò-lâi lah; soà kóng i kin-á-jı̍t tı̄ Chiong-hoà I-koán kháu tú-tio̍h Chhùi-hâ. Goá mn̄g i kóng, sı̄ tò chı̍t ê Chhùi-hâ. I ı̀n kóng, sı̄ tiàm-tı̄ Sūi-lo̍k hit ê. I koáⁿ-kín beh khı̀ chú ê-hng tǹg, chiū chò i oat-khı̀ chàu-kha.
Goá ê sim chin kín, liâm-piⁿ siūⁿ tio̍h goá 20 nı̂ chêng khı̀ jı̄m in ê kàu-hoē Liông-chúi tong-sı̂ ê chêng-hêng. Hit-sı̂ Chhùi-hâ iok 32,3 hè, tng Liông-chúi Kàu-hoē ê chip-sū, hoāⁿ kàu-hoē ê koè-kè, siông-siông the̍h chı̂ⁿ lâi hō͘ goá, siông kap goán chē hân-tâm kè-khı̀ ê sū, só͘-í goá kap goá ê hū-jı̂n-lâng lóng kap i chin chhin-bı̍t, i iā chin jia̍t-sim ho̍k-sāi Chú.
Lūn kàu chit ê chí-bē ū kàu pháiⁿ-miā, i ê lāu-bú chiú-koáⁿ, chiú i kap chı̍t ê sió-tı̄. Lāu-bú choè tiúⁿ-ló, lâng lóng kiò i “Iâ-so͘ Hán--ah”, Hán koaⁿ teh boē tê-kho͘, ná boē ná thoân Iâ-so͘, te̍k-pia̍t tē 7 jı̍t bô boē choan-siú lé-pài, sûn hoē-iú thoân Iâ-so͘, só͘-í hit toē-hng ê gín-ná nā tú-tio̍h i chiū liām“6 jı̍t boē tê-kho͘, 7 jı̍t thoân Iâ-so͘”, tùi án-ni Iâ-so͘ Hán--ah ê miâ soà tiâu leh. Siōng-tè siúⁿ-sù i m̄-nā ū ióng-kiāⁿ ê kha thang lo̍k-lo̍k kiâⁿ boē tê-kho͘. koh hō͘ i oē-hiáu kā lâng choè sán-pô. Tùi kúi cha̍p nı̂ chêng i chiū kám-kak ū chit ê su-iàu, chiū hō͘ i ê cha-bó͘-kiáⁿ khı̀ tha̍k sán-pô (助產士), khiām-tn̂g neh-tō͘ lâi poê-iúⁿ chit ê cha-bó͘-kiáⁿ kàu sêng-kong. Chhùi-hâ 20 thóng hè, lı̄ chit nı̂ 30 thóng nı̂ tùi sán-pô ha̍k-hāu pit-gia̍p, tı̄ in Liông-chúi koe-á thang kóng chin hó miâ, siⁿ choè súi, léng-lı̄ koh hó lú-tek, sui-bóng ka-têng bô hó-gia̍h, iáu-kú mûi-lâng sio kho̍k-thâu. Āu-lâi kè hō͘ Sūi-lo̍k koe-á ê Tân I-ha̍k-sū, thong koe-á lóng oē hán khí-lâi, che ū choē-choē goân-in: (1) Chhùi-hâ sı̄ sàn-hiong-ke chhut-sin koh lāu-pē chá kè-sin, beh thài oē kham-tit phit-phoè Tân ka in oē tit kè, in sı̄ Jı̍t-pún Tang-kiaⁿ “Jı̍t-pún I-kho tāi-ha̍k” khí-kho-pō͘ chhut-sin ê khí-kho i-ha̍k-sū. (2)Tân Ha̍k-sū in tau ū kúi-nā ê hiaⁿ-tı̄ bē pun-khui, toā ka-cho̍k, bô sı̀n Chú, tāi-ke hoán-tùi chhoā hit-hō lo̍h-kàu-pô, koh mn̂g-hong bô tùi. Nā-sı̄ chit ê chhin-sū án-choáⁿ oē sêng? goân-in(1) Tân Sian-siⁿ tı̄ Jı̍t-pún ū teh kiû-tō, siông tı̄ kàu-hoē chhut-jı̍p, ū liáu-kái Ki-tok-kàu; koh Chhùi-hâ ê lāu-bú jia̍t-sim siūⁿ ke kiù chı̍t ê lâng. (2) Tân Sian-siⁿ bô iàu-kín mn̂g-hong, kè-chng, i tiōng sı̍t-chè, lú-chú gâu, súi, léng-lı̄, hó phín-hēng, chū án-ni chiū kā i sàng-tiāⁿ chhoā kè-mn̂g.
