Chı̍t Ūi Lô-má Thian-chú-kàu Chhut-miâ ê Sı̂n-hū Kái-chong ê Kiàn-chèng
Kiù-un Sı̄ Siōng-tè Ê Lé-mı̍h
Chok-chiá Father Charles Chiniquy
1954 Nı̂ 8 Ge̍h 12 Jı̍t Chhut Pán
Sū-giân
Sı̂n-hū Ki-nı̂-kui (Chiniquy) sı̄ Ka-n2-tāi Thian-chú-kàu chhut-miâ ê sı̂n-hū. 1809 nı̂ 7 ge̍h 20 jı̍t chhut-sı̀ tı̄ Kui-be̍k-khek ê Ka-mô͘-lia̍p-sū-ka (Kamo͘raska Qoebec). I chhòng-pān thâu chı̍t-ê chiat-chè-hoē, ū tit-tio̍h “Ka-ná-tāi chiat-chè ê sù-tô͘” ê chheng-ho͘.
Tùi tı̄ i ê châi-lêng kap kèng-khiân, ū siū thok chhoā chit-tūi Hoat-kok che̍k Ka-ná-tāi lâng ê ı̂-bı̂n poaⁿ-khı̀ Í-lı̄-lo̍k (Illinois) khiā-khí.
Tı̄ boán-liân ê sı̂, i kap Lı̂m-khéng (Abraham Lincoln) ū kau-poê choè pêng-iú.
I ū lú-hêng Eng-kok (England) kúi-nā-pái, chit-phiⁿ i seng-oa̍h siōng te̍k-pia̍t ê kò͘-sū, sı̄ i thâu chı̍t-pái tı̄ Lûn-tin (London) kóng ê, I oa̍h kàu 90 hoè, tı̄ 1899 nı̂ 1 ge̍h 16 jı̍t tı̄ Bûn-lí-le̍k (Montreal) koè-sı̀.
Kiù-un Sı̄ Siōng-tè Ê Lé-mı̍h
Goá tı̄ 1809 nı̂ chhut-sı̀, iā siū Lô-má Thian-chú-kàu ê soé-lé, koh tı̄ 1833 nı̂ tı̄ Ka-ná-tāi siū hong-lı̍p choè sı̂n-hū. Goá hiān-chāi í-keng 74 hè, tùi goá tı̄ Lô-má Thian-chú kàu-hoē chiap-siū hit ê chun-giâm ê sı̂n-hū ê chit-hūn í-lâi, í-keng beh oá 50 nı̂ lah.
Goá tı̄ hit ê kàu-hoē choè sı̂n-hū 25 nı̂, thán-pe̍h kóng, goá thiàⁿ Lô-má Thian-chú kàu-hoē, i iā thiàⁿ goá. Goá ūi-tio̍h goá ê kàu-hoē kam-goān lâu-chhut goá só͘ ū ê múi chı̍t-tih huih, iā kam-goān hōng-hiàn chheng-poē ê sı̀ⁿ-miā lâi khok-tiong i ê koân-le̍k kap ui-giâm tı̄ choân Bí-kok tāi-lio̍k, sı̄m-chı̀ tı̄ choân sè-kài. Goá toā ê ǹg-bāng chiū-sı̄ kái-piàn Sin-kàu-tô͘, chhoā in kui-ǹg tı̄ goán ê kàu-hoē, in-ūi goá ū siū bēng-lēng, koh chiàu án-ni thoân kóng, tû Lô-má Thian-chú Kàu-hoē í-goā bô kiù-un, siâng-sı̂ goá nā siūⁿ-tio̍h choē-choē ê Sin-kàu-tô͘ beh sit-lo̍h in ê lêng-hûn, kám-kak chin khó-sioh.
