Lông-kū
Chit khu tio̍h kài-siāu lán choh-chhân kòe-têng tang-tiong só͘ sú-iōng tio̍h ê hiah ê lông-kū. Hòⁿ, ah i ē chiàu hit ê choh-chhân hit ê sūn-sī lâi kài-siāu. Che tio̍h sī lán kóng ê kiò chò gû-lê. Lê chhân iōng ê. Thâu-chêng tong-jiân sī chi̍t chia̍h gû lah. Gû bô khan--lâi lah hòⁿ. Hèⁿ, ah lí ka siūⁿ kóng ah thâu-chêng chi̍t chia̍h gû. Hia ū chi̍t ê gû-taⁿ. Hòⁿ, gû-taⁿ. Ah gû tio̍h sī taⁿ tī hia ùi āu-piah thoa. Ah ū (ê) ùi thâu-chêng thoa. Ah lán ê choh-chhân--ê hòⁿ, ê lông-hu, tī āu-piah hōaⁿ tio̍h. Lán beh pò͘ chhân chìn-chêng tio̍h sī ài hoân-chhân. Ài hoân. Lán kóng pháng chhân. Ah pháng chhân chìn-chêng, it-poaⁿ, i tī teh, hòⁿ, tī, tī pháng chhân chìn-chêng, it-poaⁿ ē seng kā chúi phah ji̍p-lâi. Chúi phah ji̍p-lâi tio̍h khah nńg. Ah beh pháng chhân khah hó pháng. In-ūi í-chêng chúi-chùn iáu koh bô hong-piān. Ah tio̍h sī ū ê iōng ta̍h chúi-chhia. Tī chúi-pî-á. He pî-á, ná chhiūⁿ ē-káng hia lóng ū chin chē hit hō pî-á. Pî-á ē kā chúi phah ji̍p-lâi chhân té. Ah iōng tio̍h chúi-chhia. Hòⁿ, chúi-chhia tio̍h sī phah chúi iōng ê.
Lín chia ê gû lóng sī o͘h? Hit hō chúi-gû lóng sī?
Chúi-gû, lóng iōng chúi-gû. Goán bô iōng n̂g-gû. Lóng iōng chúi-gû.
Ah chit khu tio̍h sī kóng tī teh pháng chhân lāi-té ū saⁿ ê hui-siông tiōng-iàu ê kang-kū. Tong-jiân tē it ê iōng tio̍h ê sī siáⁿ? Iōng tio̍h hit chióng ê, tio̍h (sī) chhân-lê. Hòⁿ, lán kóng ê chhân-lê. Ah koh tē jī chióng tio̍h sī koah-tē, tē jī chióng kiò chò koah tē. I tio̍h sī kóng lí kā thô͘ hòⁿ, ka péng chhut-lâi. Lán kóng pháng chhân. Ka péng chhut-lâi liáu, i lóng kui oân kui oân. Kui tè kui tè. Lóng iáu koh chiok tōa tè ah. Só͘-í tē it ê tio̍h sáⁿ? Lí chai bô? Iōng koah-tē ka koah. Koah khah sè tè. Koah khah sè tè. Hòⁿ, koah-tē sī iōng ti̍t--ê lo̍h--khì koah. Hòⁿ, ah che kiò chò sáⁿ? Lí chai bô? Nâ-tak. Nâ-tak tio̍h sī hòⁿ, iōng hoâiⁿ--ê lo̍h-khì koah. Chi̍t ê tio̍h sī koah ti̍t ê. Chi̍t ê sī koah hoâiⁿ. Só͘-í i ē án-ne koah khui nn̄g pêng liáu, sī m̄ sī thô͘ tio̍h khah iù ah? Hòⁿ, i ê choh-iōng, chi̍t ê sī kā thô͘ péng kòe-lâi, péng khí-lâi, hòⁿ. Ah chi̍t ê ka koah ti̍t ê, chi̍t ê ka koah hoâiⁿ. Hòⁿ, ah che lóng sī tī teh pháng chhân iōng ê kang-kū. Hòⁿ, ah lâi kah chia. Pháng chhân pháng hó liáu hòⁿ, ah tio̍h sī ài iōng chit ê, hòⁿ, i kiò chò chéng-pê. Chéng-pê ê thoa. Chéng-pê-thoa kā lán ê chhân giú pêⁿ. Khah bē kóng ah ū ê khah koân, ū ê khah kē. Ah chéng-pê thoa ka chéng ho͘ pêⁿ liáu hòⁿ. In-ūi lí koh-lâi beh pò͘ chhân. Ah pò͘ chhân kiaⁿ pò͘ liáu oai--khì ah. Só͘-í í-chêng ê lâng hòⁿ, lóng ē iōng che, kiò chò khan-lián-á. Khan-lián-á tio̍h sī kóng, kā, phì-jû kóng lán chéng-pê, pháng hó chéng-pê ê chhân téng-thâu ka ūi sûn. Hòⁿ, ah tio̍h sī pò͘ chhân ê lâng tio̍h chiàu hit ê sûn lo̍h-khì pò͘. Khah bē liâm-mi pò͘ liáu siuⁿ tōa phāng, liâm-mi pò͘ liáu siuⁿ sè phāng. A̍h-sī pò͘ oai--khì. Hòⁿ ah i ê chok-iōng sī tī chit ê só͘-chāi.
