Lūn Ngó͘-siōng 02

Thian-hui

Thian-hui ia̍h kiò-chò Thian-hō͘, Má-chó͘, Thian-siōng sèng-bó, chit hō chhiàm-chheng ê hō. So͘-sı̂n-kı̀ ū kóng Thian-hui sı̄ Hok-kiàn-séng Heng-hoà-hú Pô͘-chhân-koān ê lâng; i ê pē sèⁿ Lı̂m, i ê lāu-bó sèⁿ Tân; tit-tio̍h Koan-im pu̍t hō͘ i chı̍t ki Iu-phoat-hoe thun-lo̍h pak-tó͘ chiū soà ū sin-ı̄n Thian-hui, kàu 14 goe̍h kú chiàⁿ seⁿ, chiū hō miâ kiò Be̍k. Tông Hiân-chong 1 nı̂ 3 goe̍h 23 chiū-sı̄ Lı̂m Be̍k ê seⁿ-jı̍t. I ê hiaⁿ-tı̄ 4 lâng, iáu tı̄ hái-goā chò seng-lí; ū chı̍t jı̍t Be̍k-á kha chhiú liau-liau khı̀, ba̍k-chiu bē tńg-lûn, i ê pē-bó lia̍h-chún tio̍h hiong-kông-pēⁿ, chiū kín-kín kiò i chhéⁿ. Chı̍t-ē chhéⁿ lâi Be̍k-á chiū kā in pē-bó kóng, Thài m̄ hō͘ goá kiù goá ê hiaⁿ-tı̄ leh? In pē-bó bē hiáu-tit. Thêng nn̄g saⁿ jı̍t kú i ê hiaⁿ-tı̄ chiū thı̂-khàu tò-lâi, kóng in chêng-jı̍t tú-tio̍h toā hong, ū chı̍t ê cha-bó͘ gín-ná khan phâng lâi teh chhoā in, hiaⁿ-tı̄ 4 lâng bô siong-chûn, toā-hiaⁿ hō͘ éng khàm-sí, chûn lóng hoāi-khı̀. In pē-bó chiah chai chêng jı̍t Be̍k-á sit-khı̀ sı̄ khı̀ kiù in hiaⁿ-tı̄, toā hiaⁿ sí-khı̀, sı̄ in-ūi siūⁿ kín kiò i chhéⁿ chiah kiù bē hù. Tùi án-ni chhù-piⁿ chiū lām-sám kóng chit ê cha-bó͘ gín-á tek-tō, ē kiù chûn-chiah tú-tio̍h hong-lōng ê gûi-hiám.

Lı̂m Be̍k sı̄ chı̍t-sı̀-lâng bô kè, cheng-chiat koè-sı̀. Lâng chiū cheng-siong lâi pài hō-chò Má-chó͘-pô, bô kiáⁿ ê lâng chiū khı̀ Má-chó͘ ê bı̄n-chêng kiû hō͘-sû. Kàu Sòng Siāu-chong chiū thek-hong Lı̂m Be̍k--sı̄ chò Lêng-hūi hu-jı̂n, Bêng Éng-lo̍k 7 nı̂ i hong chò pó-hō͘ kok tı̀-ı̀m peh-sèⁿ ê Thian-hui.

Tiuⁿ Ha̍k-lé ê Liû-kiû kı̀ ū kóng Má-chó͘ sı̄ sèⁿ Chhoà, sı̄ Bân-hái ê lâng teh chò hoe-pô hō͘ in lāu-pē kā thiām-hái sí. Lâng chiū kèng chò lâm-hái ê bú sı̂n-bêng, ē pó-hō͘ chûn ê gûi-hiám; lâng tú-tio̍h toā hong-éng, kiò Thian-hui chiū hong-éng ē pêⁿ. Chiàu án-ni khoàⁿ Má-chó͘ ê lâi-le̍k só͘ kóng bô tâng, ū-ê kóng sèⁿ Lı̂m, ū lâng kóng sèⁿ Chhoà, in-ūi tùi lâng liap-chō só͘-í bô tâng.

Lūn-kàu thiⁿ-tē hiah toā, iûⁿ-hái sı̄ chin khaoh, hong-lōng bô tiāⁿ-tio̍h; í-keng sí kú-kú ê cha-bó͘ gín-ná thài-thó ē liāu-lí ah? Tùi sè-sio̍k ê gō͘ thoân bô sı̍t-chāi.

Sèng-keng ū kóng, “Toā hong khí, éng phoah jı̍p chûn moá-moá; Iâ-so͘ khí-lâi hoah hong, kā hái kóng, tio̍h chēng-chēng. Hong laı̂m-piⁿ soah, toā pêng-chēng. Chèng chûn lāi ê lâng, gông-ngia̍h saⁿ-kap kóng, Che sı̄ siáⁿ-lâng; hong, hái, iā sūn-thàn--i”? In-ūi Iâ-so͘ sı̄ éng-oa̍h Siōng-tè ê Kiáⁿ, bān-hāng mı̍h siū I chhòng-chō; I ū koán hong-éng ê koân, khak-sı̍t ū pı̂n-kı̀.

