Pêng-bîn ê Ki-tok-toān/Tē VI Koàn/Tē-10 chiuⁿ

Tē-10 chiuⁿ: IT LĀU-LÂNG Ê KOH-O̍AH-CHOEH Ê KÌ-EK

Koh-o̍ah ê Ki-tok ū sòa-chiap lâi cháiⁿ-iūⁿ chhut-hiān, iā tī hit sì-cha̍p ji̍t kú ū tâm-lūn sím-mi̍h, lán Sī bōe-thang tit-tio̍h siông-sè ê kì-sū. Sèng-chheh sī phian-chi̍p ê, put-kò sī kúi ê sòe-sòe ê kò͘-sū, chiū-sī chiàu in sī ìn-siōng chit-ê á-sī hit-ê, chit-lūi á-sī hit-lūi ê nā-tiāⁿ. I ê hián-hiān bêng-bêng sī pí Hok-im-su sī ū kì-chài ê, chám-jiân khah chōe pái chiah tio̍h. Chhin-chhiūⁿ Pó-lô mā ū lēng-gōa kóng-khí kúi-nā ê kò͘-sū, iā Iok-hān teh kóng-khí Chú ū chí-sī I koh-o̍ah ê sîn-jiah hō͘ hit ê kāu giâu-gî ê To-má khòaⁿ, hit-sî i bêng-bêng ū kóng, Iâ-so͘ iáu ū kiâⁿ chōe-chōe chhin-chhiūⁿ chit khoán ê "sîn-jiah," chiū-sī bô kì-chài tī chit pún chheh ê, "to̍k-to̍k kì chiah ê, hō͘ lín thang sìn." Iū-koh Sù-tô͘ Hēng-toān mā ū kì-chài kóng"I ū tī sì-cha̍p-ji̍t ê tiong-kan kap in saⁿ-kap khiā-khí, lâi káng-lūn Siōng-tè kok ê sū," chit kù ōe ū àm-sī lán chai, I ū ēng tn̂g-tn̂g ê sî-kan lâi chia̍p-chia̍p kap in kau-pôe.

Āu-lâi koàn-chhòan tī in ê choân seng-oa̍h, tī in kok ha̍k-seng ê tiong-sim kì-ek, tiāⁿ-tio̍h sī lóng chi̍p-tiong Tī chit lé-pài ê sū-chêng, chóng-sī in sī hun-lūn ê bô lóng saⁿ-tâng; in sûi-lâng tī sim-lāi sī biô-siá ê chêng-kéng Sī bô sio-siāng. Chit-tia̍p ài lâi khòaⁿ in tiong-kan ê chit lâng, tī gō͘-cha̍p nî āu Sī biô-siá ê chêng-kéng.

Chiàu lán sī chai, kî-û ê Hok-im-su chhut-pán liáu keng-kè chám-jiân chōe nî, hit-sî Iok-hān chiah siá i ê Hok-im-su. Hit-sî i sī í-keng pìⁿ-chòe lāu-lâng lah, iā i sī khiā-khí ê só͘-chāi, sī lī-khui i chòe gín-ná sî-tāi ê (**pōe)-kéng chám-jiân hn̄g. Chá siàu-liân ê sî, tī Ka-lī-lī ô͘ teh choh-sit chit ê Iok-hān, taⁿ sī chiâⁿ-chòe Í-hut-só͘ kàu-hōe sī kèng-ài ê Kam(**kàm)-tok. Chóng-sī chit ê lāu-lâng Iok-hān ū siông-siông koh hôe-kò͘ kè-khì ê chêng-kéng, iā te̍k-pia̍t siàu-liām hit ê kî-īⁿ ê saⁿ-nî kú ê seng-oa̍h, ū kap Iâ-so͘ saⁿ-kap kiâⁿ tī Ka-lī-lī ê hiong-chhoan, koh sī chòe "Iâ-so͘ sī thiàⁿ ê ha̍k-seng." Chit-tia̍p i ū keng-giām-tio̍h I ê Koh-o̍ah í-ki̍p Seng-thian hit ê chhàn-lān ê sū-si̍t, i tùi chit ê keng-giām koh lâi hôe-sióng hit saⁿ-nî ê seng-oa̍h, si̍t-chāi bô m̄ siⁿ-khí kî-īⁿ ê kám-sióng. "Hit-sî góa bat khòaⁿ-kìⁿ I ê êng-kng, chhin-chhiūⁿ to̍k-siⁿ Kiáⁿ tùi PĒ sī tit ê êng-kng, ū un-tián kap chin-lí móa-móa."

