Pêng-bîn ê Ki-tok-toān/Tē IV Koàn/Tē-16 chiuⁿ

Tē-16 chiuⁿ: KAI-SAT-LĪ-A HUI-LI̍P-PÍ siu-kái

Lán chit-tia̍p sī ài lâi siūⁿ tī cha̍p-jī sù-tô͘ ê hùn-liān siōng ê put-chí iàu-kín ê chi̍t chiu-kan ê kò͘-sū.

I tī Ka-lī-lī ê thôan-kàu ê tiong-kan, í-keng ū khòaⁿ-tio̍h chōe-chōe tiāu-thâu, ū teh piáu-bêng chit ê gûi-ki sī teh pek-óa. Chit-tia̍p sī khah bô thang khòaⁿ-kìⁿ ū kui tōa tīn ê lâng teh tè I. Lán sī thiaⁿ-tio̍h ê, khah chōe sī lūn cha̍p-jī sù-tô͘ ê siau-sit. Sî-ji̍t ti̍t-ti̍t pek-óa, chiū-sī I “siū chih-chiap chiūⁿ thiⁿ ê ji̍t-kî beh kàu, chiū koat-ì n̂g Iâ-lō͘-sat-léng lâi kiâⁿ. Tùi chit sî khí, chiàu khòaⁿ I sī chim-chiok teh su-sióng I ê lîm-chiong ê sū, iā ūi-tio̍h án-ni, ū teh pī-pān I ê sim. Tī hit ê pī-pān ê tiong-kan, I ê choân cheng-sîn sī chi̍p-tiong Tī hiah ê ha̍k-seng, chiū-sī tī chiong-lâi I lī-khui khì ê sî, thang soan-thôan I ê kè-e̍k ê. In khiok-sī í-keng ū kap I saⁿ-kap chòe-hé seng-oa̍h nn̄g nî gōa kú, chóng-sī in iáu-kú sī put-chí gû-chhún. In iáu-kú Sī bōe-thang pàng-sak Ιû-thài lâng sī phāu hit ê bî-sòe ê Siōng-tè Kok ê koan-liām, iáu-kú sī teh ǹg-bāng I sī beh lâi chiâⁿ-chòe chi̍t ê it-sî-tek ê tōe-bīn-chiūⁿ ê Bí-sài-a, thang lâi êng-hián in ê kok-Tō͘. In choân-jiân Sī bô teh àn-sǹg, I sī beh kiâⁿ ê sī hi-seng ê lō͘, iā kàu-bé sī tio̍h tú-tio̍h kiàn-siàu ê sí, jiân-āu chiah beh tùi sí koh-o̍ah, lâi kiàn-siat chi̍t ê tōa ê sè-kài-tek ê cheng-sîn ông-kok. I siū chih-chiap chiūⁿ thiⁿ ê sî-ji̍t sī ti̍t-ti̍t teh kūn-óa. Só͘-í nā bô iàu-kín koan-sim lâi pī-pān in ê sim, Sī bōe chòe-tit.

Chiàu khòaⁿ I sī ài pí í-chêng koh khah ài ka-kī chi̍t lâng lâi kap in saⁿ-kap tiàm. Chóng-sī chit ê ki-hōe m̄-sī iông-īⁿ thang tit-tio̍h. Hit ji̍t I hoan-hù in kóng, “lín ka-kī kap góa lâi khì khòng-iá,” iā chi̍t-ē kàu, sòa Tī hit pêng hōaⁿ khòaⁿ-tio̍h kui tōa tīn ê lâng teh thèng-hāu I, chit ê si̍t-chêng put-kò sī piáu-bêng tī ta̍k sî I sī keng-giām-tio̍h ê khoán-sit. In-ūi I ê miâ-siaⁿ sī í-keng thàu kàu-ke̍k. I sī kiâⁿ ê sîn-jiah, sī chòe choân kok-bîn ê chù-ì ê tiong-sim. Bí-sài-a ê kek-bēng ê hi-bōng, á-sī kiaⁿ-hiâⁿ, sī í-keng teh chìn-hêng. Só͘-í bô lūn I kàu tī ta̍k só͘-chāi, to lóng bōe-thang ún-ba̍t-tit.

Bêng-bêng sī ūi-tio̍h án-ni, lán chiah ū tha̍k-tio̍h kóng, tī chit sî I ū chhōa in lī-khui Pa-le̍k-su-thèng ji̍p-khì Ka-lâm ê Chhui-lô kap Se-tùn ê tōe-hng, tī-hia lâi i-hó chi̍t ê Sū-lī-a Hui-nî-ki ê hū-jîn-lâng ê cha-bó͘-kiáⁿ. In ū tùi chia koh khì kàu sím-mi̍h phian-phiah ê só͘-chāi, lán bô sím-mi̍h chai-iáⁿ. Má-khó ū kóng, “Iâ-so͘ liâm-piⁿ kap ha̍k-seng tah-chûn kàu Tāi-má-lô͘-tāi ê kéng-kài,” tōa-bīn chiū-sī Ka-lī-lī ô͘-piⁿ ê khòng-iá ê tōe-hng. Chit-tia̍p lūn I ê sū-chêng, lán khòaⁿ-liáu Sī bô kàu (**jōa) hiān, chí-ū tī-chia, tī-hia, hóaⁿ-hóaⁿ ū khòaⁿ-kìⁿ I nā-tiāⁿ.