Koan-im

Lūn Koan-im ê lâi-le̍k, kúi-nā hō chheh só͘ kı̀ chin hoân-cha̍p, só͘ kóng bô kāng. Ū-ê kóng Koan-im sı̄ Heng-lı̂m kok lâng; ū-ê kı̀ Koan-im sı̄ Pí-khoat kok lâng; ū-ê kóng sı̄ Jû-lâi kok lâng; iū-koh ū pún kí Koan-im sı̄ súi ê hū-jı̂n lâng, Biāu-chong-ông ê tē 3 cha-bó͘ kiáⁿ miâ Biāu-siān. Só͘-í sè-sio̍k chheng-ho͘ kiò Koan-im-má. Iā ū pún kı̀ Koan-im sı̄ cha-po͘-lâng, só͘-í chheng chò Tāi-sū Koan-im, kóng goân-pún Sek-kia pu̍t ê ha̍k-seng, Gio̍k-hông chún Lí Ló-kun ê chiat chàu, chiah hong chò Koan-sè-im phô͘-sat. Iā ū-ê kóng, Koan-sè-im chiū-sı̄ Koan-chū-chāi; ū-ê kóng bô tâng, sı̄ 2 iūⁿ ê Koan-im. Iū-koh Koan-im ū-ê 11 ê bı̄n, 36 ki chhiú-chat, 1000 ki chhiú, 1000 lúi ê ba̍k-chiu; ū-ê 2 ê bı̄n, 4 ki chhiú; ū-ê 4 ê bı̄n, 8 ki chhiú; chng chit hō khoán ê siōng, bāng i gâu khan kiù. Iā ū phō kiáⁿ Koan-im, bô kiáⁿ ê lâng khı̀ tùi i kiû kiáⁿ. Ū-ê chhēng pe̍h-saⁿ Koan-im, kóng i phín-hēng chéng-chê. Iū ū Gı̂-lâm koan-im; Bōng-hái koan-im. Chiah chē khoán bô saⁿ tâng, in-ūi thàn lâng ê ı̀-kiàn, sûi-piān lâi chhòng.

Taⁿ ín-khí kúi hō chheh só͘ kóng, chiū it-hoat chai i ê bô-iáⁿ. So͘-sı̂n-kı̀ kóng Koan-im sı̄ Pí-khoat kok Biāu-chong ông tē 3 cha-bó͘-kiáⁿ miâ Biāu-siān. In lāu-pē sèⁿ Pô miâ Ka, lāu-bó sèⁿ Pek-gâ miâ Pó; lóng bô hāu-seⁿ, chí-ū 3 ê cha-bó͘-kiáⁿ miâ Biāu-su, Biāu-im, Biāu-siān. Biāu-su, Biāu-im, lóng ū chio tiōng-hu; chí-ū tē 3 ê Biāu-siān m̄ kè. Chiū thau cháu khı̀ Jú-chiu Liōng-sū koān Pe̍k-chhiok-sı̄ siu hēng; in lāu-pē Biāu-chong ông tiàu i, i lóng m̄ tò-khı̀, in pē chiū toā siū-khı̀. (Iā ū pa̍t pún chheh kóng Biāu-siān tı̄ Pe̍k-chhiok-sı̄, ū kap keh-piah hù-ka ê chú-tē su-thong, só͘-í in pē thiaⁿ-liáu chiū toā siū-khı̀). Chek-sı̂ chhe 2 ê tāi-chiòng chhoā peng khı̀ pàng-hoé sio Pe̍k-chhiok-sı̄. Biāu-siān khoàⁿ-kı̀ⁿ hoé iām-iām, chiū kiû sı̂n-bêng pó-pı̀; āu-lâi ēng tek-chhe chha̍k chhùi-chı̍h hō͘ i lâu hoeh, chiū tùi khong-tiong bū-khı̀, siap-sı̂-kan pı̀ⁿ chò toā âng-hō͘, ak hoa moá sı̄ ê iām-hoé, pún-sin bô sio sí. In pē thiaⁿ-tio̍h án-ni it-hoat siū-khı̀, hoan-hù chiong Biāu-siān lia̍h-khı̀ hoat-tiûⁿ thâi. Tú-á beh thâi ê sı̂ ū âng ê kng lâi khàm, to kiàm soà chı̍h-chı̍h-khı̀ thâi bē sí, jiân-āu nn̄g ê tāi-chiòng ēng keng-hiân soh kā i ká sí. Thêng tia̍p-á-kú ū béng hó͘ lâi thoa Biāu-siān ê sin-si khı̀ tı̄ Hek-siông chhiū-nâ. Tē-ge̍k ê Iâm-lô ông chiū chih i jı̍p im-kan. Biāu-siān tı̄ im-kan ū chhiau-tō͘ chheng bān kúi thoat-lı̄ tē-ge̍k. Iâm-lô-ông chiū hō͘ Biāu-siān hoê-hûn lâi iông-kan; tú-tio̍h Sek-kia pu̍t chiah chhoā khı̀ Oa̍t-kok lâm-hái Phó͘-tô-san siu-hēng, 9 nı̂-kú chiū chiâⁿ. Hit-sı̂ tú-tio̍h Biāu-chong-ông tio̍h pēⁿ teh piàn-piàn chhiáⁿ i-seng lâi i-tı̄. Biāu-siān chiah hoà chò sian khı̀ kā i-tı̄, liâm-piⁿ chiū hó, chiàⁿ koh sio-jı̄n chò pē-kiáⁿ.