Kiò siáⁿ-mih miâ, koh chi̍t pái?
He kiò chò khan-lián-á.
Lán it-poaⁿ kóng tio̍h khan-lián-á.
Ah che kiò chò chang-sui. Hòⁿ, chang-sui chai lah hòⁿ? Chang-sui tio̍h sī hō͘-saⁿ ê ì-sù lah hòⁿ. Hō͘-moa.
Hòⁿ, ah lâi, chit ê, khan hó ah hòⁿ. Góa tú-á kóng hòⁿ, lán ài khì thiu hn̂g-á. Ah thiu hn̂g-á lâi kóng hòⁿ. Ah i tio̍h ka, hia ū chi̍t ki hn̂g thiu-á. Ū bô? Lāi-té. Lāi-té chia ū chi̍t ki, ū bô? Ū khòaⁿ tio̍h bô? Hia lāi-té ū chi̍t ki, he kiò chò hn̂g thiu-á. Pêⁿ-pêⁿ án-ne. Ah tī teh hn̂g-á chhân téng-thâu chū-án-ne ka thiu khí-lâi. Thiu khí-lâi liáu-āu khǹg tī hn̂g thâi-á. Hn̂g thâi-á tio̍h sī che. Ah ka taⁿ khì chhân tiong-ng. Taⁿ khì chhân tiong-ng liáu-āu, kā chit ê hn̂g thâi-á hòⁿ, ê hn̂g-á ka khǹg tī hn̂g chûn-á. Hòⁿ, ka khǹg tī n̂g chûn-á lāi-té. Hn̂g chûn-á tio̍h sī múi chi̍t ê hòⁿ, pò͘ chhân ê lâng, i lóng ū chi̍t ê hn̂g chûn-á. To̍h só͘-ū ê hn̂g-á lóng ka khǹg tī hn̂g chûn-á liáu-āu. Ah ē-tàng tī teh chhân té iōng sak--ê. Iōng sak--ê. Phû tī chúi-bīn. Chū-án-ne sak ē-kha. Koh phoh phoh phoh khí-lâi. Koh ka sak khì ē-kha. Hòⁿ, he tio̍h sī n̂g chûn-á. Ah hit hō thô͘-thoa. Thô͘-thoa tio̍h sī kóng ká-siat lán nā kóng chhân bô pêⁿ, chi̍t pêng khah koân, chi̍t pêng hòⁿ, khah kē chúi ê. Ah lán ài kā chit pêng ê thô͘ poaⁿ kòe-lâi chit pêng khah kē chúi ê só͘-chāi. Khah bē hia chū-án-ne chek-chúi. Hòⁿ, ah tio̍h ē it-ti̍t tâm-tâm. Só͘-í i tio̍h iōng chit ê thô͘-thoa. Kāng-khoán iōng gû, hòⁿ, ah kap iōng ti-thâu, kā thô͘, ka poaⁿ khí-lâi thô͘-thoa téng-thâu. Iōng gû ka thoa lâi khì khah kē ê só͘-chāi. Kah ka pó͘ ho͘ pêⁿ. Hō͘ kui ê chhân té hòⁿ, khah pêⁿ. Hòⁿ, beh pò͘ khah bē chek-chúi án-ne. Hòⁿ, ah hit ê tio̍h sī nā tiám-sim tàⁿ, taⁿ tiám-sim--ê, tiám-sim nâ-á hòⁿ, tiám-sim nâ-á tio̍h sī kóng lán hòⁿ, pò͘ chhân, koah tiū-á hòⁿ, lán lóng ài chia̍h tiám-sim ah. Lán kóng chia̍h gō͘ tǹg. Chia̍h tiám-sim. Chái-khí tio̍h chha-put-to káu tiám pòaⁿ, cha̍p tiám hit chūn-á. Tio̍h taⁿ tiám-sim lâi ah. Ah he tio̍h sī taⁿ tiám-sim. Tiám-sim tio̍h sī taⁿ siáⁿ-mih lí chai bô? Chi̍t pêng tio̍h taⁿ óaⁿ lah. Tio̍h bô? Tī lah hòⁿ. Hia ê beh iōng ê mi̍h-kiāⁿ. Ah chi̍t pêng tio̍h sáⁿ? Í-chêng lí nā, hòⁿ, lóng sáⁿ? Bí-thai-ba̍k, joa̍h-thiⁿ tio̍h bí-thai-ba̍k. Hòⁿ, tōa mī lah. Tiám-sim tio̍h, ah ū-tang-sî-á koh khah joa̍h ū sian-chháu lah, hòⁿ, âng-tāu-á thng lah. Ah koh ū-tang-sî-á, kòe-khì hit tang-chūn-á