Lán tī-chia chí-ū nn̄g pái thang sió-khóa khòaⁿ-kìⁿ I, chit-pái chiū-sī tī chit ê chòe gûi-ki ê chi̍t chiu-kan ê thâu-chām, iā koh chi̍t pái sī tī hit ê lō͘-bé chām. Tī-chia sī beh kóng chit ê, sī thâu-chi̍t pái ê. Tī Ka-lī-lī séng ê pak-pêng, kūn-óa Tī iok-tàn-hô ê hoat-goân, iā tī hek-bûn soaⁿ-kha hit ê chòng-koan ê kéng-tì ê só͘-chāi, ū chi̍t ê súi-súi sòe-sòe ê siâⁿ-chhī, kiò-chòe Kai-sat-lī-a Hui-li̍p-pí. Kiám-chhái I kap sù-tô͘ sī lâi ún-thòe Tī chit ê siâⁿ ê téng-bīn ê soaⁿ-kan. Chiàu LŌ͘-ka só͘ kóng, Iâ-so͘ lī-khui in ka-kī teh kî-tó. I āu-lâi kî-tó soah chiū khí-lâi, kiâⁿ-óa lâi chiū-kūn hit ê sòe-sòe ê thôan-thé, mn̄g in kóng.

“Chhiáⁿ kā Góa kóng, peh-sìⁿ lóng teh siūⁿ góa sī sím-mi̍h, iā in lóng teh kóng góa sī chī-chūi?”

“Sian-siⁿ ah, ū-ê chhin-chhiūⁿ Hi-lu̍t ông, sī teh siūⁿ kóng, lí sī Kiâⁿ sóe-lé Iok-hān koh-o̍ah, iā ū-ê kóng, lí sī Í-lī-a koh lo̍h-lâi sè-kan, koh mā ū-ê kóng, lí sī Iâ-lī-bí, á-sī Sian-ti lâng ê chi̍t ê.”

Bián giâu-gî, I sī kàu-gia̍h bêng-pe̍k chèng-lâng ê sim-su, iā chí-ū sī ū khn̂g khah chhim ê bo̍k-tek chiah lâi mn̄g in. I chiū hut-jiân lâi ti̍t-chiap mn̄g in kóng.

“Chóng-sī lín kóng góa sī chī-chūi?”

Che chiàⁿ-chiàⁿ sī I sī koan-sim ê būn-tôe. I chit-tia̍p to Sī beh pàng-hē I ê ông-kok ê kang-tiâⁿ lâi kau-tāi in kò͘. I ài chai tī chit nn̄g-nî kú ê hùn-liān kap chì-bi̍t ê kau-pôe, tàu-tí in sī ū ha̍k-Si̍p á-sī ū chhúi-mô͘ kàu siáⁿ khoán? Pí-tek chiū chek-sî bô iân-chhiân lâi thòe chèng tāi-ke ìn kóng, “Lí sī Ki-tok, chin-o̍ah Siōng-tè ê Kiáⁿ!”

Che sī chi̍t ê hui-siông tōa ê hoat-kiàn, sī tī cha̍p-jī sù-tô͘ ê hùn-liān siōng chi̍t ê tōa ê choán-ki. Siat-sú chiong-lâi Ki-tok-kàu nā-sī ū sit-lo̍h i ê khùi-la̍t, chiū-sī in-ūi lâng bōe kì-tit chit ê tiong-sim ê sū-si̍t. Tī hiān-kim lán lóng kám-kak chin put-an, in-ūi lâng ná ì-hiòng ài beh kóe-seh lán ê sìn-gióng hō͘ i khah iông-īⁿ sìn, ài beh kóe-seh sîn-jiah hō͘ i bô--khì, ài hō͘ lán ê sìn-tiâu khah khòai sìn. Tio̍h kín-sīn kiaⁿ-liáu ōe sòa tì-kàu hō͘ Ki-tok pìⁿ-chòe bô la̍t khì. Chit ê sī Ki-tok-kàu ê chio̍h-pôaⁿ, thang khí-chō it-chhè ê sìn-gióng Tī hit ê téng-bīn. “Lí sī Ki-tok, chin-o̍ah Siōng-tè ê Kiáⁿ!”

Pí-tek sī ìn-tap ê ōe bêng-bêng sī ū chhim-chhim tín-tāng I ê sim. “Se-bûn, Pa-iok-ná, lí ū hok-khì ah; in-ūi hiat-khì jio̍k-thé ê bô chí-sī lí, chiū-sī góa tī thiⁿ-ni̍h ê PĒ chí-sī lí.” Tú-tú Tī chit hō sî-chūn I khòaⁿ chit-kù ōe, put-chí ū chhim ê ì-sù tī-teh. I ōe sìn-iōng I sī kéng-soán ê lâng. Kiat-kio̍k in chiah siū-tio̍h I ê kng chiò lâi chai-iáⁿ, I m̄-sī kan-ta chi̍t-ê kok-bîn ê kek-bēng ê chí-tō-chiá nā-tiāⁿ, hoán-tńg sī tùi thiⁿ-ni̍h lo̍h-lâi ê, Siōng-tè ê sîn-lêng ê ông-kok ê Kun-ông. che si̍t-chāi sī ū tōa chìn-pō͘ ê keng-giām.