Āu-lâi kám-hoà choân-ke khı̀ Hiong-san siu-hēng, kong-tek chiâⁿ chiū seng-thian. Gio̍k-hông chiū hong Biāu-siān hō-chò toā chû-pi kiù-khó͘ Koan-im phô͘-sat.

Biāu-hoa keng kóng, lâng nā hoān-hoat koaⁿ-hú beh hêng-hoa̍t, nā kiò Koan-im ê miâ, chiū hêng-khū lóng thoat-lı̄. Iā kóng Koan-im ē kiù lâng thoat-lı̄ bān poaⁿ ê kan-khó͘.

Ēng chit hō bô iáⁿ oē phiàn lâng só͘-í chē-chē lâng ài kèng Koan-im. Siat-sú Koan-im chin-chiàⁿ ū iáⁿ ē kiù hoān-hoat hō͘ koaⁿ-hú bô koân thang pān; án-ni ho̍k-sāi Koan-im sı̄ kà lâng hó-táⁿ hòng-chhiòng lâi khi-kun bóng-siōng, che choē-chek chiū tāng lah!

Sêng-hông

Tiong-kok ê koaⁿ-hú chin kèng-tiōng Sêng-hông-iâ, ta̍k goe̍h chhe 1, 15 jı̍t lóng khı̀ tı̄ Sêng-hông ê bı̄n-chêng liam-hiuⁿ. Peh-sèⁿ iā sı̄ chin tùi-tiōng. Chhâ-khó kúi-nā hō chheh só͘ kı̀ ho̍k-sāi Sêng-hông m̄-chai tùi tı̄-sı̂ khí-thâu, ū-ê kóng sı̄ tùi Tô-gû 8 chā ê chè Súi-iông. Ū-ê kó͘-chá chè Siā-chek āu-lâi piàn chò chè Sêng-hông.

Chhun-bêng bōng û lio̍k kóng, “Sêng-hông” nn̄g-jı̄ tı̄ Ia̍h-keng ū kı̀; chóng-sı̄ khí Sêng-hông biō, chng Sêng-hông ê siōng lâi pài, m̄ chai tùi tı̄-sı̂ khí-thâu. Chí-ū Bú-ô͘ ê Sêng-hông-sû sı̄ Sng-ngô͘ Chhek-o͘ 2 nı̂ khí-chō--ê. Koh kóng tùi Sòng-tiâu í-lâi chè Sêng-hông piàn thiⁿ-ē, soà kā i khí biō, chng siōng, hong koaⁿ-chiok; ta̍k ūi hong chı̍t lâng chò Sêng-hông ê miâ-sèⁿ. Chhin-chhiūⁿ Tı̀m-kang, Khèng-goân, Lêng-kok, Thài-pêng, Hoa-tēng, chiah-ê hú-siâⁿ hong Kí Sı̀n chò Sêng-hông. (Kí Sı̀n sı̄ Kam-siok Chin-chiu ê lâng, Chhó͘-peng kong Hàn Ko-chó͘ chin gûi, Kí Sı̀n ké chò Ko-chó͘ phiàn hâng Chhó͘ Hāng-ú; Hàn Ko-chó͘ chiū cháu-lı̄; Sı̀n thè Hàn-ông hō͘ Chhó͘ thâi-sí. Āu-lâi sē-miā Tiong-iū lâi o-ló i). Kèng, Oân, Sūi, Kiat chiah-ê chiu, Kiàn-chhiong, Sûn-kang, Lâm-khong chiah-ê hú, sı̄ thek-hong Koàn Eng chò Sêng-hông. (Lūn Koàn Eng sı̄ Chui-iông ê lâng, chān Hàn Ko-chó͘ teng thiⁿ-ūi; hong Hô͘-chiok, sí-liáu hō I-hô͘ lâi o-ló i).