Ah! Hok-khı̀ ah! Chhùi-hâ Sió-chiá lâng lóng kóng sı̄ “phàⁿ-chhek thiàu jı̍p chhng”. Khó-sioh hó-kéng bô kú, chhin-chhiūⁿ “Goa̍t hā bí-jı̂n”, soat-pe̍h ê bêng-hoa, tng oá poàⁿ-mı̂ sēng-khui, siap-sı̂-kan chı̍t-ba̍k-nih chiū tiau-siā. Chhùi-hâ Sió-chiá chhut-sı̀ tı̄ sàn-hiong ke, chá chiū keng-kè ko͘-jı̂ ê seng-oa̍h, sit-lo̍h lāu-pē, tùi koáⁿ-hū ê lāu-bú lâi poê-iúⁿ, kúi-hun ū khah chū-pi-kám. Ka-chài tiōng-hu chin thé-thiap, m̄-kú bí-tiong ū chı̍t hāng put-chiok, chiū-sı̄ Tân Sian-siⁿ m̄-káⁿ kong-jiân sı̀n Chú, goân-in sı̄ thong Sūi-lo̍k koe-á bô poàⁿ ê sı̀n Iâ-so͘ jı̍p-kàu, koh hiaⁿ-tı̄ chhin-chiâⁿ gō͘-cha̍p, ti-kí ê pêng-iú tāi-ke to ki-chhı̀ léng-chhiò, kóng i kiaⁿ-bó͘ chiah tè in bó͘ khı̀ chia̍h-kàu, só͘-í khí-thâu kap Chhùi-hâ Sió-chiá choè-tı̄n khı̀ Liông-chúi lé-pài nn̄g-pái-á chiū pàng-soah khı̀ lah. Tong-sı̂ Sūi-lo̍k bô pài-tn̂g, lóng tio̍h lâi Liông-chúi, saⁿ-lı̄ iok tâi-lí 6 lí liân-lō͘, beh chē hé-chhia bô lı̄-piān, in chhù khí-kho i-ı̄ⁿ kiâⁿ kàu Sūi-lo̍k chhia-chām, koh Liông-chúi chhia-chām kiâⁿ kàu lé-pài-tn̂g 2 chām ha̍p choè-hé iok tâi-lí 3 lí lō͘. Saⁿ-cha̍p goā nı̂-chêng kong-kiōng khı̀-chhia bô chiah lı̄-piān, só͘-í Chhùi-hâ Sió-chiá nā beh tò-lâi lé-pài, khioh-khí-kha ēng kiâⁿ--ê khah khoài, Tân Sian-siⁿ beh tè i án-ni kiâⁿ bô koàn, chiū ná pàng léng khı̀.
Keh-nı̂ siⁿ thâu-chiūⁿ-á sı̄ ta-po͘--ê, lâng ê ki-chhı̀ khoàⁿ-khin chiū khah chió. Án-ni Siōng-tè un-tián thâu-bé kè 7 nı̂ siⁿ 3 ê hāu-siⁿ, toā ê hō choè Eng-tia̍t, tē-jı̄ ê hō choè Eng-lâm, tē-saⁿ ê hō choè Eng-bêng. Sian-siⁿ ài chı̍t ê cha-bó͘-kiáⁿ, iā thang tàu io sió-tı̄-á, Sian-siⁿ-niû ài pun sı̀n Chú ê, ǹg-bāng kap i khah tâng-sim, kó-jiân chiū tùi Tâi-tiong tı̄ jia̍t-sim sı̀n Chú ê ka-têng pun chı̍t ê cha-bó͘ gín-ná miâ Siok-kheng lâi choè cha-bó͘-kiáⁿ, pun lâi ê sı̂ tú 11,2 hè lah, sian-siⁿ-niû Chhùi-hâ chin thiàⁿ i, hō͘ i chiap-soà tha̍k Kong-ha̍k-hāu (國民學校), āu-lâi pit-gia̍p, khó