Chit-tia̍p i ê kó͘-chá tâng-phōaⁿ sī í-keng lóng kè-óng--khì; iā Ngá-kok, Pí-tek, An-tek-lia̍t í-ki̍p Hui-le̍k, chū chá-chá chiū í-keng lóng lī-khui i kè-khì tī hit ê Bô khòaⁿ-kìⁿ ê sè-kài, tī hia kap in ê Chú saⁿ-kap khiā-khí; iā chit-tia̍p tī in ê thôan-thé tiong, chí-ū iáu i o̍ah-teh nā-tiāⁿ, só͘-í i sī chhin-chhiūⁿ chòe chi̍t ê lāu-lâng lâi teh be̍k-sióng kè-khì sī ū keng-giām hit ê pó-pòe ê kì-ek.

Ah! chhì-siūⁿ tong-sî ê lâng, si̍t-chāi ū chin ài thiaⁿ chit ê lāu-lâng lâi kóng-khí hit kúi nî sī kì-ek--ê kàu cháiⁿ-iūⁿ! Tōa-bīn tong-sî ê lâng chì-chió sī í-keng ū tha̍k-tio̍h kî-û sī siá liáu ê Hok-im-su ê chi̍t pún. Chóng-sī chit ê lāu Kam(**kàm)-tok Iok-hān tùi in teh kóng-khí i sī kì-ek ê, hit-sî in thiaⁿ-liáu chám-jiân ū koh-iūⁿ ê kám-sióng tī-teh, iā i ōe kì-tit chōe-chōe hāng sū, bô kì-chài tī in sī tha̍k-tio̍h ê Hok-im-su. Chi̍t-nî kè chi̍t-nî, i ū chiong sī chai ê tùi in kóng-khí, iā ūi-tio̍h i ū chia̍p-chia̍p kóng-khí, kàu āu-lâi sòa chiâⁿ-chòe chi̍t ê kò͘-tēng ê kò͘-sū; Chhin-chhiūⁿ án-ni, lán chiah ū thang tit-tio̍h i Iok-hān ê Hok-im-su, che thang kóng sī it lāu-lâng sī kì-ek ê Hok-im-su.

Si̍t-chāi ū chōe-chōe hāng tī pa̍t pún Hok-im-su Sī bô kì-chài ê, i tio̍h ài tùi in kóng-khí! Chhin-chhiūⁿ chòe-chho͘ chiap-tio̍h Iâ-so͘; Ka-ná ê hun-in; lūn tùi thiⁿ-ni̍h kàng-lo̍h ê piáⁿ hit ê ò-biāu ê Sèngchhan ê kà-sī; chòe-āu ê Boán-chhan āu só͘ kóng hit ê kùi-tiōng ê ōe kap kî-tó; lūn i ū khòaⁿ-kìⁿ Iâ-so͘ siū tèng-sí, koh chiàu khòaⁿ it-chhè ê ǹg-bāng sī choân-jiân bô--khì, hit ê thang chhiⁿ-kiaⁿ ê ji̍t-chí ê kò͘-sū, í-ki̍p I ê Koh-o̍ah kap tī hit sì-cha̍p ji̍t kan i kò-jîn-tek ê kì-ek, chiah ê lóng sī i sī ài kóng-khí ê.