Chóng-sī che put-kò sī ke chìn chi̍t-pō͘ nā-tiāⁿ. In sī iáu teh ǹg-bāng, teh siūⁿ kóng I sī hiah-ni̍h úi-tāi, só͘-í I beh ín-chhōa Í-sek-lia̍t lâi tit-tio̍h êng-kng, hián-chhut chit ê sêng-kong ê kong-chhái hō͘ lâng chin chhiⁿ-kiaⁿ, iā in beh khòaⁿ-kìⁿ Siōng-tè ê kok Ēng I ê koân-pèng lâi si̍t-hiān tī tōe-bīn-chiūⁿ. Chhin-chhiūⁿ án-ni, I tek-khak tio̍h koh chìn-chêng lâi pī-pān in ê sim, ǹg-bāng thang hòe-bô in chit-khoán thang kiaⁿ-hiâⁿ ê chhò-gō͘ ê su-sióng, nā bô, kiaⁿ-liáu tī bô phah-sǹg ê tiong-kan ōe phah-phòa in ê sìn-gióng. I sī í-keng ū sió-khóa kā in chí-tiám, put-kò m̄-sī chhut tùi tiâu kò͘-ì. Chit-tia̍p in tiàm Tī Kiaⁿ-hiâⁿ ê tiong-kan, í-keng ū siū-tio̍h I ê kng-chiò, tām-po̍h liáu-kái “Iâ-so͘ ê tōa ê ò-biāu,” lâi bêng-pe̍k I sī chī-chūi. I chiū chek-sî giâm-giâm hoan-hù ha̍k-seng tio̍h tiām-tiām bo̍h-tit kóng-khí I ê ò-biāu. Tī Iâ-so͘ kap ha̍k-seng ê tiong-kan tek-khak tio̍h pì-bi̍t chit ê sū-si̍t. tio̍h m̄-thang kā lâng kóng-khí. Thang kong-jiân chiong it-chhè ê sū lâi hoat-piáu hō͘ chèng-lâng chai-iáⁿ ê sî sī iáu-bē kàu. Chit-ê sè-kài iáu-bē jīn I sī Siōng-tè ê í-chêng, chit ê éng-oán ê Ki-tok tek-khak tio̍h chiâⁿ-chòe chhin-chhiūⁿ chi̍t ê lâng lâi siū hāi-sí.

Iâ-so͘ lō͘-chhut chit ê, sǹg-sī chin thang chhiⁿ-kiaⁿ, thang kan-khó͘ ê sū. Tùi hit-sî khí, I chiah lâi kà-sī in kóng, “Jîn-chú tek-khak tio̍h kau-hù Tī lâng ê chhiú, iā in beh thâi I, koh siū hāi sí liáu-āu, kè saⁿ ji̍t chiū koh-o̍ah.”

Lán tāi-ke beh siūⁿ kóng, Chit kù ōe chāi lán sī kàu-gia̍h khòai liáu-kái. Chóng-sī lán chai-iáⁿ in chiū bô kah hiah-ni̍h khòai liáu-kái. chit ê ōe ū phah chhiⁿ-kiaⁿ in ê sim, iā hō͘ in ê sim put-chí jû-lōan. Chóng-sī in Sī bōe-thang chiàu I só͘ kóng ê ōe, lâi kóe-seh chit kù ōe. In beh thài ōe án-ni siūⁿ lè? I chiū-sī in sī chun-chông ê Chú, in tú-á-chiah chiah ū bêng-bêng lâi sêng-jīn I m̄-sī lâng nā-tiāⁿ, sī Sîn, iā I lâi sè-kan Sī beh khah-iâⁿ choân sè-kài, lâi kiàn-siat Siōng-tè ê Kok. I chit-tia̍p tú-tú chhut-hoat, chiū kóng-khí I beh siū hāi-sí ê sū! Chiàu in teh siūⁿ khak-si̍t I tek-khak sī ū ún-ba̍t sím-mi̍h sîn-pì ê ì-sù tī-teh. Lán bōe-thang liāu-sióng chiah ê lâng ê sìn-gióng ōe chìn-pō͘ kàu lâi bêng-pe̍k Siōng-tè ê koan-liām, chiū-sī chai-iáⁿ I ê úi-tāi sī choân-jiân chāi tī i ê chiâu-chn̂g hi-seng ka-kī ê cheng-sîn, iā I beh thòe lâng lâi hoaⁿ-hí jím-siū kiàn-siàu, lâng ê phùi-nōa, khùn-khó͘, sí-sit, ia̍h āu-lâi beh tek-sèng lâi khah-iâⁿ sí-sit, tùi án-ni choân sè-kài ê lâng beh thiàⁿ I, sòa lâi sìn-ho̍k I. Bô lah, chit kù ōe tek-khak sī bōe-thang chiàu I só͘ kóng ê lâi si̍t-hiān lah. Tī chi̍t-sî kú in khiok sī ū chhiⁿ-kiaⁿ; chóng-sī liâm-piⁿ bô--khì. In chí-ū sī “bōe hiáu-ngō͘ chit ê ōe, iā m̄-káⁿ mn̄g I.” In bô ài siuⁿ giâm-bi̍t lâi kiù-khàm hit ê ì-sù. In siūⁿ ài thang bōe kì-tit chit kù ōe.

Chóng-sī Iâ-so͘ bōe-thang iông-ún in lâi bōe kì-tit khì. Tī khah āu-lâi I ū koh chi̍t-pái kè chi̍t-pái, lâi ho̍k-su̍t chit kù ōe. Āu-lâi in ê sim chiah put-chí chhiⁿ-kiaⁿ. Chit ê khó-lîn ê Pí-tek thiaⁿ-liáu, put-chí hân-sim. I chiū chin chhiong(**chhióng)-pōng, chhiàm-kôaiⁿ ê khoán lâi kàn-chèng kóng, “Chú ah, chhian-bān m̄-thang, chit ê koat-toàn bô beh kàu tī lí.”