Āu-lâi ná hong ná chē, tùi kiaⁿ-siâⁿ kàu tı̄ kok-hú chiu-koān lóng sı̄ Sêng-hông: ū-ê sı̄ chheng Sêng-hông ông, ū-ê chheng Sêng-hông hô͘, ū-ê Pek, ū-ê Kong, ū-ê chheng Iâ. Kàu Goân-tiâu ia̍h soà hong Sêng-hông ê hu-jı̂n. Khoàⁿ Tông-tiâu chè Sêng-hông ê bûn chiū chai pài Sêng-hông ê pún-ı̀; sı̄ lo̍h chı̀m-chù-hō͘ khı̀ kiû hō͘ chêⁿ; khòng-hān khı̀ kiû lo̍h hō͘; Siú-siâⁿ ê sı̂ kiû tı̀n siú chiàu-kò͘; khí peng saⁿ thâi kiû tek-sèng; un-e̍k pēⁿ-thiàⁿ khı̀ kiû pó-pı̀ kiù miā. Kı̂-sı̍t lóng khang-khang kiû bô chı̍t-sut-á ē pó-hō͘.

Koan-tè-iâ

Tiong-kok ê sı̂n-pu̍t sı̄ chē, chóng-sı̄ thok kok hù-kùi pı̂n-chiān só͘ kèng-tiōng-ê iáu ū chı̍t sian miâ Koan-tè. Chêng ê tiâu-tē ū hong i chò pó-hō͘ kok ê sı̂n, kı̄n-lâi ū hong chò Bú-sèng-jı̂n, Bú-sèng-tè.

Lūn Koan-tè pún sı̄ sèⁿ Si, miâ kiò Siū-chhiong, Soaⁿ-sai Pô͘-chiu ê lâng. Āu-lâi ké-oāⁿ sèⁿ Koan miâ Ú, jū miâ Hûn-tióng, kap Lâu Pı̄, Tiuⁿ Hui, kiat-gı̄ hiaⁿ-tı̄. Sam-kok ê sı̂ tâng-sim hû Hàn, ài hō͘ Hàn-tiâu ho̍k-heng. Jiân-āu Lâu Pı̄ chē ūi, chiū-sı̄ Hō͘ Hàn Chiau-lia̍t-tè, ū hong ngó͘-hó͘ Chiong-kun, Koan Ú chiū-sı̄ thâu-chı̍t-ê. Chiau-lia̍t-tè ê cháiⁿ-siòng Chu-kat Khóng-bêng kah Koan Ú tio̍h siú Keng-chiu, chóng-sı̄ kiau-ngō͘ bô kín-sı̄n, tı̀-kàu sit peng, sit tō, ka-tı̄ soà hō͘ Tong-ngô͘ lia̍h-khı̀ thâi. Hāiⁿ-ah! Koan Ú oa̍h ê sı̂, siōng-chhiáⁿ bē hō͘ kok, bē pó bı̂n; bo̍h kóng kiò í-keng sí-liáu beh thài-ē pó-hō͘ lâng leh?

Siā-chek chiū-sı̄ Thó͘-tē-kong

Hong-sio̍k thong-khó kap Pe̍h-hó͘-thong 2 hō ê chheh ū kóng Siā-chek ê chè-sū, sı̄ chò thiⁿ-ē kiû hok-khı̀ pò kong-lô ê lō͘-ēng. In-ūi lâng bô thô͘ bô thang khiā-khí; bô ngó͘-kok bô thang chia̍h. Thó͘-tē khoah, bô thang lóng kèng; ngó͘-kok chē bô thang lóng chè. Só͘-í hong thó͘ lı̍p siā; “Chek” sı̄ ngó͘-kok thâu, só͘-í hong “Chek” lâi chè. Chóng-sı̄ Hoâi-lâm-chú kèng Ú-tè thè thiⁿ-ē tio̍h-boâ, sí-liáu chò Siā ê sı̂n; Hō͘-chek kà lâng chèng-choh, sí-liáu chiū chò Chek ê sı̂n. Án-ni kap chêng soeh só͘ kóng put-tông.

Lō͘-sū-kı̀ kóng, Iām-tè Sı̂n-lông chò lê-pē chò choh-sit ê ke-si, kà peh-sèⁿ choh-sit, só͘-í Hā-tiâu í-chiūⁿ kèng chò Chek-sı̂n; Hō͘-chek miâ-kiò Khı̀ iā kà lâng chèng-choh ê lí-khı̀; só͘-í Siong-tiâu í-lâi kèng Siā-chek sı̂n.

Lūn le̍k-tāi tè ông lóng tùi-tiōng Siā-chek ê chè-sū. Chiàu sè-sio̍k chheng chò Hō͘-thó͘, chheng chò Thó͘-tē-kong, Hok-tek-iâ. Chiàu chèng lâng liû-thoân teh kóng, khah chē kóng Thó͘-tē-kong sı̄ Siōng-kó͘ N̂g-tè ê hō͘-è, Bûn-ông tē 10 ê chó͘ miâ Khı̀ chheng chò Hō͘-chek; tng Giâu-tè ê sı̂ Hō͘-chek chò Si-lông ê koaⁿ, chò lâng ū toā pún-sū, ē koan khoàⁿ tē-thó͘ ê sèng-chit, hun koân-kē lâi ha̍p ngó͘-kok ê seⁿ-thoàⁿ, kà peh-sèⁿ khı̀ chèng, siu-sêng chē-chē, āu-lâi tui-liām i ê kong-lô soà hong chò sı̂n lâi pài lâi chè, ǹg-bāng nı̂-tang sūn ūn, ngó͘-kok hó siu, iā ē siau chai kái eh.