Goá chhut-sı̀ kúi-nı̂-āu, goán chiū poaⁿ-khı̀ chı̍t-ê bô ha̍k-hāu ê só͘-chāi khiā-khí. Goá ê lāu-bú choè goá thâu chı̍t-ê sian-siⁿ, i kà goá tha̍k ê thâu chı̍t-pún chheh chiū-sı̄ Sèng-keng. Tı̄ goá 8, 9 hè ê sı̂, goá chiū ēng chı̍t-chióng giâu-gı̂ ê sim-chêng lâi tha̍k Sèng-keng, goá ê sim iā hō͘ Siōng-tè súi ê Oē só͘ chhim-chiàm. Goá ê lāu-bú ū kéng i só͘ ài goá tha̍k ê chiuⁿ-chat, goá iā chin chù-ı̀ ūi-tio̍h beh hióng-siū tha̍k Sèng-keng ê khoài-lo̍k, kúi-nā pái kū-choa̍t chhut-khı̀ goā-bı̄n kap soè-hàn gín-ná saⁿ-kap thit-thô. Ū chı̍t-koá goá te̍k-pia̍t ài ê chiuⁿ-chat, goá chiū àm-kı̀ oa̍h-liām.
Chóng-sı̄ tùi goá ê lāu-bú sí liáu-āu, goán chhù-nih hit-pún Sèng-keng soà bô khı̀. Kiám-chhái sı̄ hō͘ sı̂n-hū the̍h khı̀. Taⁿ chit-pún Sèng-keng pı̀ⁿ-choè chit-ê kò͘-sū it-chhè ê kun-goân. Chit-pún Sèng-keng iā sı̄ tı̄ goá siàu-liân ê sı̂, chiò jı̍p goá ê lêng-hûn ê kng, kám-siā Siōng-tè, hit-ê kng boē-bat hoa-khı̀. Hit ê kng iáu-kú tı̄-teh. Tı̍t kàu kin-ná-jı̍t, hit-pún khó-ài ê Sèng-keng ēng Siōng-tè ê chû-ài, hō͘ goá sêng-siū bô-hoat-tō͘ thang hêng-iông ê khoài-lo̍k, goá kám-kak í-keng tit-tio̍h kiù-sio̍k, tı̄ hit tiong-kan tit-tio̍h kng chiò, jı̄-chhiáⁿ oē thang tı̄ chin-lí ê chheng-choâⁿ lâi lim-chia̍h.
Chóng-sı̄ kiám-chhái lí beh tùi goá án-ni mn̄g: “Thian-chú-kàu ê sı̂n-hū kiám m̄-sı̄ m̄ chún in ê kàu-iú tha̍k Sèng-keng mah?” Sı̄, pún-lâi sı̄ án-ni. Chóng-sı̄ kám-siā Chú, kin-ná-jı̍t ê sū-sı̍t, chha-put-to choân sè-kài ê Thian-chú-kàu lóng sêng-jı̄n ún-chún lâng tha̍k Sèng-keng, iā tı̄ chı̍t-koá sı̀n Thian-chú-kàu ê ka-têng tiong, lí oē thang hoat-hiān in ū Sèng-keng.
Taⁿ goán sêng-jı̄n chit ê, goán iā tio̍h kóng-khí lóng-chóng ê chin-siòng. Tng sı̂n-hū chiong Sèng-keng kau hō͘ in ê kàu-iú ê sı̂, á-sı̄ sı̂n-hū tùi i ê kàu-hoē chih-tio̍h Sèng-keng ê sı̂, ū chı̍t-ê tiâu-kiāⁿ. Hit-ê tiâu-kiāⁿ chiū-sı̄ kóng, sui-jiân sı̂n-hū á-sı̄ kàu-iú thang tha̍k Sèng-keng, chóng-sı̄ bô-lūn jû-hô in boē ēng-tit chiàu in ka-kı̄ ê liông-sim, chiàu in ê tı̀-sek á-sı̄ in ê ı̀-kiàn lâi koé-soeh. Sèng-keng tiong ê jı̄m-hô chı̍t-kù oē. Tng goá siū hong-lı̍p choè sı̂n-hū ê sı̂, goá ū sè-iok kóng goá chí-ū beh tı̄ hia ê chú-kàu só͘ tông-ı̀ ê hoān-ûi lāi, lâi koé-soeh Sèng-keng.