Siáⁿ-sū Iâ-so͘ tio̍h ēng hiah-ni̍h giâm ê ōe lâi ìn-tap i? Che kiám m̄-sī hō͘ I koh chi̍t-pái lâi keng-giām-tio̍h khah-chá tī khòng-iá sī siū hit ê chhì mah? In-ūi hit-sî Sat-tàn ū óa-lâi chhì I, lâi àm-sī I tio̍h cháiⁿ-iūⁿ chòe, chiū thang bián tú-tio̍h chhiⁿ-chhám ê sū, ōe thang tek-sèng lâi kiàn-siat I ê Ông-kok. Lán chai khah-siông chhut tùi thiàⁿ-thàng ê jia̍t-sêng ê khún-kiû ê ōe, sī ōe hō͘ lâng khah oh-tit chīn gī-bū, chhin-chhiūⁿ ū-sî tiōng-hu ài chhut-cheng khì tí-tng sí-sit ê sî, i ê hū-jîn-lâng, í-ki̍p sòe-hàn ê kiáⁿ-jî, éng-éng ài saⁿ-chiⁿ óa-lâi i ê sin-piⁿ, chi̍t lâng giú chi̍t chhiú, lâi sòe-siaⁿ khn̂g giâu-gî ê thài-tō͘ mn̄g i kóng, “Ah, chit ê gī-bū kiám tek-khak tio̍h lí lâi tam-tng mah?” Pí-tek ū hián-chhut iu-chhiû ê iông-māu, che kiám sī teh hián-bêng Sat-tàn ū koh chi̍t-pái beh lâi chhì I mah?” Lán tio̍h ū chhin-chhiūⁿ chit-khoán ê kóe-seh chiah thang liáu-kái, àn-chóaⁿ I ōe Ēng hiah-ni̍h giâm thang chhiⁿ-kiaⁿ ê ōe, lâi chek-pī hit ê hiah-ni̍h thiàⁿ I ê lâng. “Sat-tàn thè-khì góa ê āu-bīn; in-ūi lí sī siūⁿ ê m̄-sī chiàu Siōng-tè ê ì-sù! sī chiàu lâng ê ì-sù.”

I kóng, Chiàu Siōng-tè ê ì-sù! Che sī sím-mi̍h ì-sù? I chiū tùi in kóng, “SĪ siūⁿ chiàu Siōng-tè ê ì-sù, chiū-sī kóng, :Lâng tio̍h ūi-tio̍h gī lâi ôan-choân hi-seng ka-kī. Lín sī siūⁿ ê sī chiàu lâng ê ì-sù. Lín him-bō͘ góa tio̍h kiù góa ê sìⁿ-miā. Kìⁿ-nā ài kiù i ê sìⁿ-miā ê beh sit-lo̍h i. Kìⁿ-nā ūi-tio̍h chòe-ko ê hok-khì lâi sit-lo̍h i ê sìⁿ-miā ê, beh tit-tio̍h i. Che chiū-sī góa sī beh kiâⁿ ê lō͘, kìⁿ-nā ài tè góa ê, tek-khak tio̍h khòaⁿ bô ka-kī, sòa tè góa lâi kiâⁿ chit tiâu lō͘.”

Che si̍t-chāi sī ko-siōng ê kà-sī. Bêng-bêng chāi in teh khòaⁿ, che sī siuⁿ kè-thâu ko-siōng ê kà-sī. In-ūi liân tùi hit-tia̍p khí in mā iáu-bē bêng-pe̍k, chit kù ê ì-sù sī teh chí-bêng Iâ-so͘ tek-khak tio̍h siū hāi-sí. Lán sī chin oh-tit liáu-kái, àn-chóaⁿ in ōe án-ni. Chóng-sī lán tio̍h ōe kì-tit, lâng ū kò͘-chip ê sèng-chit tī-teh, bô ài khòai-khòai pàng-sak in sī ū ê sian-ji̍p ê kiàn-kái; iā lán chōe-chōe lóng sī ū chit khoán ê kheng-hiòng, chiū-sī siūⁿ ài pàng-sak bô khòai-lo̍k ê su-sióng, iā lán lóng ū chi̍t khoán ê sim-chêng, ài ǹg-bāng bōe tú-tio̍h sím-mi̍h kan-khó͘ ê sū. Khak-si̍t tī in ê sim-lāi, àm-àm ê tiong-kan ū tām-po̍h bô khòai-lo̍k ê liām-thâu tī-teh. Put-kò chit ê tāi-chì liáu-āu, tī ū chi̍t ji̍t, in ū saⁿ-chiⁿ ài chòe siāng-tōa ê, lâi chē Tī chiong-lâi ê ông-kok, iā Se-pí-thài ê kiáⁿ-jî ê lāu-bú ū tùi Iâ-so͘ pín-kiû, ài beh hō͘ i ê kiáⁿ chi̍t ê lâi chē Tī i ê chiàⁿ-pêng, iā chi̍t ê tī tò-pêng. Chit ê tāi-chì liáu-āu Iâ-so͘ ū siū tèng sí, che sū-si̍t ū hō͘ in ê sim put-chí chhiⁿ-kiaⁿ, iā Iâ-so͘ ê sin-si tó tī bōng-ni̍h, hit-sî in ê sim-chì choân-jiân sit-bāng. Ah! lán lóng sī kî-kòai ê jîn-lūi, lán lóng sī lâng lah.