jı̍p chho͘-tiong. Án-ni chı̍t-ke 6 ê, koh toā-peh sió-chek khı̂ⁿ-khı̂ⁿ teh choè, i-ı̄ⁿ lāi gê-khí tı̄-liâu-chhn̂g kúi-nā tiuⁿ, lōng-lōng-kún teh choè. Thó͘-oē kóng,“Tng âng, tng chhèng”, hiaⁿ-tı̄-á ēng Chhùi-hâ chí-bē ê tiōng-hu choè tiong-sim khı̂ⁿ teh choè. Tāi-ke siong-an bô sū, toā-ḿ kiò i jı̄-chím, soè-chím-á kiò i jı̄-ḿ, tāi-ke chhiò gı̄-gı̄, chhù-piⁿ lı̂n-iū tāi-ke sian-siⁿ-niû tn̂g, sian-siⁿ-niû té,sı̄ nı̂ peh choeh lé-mı̍h lâng saⁿ-chiⁿ sàng. Chı̂ⁿ ū, sè ū, kiáⁿ ū, seng-lí tng ōng. Tān-sı̄ sio̍k-gú kóng, “Thiⁿ ū put-chhek ê hong-hûn, lâng ū tàn-sek ê chai-hō, pı̂ⁿ-toē khí hong-pho, hō͘ tùi thiⁿ-thang phoah lo̍h-lâi”. Chhùi-hâ 28,9 hè, Eng-bêng chiah 1 hè goā, Tân Sian-siⁿ jiám-tio̍h kip-chèng 2,3 jı̍t ê tiong-kan chı̍t-pı̄ⁿ put-khí, kap sè-kan, bó͘ kiáⁿ, chhin-chhek éng-oán saⁿ-sı̂ choè i khı̀. Chhùi-hâ tùi sí khàu kè-lâi, pàng 4 ê kiáⁿ, ka-kı̄ iáu siàu-liân, sı̀-piⁿ bô chı̍t-oá, iā bô chı̍t ê sı̀n Chú ê lâng thang an-ùi, kiáⁿ siōng toā ê 6 hè, koh lâi 4 hè, soà-bé-á 2 hè, kı̂-sı̍t 1 hè goā. Sı̍t-chāi ài-khàu bô ba̍k-sái, kui-ê-lâng lóng gêng lo̍h-khı̀, boē chia̍h, kui-sin nńg sô-sô. I ka-kı̄ khàu,kiáⁿ chı̍t ê chiah toā, chı̍t ê hiah toā,lóng khı̂ⁿ-khı̂ⁿ lám-lám choè chı̍t-tui,liân pun ê cha-bó͘-kiáⁿ iā khàu. Pêng-sı̂ Siok-kheng chin iú-hàu, chin thiaⁿ-chhùi, chin gâu tha̍k-chheh, hó phín-hēng, gâu tàu io sió-tı̄, hō͘ Chhùi-hâ thiàⁿ jı̍p sim, án-ni 5 ê bú-á kiáⁿ pâng-keng-mn̂g koaiⁿ teh khàu, ū sı̂ soà boē-kı̀-tit chú-pn̄g, chin-chiàⁿ ba̍k-sái chún pn̄g thun, ū sı̂ khùn cheng-sı̂n,ba̍k-sái lâu kàu chím-thâu tâm lok-lok. Jı̂n-chêng ná choá tiuⁿ-tiuⁿ po̍h,sè-sū ná kiâⁿ-kı̂ kio̍k-kio̍k sin, cha-hng hō͘ lâng ngiâ-ngiâ chhiáⁿ-chhiáⁿ ê sian-siⁿ-niû, hut-jiân piàn koáⁿ-hū, ū ê tông-chêng, ū ê bih-chhùi, tông-chêng ê chió, thí-chhiò ki-chhı̀ ê khah choē. Chı̍t-sı̂ Chhùi-hâ oán-jiân tùi soaⁿ-téng hō͘ lâng chhia lo̍h chhim-ian, m̄-chai jû-hô sı̄ hó, o͘-àm thiⁿ-toē.