Pêng-iú! Kin-ná-jı̍t lí nā khı̀ mn̄g Lô-má Thian-chú kàu-tô͘ khoàⁿ in sı̄ m̄-sı̄ siū hú-khó lâi tha̍k Sèng-keng. In beh kā lí kóng: “Sı̄, goán oē-thang tha̍k.” Chóng-sı̄ koh mn̄g kóng: “Lín ū siū ún-chún lâi koé-soeh Sèng-keng á-bô?” In beh kā lí kóng: “Boē ēng tit.” Sı̂n-hū bêng-bêng tùi kàu-iú kóng, kàu-hoē iā bêng-bêng tùi sı̂n-hū kóng, in boē ēng-tit chiàu in ka-kı̄ ê tı̀-sek, ka-kı̄ ê liông-sim lâi koé-soeh Sèng-keng tiong ê jı̄m-hô chı̍t-kù oē, iā nā ū lâng koé-soeh jı̄m-hô chı̍t-kù, i pún-sin chiū oē hām-lo̍h tı̄ chı̍t-chióng ke̍k pi-chhám ê choē tiong. Sı̂n-hū sı̍t-chāi ū tùi kàu-iú kóng: “Siat-sú lí nā siūⁿ beh ēng lí ka-kı̄ ê tı̀-sek lâi koé-soeh Sèng-keng, lí chiū oē bia̍t-bông. Sèng-keng sı̄ chı̍t-pún choè gûi-hiám ê chheh. Lí thang tha̍k, chóng-sı̄ choè-hó m̄-thang tha̍k, in-ūi lí boē oē lí-kái.”
Chit-chióng kà-sı̄ ê kiat-kó sı̄ sím-mı̍h neh? Chit-ê kiat-kó chiū-sı̄ kóng, sui-jiân sı̂n-hū kap kàu-iú lóng ū chı̍t-pún Sèng-keng, in iā bô tha̍k. Kà-sú ū chı̍t-pún chheh, lí chai lí pún-sin boē-thang lí-kái, lí kiám beh tha̍k mah? Lí kiám hiah-nih gōng, beh lōng-hùi lí ê sı̂-kan khı̀ tha̍k chı̍t-pún lí ka-kı̄ chai pún-sin liân chı̍t-kù iā boē lí-kái ê chheh mah? Pêng-iú, che chiū-sı̄ Lô-má Thian-chú kàu-hoē ê sū-sı̍t. In ū chin choē ê Sèng-keng. Tı̄ múi chı̍t-ê sı̂n-hū kap Thian-chú kàu-iú ê toh-téng, lí beh khoàⁿ-tio̍h Sèng-keng, chóng-sı̄ tı̄ chı̍t-bān ê sı̂n-hū tiong, bô chiūⁿ nn̄g ê bat chiong Sèng-keng tùi thâu kàu boé chù-ı̀ tha̍k chı̍t-piàn koè ê. In lóng sı̄ chia tha̍k kúi-phiⁿ, hia tha̍k kúi-phiⁿ chiū soah khı̀.
Tı̄ Lô-má Thian-chú kàu-hoē, Sèng-keng sı̄ chı̍t-pún siū hong-só ê chheh, chóng-sı̄ tùi tı̄ goá khiok m̄-sı̄ án-ni. Goá soè-hàn ê sı̂, ū chhoē-chhut Sèng-keng ê pó-poè tı̄ goá ê sim, koh tı̄ goá choè Thian-chú-kàu ê sı̂n-hū ê sı̂, goá tha̍k hit pún Sèng-keng lâi hō͘ goá chiâⁿ-choè ióng-chòng ê lâng, hō͘ goá oē-thang ūi-tio̍h kàu-hoē lâi piān-hō͘.
Goá ê choè-toā ê bo̍k-tek chiū-sı̄ piàⁿ-tó Bí-kok Sin-kàu ê Bo̍k-su. Goá ū tit-tio̍h chı̍t-pún chheh, kiò choè “Sèng Kàu-hū”. Goá ūi-tio̍h beh chún-pı̄ tùi-khòng Sin kàu-tô͘, kap in toā kau-chiàn, chiū mı̂-jı̍t ēng chit-pún chheh kap Sèng-keng tùi-chiàu lâi gián-kiù. Goá án-ni gián-kiù sı̄ ūi-tio̍h beh kian-kò͘ goá tı̄ Lô-má Thian-chú kàu-hoē ê sı̀n-gióng.