In tiàm tī soaⁿ-lāi, chhiū-nâ tiong lâi keng-giām chit ê sòe-sòe ê bî-kong liáu-āu, chiah chhut-hoat khì tiàm tī hit ê hong-bú(**bû), ko͘-to̍k ê Hek-bûn soaⁿ-kan ê chi̍t chiu kan, lâi keng-giām hit ê koat-toàn bōe thang hut-lio̍k-khì ê kò͘-sū. Lūn in sī keng-giām hit ê chhin-bi̍t ê kau-pôe ê chêng-hêng, lán lóng bô thang tit-tio̍h sím-mi̍h siau-sit. Kan-ta chai-iáⁿ Iâ-so͘ ū kap cha̍p-jī sù-tô͘ saⁿ-kap tī-teh. Chóng-sī lán chai, tùi tī i teh hùn-liān Sù-tô͘ ê hong-bīn lâi khòaⁿ, chit chi̍t chiu-kan ún-tàng m̄-sī pêng-siông ê chiu-kan. In sī ēng chit ê tōa ê kò-pe̍k ê ōe lâi khai-sí chit chiu-kan ê chêng-kéng, “Lí sī Ki-tok, éng-o̍ah ê Siōng-tè ê Kiáⁿ,” iā Ēng chit ê koh-khah tōa ê chêng-kéng, chiū-sī hit ê Piàn iông-māu ê giâm-siok ê ke̍k-tiám, lâi kiat-bé chit chi̍t chiu-kan ê chêng-hêng.

In-ūi lán ū thiaⁿ-kìⁿ lūn-khí chit chi̍t chiu-kan ê lō͘-bé ji̍t ê sū, ū kóng, “Kè la̍k-ji̍t, Iâ-so͘ ū lēng-gōa tòa Pí-tek, Ngá-kok, kap Ngá-kok ê hiaⁿ-Tī iok-hān, chhōa in peh-chiūⁿ kôaiⁿ-soaⁿ kî-tó; tng in ê bīn-chêng hêng-chōng piàn-ōaⁿ.” Chiah ê lâng Tī iâ-so͘ koh-o̍ah liáu-āu chiah kóng-khí chit ê tāi-chì. Tī hit ê í-chêng, Iâ-so͘ sī m̄-chún in lâi kóng-khí. Lán nā chiong Hok-im-su tiong sī ū kì-hit saⁿ ê bô liân-lo̍k ê kì-sū lâi khioh chòe-hé, chiū ōe tām-po̍h liáu-kái tī in ê kì-ek tiong chit ê tē-jī ê chêng-kéng ê khoán-sit.

Tī hit ê hē-thiⁿ ê o͘-àm mî, in chí-ū ka-kī tiàm tī hek-bûn soaⁿ ê soaⁿ-io khah kôaiⁿ ê só͘-chāi. In ê Sian-siⁿ ū lī-khui in, ka-kī chi̍t lâng choan-sim teh kî-tó Siōng-tè. In ka-kī mā sió-khóa kî-tó, iā kî-tó soah, chū án-ni kńg in ê gōa-thò lâi khùn--khì. Tī hit àm in ū siông-siông kám-kak-tio̍h chhàn-lān ê kng, tì-kàu ū phah-chhíⁿ in ê bîn, iā koh ū kám-kak-tio̍h kî-īⁿ ê sū, sòa cheng-sîn khí--lâi. Hit-sî in ê ba̍k-chiu chi̍t-ē khui, chiū ū khòaⁿ-kìⁿ chiông-lâi lán chit hō ōe sí-bô ê lâng Sī bē bat khòaⁿ-kìⁿ ê sū. In khòaⁿ-liáu hóng-hut chhin-chhiūⁿ tiàm tī chi̍t ê sin ê sè-kài. Lán thang liāu-sióng in sī phah-sǹg in chit-tia̍p sī í-keng kè-óng, khì kàu tī Thian-tông.

In ê Chú Iâ-so͘ iáu-kú siok-chēng teh kî-tó. Iā I teh kî-tó ê sî hêng-chōng piàn-ōaⁿ. In-ūi I kūn-óa tī PĒ ê sin-piⁿ, koh sī kiat-liân tī hit ê Bô khòaⁿ-kìⁿ ê sè-kài, só͘-í tī i ê lāi-bīn sī ū ê Sîn-sèng ū hoat-chhut chhàn-lān ê kng, chiò tī i ê jio̍k-thé ê i-chiûⁿ, tùi án-ni I ê saⁿ chhàn-lān kng nà-nà, iā ke̍k-kî pe̍h, sè-kan ê phiò-pò͘ ê Sī bōe-ōe hō͘ i pe̍h kàu án-ni. Ia̍h tùi hit ê sîn-lêng ê sè-kài ê PÒ͘-lī-lāi, chiū-sī chhe I lo̍h-lâi chia ê, ū hián-chhut sîn-lêng-kài ê lâng, chiū-sī Mô͘-se, Í-lī-a; in sī Í-sek-lia̍t ê úi-tāi ê chí-tō-chiá, tī chin chōe nî chêng chiū lī-khui chit sè-kan khí-khì hit ê só͘-chāi. In ū hián-chhut êng-kng ê hêng-chōng lâi tâm-lūn I ê “Kè-sì,” chiū-sī I tī iâ-lō͘-sat-léng sī le̍k-kè ê. In tī êng-kng chhut-hiān lâi tâm-lūn I ê kè-sì,” che tú-tú sī chhin-chhiūⁿ tī saⁿ-cha̍p nî chêng tiàm tī Pek-lī-hêng ê soaⁿ-tiûⁿ, hiah ê pa̍t ê sîn-lêng lâi teh hoaⁿ-hí, gîm-si o-ló I ê “chhut-sì” chi̍t-poaⁿ-iūⁿ. Ah, si̍t-chāi hit ê sîn-lêng ê sè-kài sī put-sî bi̍t-chiap tī i ê sin-piⁿ!