Lūn Iâ-so͘ Koh-o̍ah hit hāng sū, tī chit ê Hok-im-su sī lóng bô kóng-khí. I sī koh chi̍t pái lâi hôe-sióng in tī hit ê sit-bāng, sit-ì ê ji̍t, ū cháiⁿ-iūⁿ koh tit-tio̍h kng-bêng, siⁿ-khí sìn-sim, lâi khak-sìn in sī thiàⁿ ê Chú ū tùi sí koh-o̍ah, tńg-lâi kap in saⁿ-kap khiā-khí.

In ū keng-giām-tio̍h sím-mi̍h ê sū-si̍t, chiah chek-sî kian-kò͘ in ê khak-sìn. I ū kóng,

"In-ūi góa ū khòaⁿ-kìⁿ chiū sìn."

In ài chhéng-kàu i kóng, "Sian-siⁿ ah, chhiáⁿ kā goán kóng, Lí sī khòaⁿ-kìⁿ sím-mi̍h? Siáⁿ-sū lí ūsìn?"

"Góa hoaⁿ-hí kā lín kóng, iā góa sī ōe kì-tit ê, chiū-sī chit khoán. 'Chhit ji̍t ê thâu-chi̍t ji̍t chheng-chá, thiⁿ iáu-bē kng, Bo̍at-tāi-lia̍p ê Má-lī-a ū khì kàu bōng-ni̍h, i ū khòaⁿ-kìⁿ chio̍h í-keng kō-khui--khì, iā bōng-lāi khang-khang. I khòaⁿ-liáu chhiⁿ-kiaⁿ, chiū tńg-lâi tùi Pí-tek, í-ki̍p tùi góa kóng-khí. Goán chiū kóaⁿ-kín cháu--khì. Góa sī khah siàu-liân, só͘-í góa ū tāi-seng cháu kàu-ūi, iā góa àⁿ-lo̍h-khì khòaⁿ bōng-lāi, khòaⁿ-liáu sī kó-jiân chiàu Má-lī-a só͘ kóng ê. Chóng-sī góa bô ji̍p--khì. Góa tú-tú àⁿ teh khòaⁿ ê sî, Pí-tek ū cháu kàu-ūi, iā i chiū sûi-sî nn̂g--ji̍p-khì, iā góa ū khòaⁿ-kìⁿ i chin chù-ì teh khòaⁿ, teh chhiⁿ-kiaⁿ Tī hit ê khang bōng-lāi sī ū ê siū-i, í-ki̍p pau thâu-khak ê kun, sī ū lēng-gōa khn̂g Tī chi̍t só͘-chāi kńg--teh.

"'Āu-lâi góa ia̍h ji̍p--khì, iā hit-sî góa iā ū khòaⁿ-kìⁿ Pí-tek sī ū khòaⁿ-kìⁿ ê, in-ūi góa ū khòaⁿ-kìⁿ chiū sìn'."

Taⁿ chiàu lán sī siūⁿ, tùi sím-mi̍h sū-si̍t ū hō͘ Iok-hān siⁿ-khí sìn-gióng? Tī hit ê khang-khang ê bōng-lāi sī ū ê siū-i, Sī bōe thang hō͘ Iok-hān siⁿ-khí sìn-gióng, che sī bô koh-iūⁿ bōe thang hō͘ Má-lī-a siⁿ-khí sìn-gióng. In-ūi kiám-chhái I ê sin-thé sī hō͘ pa̍t lâng î-khì tī pa̍t-ūi. Pí-tek khòaⁿ-kìⁿ ū iù-tōe-pò͘ kńg-teh, koh khòaⁿ-kìⁿ pau thâu-khak ê kun ū lēng-gōa hē Tī chi̍t só͘-chāi, tùi án-ni chiū put-chí chhiⁿ-kiaⁿ, che sī siáⁿ-sū? Iā Iok-hān ū khòaⁿ-kìⁿ Pí-tek sī teh kiaⁿ-hiâⁿ ê sū, i chiū sìn, che sī àn-chóaⁿ?