Che sı̄ tùi gō͘ thoân, Hō͘-chek pêⁿ-pêⁿ sı̄ lâng bô hok-khı̀ thang hō͘ lán. Siáⁿ-sū m̄ khoàⁿ Sèng-keng só͘ kóng, “Chhòng-chō thiⁿ-tē hái bān-mı̍h éng-oa̍h ê Siōng-tè; hó khoán-thāi sè-kan lâng, tùi thiⁿ lo̍h hō͘, chiàu sı̂ seⁿ koé-chí, siúⁿ-sù lán kàu-gia̍h ê bí-niû; hoaⁿ-hí moá-sim; án-ni kan-chèng I chò Siōng-tè”.

Bûn-chhiong

Sù-chhoan Sio̍k-chiu Chheng-hi-koan pi ū kı̀ Bûn-chhiong sı̄ Tông-tiâu lâng sèⁿ Tiuⁿ miâ À. Pún Chiat-kang lâng poaⁿ-soá khı̀ Sio̍k-chiu ê Chú-tông khiā-khí; só͘-í āu-lâi ê lâng kiò i chò Chú-tông tè-kun. Iū khoàⁿ Bûn-hiàn thong-khó kap Bêng-sú lé-chı̀, ū kı̀ Bûn-chhiong sı̄ sèⁿ Tiuⁿ miâ À-chú toà Sio̍k-chiu Chhit-khiok-san chò Chı̀n-tiâu ê koaⁿ, chhut tı̄n saⁿ thâi soà tı̄n-bông; lâng chiū khí sû kèng-pài. Tông, Sòng chit nn̄g tiâu-tē siông-siông hong chò Eng-hián-ông. Tō-kàu ê lâng kóng Tiuⁿ À-chú hōng Gio̍k-hông ê bēng-lēng, teh koán-lí jı̂n-kan ê koaⁿ-chiok hok-lo̍k, kap koán Bûn-chhiong-hú ê kok hāng sū. Só͘-í Goân-tiâu ke hong i chò Bûn-chhiong tè-kun, Bûn-hêng tè-kun; kok hú, chiu, koān ê toā sió o̍h lóng ū lı̍p sû teh kèng-pài.

Chiàu Bûn-chhiong ê pún toān, kı̀-chài Bûn-chhiong 17 sè-tāi chò toā koaⁿ-oân, in-ūi kóng Bûn-chhiong ū 17 pái koh tâu-thai hoà-seⁿ. Chit hō bô chêng-lí oē, bat chin-lí ê lâng chū-jiân chai sı̄ bô iáⁿ.

Iā khe-khó pa̍t hō chheh kóng Bûn-chhiong sèⁿ Tân miâ Chú-chhun, sı̄ Sòng-tiâu ê chiōng-goân. Goân-tiâu Jı̂n-chong 3 nı̂ chiàⁿ hong chò Bûn-chhiong tè-kun.

Khó-sioh āu-tē ê tha̍k-chheh lâng bô tiōng keng-chè sı̍t-ha̍k, ài tham kín-kín tit kong-bêng, chiū lóng khı̀ kiû Bûn-chhiong chō͘ i chı̀n-tiòng. Khiok chêng tāi ū hit hō ha̍k-būn chho͘-phí ê lâng hiau-hēng tit-tio̍h toā kong-bêng, ū-ê sı̄ tùi chú-khó siū-iū, ū-ê sı̄ tùi chhiàⁿ-chhiuⁿ, ū-ê tùi chú-khó sit chim-chiok, hiau-hēng hō͘ ha̍k-būn chho͘-ló͘ ê chı̀n-tiòng. Tùi án-ni kiaⁿ lâng phí-po̍k, chiū ká-thok kóng i tùi Bûn-chhiong kiû; Bûn-chhiong kám-èng hō͘ i tit kong-bêng. Āu-lâi ná thoân ná chha-chhok tham bêng-lı̄ kiû hián-ta̍t lóng chhut-la̍t teh thiám-mı̄ Bûn-chhiong.

Sam-koan tāi-tè

Sam-koan chiū-sı̄ Sam-goân, sè-sio̍k kiò Sam-kài-kong. Hiān-sı̂ ta̍k ê thiaⁿ-tn̂g ū chı̍t ki hoâiⁿ-niû, tiàu chı̍t ê siah hiuⁿ-lô͘, chiū-sı̄ teh ho̍k-sāi Sam-koan tāi-tè.