Kūn-tāi ê lâng, tùi “Sîn-lêng-ha̍k” (Spiritualism) kiám-chhái beh gī-lūn tang-sai, chóng-sī lán hian-khui Hok-im-su tha̍k liáu chai-iáⁿ Tī iâ-so͘ ê seng-oa̍h, put-sî to ū koan-liân tī chi̍t ê khah ko-siōng chin-si̍t ê “Sîn-lêng ê sū” (Spiritualism) tī-teh, che sī bô thang īⁿ-Gī ê si̍t-sū. Iâ-so͘ beh chhut-sì ê sî, tī Pek-lī-hêng ê soaⁿ-tiûⁿ ū kui tōa-tīn ê thian-kun chhut-hiān lâi khèng-hō, iā kàu tī lō͘-bé, Iâ-so͘ beh chiūⁿ thiⁿ ê sî, iā “ū nn̄g lâng chhēng pe̍h-saⁿ khiā tī sin-piⁿ,” koh tī chit tiong-kan, lán ū saⁿ-sòa thiaⁿ-tio̍h pa̍t sè-kài ê siau-sit, thiaⁿ-kìⁿ hit ê siaⁿ-im, iā ū khòaⁿ-kìⁿ hit ê hián-hiān kap tiāu-thâu; bián giâu-gî chiah ê, lóng sī tùi hit ê sè-kài, chiū-sī pôaⁿ-kè lán chi̍t-ê ê sè-kài sī chhut-lâi ê, iā lóng put-chí ū koan-liân tī lán ê Chín-kiù ê sū-gia̍p. Hōan-nā sêng-si̍t lâi tha̍k Hok-im-su ê lâng, sī tiāⁿ-tio̍h bōe-thang hut-lio̍k chit tiám.

Lán khak-sìn hit ê sè-kài sī iáu-kú sī siāng chi̍t-iūⁿ lâi teh pau-ûi tī lán ê sin-piⁿ. siat-sú lán nā-sī bōe-thang khòaⁿ-kìⁿ i, to̍k-to̍k sī ūi-tio̍h lán chit sè-kan ê kng-sòaⁿ bái, tì-kàu lâi jia-khàm i. Tú-tú chhin-chhiūⁿ lán ta̍k-ji̍t sī keng-giām ê khoán-sit, ji̍t-thâu ê kng chi̍t-ē chiò tī sè-kan chiū hián-bêng ta̍k lúi sòe-sòe ê súi-hoe, chhiū-ki, chhiū-hio̍h, í-ki̍p liân sòe-sòe ê thâng-thōa, lán to thang khòaⁿ-kìⁿ, tì-kàu lán sòa bô khòaⁿ-tio̍h hit ê hián-chhut tī mî-kan ê úi-tāi ê Ú-tiū. Só͘-í thang kóng, ji̍t-thâu ê kng ū chó͘-chí lâng ê ba̍k-chiu, lâi bô khòaⁿ-tio̍h mî-kan ê tōa ê Ú-tiū, lán nā tùi chit hong-bīn lâi khòaⁿ, ji̍t-thâu ê kng Sī bô lī-ek lán. Chhin-chhiūⁿ án-ni, siat-sú lán nā bô ū keng-giām-tio̍h o͘-àm, thang lâi sì-chiàⁿ lán ê gán-le̍k, chiū lán ún-tàng choân-jiân bōe thang sìn kóng ū chi̍t ê chhiⁿ-siù ê sè-kài tī-teh. Só͘-í kiám-chhái chí-ū lán ê ba̍k-chiu ha̍p-khì, keng-giām-tio̍h sí-sit ê o͘-àm, hit-sî lán chiah ōe tit-tio̍h sì-chiàⁿ ê kng lâi khòaⁿ-kìⁿ hit ê sîn-lêng ê sè-kài. Put-kò lán khak-sìn, hit ê sè-kài ū ûi tī lán ê sin-piⁿ, sī chhin-chhiūⁿ tī iâ-so͘ ê seng-gâi tiong sī hián-chhut ê khoán chi̍t-poaⁿ-iūⁿ.

Chit saⁿ ê lâng sim-lāi jû-lōan, chhiⁿ-kiaⁿ kàu bōe hiáu kóng sím-mi̍h, kan-ta chù-sîn lâi khòaⁿ hit ê chêng-kéng kàu lóng kè--khì. Hit-sî chit ê kín-sèng ê Pí-tek, chiū tòng-bōe-tiâu. I ū bê-ba̍k, lia̍h chòe i pún-sin só͘ tiàm tī Thian-tông. Chit ê khó-lîn ê Pí-tek, kūn-lâi sī khah bô hióng-siū Thian-tông ê hok-khì, in-ūi i put-sî ōe kì-tit i ê Chú Iâ-so͘ sī àm-sī, lūn I ê sí ê sū, koh iā ōe kì-tit i ū hō͘ I giâm-giâm chek-pī. Bô kî-kòai, i chit-tia̍p sī him-bō͘ ài tiàm tī Thian-tông, iā nā ōe thang jú kú sī jú-hó.

“Chú ah, lán tī-chia chin hó; lí nā ài, góa beh tī chia tah saⁿ keng liâu-á; chi̍t keng hō͘ lí, chi̍t keng hō͘ Mô͘-se, chi̍t keng hō͘ Í-lī-a.” I lâi kóng án-ni, sǹg sī gû-chhún ê ōe, ia̍h lán chū-jiân sī hoaⁿ-hí lâi thiaⁿ i ka-kī sī teh piān-kái ê ōe, lâi teh piáu-bêng i ê sit thé-biān. (Tio̍h ōe kì-tit Má-khó Hok-im-su, kî-si̍t sī Pí-tek ê.) “SĪ i m̄-chai tio̍h cháiⁿ-iūⁿ kóng, in-ūi in chin kiaⁿ.”