Cha̍p-gō͘ nî chêng, Eng-kok Kiàm-kiô Tāi-ha̍k ê Lô Phok-sū (Dr. Latham), ū khì Kun-sū-tàn-teng-pó (Constantinople) ê só͘-chāi. I ū khì hóng-būn hit só͘-chāi ê kong-thióng, hit-sî i ū khòaⁿ-kìⁿ kúi-nā tīn sàng-chòng ê hêng-lia̍t teh ji̍p--lâi. Hiah ê sin-si lóng tó tī sí-lâng-kè (bier) ê téng-bīn, hō͘ lâng kng--teh. Iā hiah ê sin-si sī lóng tó--teh, bīn n̂g téng-bīn. Iā in ê sin-si sī lóng siāng chi̍t-iūⁿ. Tī ta̍k ê sin-si, in ê bīn, ām-kún, í-ki̍p keng-thâu ê téng-ko̍eh sī lóng bô tà pò͘; só͘-í siū-i kap thâu-khak kun ê tiong-kan, ū chi̍t-chhioh khah ke lō͘-hiān i ê sin-khu, thang kóng sī choân-jiân lō͘-thé.

Chhiáⁿ ōe kì-tit tī Tang-iûⁿ ê hong-sio̍k, sī kàu gia̍h bān piàn-ōaⁿ, iā tio̍h ōe kì-tit ta̍k kok sàng-chòng ê hong-sio̍k sī te̍k-pia̍t bān piàn-ōaⁿ. Só͘-í chiàu-khòaⁿ lán sī thang an-sim lâi siat-sióng, Iâ-so͘ ê sin-si hē tī bōng-ni̍h hit-sî I sī chhēng ê, tú-tú sī chhin-chhiūⁿ Lô Phok-sū sī khòaⁿ ê khoán-sit.

Taⁿ chhiáⁿ lán ka-kī lâi siat-sióng hit ê chêng-kéng, chiū-sī ū sí ê sin-si hē tī bōng-lāi, iā ū iù-tōe-pò͘ tùi kha-kut ti̍t-ti̍t kńg kàu ām-kún ê só͘-chāi ū lō͘-hiān chhut--lâi, koh khí-khì chiū-sī ū pau thâu-khak ê kun. Taⁿ siat-sú hit ê sin-si sī hiú-nōa--khì, á-Sī bô--khì, á-sī hòa-chòe sîn-lêng--khì, iā lóng bô phah-lōan hiah ê pau-pò͘; nā-sī án-ni, chhì-siūⁿ hiah ê iù-tōe-pò͘, thâu-kun ê khoán-sit, ōe pìⁿ-chòe sím-mi̍h khoán-sit.

Lán chit-tia̍p lâi siūⁿ, Pí-tek ji̍p-khì bōng-lāi sī khòaⁿ hit ê chêng-hêng. I chi̍t-ē ji̍p--khì, chek-sî khòaⁿ-kìⁿ chi̍t-hāng put-chí m̄ chū-jiân ê sū. Chiū-sī ū khòaⁿ-kìⁿ iù-tōe-pò͘ lóng hē-teh, sī oán-jiân chhin-chhiūⁿ sin-si iáu-kú tiàm tī hit lāi-bīn ê khoán-sit, khiok-sī ū lap--lo̍h-khì, in-ūi sin-si ū thn̂g-cháu-khì, chóng-sī iù-tōe-pò͘ sī lóng bô sóa khui khì. SĪm-chì koh ū khòaⁿ-kìⁿ pau thâu-khak ê kun, lēng-gōa hē tī téng-koân ê só͘-chāi, koh iáu-sī "kńg--teh." Khiok chit ê thâu-kun iā-sī ū chi̍t-sut-á pîⁿ--lo̍h-khì, in-ūi thâu-khak sī bô tī-teh, chóng-sī kî-û sī lóng bô cháu-cheng. Kî-si̍t Hok-im-su tù-chiá teh kóng, "Kńg--teh," chit-kù si̍t-chāi sī teh piáu-bêng hit ê thâu-kun ū kńg tī thâu-khak, m̄-só͘ kóng hit-tiâu thâu-kun ū kńg--khí-lâi khn̂g-teh. I só͘ kóng "hit ê kńg thâu-khak ê thâu-kun" ū hē-teh.