Chhông-khó ū kı̀ kóng, Thian, tē, súi, hō-chò Sam-koan. Chit hō oē sı̄ Tō-kàu ê lâng chhut: in-ūi in kóng, Thian, tē, chúi, hō-chò sı̄ Sam-goân; ē kā jı̂n-kan ê lâng sù-hok, sià-choē, tháu-pàng khó͘-lān. Khí-ki sı̄ tùi Tō-sū Tiuⁿ Tō-lêng chhòng hû-hoat kā lâng i pēⁿ: ū pēⁿ ê lâng beh lâi hō͘ i i-tı̄; tio̍h siá miâ-sèⁿ, ia̍h siá bêng choē-sio̍k koè-sit, lóng jı̄n-bêng, hun-chò 3 tiuⁿ: (1) sio̍k Thian-koan hiat tı̄ soaⁿ-téng; (2) sio̍k Tē-koan tâi tı̄ tē-lāi; (3) sio̍k Chúi-koan tı̂m tı̄ chúi-té; án-ni chok hoat pēⁿ-lâng tio̍h 5 táu bí hō͘ Tō-lêng; tùi hit-sı̂ kiò-chò Sam-koan-hû.

Kàu Goân-tiâu Khò͘ Khiam-chi tō-sū, chiū kóng, Chiaⁿ goe̍h 15 jı̍t sı̄ Siōng-goân Thian-koan ê seⁿ-jı̍t; 7 goe̍h 15 jı̍t sı̄ Tiong-goân Tē-koan ê seⁿ-jı̍t; 10 goe̍h 15 jı̍t sı̄ Hā-goân Chúi-koan ê seⁿ-jı̍t.

Chóng-sı̄ So͘-Sı̂n-kı̀ só͘ kóng put-tông, i kóng Tân Chú-chhun jı̂n-châi chin chhoàng, Lêng-ông saⁿ ê cha-bó͘-kiáⁿ kap i kiat-chhin, chiū siⁿ 3 ê kiáⁿ, lóng tek-tō, hoat-le̍k chin toā: só͘-í Gio̍k-hông hong toā-ê chò Siōng-goân it-phín Thian-koan sù-hok tāi-tè, chiaⁿ goe̍h 15 seⁿ-jı̍t. Tē-jı̄--ê Tē-koan Tiong-goân jı̄-phín sià-choē tāi-tè, 7 goe̍h 15 seⁿ-jı̍t. Tē-saⁿ--ê Chúi-koan Hā-goân kái-eh tāi-tè, 10 goe̍h 15 seⁿ-jı̍t; peh-sı̀ⁿ teh kèng Sam-koan ēng 1, 7, 10 ê jı̍t-kı̂ chia̍h chhài, hō-chò Sam-koan chhài. Ǹg-bāng Sam-koan sù-hok, sià-choē, kái-eh; in ê lām-sám thang hó-chhiò, in ê gû-chhún thang khó-lı̂n.

Ngó͘-ga̍k-tè

Ū chı̍t hō chheh miâ Liông-hı̂-hô-tô͘ ū kı̀ kóng, Tiong-kok ū 5 ê toā soaⁿ chheng-ho͘ ngó͘-ga̍k, tang pêng Thài-san tı̄ Soaⁿ-tang Thài-an-hú; Tong-ga̍k sı̂n, sı̀ⁿ Oân miâ Siông-liông. Lâm-ga̍k Hêng-san, tı̄ Ou-lâm Heng-chiu hú; soaⁿ-sı̂n sı̀ⁿ Tan miâ Lêng-sı̄. Se-ga̍k Hoà-san tı̄ Siám-sai Hoâ-im koān, soaⁿ-sı̂n sı̀ⁿ Hō miâ Ut-siù. Pak-ga̍k Hêng-san tı̄ Soaⁿ-sai Tāi-tông koān, soaⁿ-sı̂n sı̀ⁿ Têng miâ Úi-têng. Tiong-ga̍k Siong-san tı̄ Hô-lâm Teng-hong koān, soaⁿ-sı̂n sı̀ⁿ Siū miâ Ia̍t-kûn. Kàu Sòng-tiâu khí biō-ú tiau siōng lâi kèng-pài, kóng ngó͘-ga̍k-sı̂n ē tû siâ-mô͘, hō͘ lâng bô pēⁿ-thiàⁿ.

Sòng Chin-chong hong Tang-ga̍k chò Thian-chê jı̂n-sèng-tè. Hong Lâm-ga̍k chò Su-thian chiau-sèng-tè. Sai-ga̍k chò Kim-thian sūn-sèng-tè. Tiong-ga̍k chò Tiong-thian chông-sèng-tè. Pak-ga̍k chò An-thian goân-sèng-tè. Ia̍h hong ngó͘-ga̍k-tè hông-hō͘.

So͘-sı̂n-kı̀ kóng Tang-ga̍k ê sı̂n sı̄ Siong-tiâu N̂g Hui-hó͘, teh koán jı̂n-kan ê siⁿ sí hō-hok. Lâm-ga̍k sı̂n koán thó͘-tē ê chúi-cho̍k. Tiong-ga̍k sı̂n koán soaⁿ-nâ chhiū-ba̍k. Sai-ga̍k sı̂n koán ngó͘-kim, kim, gı̂n, tâng, thih, siah. Pak-ga̍k sı̂n, koán kang-hô kap cháu-siù khun-thiông.