“I iáu teh kóng-ōe ê sî, hut-jiân ū kng-kng ê hûn-tà in, koh ū siaⁿ tùi hûn-ni̍h chhut, kóng, Chit ê sī góa sī thiàⁿ ê Kiáⁿ, góa sī hoaⁿ-hí ê, lín tio̍h thiaⁿ I. Ha̍k-seng thiaⁿ-kìⁿ, chiū phak--lo̍h-khì, chīn-chāi kiaⁿ. Iâ-so͘ chìn-chêng bong in, in gia̍h-ba̍k bô khòaⁿ-kìⁿ chi̍t lâng, chí-ū Iâ-so͘ kap in tī-hia nā-tiāⁿ.

Chhin-chhiūⁿ án-ni, hit ê īⁿ-siōng chiū kè-khì. Iā hit ê Bô khòaⁿ-kìⁿ ê sè-kài ê mn̂g chiū koh koaiⁿ; kiat-kio̍k in chiah chai-iáⁿ in m̄-só͘ tiàm tī Thian-tông.

Tī chho͘-tāi kàu-hōe sī teh thôan ê kà-sī ê tiong-kan, chit ê Piàn iông-māu ê sū sī khòaⁿ chòe put-chí tiōng-iàu, tùi án-ni chit ê kò͘-sū ū kì-chài Tī Kiōng-koan Hok-im saⁿ pún ê tiong-kan. Lūn chit ê sū lán beh àn-chóaⁿ kóng? Che kiám put-kò sī chi̍t chéng ê īⁿ-siōng, chi̍t chéng ê bîn-bāng, bô ū kheh-koan-tek ê si̍t-chāi mah? Khak-si̍t m̄-sī! Put-lūn siáⁿ khoán, ū khòaⁿ-tio̍h chit ê sū-si̍t ê lâng chiū koat-toàn bô beh án-ni siūⁿ. Kè-liáu kú-kú, hit ê nî-lāu ê Iok-hān koh hê-sióng hit àm ê chêng-kéng, iā khòaⁿ chòe sī chi̍t ê tōa ê si̍t-sū lâi siá kóng, “Goán bat khòaⁿ-kìⁿ I ê êng-kng, chhin-chhiūⁿ to̍k-siⁿ Kiáⁿ tùi PĒ sī tit ê êng-kng.” Ia̍h Pí-tek iû-goân ū tùi kàu-hōe lâi kóng-khí chit ê kò͘-sū. “In-ūi goán pêng-sò͘ hō͘ lín chai, lán ê Chú Iâ-so͘ Ki-tok ê koân-lêng kap I ê kàng-lîm, m̄-sī ēng kî-khiáu bô-iáⁿ-chiah ê ōe, chiū-sī chhin-ba̍k khòaⁿ-kìⁿ I ê tōa ui-giâm. In-ūi goán kap I tī sèng-soaⁿ ê sî, ū thiaⁿ-kìⁿ tùi Thiⁿ sī chhut ê siaⁿ-im.” Nā-sī ū sím-mi̍h lâng ài giâu-gî hit ê chin-si̍t sèng, lóng sī ūi-tio̍h ū phāu bu̍t-chit chú-Gī ê sim-sîn chiah ōe án-ni siūⁿ, hit hō lâng lóng m̄ chai-iáⁿ ū chi̍t ê sîn-lêng ê sè-kài, put-sî pau-ûi tī lán ê sin-piⁿ, chiū-sī chhin-chhiūⁿ Hok-im-su sī piáu-bêng ê khoán, chit ê sîn-lêng ê sè-kài ū put-sî chhin-kūn, koh chhim-chhim lâi chiàm-iú Iâ-so͘ ê choân seng-gâi.

Chhiáⁿ (**tia̍p-á)-kú Ēng kèng-khiân ê liām-thâu lâi be̍k-sióng hit ê chêng-kéng. Chhiáⁿ chù-ì khòaⁿ lán ê Chú, I ū choan-sim kî-tó, iā koat-ì n̂g Iâ-lō͘-sat-léng lâi kiâⁿ, beh khì siū hāi-sí. I sī tio̍h ài ūi-tio̍h pún-sin kî-tó, ǹg-bāng tī kî-tó ê tiong-kan, I ê sim-sîn thang tit-tio̍h an-chēng, iā sòa thang hióng-siū pêng-an bô iô-tāng ê sim, lâi khiā-khí tī PĒ ê bīn-chêng, lán kiám thang ēng kèng-khiân ê sim lâi án-ni siūⁿ mah? Che kiám sī ìn-tap I sī kî-kiû ê, lâi chhōa chit ê chāi-gōa ê lâng tī (**tia̍p-á)-kú koh tńg-khì I ê chhù-lāi, lâi thiaⁿ PĒ ê èng-ún, lâi tit-tio̍h êng-kng, chiū-sī “tī sè-kan ê í-chêng I sī ū ê êng-kng” mah?