Che choan-choan sī Pí-tek sī chù-ì ê tiám. Iok-hān ū àⁿ-lo̍h-khì khòaⁿ bōng-lāi, iā chí-ū "khòaⁿ-kìⁿ" iù-tōe-pò͘ hē--teh, chóng-sī Pí-tek kàu chiū ji̍p bōng, iā put-chí chù-ì lâi khòaⁿ hit ê kî-īⁿ ê hiān-siōng. Chiàu Hi-lī-nî ōe sī ēng koh-iūⁿ ê tōng-sû lâi piáu-bêng kóng, i ū "chù-ba̍k khòaⁿ" iù-tōe-pò͘ ū hē--teh, koh pau thâu-khak ê kun sī lēng-gōa Tī chi̍t só͘-chāi kńg teh. Siat-sú i sī khòaⁿ-kìⁿ iù-tōe-pò͘ ê saⁿ lóng tùi I ê sin-khu tháu-khui, iā thia̍p-thia̍p khn̂g Tī chio̍h-liâu ê téng-bīn; iā siat-sú khòaⁿ-kìⁿ hit ê pau thâu-khak ê kun iû-goân ū hián-chhut siāng-khoán thang chù-ì ê chêng-hêng, tùi án-ni i ún-tàng chí-ū thang chhē-chhut hit ê lí-khì, put-kò chai-iáⁿ hit ê sin-si sī bô tī-hia, iā che lí-khì iā-sī kàu-gia̍h bêng. Kiám-chhái ū sím-mi̍h lâng lâi tháu i ê saⁿ, sòa sòe-jī thia̍p hō͘ i hó-sè khn̂g tī-hia. Chóng-sī tùi i sī khòaⁿ-kìⁿ ê lâi chhui-chhek, i chai-iáⁿ bêng-bêng Sī bô ū sím-mi̍h lâng ê chhiú khì kha̍p-tio̍h I. SĪ hit ê sin-khu chū án-ni nn̂g--chhut-lâi, sòa ū lêng-hòa lâi lī-khui I ê saⁿ, lóng bô phah-lōan I ê saⁿ, á-sī lâi tháu hit ê kat-thâu, chí-ū moh--lo̍h-khì, iā I ê thâu-khak sī kan-ta tùi I ê thâu-kun lâi liù--khì-lâi, lóng bô phah-lōan i, só͘-í iû-goân sī chū án-ni píⁿ--lo̍h-khì. In khòaⁿ-liáu Sī bêng-bêng chai-iáⁿ I ê sin-khu m̄-sī lâng hû sóa-ūi--khì, si̍t-chāi sī tùi tī Koh-o̍ah ê. Bô ū sím-mi̍h lâng khì kā I chòe án-ni, chí-ū sī Siōng-tè tōa ê koân-lêng ê sī-chòe.

"Hit-sî iáu hit ê tāi-seng kàu bōng ê ha̍k-seng ia̍h ji̍p-khì, khòaⁿ-kìⁿ chiū sìn." In nā-sī kan-ta khòaⁿ-kìⁿ I ê sin-si bô tī-teh, Sī bô beh sìn I ū Koh-o̍ah. Chóng-sī in sī khòaⁿ-kìⁿ I ê sin-si ū tùi I sī chhēng ê saⁿ lâi liù--khí-lâi, mā lóng bô phah-lōan i, iā sûi-sī hit ê saⁿ ū kńg chi̍t-lìn chi̍t-lìn tī i ê sin-khu, koh I ê thâu-khak ū hó liâu-á tùi hit ê thâu-kun liù--khí-lâi, iā iáu kńg-hē-teh. In ūi-tio̍h ū khòaⁿ-kìⁿ án-ni, só͘-í chiah sìn I ū tùi sí-lâng tiong Koh-o̍ah.

