Khı̀-ok Kui-siān
Kū-nı̂-tiong Tāi Jı̍t-pún Chè-thn̂g hoē-siā chia̍h-chı̂ⁿ ê sū-kiāⁿ, tı̀-kàu Siā-tiúⁿ lông-ha̍k phok-sū Chiú-ko͘ Siông-bêng (J. Sakow ) ēng la̍k-choán-á chhèng ka-tı̄ phah-sí; siā-kha loā-chē Tāi-gı̄-sū (chiū-sı̄ Kok-hoē gı̄-oân) siū-choē koaiⁿ-kaⁿ poê-gı̂n, chı̍t-sı̂ chin loān khoàⁿ Pò ê lâng liōng-pit iáu ē kı̀-tit. Hit tiong-kan siū kéng-kài hoé-gō͘--ê kúi-nā lâng; chhin-chhiūⁿ bat chò-koè Tông-chı̀-siā-tiúⁿ ê Hêng-chéng Sı̂-hiông (T. Yokoi ) tāi-gı̄-sū tı̄ kaⁿ--nı̍h chiah the̍h Sèng-chheh khı̀ tha̍k, toā chhàm-hoé só͘ kiâⁿ ê m̄-tio̍h, hō͘ Siōng-chú kà-sı̄.
Taⁿ ài beh kóng-khí chı̍t ê tāi-gı̄-sū, sèⁿ Chhoan-siông ( Machumura ) miâ Ài-chông, iû-goân ūi-tio̍h chit chân sū siū koaiⁿ ; tı̄ kaⁿ-lāi ū tha̍k tio̍h Kiù-sè-kun ê Tāi-chiòng Bo͘th ( Bú--sı̄ ) ê toān, kı̀-chài siat Kiù-sè-kun ê lí-iû kap só͘ keng-koè kiù-sè ê sū-gia̍p, kiò lâng chhéⁿ-gō͘ sı̀n Chú tit sià-choē pêng-an. Sim-koaⁿ toā siū kám-kek. Koh tit-tio̍h Kiù-sè-kun tiong-chò San-sek Kun-pêng ( G. Yamamuro ) thoân tit-kiù ê tō-lí hō͘ i thiaⁿ, í-kı̍p kiù-sè ê iàu-kín, chiū liâm-piⁿ hoán-hoé sı̀n Chú chò Ki-tok-tô͘. Kàu kū-nı̂ boé chhut-kaⁿ sûi-sı̂ chı̀-goān chò Kiù-sè-kun; chā-bō͘ jı̍t (1:4) tı̄ Sı̂n-tiân Hô-kiông-tông chò jı̍p tūi kí-hêng-sek. Ū 500 goā lâng lâi khoàⁿ.
Tāi-seng sı̄ Kiù-sè-kun ê Siàu-chiòng Hô-tah kā i siāu-kài kóng, “ Chia ū chı̍t ê sı̄ tı̄ chit sè-kan toā iàu-kín ê lâng beh jı̍p-tūi. ” Chèng-lâng chù-ba̍k khoàⁿ i ; hit-sı̂ ū kim-kong chhàn-lān ê kiù- sè-kun-kı̂ koè i-ê thâu-khak, chiū lı̍p chò peng ê sē-goān, ū hoaⁿ-hí ê bı̄n-sek tùi Siōng-tè hoat-sē. Tāi-ke moá-tiûⁿ hoaⁿ-hí kàu-ke̍k; hoah-chhái phah-chhiú ê tiong-kan San-sek tiong-chò the̍h peng-teng ê hui-chiong kùi tı̄ i ê heng-chêng.
Chêng ê Tāi-gı̄-sū taⁿ sı̄ sin chhòng-chō ê lâng, pı̀ⁿ chò iú-bêng ê Kiù-lêng-peng. Iā tùi hoē-chiòng chhàm-hoé ián-soat kóng, “ Chêng chò Kok-hoē gı̄-oân chı̍t-sı̂ toā sit-chhò siū kaⁿ, lêng-jio̍k-tio̍h tāi-gı̄-sū ê miâ ; kú-kú tı̄ kaⁿ-lāi jio̍k-thé tı̄ o͘-àm ê só͘-chāi siū khó͘, chóng--sı̄ sim-tiong tùi tı̄ ú-tiū ê Chı̍t-ê toā oa̍h-tāng; taⁿ liáu-āu tı̄ chit kun-kı̂-ē éng-oán hiàn sin, chiàu só͘ ē chò tı̄ chit āu-poàⁿ-sı̀-lâng beh chı̄n-la̍t tı̄ kiù-sè, lâi jı̍p Thian-kok. ” Chiàu i kóng tı̄ Hiàn-hoat hoat-pò͘ ê sı̂ chiū ū siūⁿ sı̀n-khò Ki-tok ê sim, liáu-āu ta̍uh-ta̍uh jı̄n Siōng-tè ū chûn-chāi tı̄-teh, boē kiâⁿ-kàu nā-tiāⁿ. Kàu kū-nı̂ siū koaiⁿ ê sı̂ chit-ê su-liām ná chhiong-moá. Kàu chit-sı̂ sı̄ ke̍k-hó jı̍p hoē ê sı̂-kı̂ lah ! Só͘ kóng chin pi-thòng pek-chhiat, chèng lâng toā siū kám-tōng.
Kèng-ài ê Tâng-pau ah ! Ki-tok-kàu kám-hoà lâng khı̀-ok kui-siān chò têng-thâu-seⁿ ê lâng hit-ê la̍t án-choáⁿ-iūⁿ toā ? Kong-hāu án-choáⁿ-iūⁿ chhim ? Khoàⁿ ché kiám m̄-tio̍h koh khah siū an-ùi, hó-táⁿ, hoaⁿ-hí lán ū tit-kiù ê chin-tō, ē hō͘ pháiⁿ lâng pı̀ⁿ chò hó lâng, chhut-sí jı̍p-oa̍h. Thài m̄-tio̍h chı̄n-la̍t thoân hoán-hoé ê hok-im, hō͘ lâng sı̀n Chú tit-kiù--ah ?
(Tâi-lâm Kàu-hoē-pò tē 300 koàn, 1910 nı̂ 3 ge̍h)