Chhùi-hâ tùi hó-kéng jı̍t-kng phó͘-chiò ê soaⁿ-chiam, hut-jiân siak lo̍h-khı̀ bān-tn̄g ê chhim-ian ê chı̍t-ê siàu-hū, sı̍t-chāi lóng o͘-àm thiⁿ-toē, sı̀-bı̄n khoàⁿ bô lō͘, jı̂n-bông ka-sàn, lâng bô-khı̀ lah, Tân-ka soàⁿ-khı̀ lah, thó͘-oē sio̍k-gú kóng-khí ū-iáⁿ,“Jı̍t-thâu chhiah iāⁿ-iāⁿ, sûi lâng kò͘ sı̀ⁿ-miā”, tāi-lān lı̂m-thâu kok chū-hui. Taⁿ tiong-sim jı̂n bu̍t bô-khı̀ lah, hān chı̍t ge̍h-jı̍t lāi tio̍h kiáu-hêng khai-gia̍p chip-chiàu,Tân khí-kho chí hó koaiⁿ-mn̂g tāi-kiat. Tng âng, tng chhèng, seng-lí lōng-lōng kún, tı̄-liâu-chhn̂g kúi-nā tiuⁿ, sím-mı̍h lâng m̄-chai Sūi-lo̍k Tân khí-kho. Hut-jiân tio̍h koaiⁿ-tiàm, koh tio̍h kiáu pâi. Ah! khı̀-sè it lo̍k chhian tiōng, thı̂ chhiò kai hui, chin-chiàⁿ sı̄ beh choáⁿ-iūⁿ kóng? Toā-hiaⁿ ta̍h toā-sun, ke-hé choè 4 hūn pun, Chhùi-hâ pun 1 hūn, kúi hun chhân koh chı̍t-khám tiàm, chhân pa̍k lâng choh, siu m̄-chiâⁿ-mı̍h, chı̍t-khám tiàm, tiàm-kháu soè lâng khui pò͘-tiàm, āu-bı̄n bó-á-kiáⁿ ka-kı̄ toà. Chō͘-sán-sū in-ūi loé-chı̀ bô ài chhut-khı̀ kı̀ⁿ lâng, koh gín-ná soè-hàn tı̂ⁿ leh, soà pàng hoè-hoè. Chiong án-ni beh tō͘ 5 ê bó-kiáⁿ, keng-chè sı̍t-chāi ū kàu kan-khó͘.
Cheng-sı̂n-siōng leh, koh khah chhám! Chèng-lâng kong-kek ná bān-chı̀ⁿ chhoan-sim; Cha-hng ê toā-peh, sió-chek, toā-ḿ, sió-chím, ko͘, ı̂, kū, kı̄m, chhin-chiâⁿ gō͘-cha̍p, chhù-piⁿ pêng-iú, sio tú-thâu, bı̄n oa̍t tùi piⁿ-á, ū ê bih-chhùi, ū ê léng-chhiò, ū ê ki-chhı̀. Chiàu in ê ı̀-sù, kin-á-jı̍t Tân-ka oē tú-tio̍h chit ê chai-ē, lóng sı̄ tùi Chhùi-hâ, i sı̄ soah-chhiⁿ, lo̍h-kàu pô-á, toà ka-to-pêng, thih sàu-chhiú, bú chiú-koáⁿ, ū chéng-thoân, taⁿ i iā soah-sí ang, thih sàu-chhiú Tân-ka kin-á-jı̍t hō͘ i sàu chı̍t-ē saⁿ hun gō͘ lı̍h. Âng-ūn lóng lo̍h soe lah, it-chhè ê choē lóng kui hō͘ i. Chhùi-hâ chí-ū tiām-tiām boē-hiáu hun-sò͘, iā bô tàng hun-sò͘ khí; só͘-í siông-siông koaiⁿ tı̄ lāi-bı̄n háu, chin bô ài chhut-lâi, bô ài kı̀ⁿ-lâng, bô ài kóng-oē, chin-chiàⁿ sı̄ kia̍h-thâu m̄-khí. Chı̍t-sı̂ soà giâu-gı̂ chū-soè tùi jia̍t-sim ê lāu-bú só͘ chiap-siū ê Siōng-tè. Kiám ū-iáⁿ ū Siōng-tè? Siōng-tè kiám ū-iáⁿ ta̍k só͘-chāi tı̄-teh? Kiám ū-iáⁿ chı̀-kong, chı̀-gı̄, iā-sı̄ chû-pi lı̂n-bín ê Siōng-tè? Ná siūⁿ ná giâu-gı̂, nā ū-iáⁿ ū Siōng-tè, I thài bô khoàⁿ-kò͘ goá? I thài hō͘ goá tú-tio̍h án-ni? Goá hoān-tio̍h sím-mı̍h? Ná siūⁿ ná giâu-gı̂, kiám ū-iáⁿ sı̄ bû só͘ put ti, choân-lêng ê Thiⁿ-pē? Ná ū-iáⁿ goá tı̄ chia ko͘-chiáu jı̍p lông-kûn, Mô͘-kúi théng-ui chhin-chhiūⁿ háu-sai beh thun-chia̍h, goá mı̂-jı̍t ai-khàu kiû-kiò I ê miâ, I ná m̄-chai, Chú Iâ-so͘ kóng I sı̄ Kiù-chú, Siōng-tè kóng sı̄ Thiⁿ-pē, kàu sı̂ lóng m̄-bat lí, án-ni koh kèng-pài kiám ū lı̄-ek?
