Ko Sian-siⁿ ê Sió-toān

Sian-siⁿ sı̀ⁿ Ko miâ Tióng; Choân-chiu-hú Chı̀n-kang-koān ê lâng; chhut-sı̀ tı̄ 1837 nı̂. Siàu-liân ê sı̂ koè-lâi Tâi-oân bô͘-seng.

Khí-thâu lāu Má I-seng koè-lâi Tâi-oân khui I-koán siat-kàu, ū tùi Chiang-chiu chhiáⁿ Bûn-peh koè-lâi Tâi-oân chò pò͘-tō-su. Ū chı̍t-jı̍t sian-siⁿ pı̄-pān kim hiuⁿ chek beh khı̀ hē ông-iâ, tú-gū Bûn-peh teh pò͘-tō, sian-siⁿ chiū thêng-kha lâi thiaⁿ ; thiaⁿ-liáu sim siū kám-kek, tùi án-ni bô khı̀ hē ông-iâ chiū sı̀n Chú.

Hit-sı̂ Tâi-oân sı̀n-chú ê lâng iáu chió, koh goā-kok ê sian-siⁿ ta̍k ê kiaⁿ--in; só͘-í I-seng ū chhiàⁿ sian-siⁿ lâi liāu-lí tû-pâng ê sū. Bô loā-kú sit chē kang chió, Sian-siⁿ iā sı̄ jia̍t-sim sı̀n Chú ê lâng, I-seng chiū chhiáⁿ i chò pò͘-tō-su. Sian-siⁿ tı̄ Tâi-oân thang kóng sı̄ thâu chı̍t-ê thoân-tō sian-siⁿ . Tùi hit-tia̍p khí ū 30 goā nı̂ chhut-la̍t chò kang tı̄ kàu-hoē; sui-sı̄ sè-hàn bô ki-hoē thang tit-tio̍h chhim ha̍k-būn, iáu-kú sian-siⁿ ūi-tio̍h Chú ū chhut-la̍t lı̄-ek chē-chē lâng. I chiūⁿ tâi teh ián-soat, á-sı̄ tı̄ ke-lō͘ teh pò͘-tō, kóng liáu chin hun-bêng; goá hó-táⁿ kóng bô khah-su hiān-sı̂ thàu-kha chheⁿ ê thoân-tō. Sian-siⁿ pún-sin bat ūi-tio̍h Chú ê miâ tı̄ Hōng-soaⁿ koān hō͘ lâng phah koh koaiⁿ kaⁿ 40 jı̍t; i bô loé-chı̀ iû-goân jia̍t-sim ūi-tio̍h Chú chò kan-chèng, ū toà chē-chē ūi ê kàu-hoē. I só͘ toà ê só͘-chāi goá bô lóng-chóng chai, put-kò kú-khí kúi-ūi lâi kóng, chhin-chhiūⁿ Po͘-lí-siā, Āu-soaⁿ chiah-ê ke̍k-hiám ke̍k kan-khó͘ ê só͘-chāi, sian-siⁿ lóng bat khı̀ toà. Iā bat toà Hú-siâⁿ Têng-á-kha ê pài-tn̂g kúi-nā nı̂, tng i tı̄ Hú-siâⁿ chò-kang put-chí chhut-la̍t; múi ē-po͘ khui pài-tn̂g pò͘-tō hō͘ sè-sio̍k lâng thiaⁿ, sui-sı̄ hit-tia̍p bô liâm-piⁿ khoàⁿ-kı̀ⁿ toā kong-hāu, chóng-sı̄ chit-tia̍p chit-ê kàu-hoē toā hoat-ta̍t.

Sian-siⁿ só͘ toà ê só͘-chāi lâng put-chí kèng-ho̍k--i ; i-ê péng-sèng chèng-tı̍t, lâng chò m̄-tio̍h i chiū tāng chek-pı̄ i , sui-sı̄ án-ni, lâng iáu-kú kèng-tiōng i-ê tiong-tı̍t ngē-khı̀. Sian-siⁿ iā bat kap Kam Bo̍k-su khı̀ Phêⁿ-ô͘ siat-kàu, i-ê kong-hāu chit-tia̍p iáu tı̄--teh; hiān-sı̂ lán Tâi-oân ê Soan-tō-hoē ū siat tı̄-hia, ū saⁿ só͘-chāi teh chū-chı̍p lé-pài. Tùi chia ū tit-tio̍h kúi-nā ūi ê sian-siⁿ lâi sı̀n-Chú, chò lán Tâi-oân o̍h-tn̂g ê toā lō͘-ēng.

Sian-siⁿ sui-sı̄ tiong-liân chiah chhoā sian-siⁿ-niû, chit-tia̍p kiáⁿ-sun iā sı̄ chē, kong-chú chhian-kim 7, 8 lâng; lāi goā sun 20 goā lâng. Ū ê chò Bo̍k-su, ū ê chò thoân-tō, ū ê chò i-seng. Nā chiàu jı̂n-chêng lâi kóng sı̄ hó miā, chóng-sı̄ sian-siⁿ bô lia̍h chiah-ê lâi chò i-ê êng-kng thé-biān; i só͘ ài--ê, khoàⁿ ū sím-mı̍h thang hō͘ kàu-hoē heng-ōng i khah hoaⁿ-hí.

Sian-siⁿ-niû koè-óng liáu-āu, sian-siⁿ iā sı̄ lāu-lâng, hit-sı̂ iáu-kú kam-goān koh toà kúi-nā ūi ê kàu-hoē, chiū-sı̄ Kong-á-nâ, Bān-tan; in-ūi chit-ê lāu-lâng oh-tit thang ka-tı̄ liāu-lí ke-lāi kap kàu-hoē, só͘-í kò-ló hioh-kang. Tng i hioh-khùn ê sı̂ i siông-siông chhoē ki-hoē thang chò-kang, ū-sı̂ an-hioh-jı̍t kap lâng lûn-liû khı̀ chi-hoē chò chú-lí. Kàu chit nn̄g-nı̂ chêng khah sit náu-la̍t, tāi-chı̀ khoài bē kı̀-tit, tùi hit-sı̂ khah hán-tit chò-kang.

Tı̄ kı̄n-nı̂ 7, 8 goe̍h kan ū tú-tio̍h lāu-lâng pēⁿ tó-chhn̂g bô koh khí--lâi; tı̄ kin-nı̂ 1912, 9 goe̍h 16 chá an-jiân koè-óng. 23 jı̍t chhut-soaⁿ, hoē-iú kap sè-sio̍k lâng lâi sàng-chòng ê oá 7,8 pah lâng. Sian-siⁿ kin-nı̂ hióng-siū 75 hoè, thang kóng sı̄ tiông-siū.

Goá siá chiah-ê hō͘ lán chai Sian-siⁿ ê lâi-le̍k, thang o̍h sian-siⁿ ê jia̍t-sim toè Chú ho̍k-sāi Chú kàu chı̄n chı̍t-sı̀-lâng; iā hō͘ lán tâng chò thoân-tō ê lâng o̍h sian-siⁿ ê hó-iūⁿ lâi lı̄-ek kàu-hoē.