Chóng-sı̄ kám-siā sù-hok ê Siōng-tè, goá múi-pái tha̍k Sèng-keng ê sı̂, ū chı̍t-chióng sı̂n-pı̀ ê siaⁿ tùi goá kóng, “Lí kiám bô khoàⁿ-chhut tı̄ Lô-má Thian-chú kàu-hoē, lín bô sūn-thàn Siōng-tè só͘ kà-sı̄ ê oē, chí-ū sūn-thàn lâng ê thoân-thóng?” Tı̄ àm-sı̂ chheng-chēng ê sı̂, goá thiaⁿ tio̍h hit ê siaⁿ-im chiū thı̂-khàu lâu ba̍k-sái, chóng-sı̄ hit-ê siaⁿ iû-goân chhin-chhiūⁿ lûi ê siaⁿ teh hoán-hok. Goá ài tiàm tı̄ Sèng Lô-má Thian-chú kàu-hoē lâi oa̍h, lâi sí, só͘-í goá chiū kı̂-tó kiû Siōng-tè hō͘ chit-ê siaⁿ tiām-khı̀, chóng-sı̄ goá thiaⁿ-kı̀ⁿ hit-ê siaⁿ-im iû-goân ná toā-soaⁿ. Tng goá tha̍k I ê Oē ê sı̂, I siūⁿ beh tháu-khui goá ê só-liān, chóng-sı̄ goá bô ài goá ê só-liān siū tháu-khui. I toà I chín-kiù ê kng lâi chiū-kūn goá, chóng-sı̄ goá bô beh chiap-la̍p I.
Goá tùi Lô-má Thian-chú-kàu ê sı̂n-hū pèng bô ok-kám. Kiám-chhái lín tiong-kan ū lâng beh siūⁿ kóng, goá tùi in ū ok-kám, án-ni lín chiū chhò lah. Ū-sı̂ goá ūi-tio̍h in thı̂-khàu, in-ūi goá chai in tú-tú chhin-chhiūⁿ goá koè-khı̀ só͘ choè ê chı̍t-iūⁿ, goá Chú saⁿ tí-khòng, sı̄ thang pi-siong khó-lı̂n ê lâng. Siat-sú lín tiong-kan ū lâng chiàu goá só͘ kóng, kap goá tâng chı̍t-iūⁿ tı̄ cheng-chat tiong, lín it-tēng oē lí-kái choè Lô-má Thian-chú-kàu ê sı̂n-hū sı̄ sím-mı̍h khoán, lín iā it-tēng beh ūi-tio̍h in kı̂-tó.
Tı̄ Bûn-lí-le̍k (Montreal) ū chı̍t-keng oē thang iông ún 15000 lâng, chin súi ê Thian-chú kàu-tn̂g. Goá koè-khı̀ siông-siông tı̄ hia káng-tō. Ū chı̍t-jı̍t, Chú-kàu chhiáⁿ goá kóng “Chāi-sek-lú Má-lı̄-a”, goá chin hoaⁿ-hí kā i tah-èng. Goá tùi hia ê kàu-iú kóng-khí goá lia̍h choè chin-sı̍t ê tō-lí, iā sı̄ sı̂n-hū só͘ sı̀n, tı̄ kok só͘-chāi só͘ thoân ê. Ē-bı̄n chiah-ê chiū-sı̄ goá só͘ thoân ê tō-lí:------
“Chhin-ài ê pêng-iú! Tng chı̍t ê lâng poē-poān i ê kok-ông, á-sı̄ tùi i ê hông-tè hoān-tio̍h chin toā ê choē ê sı̂, i kiám beh pún-sun khı̀ tùi kok-ông kiû sià-bián mah? Siat-sú i ū chı̍t ê chhéng-kiû beh tùi kok-ông kóng, i kiám káⁿ ēng chı̍t-ê choē-jı̂n ê sin-hūn khı̀ kàu kok-ông ê bı̄n-chêng kiû mah? Boē ēng-tit! Kok-ông tek-khak beh kā i khiàn-chek, kā i hêng-hoa̍t. Nā sı̄ án-ni i tio̍h cháiⁿ-iūⁿ choè? Choè hó i tio̍h khı̀ chhoē kok-ông ê pêng-iú, á-sı̄ i ê koaⁿ-oân, ū-sı̂ tio̍h chhoē kok-ông ê chí-māi á-sı̄ lāu-bú lâi thè i kóng-chêng, iā tio̍h chiong i ê chhéng-goān kià in the̍h khı̀. In chiū khı̀ thè hit-ê choē-jı̂n kiû chêng, tùi kok-ông kiû sià-bián, soah kok-ông ê siū-khı̀. Nā án-ni choè, kok-ông siông-siông oē èng-ún chiah-ê lâng ê chhéng-kiû, chiū sı̄ pún-lâi i oē tùi choē-jı̂n kū-choa̍t ê.