Chiah ê lâng sim-sîn chin chhiⁿ-kiaⁿ, khiok sī lóng bô hun-lōan. In ū ēng ba̍k-chiu lâi koan-chhat, ū ēng sim lâi sìn. In bêng-bêng sī ū khòaⁿ-kìⁿ tī-hia sī ōe thang khòaⁿ-kìⁿ ê, iā chiong sī khòaⁿ-kìⁿ ê sū, in ū pò lán chai-iáⁿ. In-ūi án-ni, só͘-í in lóng bô kóng-khí in sī thia̍p tī i sin-khu lāi ê kui-tui hiuⁿ-liāu ê sū. In ū ūi-tio̍h Iâ-so͘ ê sin-si, ēng chōe-chōe ê hiuⁿ-liāu, sī ū ēng káng pah pōng ê hiuⁿ-liāu lâi sòe-jī pau tī iù-tōe-pò͘ ê lāi-bīn. Taⁿ chiah ê hiuⁿ-liāu sī tī tá-lo̍h? Siat-sú ū lâng khì thn̂g I ê saⁿ, chiū hit ê hiuⁿ-liāu ún-tàng chōe-chōe ōe phah ka-la̍uh tī chio̍h-liâu-ni̍h, á-sī tī bōng-lāi-nih; m̄-kú chiàu-khòaⁿ bêng-bêng Sī bô ka-la̍uh. Pí-tek kap Iok-hān sī lóng bô khòaⁿ-kìⁿ. In-ūi I ê sin-si sī koh-o̍ah, lóng bô khì phah-jû hit ê saⁿ, tùi án-ni hiah ê hiuⁿ-liāu sī iáu khàm-ba̍t tī saⁿ-á ê lāi-bīn.

Chhin-chhiūⁿ án-ni, chit ê lāu-lâng ū kóng-khí in chòe-chho͘ khòaⁿ-liáu chhiⁿ-kiaⁿ lâi siⁿ-khí hi-bōng ê sū. Chóng-sī lán thang sióng-siōng hiah ê lâng ū koh mn̄g kóng, "Kiám sī kan-ta án-ni nā-tiāⁿ mah?"

"Ah! hé m̄-sī kan-ta án-ni nā-tiāⁿ! góa put-kò só͘ kóng-khí goán chòe-chho͘ cháiⁿ-iūⁿ tit-tio̍h khak-sìn lâi bêng-pe̍k Chú ū Koh-o̍ah. Hit-sî í-āu, goán ū chia̍p-chia̍p khòaⁿ-kìⁿ I. Ū sî góa chhin-sin tī-teh lâi khòaⁿ-kìⁿ I, iā ū sî sī góa bô tī-teh, put-kò ū tùi lâng thiaⁿ-kìⁿ.

"Sian-siⁿ, chiàu lí sī ōe kì-tit ê, chhiáⁿ kā goán kóng-khí hit-sî ê chêng-kéng."

"Góa ōe kì-tit tī hit ji̍t Pí-tek kap góa tùi bōng-ni̍h tńg-lâi liáu-āu sī tú-tio̍h ê sū. Hit-sî goán ê sim chin jia̍t, ài chiong sī khòaⁿ-kìⁿ it-chhè ê sū lâi kóng-khí, iā tú-tú hit-sî, Bo̍at-tāi-lia̍p ê Má-lī-a ū khui siaⁿ lâi kóng-khí i sī keng-giām-tio̍h ê sū, hō͘ goán thiaⁿ-liáu sim-lāi chhiⁿ-kiaⁿ, sim-sîn iô-choah. Má-lī-a ū âu-kiò kóng, 'Góa í-keng khòaⁿ-kìⁿ Chú, si̍t-chāi ū-iáⁿ, góa í-keng ū khòaⁿ-kìⁿ Chú lah! I ū kap góa kóng-ōe! I ū hoan-hù góa tio̍h lâi kā lín kóng! Khí-chho͘ góa lóng bōe jīn-tit I. góa ū khòaⁿ-kìⁿ bōng khang-khang, sim-lāi chiū chhiⁿ-kiaⁿ, iā góa phah-sǹg I sī kò͘-hn̂g ê, ōe thang kā góa kóng I ū kng hit ê sin-si khì hē tī tá-lo̍h. I chiū tī tiap-á-kú ti̍t-ti̍t khòaⁿ góa. Iā góa ê sim chi̍t sî chēng-chēng! Āu-lâi I ū tú-tú chiàu kó͘-chá chhin-bi̍t ê siaⁿ-im lâi kiò góa ê miâ kóng, "Má-lī-a!" Tùi án-ni, góa chiah chai-iáⁿ! Góa chiah chai-iáⁿ! Góa chiū kūi--lo̍h-khì âu-kiò kóng, Lia̍p-pho-nî! Lia̍p-pho-nî! (Sian-siⁿ ah! Sian-siⁿ ah!)" Iā I chiū hoan-hù góa lâi kā lín kóng!'