tio̍h sī, a ū hit hō chhài-thâu-kóe lah. A̍h sī kóng hit hō tiⁿ-kóe khì phû--ê lah. Tōa pō͘-hūn lóng sī án-ne. Ah lâi kah chia. Tio̍h koah tiū-á. Koah tiū-á che tio̍h kiò chò ke-khì-tháng. Ah sī án-nóa kóng ke-khì-tháng? In-ūi kó͘-chá choh-chhân lóng jîn-kang mah. Ah ûi-it tio̍h sī che sī kè-khì. Ū iōng kè-khì ê hit ê goân-le̍k khì, sǹg-kóng, tio̍h sī kā he tiū seh hòⁿ, thoat-lī. Só͘-í i iōng kè-khì ê hong-sek lâi chhú-lí. Só͘-í i kiò chò ke-khì-tháng. He iōng lâng lo̍p--ê. Ki-pún siōng tio̍h sī koah ê lâng hòⁿ, koah hō ka chhek. Ah mo͘h lâi ke-khì-tháng chia hòⁿ, chi̍t lâng chi̍t pêng, ah iōng chi̍t ki kha lo̍p. Ka lo̍p hō͘ i ē tńg. Ah chiah kā tiū-siak ka khǹg khì-li̍h kè-khì-tang téng-thâu. I chū-jiân i tio̍h kā hit ê chhek-á lóng ka thoat-lî. Ah āu-piah chi̍t ê lâng tio̍h bí-lôa. He kiò chò bí-lôa. Chheng-tháng. Chheng-tháng tio̍h sī kā hia lāi-té ê chhek-á, bān-bān-á lú lâi lú tīⁿ ah. Lú tīⁿ i tio̍h ka iōng hit ê chhiah-ki ka put tī bí-lôa téng-thâu chū-án-ne taⁿ khì tiū-tiâⁿ lāi-té ka péng--chhut-lâi. Tio̍h án-ne pha̍k chhek. Ah che tio̍h sī siáⁿ? He kiò chò liâm-le̍k-á. Liâm-le̍k-á. Liâm-le̍k-á tio̍h sī teh koah tiū-á ê hit ê, iōng--ê, hit ê to-á kiò chò liâm-le̍k-á. Koh ōaⁿ tò kòe-lâi. Ah hó, chit-má to̍h chhek-á koah hó ah. Tī tiū-tiâⁿ pha̍k, tio̍h bô? Ah tiū-tiâⁿ pha̍k, tio̍h ài iōng tio̍h sáⁿ? Sàu-se. Ah he tio̍h (sī) sàu-se. Chiàu lí kóng iáu koh ū pê-put-á. Pê-put-á tī teh chit pêng. Ah che kiò chò hong-kó͘. Hong-kó͘ tio̍h sī kóng jî-kó hòⁿ, lán lāi-té ū chháu-in--a. Tī hit ê thoat-lî ê kòe-têng tang-tiong, thoat-lî liáu bô hó, iáu-koh ū chi̍t kóa chháu. I tī teh hong-kó͘ pháng ê kòe-têng tang-tiong, i tio̍h ē-tàng... Koh chi̍t chióng kiò chò jī-chō-á. Chit pêng chia, ū bô? Chit pêng sī chi̍t khang, tio̍h bô? Gōa-kháu chia koh chi̍t ê sè-sè khang-á, tio̍h bô? Tio̍h sī kóng lán ê chhek-á, bô it-tēng ta̍k lia̍p lóng chin pá-sūi ah. Ū tang-sî-á ū phàⁿ-sim--ê ah. Phàⁿ-sim--ê i ē khah khin. I hong tī teh poe hit tang-chūn-á tio̍h ē poe tùi gōa-kháu chhut-lâi. He kiò chò jī-chō-á. It-poaⁿ jī-chō-á lán lóng hō͘ ah-á lah, ke-á teh chia̍h. Thâu-seng-á teh chia̍h. Lán chit pêng lâu--lo̍h-lâi che khah tāng--ê, he tio̍h sī ē-tàng kau hō͘ hit ê thô͘-lâng-keng khì bē. Hong-kó͘ ê bo̍k-tek, i pháng chhut-lâi tāi-khài ū 3 ê mi̍h-kiāⁿ. Chi̍t ê tio̍h sī ē-tàng iōng--ê, chhek-á. Tē jī