Goá koh kóng: “Án-ni, lán lóng sı̄ choē-jı̂n, lán lóng ûi-poē hit-ê úi-tāi koh ū lêng-le̍k ê ông, bān-ông ê Ông. Lán lóng tùi i siⁿ-khí hoán-khòng ê bı̄n-ba̍k. Lán chiong I ê lu̍t-hoat thún-ta̍h tı̄ lán ê kha-ē, I tek-khak tùi lán hoat siū-khı̀. Taⁿ kin-ná-jı̍t lán oē thang choè sím-mı̍h neh? Lán kiám oē-thang toà-tio̍h chhiong-moá choē-ok ê chhiú khı̀ chiū-kūn I mah? Boē ēng tit. Chóng-sı̄ kám-siā Siōng-tè, lán ū lán ê Ông Iâ-so͘ ê lāu-bú Má-lı̄-a tı̄ I ê chiàⁿ-pêng, in-ūi I sı̄ chı̍t-ê iú-hàu ê kiáⁿ, boē bat kū-choa̍t khó-ài ê lāu-bú só͘ kiû ê, só͘-í Iâ-so͘ tek-khak boē-oē kū-choa̍t Má-lı̄-a ê chhéng-kiû. Tng I tı̄ sè-kan ê sı̂, I boē-bat kū-choa̍t Má-lı̄-a só͘ thê-chhut ê jı̄m-hô chhéng-goān. I bô-lūn tı̄ sím-mı̍h sū lóng boē bat kū-choa̍t I ê lāu-bú.
Tng chı̍t-ê lâng oē-thang in-ūi tah-èng i ê lāu-bú ê só͘-ài lâi hō͘ lāu-bú hoaⁿ-hí ê sı̂, kiám beh tiâu-kò͘-ı̀ m̄-thiaⁿ tı̀-kàu hō͘ só͘ thiàⁿ ê lāu-bú siong-sim mah?” Goá koh kóng, “Bān ông ê Ông Iâ-so͘, put-tàn sı̄ Siōng-tè ê Kiáⁿ, iā sı̄ Má-lı̄-a ê kiáⁿ, I iā thiàⁿ I ê lāu-bú. In-ūi I tı̄ sè-kan ê sı̂, boē-bat kū-choa̍t Má-lı̄-a só͘ kiû ê; I kin-ná-jı̍t iā tek-khak boē kū-choa̍t i só͘ kiû ê. Án-ni lán tio̍h cháiⁿ-iūⁿ chò neh? Ah! Lán boē thang toà lán ê choē lâi kàu úi-tāi ê Ông ê bı̄n-chêng. Lán tio̍h chiong lán ê chhéng-goān toà kàu Sèng-bú hia; i beh khı̀ kàu Iâ-so͘ ê kha chêng, Iâ-so͘ pún-sin chiū sı̄ I ê Siōng-tè, iā sı̄ i ê kiáⁿ, i só͘ kiû ê, tek-khak beh tit-tio̍h; i beh ūi-tio̍h lán kiû sià-bián, iā tek-khak oē tit-tio̍h sêng-chiū. I beh ūi-tio̍h lán kiû Ki-tok ê Ông-kok, hō͘ lán tı̄ hia oē tit-tio̍h chı̍t-ê só͘-chāi. I beh kiû Iâ-so͘ boē kı̀-tit lín ê koè-sit, chiap-la̍p lín chin ê hoé-kái, Iâ-so͘ iā beh chiong I ê lāu-bú ūi-tio̍h lí tùi I kiû ê siúⁿ-sù lí.”