"Hit àm goán ū koh saⁿ-kap chū-chi̍p. Goán ūi-tio̍h kiaⁿ Ιû-thài lâng, chiū koaiⁿ-mn̂g chin ân, in-ūi tī hit lé-pài tiong Ιû-thài lâng ū it-hoat hoán-kám, ài beh kong-kek goán. Goán chiū saⁿ-kap chē, iā kóng, iā kî-kòai, koh iā kiaⁿ-hiâⁿ siⁿ-khí ǹg-bāng ê sim, chóng-sī goán chha-put-to bô sím-mi̍h chai-iáⁿ hit ê si̍t-chêng. Ū ê hū-jîn-lâng mā ū kóng-khí in tī bōng-ni̍h ū khòaⁿ-tio̍h thiⁿ-sài. Chóng-sī goán lóng m̄-sìn i. Liân Má-lī-a só͘ kóng ê, goán mā sòa siūⁿ kóng kiaⁿ-liáu sī chhut tùi sim-sîn kè-bín ê khong-sióng jî-í. Chóng-sī tú-tú hit-sî Pí-tek ū ji̍p-lâi, ū hián-chhut kî-īⁿ ê gán-kong, iā Ēng chek-ke̍k, chong-giâm ê thài-tō͘ lâi tùi goán kan-chèng kóng, Chú kó-jiân ū chhut-hiān hō͘ i khòaⁿ-kìⁿ. I lóng bô ài kóng-khí Chú ū kap i kóng sím-mi̍h ōe, iā tùi hit-sî í-āu i iā koat-toàn m̄-bat kóng-khí. Put-kò i ū khak-sìn bô giâu-gî. goán thiaⁿ-liáu chám-jiân chhiⁿ-kiaⁿ. goán ê sim tōa iô-choah, tì-kàu liân hit nn̄g ê ha̍k-seng, chiū-sī tùi Í-má-ngó͘ lâi ê, beh khui siaⁿ lâi kóng-khí in sī ū keng-giām tio̍h ê sin ê siau-sit, hit-sî in sòa bô phāng thang kóng-khí, in-ūi in ū thiaⁿ-kìⁿ goán lóng teh hoaⁿ-hí, teh âu-kiò kóng, 'Chú kó-jiân ū koh-o̍ah! Chú kó-jiân ū koh-o̍ah. Iā chhut-hiān hō͘ Se-bûn khòaⁿ-kìⁿ!' In tī chit ê ki-hōe ū tùi goán kóng-khí I ū cháiⁿ-iūⁿ lâi chiap-tio̍hin, iā kap in saⁿ-kap tâm-lūn, saⁿ-kap kiâⁿ, koh tī peh-piáⁿ ê sî in chiah chai-iáⁿ sī I. Chhin-chhiūⁿ án-ni, goán ū chù-ì thiaⁿ, sòa kî-kòai, iā siⁿ-khí ǹg-bāng kap hoaⁿ-hí ê sim. Hit-sî hut-jiân-kan chit ê chū-hōe ê chèng-lâng sim-sîn lóng chēng-chēng, siⁿ-khí chong-giâm ê thài-tō͘, hit-sî m̂ Iâ-so͘ ū kàu. Bô chi̍t lâng ū thiaⁿ-kìⁿ I teh lâi ê kha-pō͘ siaⁿ. Iā bô chi̍t lâng ū khì kā I khui mn̂g hō͘ I ji̍p, chóng-sī I ū kàu-ūi, khiā tī goán ê tiong-kan! Goán chin chhiⁿ-kiaⁿ. Goán phah-sǹg che sī I ê sîn. Chóng-sī I sòa chiàu chá-chêng ê khoán lâi chù-ba̍k khòaⁿ goán, iā Ēng I pún-sin ê siaⁿ-im lâi kiò goán. Goán chiū thiaⁿ-kìⁿ chá-chêng I sī kòaiⁿ-sì teh chhéng-an ê ōe, kóng, 'Gōan lín pêng-an!' iā goán chiū bô koh giâu-gî, chai-iáⁿ che m̄-sī I ê sîn lah. Che sī I pún-sin ū tiàm tī êng-kng chhàn-lān ê jio̍k-thé. Āu-lâi I ū kā goán pûn khùi, kóng, 'Lín siū Sèng Sîn. Góa ê PĒ ū chhe-khián góa, chhin-chhiūⁿ án-ni, góa ū chhe-khián lín.' Oh! Goán khòaⁿ-kìⁿ Chú, hit-sî goán chèng ha̍k-seng ū hoaⁿ-hí kàu bōe kò͘-tit.