ne, jī-chō-á, ē-tàng khì hō͘ thâu-seng-á chia̍h. Ah-á kap ke-á chia̍h. Tē 3, tī hong-kó͘ chia pháng chhut-lâi--ê he it-poaⁿ tio̍h sī bô hāu ê. Phì-lūn kóng, chháu-in lah, ē tī chia pháng chhut-lâi. He ū tang-sî-á to̍h sio tiāu ah. Ū tang-sî-á khì hāng-pûi lah. Chò pûi-liāu. Ah góa tú-á kóng ê tio̍h sī kóng i tī teh pha̍k chhek ê kòe-têng tang-tiong, sàu-se, tio̍h-sī kā chhek-á sàu ho͘ kui tui. Pê-put-á, i ī-tēng ài tiàm--hia péng lâi péng khì. Teh pha̍k mah. Só͘-í i liâm-mi ka péng tò kòe-lâi, liâm-mi ka péng tò kòe-khì. Chit-má àm-sî ah. Ài chi̍p-tiong ah. Bē-sái ka pha̍k pha̍k tī tiū-tiâⁿ. Ài koh iōng chháu khàm--khí-lâi. Só͘-í ne, che kiò chò tōa-thoa. Tōa-thoa tio̍h chi̍t kái pê hòⁿ chū-án-ne pê khah chē leh. Ka pê ho͘ chiam chiam chi̍t tui. Só͘-í it-poaⁿ chá-kî hòⁿ, lông-chhoan, i lóng ū chi̍t ê kiò chò tiū-tiâⁿ. I tiong-ng lóng ū chi̍t ê sió-khóa khah phòng--ê só͘-chāi, thô͘-tui, lán tiū-tiâⁿ pún-lâi pêⁿ-pêⁿ tio̍h bô? Ah tiong-ng lóng ū chi̍t ê khah phòng ê só͘-chāi. Ah phòng, sī án-ná khah phòng? Tio̍h sī kā hiah ê chhek-á chi̍p-tiong tī hia. Jî-kó nā lo̍h-hō͘ hia tio̍h bē chek-chúi ah. Jî-kó kóng lí kin-á ka pha̍k tī tiū-tiâⁿ, ah lí lóng pêⁿ-pêⁿ, lo̍h-hō͘ chúi sī m̄ sī ē khah lâu lâi lâu khì. Ah i chhek-á tio̍h tâm--khì ah. Só͘-í i lóng ka pê tī tah (tó-ūi)? Khah koân ê hit ê só͘-chāi. Te̍k-pia̍t tī i ê tiū-tiâⁿ chhòng chi̍t ê khah koân ê só͘-chāi. Beh khǹg chhek-á. Ah chit-má tio̍h sī chhek-á kau hō͘, lán kóng thô͘-lâng-keng. Thô͘-lâng-keng. Ah che chho͘-khng. I ka thok khak liáu, chhut-lâi tio̍h kiò chò cho͘-khng. Ah koh chéng-chê liáu, chéng-lí, chéng-chê liáu, to̍h bí-khng. Ah liáu-āu to̍h kòe-lâi chit pêng. Lán it-poaⁿ chu̍t-bí ah, lán to̍h ē khì chò kóe lah, chhài-thâu-kóe lah, hoat-kóe lah. Tiⁿ-kóe lah. Ah chhài-thâu-kóe tio̍h sī iōng it-poaⁿ lán chāi-lâi-á lo̍h-khì chò. It-poaⁿ kóe lóng sī iōng chu̍t-bí lo̍h-khì chò. Ah che chò kóe tio̍h sī iōng kóe-ìn lah, ah chio̍h bō-á, ah koh lâng-sn̂g. Che lâng-sn̂g. Ah che kám-ô͘-á. Kám-ô͘-á tio̍h sī kóng lán nā beh chhoe kóe lah, chhoe chhài-thâu-kóe, chhoe hoat-kóe, lóng iōng lâng-sn̂g chhoe. Ah che kóe lah, lán nā chò kóe lóng ka khǹg tī che kám-ô͘-á téng-thâu. Sô îⁿ-á lah téng-téng, lóng sī án-ne chhú-lí. Ah che tāi-khài tio̍h sī kóng tī khai-sí pháng chhân, pò͘ chhân, so chháu, koah tiū-á, pha̍k chhek, siu chhek, e bí, chò kóe, án-ne.