Sim siông-siông cha̍t-cha̍t chin loé-chı̀, pêng-sı̂ tiāⁿ teh gı̂m ê Sèng-si, i chit-tia̍p tha̍k m̄-bat, iā bô ı̀-sù ài koh gı̂m.
Chhin-chhiūⁿ Sèng-si kóng:
Thiⁿ-pē goá chai it-seng kong-im,
Sı̄ Lí ūi goá an-pâi,
Só͘-í chiong-lâi sui ū hoán-hok,
Goá goān chiàu Chú só͘ ài,
Taⁿ kiû Thiⁿ-pē hiān-sı̂ chān goá,
Choan-bū ho̍k-sāi kèng-pài.
Chit chat si i chı̍t-sı̂ tha̍k bô?
1.Siōng-tè nā-sı̄ Thiⁿ-pē, goá chū soè chiū kèng-pài, lāu-bú sı̄ jia̍t-sim ê tiúⁿ-ló, mı̂-jı̍t teh thoân tō-lí, goá kè-lâi sè-sio̍k tiong, m̄-tio̍h hō͘ goá toā hoat-tián thang êng-kng Siōng-tè ê miâ. Án-cháiⁿ-iūⁿ kā goá an-pâi siàu-liân tio̍h chiú-koáⁿ, kóng sı̄, “Sı̄ Lí ūi goá an-pâi,” i ka-kı̄ siūⁿ goá ū sím-mı̍h tek-choē Siōng-tè kàu hiah thiám, tio̍h hō͘ Siōng-tè an-pâi án-ni?
2. “Só͘-í chiong-lâi sui ū hoán-hok, goá goān chiàu Chú só͘ ài”. I ka-kı̄ siūⁿ sı̄ cha̍p-jı̄-bān hun ê bô-tit ta-oâ, sim-koaⁿ chin m̄-goān sūn-ho̍k, chin bâi-oàn miā pháiⁿ, Siōng-tè ê lı̂n-bín tı̄ tó-ūi? chin m̄-goān.
3. “Taⁿ kiû Siōng-tè hiān-sı̂ chān goá, choan-bū ho̍k-sāi kèng-pài.” Chāi i teh siūⁿ, goá hiān-sı̂ sim loān-chhau-chhau sı̀-bı̄n khoàⁿ bô lō͘, thâu-chêng ū moá-moá ê khó͘-lān chhı̀-liān, goá beh án-choáⁿ lâi thoa chit 4 ê kiáⁿ, tō͘ kè chit ê khó͘-hái, chhiâⁿ hō͘ in chiâⁿ-lâng? Goá iáu ū sim thang kap lí“choan-bū ho̍k-sāi kèng-pài”. Chāi i siūⁿ che sı̄ sūn-kéng ê lâng teh kóng ê liâng-hong-oē.
Sè-kan chin hiān-sı̍t, i iáu siàu-liân chit-pái i tú-tio̍h lah, sio̍k-gú kóng,“Hù chiá chhim-san iú oán-chhin, sàn lâng lō͘-piⁿ bû kūn-jı̂n”. Koh kóng, “Kím siōng chài thiam hoa, soat tiong put sàng thàn”. Sı̍t-chāi sı̄ án-ni, hó-gia̍h lâng toà tı̄ chhim-soaⁿ to ū chhin-chhek, sàn-hiong lâng tı̄ lō͘-piⁿ to bô lâng beh kūn-oá. Kím-tiû to chū-té súi lah,chiah koh kā i an kim-hoe, sàn-lâng tı̄ sng-seh tiong teh koâⁿ iā bô lâng beh sàng hé-thoàⁿ, che sı̄ sè-kan ê pêng-siông.
