Lūn Ēng A-phiàn oân ê gûi-hiám

In-ūi chai tı̄ chit-ê Tâi-oân ū chē-chē lâng ēng A-phiàn oân ài ké A-phiàn , goán lūn chit-ê tāi-chı̀ ài kóng chı̍t-nn̄g hāng. Chı̍t-hāng, chia̍h A-phiàn oân pí chia̍h hun sı̄ khah siong-tiōng . Kiám-chhái ū lâng kóng , Goá tāi -seng chia̍h hun , āu-lâi chia̍h A-phiàn oân lâi ké ; nā-sı̄ kiaⁿ-liáu hán-tit ū án-ni . Nā ài ké A-phiàn ê lâng khah iàu-kín tio̍h chiàu I-koán ê hoat-tō͘, chiū-sı̄ tio̍h lâi toà I-koán lāi-bı̄n 21 jı̍t , lóng bô chhut-mn̂g ; I-seng ia̍h khoàⁿ hit-ê lâng ū sím-mı̍h phoà-pı̄ⁿ, ū sím-mı̍h kan-khó͘, chiū chiong eng-kai tı̄ ê io̍h lâi tı̄ i . Lâng nā bô thang lâi I-koán ké , thang tùi I-koán bé ké A-phiàn ê io̍h , ( lóng bô A-phiàn tı̄ lāi-bı̄n , ) ka-tı̄ thang ké ; m̄-thang phah-sǹg nā bô chia̍h A-phiàn oân chiū bē ké--tit. Chhin-chhiūⁿ Hiong-káng hái-sū sı̄ goán Goā-kok lâng koán--ê ; tı̄-hia ū chē-chē Tn̂g-lâng , ū-sı̂ hoān-choē hō͘ koaⁿ-hú lia̍h-khı̀ koaiⁿ-kaⁿ, nā chia̍h hun ê lâng ko͘-put-chiong tio̍h liâm-piⁿ ké, lóng m̄-bat tit-tio̍h A-phiàn oân , á-sı̄ io̍h-hún thang ûn-ûn-á ké.

Koh chı̍t-hāng: goán chai ū lâng ēng A-phiàn oân lâi chí-thiàⁿ , kóng sı̄ tē -it hó. Ia̍h chai Kàu-hoē ê lâng ū-sı̂ chiong A-phiàn oân chò bé-bē, á-sı̄ chò ka-tı̄ ê lō͘-ēng . Ia̍h ū thiaⁿ-kı̀ⁿ kóng, chò pē-bó ê lâng nā khoàⁿ-kı̀ⁿ i-ê kiáⁿ-jı̂ ū sàu, á-sı̄ pak-tó͘ thiàⁿ, chiū chiong A-phiàn oân hō͘ i chia̍h , phah-sǹg ē tı̄ i- ê pı̄ⁿ . Taⁿ tio̍h chai, chit-ê lóng bô hó-sè , ia̍h bô ún-tàng . Siat-sú gín-ná lām-sám chia̍h m̄-hó ê mı̍h, āu-lâi chiū pak-tó͘ -thiàⁿ , m̄-thang A-phiàn hō͘ i; nā hō͘--i, sui-jiân kiám-chhái ē chí -thiàⁿ, iáu-kú sı̄ chiām-sı̂ nā-tiāⁿ , tek-khak bē i-hó--i , hoán-tńg kiám-chhái beh hāi i kàu-sí . Khah hó ê khoán-sit , sı̄ ēng tām-po̍h Tō͘-pi-iû hō͘ i sià , hō͘ hit-ê m̄-tio̍h ê mı̍h cháu chhut-lâi , gín-ná chiū hó .

Sui -jiân kóng A-phiàn ê lō͘-ēng chin toā , m̄-kú tio̍h chò I-seng ê lâng gâu ēng i , chiah ē ū lı̄-ek tı̄ lâng ; siat-sú nā m̄-sı̄ chò I-seng ê lâng , kan-ta thiaⁿ-kı̀ⁿ lâng kóng lâi ēng, m̄-nā bô lı̄-ek, hoán-tńg ū chai-hāi .

(Tâi-oân Hú-siâⁿ Kàu-hoē-pò tē 49 tiuⁿ, 1889 nı̂ 6 ge̍h)