Goá ê thiaⁿ-chiòng thiaⁿ tio̍h ū chit-chióng ê tiong-pó, mı̂-jı̍t tı̄ Iâ-so͘ ê kha-chêng ūi-tio̍h in teh kı̂-kiû ê sı̂, in khoài-lo̍k kàu lâu ba̍k-sái, in iā in-ūi Má-lı̄-a oē thè in kiû, hō͘ in ê choē tit-tio̍h sià-bián, kak-tit chin hoaⁿ-hí.
Hit-sı̂, goá siūⁿ che put-tàn sı̄ Ki-tok-kàu iàu-kín ê kàu-lí, iā sı̄ it-poaⁿ sı̀n-tô͘ tek-khak tio̍h chai ê siông-sek, só͘-í bô sím-mı̍h oē thang kap i piān-pok ê. Káng-tō soah liáu-āu, Chú-kàu lâi kā goá chiok-hok, koh kā goá soeh-siā. I kóng chit-phiⁿ káng-tō tùi tı̄ Bûn-lí-lek (Montreal) ū chin toā ê lı̄-ek.
Tı̄ hit-mı̂, goá kūi-teh, the̍h Sèng-keng lâi, iā goá ê sim moá-moá ū khoài-lo̍k, in-ūi hit chá-khí goá só͘ thoân ê sı̄ chı̍t-phiⁿ chin hó ê káng-tō. Goá hian-khui Sèng-keng tùi Má-thài 12 chiuⁿ 26 chat khí tha̍k ē-bı̄n chiah-ê oē.
“I iáu tùi chèng-lâng kóng-oē ê sı̂, tú-tn̄g I ê lāu-bú kap I ê hiaⁿ-tı̄ tı̄ goā-bı̄n, ài beh kap I kóng-oē. Ū lâng kā I kóng, Lí khoàⁿ, lí ê lāu-bú kap lí ê hiaⁿ-tı̄ khiā tı̄ goā-bı̄n, ài beh kap lí kóng-oē. Chiū ı̀n hit ê kā I kóng ê kóng, sím-mı̍h lâng sı̄ goá ê lāu-bú? Sím-mı̍h lâng sı̄ goá ê hiaⁿ-tı̄ ah? Chiū chhun-chhiú kí I ê ha̍k-seng kóng, Lí khoàⁿ, goá ê lāu-bú kap goá ê hiaⁿ-tı̄. In-ūi kı̀ⁿ-nā kiâⁿ goá tı̄ thiⁿ-nih ê Pē ê chí-ı̀ ê, chiū-sı̄ goá ê hiaⁿ-tı̄, chí-bē kap lāu-bú.” (Má-thài 12: 46-50)
Tng goá tha̍k chiah-ê oē ê sı̂, ū chı̍t-ê pí chin-toā ê lûi khah thang kiaⁿ-hiâⁿ ê siaⁿ tùi goá kóng: “Ki-nı̂-hui (Chiniquy), kin-chá-khí lí kóng, Má-lı̄-a tùi Iâ-so͘ kiû ê lóng ū tit-tio̍h, lí thoân pe̍h-chha̍t oē. Lí kiám bô khoàⁿ-tio̍h Má-lı̄-a lâi kàu Iâ-so͘ ê bı̄n-chêng kiû beh kı̀ⁿ I, sı̄ in-ūi Iâ-so͘ lı̄-khui i khı̀ thoân hok-im kúi-nā ge̍h-jı̍t, kám-kak ko͘-toaⁿ, só͘-í chiah siūⁿ beh kı̀ⁿ i ê kiáⁿ mah? Má-lı̄-a lâi kàu Iâ-so͘ thoân-tō ê só͘-chāi, in-ūi lâng chin choē, tı̀-kàu boē thang jı̍p-khı̀. I beh cháiⁿ-iūⁿ choè? I beh ēng i choè lāu-bú ê tē-ūi khı̀ choè. I chhut-siaⁿ iàu-kiû Iâ-so͘ chhut-lâi kı̀ⁿ i, chóng-sı̄ Iâ-so͘ thiaⁿ-tio̍h I ê lāu-bú ê siaⁿ, chiū ēng I sèng ê ba̍k-chiu khoàⁿ i, I ū tah-èng i ê chhéng-kiû bô? I ê hı̄-khang kū-choa̍t i ê siaⁿ, I ū kū-choa̍t i ê kı̂-kiû. Chit pái sı̄ kong-khai ê chek-pı̄, hō͘ i kám-kak siūⁿ ke̍k-lia̍t. Hiah-ê lâng lóng gông-ngia̍h. In kı̂-koài, chha-put-to beh siⁿ khí hoán-kám. In ǹg Ki-tok kā I kóng: “Lí cháiⁿ-iūⁿ m̄ lâi kap lí ê lāu-bú kóng-oē?” Iâ-so͘ cháiⁿ-iūⁿ kóng? I bô ı̀n sím-mı̍h, chí-ū kóng, “Sím-mı̍h lâng sı̄ goá ê lāu-bú, sím-mı̍h lâng sı̄ goá ê hiaⁿ-tı̄?” Koh khoàⁿ I ê ha̍k-seng kóng: “Khoàⁿ-ah, goá ê lāu-bú, goá ê hiaⁿ-tı̄ kap goá ê chí-bē.” Má-lı̄-a khiā tı̄ hia, bô-hêng tiong siū chek-pı̄.