I kám-kak “Sè-kan jı̂n-chêng léng-loán bû siông”, it-hoat loé-chı̀. chit-sı̂ soà bô ài khı̀ lé-pài, lóng tu pun ê cha-bó͘-kiáⁿ Siok-kheng khı̀ lé-pài, thang soà kap goā-ke ê siⁿ-bó liân-lo̍k, Siok-kheng nā lâi lé-pài, goā-má chiū mn̄g, “A-bú thài bô lâi?” Siok-kheng chóng-sı̄ ı̀n kóng,“Goán a-bú kóng bô-êng”, m̄ chiū kóng, “Thâu-khak thiàⁿ”, “Gín-ná bô koai”, chiok-choē lí-iû thang the. Chóng kóng kiàn-siàu bô ài kı̀ⁿ lâng ê bı̄n, iā soà bô ài kı̀ⁿ Siōng-tè ê bı̄n. Án-ni lêng-sèng ná tūi-lo̍h, ū pêng-an bô? Bô, ná bô pêng-an, sim ná kan-khó͘. Hit-sı̂ Chhùi-hâ siông thó͘-khùi, taⁿ goá tàu-té tio̍h cháiⁿ-iūⁿ?
Ū chı̍t lé-pài Siok-kheng khı̀ lé-pài, hit sı̂ i to Kok-bı̂n ha̍k-hāu 5,6 liân lah, thiaⁿ tō-lí thiaⁿ ū. Tńg-khı̀ hit mı̂ kā in ma-ma kóng, “Ma-mah, lâng bo̍k-su kóng, Lō͘ sı̄ lâng kiâⁿ chhut-lâi ê, lâng nā tiāⁿ tiām-tiām khiā m̄ kiâⁿ-khı̀, thâu-chêng éng-oán to bô lō͘. Lâng nā sı̀n Siōng-tè ê èng-ún, thiaⁿ-thàn I ê oē hó-táⁿ chı̀n-chêng, sui-jiân āu-bı̄n ū tui-peng, thâu-chêng ū toā-hái cha̍h tiâu leh, lán kha nā káⁿ ta̍h lo̍h-khı̀, chúi iā beh ūi lán pun-khui. Lâng ê gı̄-bū chí-ū “Sı̀n-thàn, chı̀n-chêng.” Kı̂-û lán m̄-bián khoà-lū kóng, thâu-chêng lō͘ tı̄ tó-ūi? Siōng-tè chū-jiân oē ūi lán khui-lō͘, iā oē soà hiàn-chhut hé-thiāu hûn-thiāu kā lán chhoā-lō͘, m̄-nā án-ni, liân lán chhú-khı̀ beh chia̍h sím-mı̍h beh lim sím-mı̍h, I tō soà kā lán khó-lū hó-hó. Iā lán iā m̄-bián hoân-ló āu-bı̄n oē tui-peng beh án-choáⁿ? Siōng-tè chū-jiân oē thoè lán chéng-lí kàu chheng-chheng chhó-chhó, hō͘ lán kàu lóng bián hō͘-kò͘ ê iu-būn.” Chhùi-hâ chit sı̂ thiaⁿ liáu chin kám-kek, iā chin kiàn-siàu, soà siūⁿ kóng goá chı̍t sı̂ thài-oē chiah loé-chı̀, chiah hô͘-tô͘. Taⁿ goá tiāⁿ koaiⁿ-mn̂g, bú-kiáⁿ tiāⁿ lám teh khàu ū siáⁿ lı̄-ek.
Chiah siūⁿ tio̍h chı̍t kù oē kóng, “Jı̂n-seng sı̄ úi-tāi ê thàm-hiám, m̄-thang hoê-thâu, m̄-thang ūi kè-khı̀ liû-loân, iā m̄-bián ūi kè-khı̀ iu-siong. Múi-jı̍t chı̄n khó-lêng, chı̄n só͘ ū ê le̍k-liōng ló͘-le̍k, beh lâi ê jı̍t-chí iáu chin tn̂g leh. Chí-ū tio̍h gia̍h-thâu théng-io lâi chı̀n-chêng. Gióng-bōng Siōng-tè, khı̂ⁿ-tiâu Chú Iâ-so͘, tè I cháu. Chı̀n-chêng, koh chı̀n-chêng! Sè-kài tek-khak kong lán boē tó.