Chāi hiah ê jû-lōan ê Sù-tô͘ teh khòaⁿ, chit ê sū-si̍t bô m̄-sī tōa-tōa thang thê-ko in ê su-sióng, hō͘ in thang giâm-siok lâi siūⁿ in ê Chú ê sū, chiū-sī hō͘ in bêng-pe̍k tiàm tī jio̍k-thé kap in chòe hó ê tâng-phōaⁿ, ji̍t-ji̍t saⁿ-kap teh seng-oa̍h ê Iâ-so͘, chit-tia̍p ū tit-tio̍h chun-chông, ho̍k-sāi tī thiⁿ-ni̍h. Ia̍h chit ê sū-si̍t, bô m̄-sī ū khé-sī in, hō͘ in bêng-pe̍k hit ê Bô-khòaⁿ-kìⁿ ê sè-kài ū cháiⁿ-iūⁿ chiap-kūn tī i! Iū-koh bô m̄-sī hō͘ in liáu-kái Chú ū cháiⁿ-iūⁿ Ēng (**thiām/tiām)-chēng koh ū khak-sìn ê lo̍k-koan lâi teh khòaⁿ I ê ông-kok ê sū-gia̍p, sui-jiân ū tú-tio̍h chōe-chōe sit-bāng kap hit hō khòaⁿ-liáu sī sit-pāi ê hiān-siōng! Cháiⁿ-iūⁿ hit ê sū-gia̍p ōe sit-pāi! In-ūi tiàm tī hn̄g-hn̄g hit ê choân-lêng ê sè-kài, chiū-sī “Siōng-tè, Sèng-sài, í-ki̍p ôan-choân ê gī-lâng” só͘ tiàm ê sè-kài, sī ū pó-chèng I ê sêng-kong. Hit ê sè-kài sî-siông ēng chòe chhin-chhiat ê liām-thâu lâi teh khòaⁿ-kò͘ I. Chit-tia̍p lán ū khòaⁿ-kìⁿ nn̄g ê sîn-lêng-kài ê lâng-kheh, chiū-sī tī kúi-nā pah nî chêng lī-khui chit ê sè-kan ê. In í-keng ū chhiau-o̍at chit sè-kan ê su-sióng, iā put-chí jia̍t-sêng teh tui-kiû pa̍t sè-kài ê seng-oa̍h. Chiông-tiong chi̍t ê, chiū-sī Mô͘-se; i lóng bô kóng-khí Hoat-ló ông, í-ki̍p Âng-hái ê sū. Iū-koh chi̍t ê, chiū-sī Í-lī-a, i mā-sī lóng bô teh su-sióng Ná-po̍k ê phû-tô-hn̂g ê sū. In sī keng-giām ê kó͘-chá ê kì-ek, chit-tia̍p sī khòaⁿ chòe chi̍t chéng pêng-siông ê sió-khóa sū. “In tī êng-kng hián-hiān, tâm-lūn I ê kè-sì, chiū-sī I tīIâ-lō͘-sat-léng Sī beh le̍k-kè ê.” Che bô m̄-sī teh àm-sī hō͘ lán chai in í-ki̍p hiah ê tiàm tī Tiùⁿ-lî-lāi ê úi-tāi ê tâng-phōaⁿ, sī put-chí jia̍t-sêng teh koan-sim in ê Chú tī tōe-bīn-chiūⁿ ê seng-oa̍h, í-ki̍p tī jîn-lūi ê chín-kiù siōng chit ê tōa ê choán-ki, chiū-sī tī in ê bîn-cho̍k-sú tiong chit ê chòe-tōa ê sū-kiāⁿ.

Chit-tia̍p ài choán kè-lâi siūⁿ chi̍t ê khah sió ê būn-tôe, chiū-sī ū bi̍t-chiap koan-hē Tī lán ê. Tùi tī tha̍k lán ê Chú ê seng-oa̍h, lán ū cha̍p-hun khak-sìn hit ê pa̍t ê sè-kài ū chám-jiân chhim-chhim teh tông-chêng, teh koan-sim lán chit ê sè-kài; chit ê sū-si̍t bô m̄-sī ōe pang-chān lán, hō͘ lán siⁿ-khí sìn-gióng, á-sī chì-chió mā ōe siⁿ-khí ǹg-bāng lâi siūⁿ kóng, Tī Kin-á-ji̍t khiā-khí tī hit ê lêng-kài lán sī thiàⁿ ê lâng, mā-sī iáu-kú o̍ah-o̍ah tī-teh, iáu ū ì-sek, kì-ek ê khùi-la̍t, lâi teh koan-sim lán tōe-bīn-chiūⁿ ê seng-oa̍h, iā iáu-kú ū ūi-tio̍h lán khiā-khí Tī chit ê iáⁿ ê sè-kài ê chèng-lâng, lâi hián-chhut thiàⁿ-thàng kap pang-chān ê sim teh thòe lán kî-tó. Che chiū-sī chho͘-tāi Kàu-hōe sī phāu ê ū kong-chhái khòai-lo̍k ê sìn-gióng. Tī kó͘-chá ū chōe-chōe úi-tāi ê Kàu-hū, chin ài biô-siá hit ê chêng-kéng. Chiū-sī kóng, tī hit ê Bô khòaⁿ-kìⁿ ê sè-kài, ū kui tōa-tīn ê lâng-kheh teh khòaⁿ lán chit ê sè-kài. Hit ê chêng-kéng sī chhin-chhiūⁿ “hāu-iú” tńg-lâi bó-hāu, hù ūn-tōng-hōe, teh chham-koan in chá-sî sī teh ūn-tōng ê chióng-chióng ê kĒng-kī chi̍t-poaⁿ-iūⁿ. Hi-pek-lâi jîn-su ê tù-chiá, tī i ê thâu-náu-lāi ū tām-po̍h khn̂g chit hō ê su-sióng tī-teh. I khòaⁿ-kìⁿ hit ê sîn-lêng ê sè-kài ū put-sî teh khòaⁿ lán chit pêng ê kĒng-kī. “Í-keng ū chòe kan-chèng ê kàu hiah chōe, chhin-chhiūⁿ hûn ûi lán, Siōng-tè kap Sèng-sài, í-ki̍p ôan-choân ê gī-lâng khiā-khí tī-hia, só͘-í lán tio̍h ēng thun-lún lâi cháu sī an-pâi tī lán thâu-chêng ê lō͘-chām.”