Āu-lâi hit ê siaⁿ chhin-chhiūⁿ lûi, tùi goá kóng, kiò goá tio̍h koh khah tha̍k Má-khó 3:31-35. Tı̄ Má-khó kap Lō͘-ka 8:19-21, lí oē thang khoàⁿ-tio̍h siāng chı̍t-iūⁿ ê sū-kiāⁿ. Iâ-so͘ put-tàn bô tah-èng i ê chhéng-kiû, hoán-tńg ēng chı̍t-chióng ê ı̀n-tap tı̄ chèng-lâng ê bı̄n-chêng chí-chek I ê lāu-bú.Āu-lâi hit-ê siaⁿ koh ēng thang kiaⁿ-hiâⁿ ê koân-ui tùi goá kóng, Iâ-so͘ soè-hàn ê sı̂, ū sūn-ho̍k Iok-sek kap I ê lāu-bú; Chóng-sı̄ tng Iâ-so͘ ēng Siōng-tè ê Kiáⁿ, sè-kan ê Kiù-chú, jı̂n-lūi choè-toā ê Kng ê tē-ūi lâi piáu-hiān tı̄ sè-kan lâng ê bı̄n-chêng ê sı̂, Má-lı̄-a ê chûn-chāi chiū siau-bia̍t khı̀. Sè-kan lâng ê ba̍k-chiu chí-ū tio̍h chù-sı̂n khoàⁿ Iâ-so͘, lâi chiap-siū I ê Kng kap Oa̍h-miâ.
Pêng-iú, hit ê siaⁿ thong-mı̂ tùi goá kóng: “Ki-nı̂-kui! Ki-nı̂-kui! Lí kin-chá-khí kóng pe̍h-chha̍t, lí thoân chin choē bô ı̀-sù, ka-kı̄ liap-chō ê kò͘-sū; Lí kóng Má-lı̄-a ū koân thang tit-tio̍h i tùi Iâ-so͘ só͘ kiû ê, sı̄ kap Sèng-keng siong-hoán.” Goá thı̂-khàu kı̂-tó, thong-mı̂ khùn boē khı̀.
Keh chá-khí, Hù-chú-kàu chhiáⁿ goá khı̀ kap i saⁿ-kap chia̍h chá-tǹg.
I tùi goá kóng: “Ki-nı̂-kui, lí ná chhin-chhiūⁿ thong-mı̂ lâu ba̍k-sái ê khoán, tàu-té sím-mı̍h tāi-chı̀?”
Goá kóng, “Chú-kàu, sı̄ lah, goá ê sim ū boē thang hêng-iông ê ko͘-toaⁿ.”
“Ū sím-mı̍h tāi-chı̀?” I mn̄g.
“Ah! Goá boē thang tı̄ chia kā lí kóng.” Goá kóng: “Lí m̄-chai oē thang hō͘ goá ka-kı̄ chı̍t-ê khı̀ lí ê pâng-keng chı̍t-tiám cheng kú boē? Goá beh chiong chit-ê lí só͘ giâu-gı̂ ê pı̀-bı̍t kā lí kóng.”