Tùi hit sı̂ i tō koh hùn-chı̀ ho̍k kàu i ê sı̀n-gióng, múi lé-pài koh khı̀ lé-pài. Sı̂-jı̍t teh kè chin kín, ba̍k-chı̍t-nih keng-kè kúi-nā nı̂. Toā hāu-siⁿ Eng-tia̍t iā jı̍p Kok-hāu, cha-bó͘-kiáⁿ iā khó jı̍p Chho͘-tiong. Ū chı̍t-jı̍t Chhùi-hâ khoàⁿ-tio̍h chiah ê kiáⁿ chı̍t ê chiah-toā, chı̍t ê hiah-toā, khoàⁿ beh chhiâⁿ kàu sím-mı̍h sı̂ chiah oē chhin-chhiūⁿ lâng, iā hiah ê ha̍k-hùi khoàⁿ beh tùi tó-ūi lâi? Put-kak soà thó͘ chı̍t ê toā khùi, koh siūⁿ tio̍h in sian-siⁿ, siūⁿ kóng i chı̍t lâng kin-ná-jı̍t nā tı̄-teh, chı̍t ke thoân-thoân-ı̂ⁿ, chhun-hong moá-bı̄n. Siūⁿ kàu chia ba̍k-sái soà lâu chhut-lâi. Hiah ê kiáⁿ khoàⁿ ma-mah teh lâu ba̍k-sái, chin thian-chin oat-lâi khı̂ⁿ ma-mah, Chhùi-hâ chhiok-kéng seng-chêng it-hoat siong-sim soà khàu chhut-siaⁿ, hiah ê soè-hàn-ê iā tè i háu. Nā-sı̄ toā-hàn--ê Eng-tia̍t the̍h chhiú-kun-á kā in ma-mah chhit ba̍k-sái soà kóng, “Ma-mah lí tiāⁿ kiò goán m̄-thang háu, hoān-sū tio̍h pa-kiat, tio̍h thun-lún kı̂-tó, lí kóng Chú Iâ-so͘ kap lán tı̄-teh, lán m̄-bián kiaⁿ.Sui ū toā hong toā éng, Chú beh hoah hong kap éng hō͘ i pêng-tiāⁿ. Chit pái lán ê Chú sı̄ bô kap lán tı̄-teh sı̄ bô? Siōng-tè siông-chhíⁿ kò͘ lán kàu lóng bô hāi, chit pái lán ê Siōng-tè sı̄ tuh-ku sı̄ bô? Ma-mah, lí thái bô kı̂-tó, thái bô chiong lán ê kan-khó͘ sū kau-tāi I. In-ūi I kiám m̄-sı̄ koan-sim tı̄ lán, ma-mah lí nā koh háu, goán m̄ kap lí hó, in-ūi goán oē hō͘ lâng chhiò.” Chhùi-hâ thiaⁿ chit ê 8 hè kiáⁿ kóng án-ni, sim toā kám-tōng, chū án-ni tùi bı̂n-chhn̂g-tō peh khí-lâi, soà siūⁿ ài-chhiò. Ka-kı̄ siūⁿ, goá thài oē chiah loán-jio̍k, siáⁿ-sū sit-lo̍h sı̀n-sim. Kı̂-sı̍t m̄-nā Chhùi-hâ, chiū lí, goá lóng sı̄ án-ni. Siông-siông ài ēng ka-kı̄ ê tı̀-sek lâi siūⁿ siuⁿ choē, kè-e̍k siuⁿ hn̄g ê tāi-chı̀, soà chiong hiah ê khoà-lū lâi khǹg tı̄ sim-lāi hoân-ló lâu ba̍k-sái. M̄-sı̄ kóng bô kı̂-tó, ū. Ū sı̂ iā bat tı̄ kı̂-tó-hoē chhiáⁿ tāi-ke thoè i kı̂-tó, m̄-kú hit ê hoân-ló khoà-lū iû-goân khǹg tı̄ sim-lāi. Bo̍k-su nā mn̄g kóng, “Bó͘ lâng, lí chiah-kú án-choáⁿ? Sim ū khah chheng á bô?” Ìn kóng, “Bo̍k-su, chha-put-to lah.”“Lí kiám m̄-sı̄ ū siông-siông kı̂-tó?”“Ū lah! Kı̂-tó to hoān kı̂-tó, hoân-ló to hoān hoân-ló. Kı̂-tó chı̍t sı̂ sim-koaⁿ ke̍k chheng, kı̂-tó liáu khí-lâi, iû-goân mā-sı̄ chiàu kū.” Chhùi-hâ iā sı̄ án-ni.