Sòng, í-āu ngó͘-ga̍k lóng ū pài, chóng-sı̄ kèng Tang-ga̍k khah tùi-tiōng; Biō-ú tı̄ thiⁿ-ē piàn-piàn ū; án-ni gō͘ lâng chin-chhim.

Chê kok khòng-hān, Kéng-kong ài beh chè Lêng-soaⁿ. Àn Pêng-tiōng chó͘-chí, kóng tek-khak m̄-thang, chè sı̄ bô lō͘-ēng. Àn-chú chai chè Lêng-soaⁿ bô lı̄-ek. Siáⁿ-sū hiān-kim ê lâng kiám m̄ chai bô iáⁿ ū ngó͘-ga̍k-tè ê sı̂n, khı̀ chè khı̀ kèng-pài, m̄ nā bô lı̄-ek, hoán-tńg siat-to̍k chhòng-chō soaⁿ hái ê chin Chú-cháiⁿ Siōng-tè ê sèng miâ.

Àn-kong

Àn-kong sı̄ Kang-sai séng Chheng-kang-koān lâng, miâ Su̍t-chú, Àn sı̄ i ê sı̀ⁿ. Goân-tiâu thâu ū soán jı̍p tiâu chò koaⁿ; i ê lâng-khoán pêng-seng ke̍k oàn-hı̄n pháiⁿ, giân-hēng bô chhı̀n-chhái. Bat hōng-chhe khı̀ hái-goā lóng bô tú-tio̍h hong-éng ê gûi-hiám, tùi án-ni ū toā kong-lô, chiū hong toā koaⁿ-chiok. Kàu Àn Su̍t-chú sí liáu-āu, chèng lâng him-bō͘ i ê hó, chiū khí sû chng-siōng lâi ho̍k-sāi. Soà ū lâng gō͘ thoân kóng Àn-kong bô sí, sı̄ tek-tō hoà-chò sı̂n. Kàu Bêng Hông-bú-kun ê sı̂, chiū hong chò Hián-èng pêng-lōng hô͘.

Tı̄ Kang-hô Ô͘-hái teh chò seng-lí lâng, chin chē khı̀ sio-hiuⁿ pài-kūi, ǹg-bāng Àn-kong pó-pı̀ hong-chēⁿ éng-pı̂ⁿ, thang toā thàn chı̂ⁿ. Sè-jı̂n m̄ chai chin-lí só͘-í khoài-khoài sı̀n bô iáⁿ-chiah-ê sū-chêng (Nā ài chai Àn-kong ê lâi-le̍k khah siông-sè, tio̍h khoàⁿ Bêng it thóng-chı̀, So͘-sı̂n-kı̀, Siōng-hái koān-chı̀).

Siau-kong

Cháiⁿ-iūⁿ chheng chò Siau-kong leh? “Siau” sı̄ jı̄-sèⁿ, “Kong” sı̄ chun-kèng ê oē. I ê miâ Pek-hian, Kang-sai séng Lı̂m-kang-hú lâng; sı̄ Sòng tiâu ê sı̂, teh sái-chûn chò seng-lí tı̄ ô͘-hái, gâu kín-sı̄n, sái-chûn chē-chē nı̂ kú, hán tit sit-sū. Tùi án-ni seng-lí toā thàn chı̂ⁿ, chò hó-gia̍h lâng; m̄-kú bô kiáⁿ, só͘-í ióng i chı̍t-ê goē-seng sı̀ⁿ Oân-ê lâi chò i ê kiáⁿ. Kàu Siau Pek-hian sí-āu, i ê chhin-cho̍k lóng lâi beh kap Oân-sı̄ pun ke-hoé: tùi hit-tia̍p saⁿ cheⁿ, chiū khı̀ khòng-kò, koaⁿ-hú kā in phoàⁿ-toàn, lióng pêng lóng bē-tit-tı̍t; tio̍h chiong hiah-ê ke-hoé kā Siau Pek-hian khí sû-tn̂g, só͘ chhun ê chı̂ⁿ chò Siau-kong-sû ê só͘-hùi, án-ni kiat àn soah-sū.

Put-liāu koè bô loā-kú, hò͘ⁿ-sū ê lâng chō iâu-giân kóng Siau-kong hián-sèng, ē kiù khó͘, ē pó-pı̀ lâng ê chûn-chiah óng-lâi bô gûi-hiám; ē hō͘ hong lóng pı̂ⁿ-tháⁿ; kiâⁿ chûn toā thàn chı̂ⁿ. Só͘-í chin chē siū bê, chiū chhut-la̍t khí sû-tn̂g chng-siōng lâi pài kūi.

Kàu Bêng Éng-lo̍k-kun chiū hong Siau-kong chò Chúi-hú Kóng-chè-hô͘. Lâu hō-hoān kàu chit-tia̍p, lâng iáu chin chē ho̍k-sāi. Chin thang khó-sioh.