Chia̍h chá-tǹg liáu āu, goá kap i saⁿ-kap chhut-khı̀, tùi i kóng:
“Chā-jı̍t, goá kóng Iâ-so͘ siông-siông ún-chún I ê lāu-bú Má-lı̄-a ê chhéng-kiû. Lí ū toā-toā o-ló goá ê káng-tō. Chóng-sı̄ Chú-kàu, chā-àm goá ū thiaⁿ-tio̍h chı̍t-chióng pí lí ê siaⁿ koh-khah toā ê siaⁿ-im, iā goá ê būn-toê chiū-sı̄ in-ūi goá sı̀n hit-ê siaⁿ sı̄ siōng-tè ê siaⁿ. Hit-ê siaⁿ tùi goá kóng, lán chiah-ê Lô-má Thian-chú-kàu ê sı̂n-hū kap chú-kàu, múi-pái tùi lán ê kàu-iú thoân kóng, Má-lı̄-a sı̂-siông ū koân thang tit-tio̍h Iâ-so͘ ún-chún i só͘ kiû ê, sı̄ hi-ké. Chit-ê sı̄ pe̍h-chha̍t. Chú-kàu, goá kiaⁿ-liáu chit ê sı̄ khó-òⁿ koh sı̄ ke̍k-toā ê chhò-gō͘ lah.”
Chú-kàu kóng: “Ki-nı̂-kui, lí sı̄ sím-mı̍h ı̀-sù? Lí sı̄ sin kàu-tô͘ mah?”
“M̄-sı̄” Goá kóng, “Goá m̄-sı̄ sin kàu-tô͘.” (Goá in-ūi ài tha̍k Sèng-keng, bat kúi-nā-pài hō͘ lâng chheng choè sin kàu-tô͘.) “Goá tng-bı̄n tùi lí kóng, goá sı̍t-chāi chin kiaⁿ-hiâⁿ, goá chā-jı̍t thoân pe̍h-chha̍t oē. Chú-kàu, lí nā-sı̄ āu-pái iā thoân kóng, lán tio̍h tùi Má-lı̄-a kı̂-kiû, in-ūi Iâ-so͘ boē-bat kū-choa̍t Má-lı̄-a tùi I só͘ kiû ê, nā án-ni lí iā sı̄ kóng pe̍h-chha̍t. Che-sı̄ hi-ké ê.”
Chú-kàu kóng: “Ki-nı̂-kui, lí siūⁿ m̄-tio̍h lah!”
“Bô, Chú-kàu,” Goá kóng: “Kan-ta kóng sı̄ bô lı̄-ek, chia ū Hok-im-su, chhiáⁿ lí tha̍k.”
Goá chiong Hok-im-su khǹg tı̄ Chú-kàu ê chhiú, i chiū chiàu goá só͘ ín-iōng ê chiuⁿ-chat lâi tha̍k. Tı̄ goá ê ín-siōng tiong, goá kak-tit i tha̍k chiah-ê chiuⁿ-chat sı̄ thâu chı̍t-pái. Chit ê khó-lı̂n ê lâng hui-siông gông-ngia̍h, tı̀-kàu boē-hiáu kóng oē, chí-ū phı̍h-phı̍h-chhoah. Choè-āu i mn̄g kóng: “Hit-ê sı̄ sím-mı̍h ı̀-sù?”
“Hó” goá kóng: “Che sı̄ Hok-im-su, tùi án-ni lí oē thang chai, Má-lı̄-a lâi tùi Iâ-so͘ kiû ê sı̂, I put-tàn chek-pı̄ i, iā bô lia̍h i choè I ê lāu-bú. I tı̄ kong-chiòng ê bı̄n-chêng án-ni choè, lán chiū oē thang chai Má-lı̄-a sı̄ Iâ-so͘ jio̍k-thé siōng ê lāu-bú, m̄-sı̄ sı̂n-lêng siōng ê lāu-bú.”
Chú-kàu gāng--khı̀, m̄-chai tio̍h choè sím-mı̍h. I iā boē oē ı̀n goá.