Kàu 20 nı̂ chêng, Bo̍k-su lâi chiūⁿ-jı̄m in Liông-chúi, i ê sı̀n-gióng toā chı̀n-pō͘. I khí-thâu só͘ bat ê kı̂-tó,chiū-sı̄ ǹg Siōng-tè kiû-thó, khah bô siūⁿ tio̍h kı̂-tó iáu ū pa̍t-mı̍h ê iàu-sò͘. Kı̂-sı̍t kı̂-tó iàu-kín tē it tio̍h o-ló, kám-siā, koh ū khiam-pi jı̄n-choē. Iáu ū chiong lán ê sū tı̄ Siōng-tè ê bı̄n-chêng tı̂n-su̍t khún-tâm, chhin-chhiūⁿ pē-kiáⁿ ê chhin. Kap lán ê Chú choè chı̀-hó pêng-iú lâi kau-poê, tı̄ I ê pó-chō chêng kheng-sim thò͘-lō͘ lán ê chin-chêng. Siāng soà-bé chiah sı̄ kiû-thó. Koh chı̍t hāng, kı̂-tó ê sı̂ m̄-thang boē kı̀-tit--ê, chiū-sı̄ chiong it-chhè sià hō͘ Chú kau-tāi Chú, m̄-thang chiong bó͘ pō͘-hūn lâu teh, su-khia iap tiàm āu-bı̄n, piáu-bı̄n siōng chiah lâi kı̂-tó. Iā kı̂-tó m̄-sı̄ kan-ta kóng hō͘ Siōng-tè thiaⁿ, iáu-kú iā sı̄ ài thiâm-chēng thiaⁿ khoàⁿ Siōng-tè kā lí kóng sím-mı̍h. Iā chiàu I tı̄ kı̂-tó tiong só͘ chí-sı̄ lí ê khı̀ kiâⁿ, án-ni lí ê kı̂-tó chiah ū hāu. Kı̂-tó m̄-sı̄ kiò lâng Siōng-tè chiâⁿ lí ê io̍k-bōng, kı̂-tó sı̄ lâng ēng khiân-sêng ê sim lâi chhē-chhut, an-chēng lâi thiaⁿ tùi bó͘ kiāⁿ sū Siōng-tè ê chí-ı̀ sı̄ cháiⁿ-iūⁿ? Iā goān Siōng-tè ê chí-ı̀ tit-chiâⁿ, iā kiû I chān lán ū khùi-la̍t thang sêng-sūn I, iā hō͘ lán ū khùi-la̍t tàu êng-kng I.
Chhùi-hâ tùi bêng-pe̍k chit ê tō-lí liáu-āu, i ê jı̂n-seng toā piàn. I taⁿ kám-kak Siōng-tè hō͘ i chiú-koáⁿ, chit 4 ê kiáⁿ sı̄ beh hō͘ i tı̄ sè-sio̍k tiong lâi êng-kng Chú ê miâ. Te̍k-pia̍t beh ēng pah-poaⁿ ê kan-khó͘ lâi hùn-liān i kap i ê soè-kiáⁿ. Siūⁿ kàu chia, taⁿ m̄-sı̄ hoân-ló iu-būn m̄-goān. sı̄ ài kám-siā. Tùi hit sı̂ Chhùi-hâ it-hoat jia̍t-sim kèng-pài Siōng-tè.
Khó-sioh Bo̍k-su jı̄m Liông-chúi 4 nı̂ goā chiū choán-jı̄m khı̀ pa̍t-ūi, āu-lâi khah m̄-chai i ê siau-sit. Thiaⁿ-kı̀ⁿ kóng āu-lâi i choè tiúⁿ-ló, iā chiong i choè hoat-khí-jı̂n lâi khai-thok chı̍t keng kàu-hoē tı̄ Sūi-lo̍k tı̀n, iā tı̄ bô kú ê í-chêng ū sin pài-tn̂g ê lo̍k-sêng sek, Bo̍k-su-niû ū khı̀ hù. Goān êng-kng kui hō͘ Siōng-tè. Taⁿ bo̍k-su-niû kóng kin-á-jı̍t ū tú-tio̍h Chhùi-hâ iā kóng ū kap i tâm-khí choè-kūn ke-lāi ê sū. Bo̍k-su chin ài chai. Khoàⁿ chit ê pháiⁿ-miā ê chí-bē tùi i chin-sim khò Chú, Chú cháiⁿ-iūⁿ khoán-thāi i?
(Tâi-oân Kàu-hoē Kong-pò tē 1045-1050 hō, 1969 nı̂ 1-3 ge̍h)