Chiau-châi-sı̂n

Chò seng-lí lâng chē-chē ho̍k-sāi Chiau châi-sı̂n, ū-ê kiò-chò Chiau châi-ông; bāng seng-lí ē tit ka-ia̍h lı̄-chhı̄, toā thàn-chı̂ⁿ. Só͘-í tiàm-thâu, ū chng-siōng oē-tô͘ tiàu lâi pài. Kàu ta̍k nı̂ chiaⁿ goe̍h chhe 5 jı̍t, chiū phah-lô pàng-phàu, ēng sam-seng chiú-lé lâi ngiâ-chih Chiau-châi-sı̂n, ta̍k-ê sio-cheⁿ tàu gâu-chá; hō-chò chiap lō͘-thâu. Taⁿ só͘ pài ê Chiau-châi-sı̂n chı̍t-ê sı̄ Tiō Kong-bêng, saⁿ goe̍h poàⁿ sı̄ i ê siⁿ jı̍t; kóng sı̄ Siong-tiâu Khiong Chú-gâ só͘ hong. Koh chı̍t-ê Ngó͘-Lō͘, hō-chò Ngó͘-lō͘ sı̂n; kèng i ê lâng ǹg-bāng seng-lí tı̄ ngó͘-lō͘ lóng hó thàn; kóng iû-goân sı̄ Khiong-chú-gâ hong--ê.

Khoàⁿ Ko͘-so͘-chı̀ kóng Tiō Kong-bêng sı̄ Hàn tiâu lâng, lı̄ Khiong Thài-kong cheng-chha chheng-goā nı̂-kú; So͘-sı̂n-kı̀ kóng i hō͘ Khiong Chú-gâ só͘ hong, bêng-bêng sı̄ liap-chō bô iáⁿ.

Chàu-kun

Chiàu sè-sio̍k teh kóng, Kok tio̍h ū ông, ke tio̍h ū chú, só͘-í ta̍k ke tio̍h kèng Chàu-kun chò ke-chú. Chhin-chhiūⁿ kèng Chàu-kun ê khoàn-siān-bûn teh kóng, Chàu-kun sı̄ koán sı̀ⁿ-miā ê ke-sı̂n, siū chı̍t ke ê hōng-kèng, chiū pó chı̍t ke ê hok-khı̀, chhâ chı̍t ke ê hó pháiⁿ; kàu ta̍k goe̍h chhe 1, 15 jı̍t í-kı̍p 12 goe̍h 24 jı̍t, chiū chiūⁿ thiⁿ chàu hō͘ Gio̍k-hông chai. Iū koh kóng Chàu-kun sı̀ⁿ Tiuⁿ miâ Tan, 8 goe̍h chhe 3 sı̄ i ê siⁿ jı̍t. Hiān-kim ê hong-sio̍k ta̍k nı̂ 12 goe̍h 24 jı̍t, ta̍k ke oē Chàu-kun ê siōng chham choá-chı̂ⁿ sio hiàn, hō-chò sàng Chàu-kun, koh ēng thn̂g-koé liâm Chàu-kun ê chhùi: ı̀-sù sı̄ beh hō͘ Chàu-kun chiūⁿ thian-chô kàu Gio̍k-hông ê bı̄n-chêng thang thè in chı̍t ke lâng chàu hó-oē. Kàu koè-nı̂ ê-hng chiū koh oāⁿ Chàu-kun ê sin-siōng, hō-chò chih Chàu-kun lâi.

Khe-khó kúi-nā pún chheh, Chàu-kun ê lâi-le̍k ke̍k hoân; taⁿ tiah lio̍k tı̄ ē-té. Goa̍t-lēng ū kóng, sı̀ goe̍h té sı̄ lām-tē, i ê sı̂n sı̄ Chiok-hiông, sı̄ chè chàu. Lé-kı̀ ū kóng, Chè chàu sı̄ chè lāu hū-jı̂n-lâng Khóng--sı̄ chiū chù-bêng kóng, Lāu hū-jı̂n-lâng chiū-sı̄ it tāi-seng ē-hiáu chú-chia̍h ê lâng. Sū-bu̍t goân-hoē kóng, N̂g-tè chò chàu hō͘ lâng chú-chia̍h; i sí liáu chò Chàu-sı̂n.

Chàu-kun keng kóng, Chàu-kun chiū-sı̄ khí-thâu siat hoé hō͘ lâng chú-chia̍h ê lâng.

Chiàu khoàⁿ téng-bı̄n só͘ kóng, chè chàu-kun chiū-sı̄ chè hoé-sı̂n kap khí-thâu ē-hiáu chú-chia̍h ê lâng. Kàu Hàn Bú-tè hō͘ Hong-sū Lí Siáu-kun só͘ bê, chiū chhin-sin chhòng chàu-kun lâi pài, ǹg-bāng chia̍h tn̂g hoè-siū bē sí. Só͘-í Sú-kı̀ ū ki-chhı̀ i toā m̄-tio̍h.