"Góa iā ōe kì-tit tī hit àm, goán ū cháiⁿ-iūⁿ chhut-la̍t lâi tùi To-má kan-chèng, iā i bô beh sìn goán ê ōe, i kóng, 'hit-hō sī put-khó-lêng ê sū. Tek-khak sī lín ū chhò-gō͘ lah. Góa nā bô khòaⁿ-kìⁿ I ê siong-hûn teng-jiah, góa chiū bô beh sìn.'

"Hit lé-pài, goán ū bâng-bâng lâi keng-kè, chhin-chhiūⁿ tī bîn-bāng tiong chi̍t-poaⁿ-iūⁿ, iā kàu kè-lâi ê An-hioh-ji̍t, Chú ū koh hut-jiân-kan chhut-hiān hō͘ goán khòaⁿ-kìⁿ. Goán lóng m̄-chai I tī-sî beh kàu, á-Sī beh tá-lo̍h khì. Ia̍h goán koat-toàn bô bōe-kì-tit I ū tùi To-má cháiⁿ-iūⁿ lâi kóng, koh ū chiong I siū-siong ê chhiú kap kha hō͘ i khòaⁿ, iā To-má khòaⁿ-liáu kiaⁿ kàu bōe-kò͘-tit, iā ūi-tio̍h kàu-ke̍k hoaⁿ-hí ê iân-kò͘, chiū phak-lo̍h-khì kūi-pài I, sòa khui-siaⁿ âu-kiò kóng, 'Góa ê Chú ah, góa ê Siōng-tè ah!'

"Ū-iáⁿ Koh-o̍ah āu tī sì-cha̍p-ji̍t kan, goán ū chia̍p-chia̍p khòaⁿ-kìⁿ I. góa te̍k-pia̍t ōe kì-tit, ū chi̍t ji̍t sī keng-giām-tio̍h ê sū, iā Pí-tek ún-tàng it-seng bô bōe-kì-tit hit ê sū. Chú ū hoan-hù goán lóng tio̍h tńg-khì tī Ka-lī-lī lâi tī-hia tán-chih I. Goán ū tńg-khì goán ê kò͘-hiong, ô͘-piⁿ ê Ka-pek-lông, koh chi̍t-pái lâi hôe-sióng chá-chêng hit ê khòai-lo̍k ê ji̍t-chí. I ū iok-sok beh lâi tī hit ê soaⁿ-ni̍h ê só͘-chāi siong-hōe, só͘-í goán ū tī-hia thèng-hāu I; iā tī chi̍t chá-khí goán ū tit-tio̍h chi̍t ê chin kî-īⁿ ê keng-giām. Tī hit ê chìn-chêng àm, goán ū sái Pí-tek hit chiah chûn chhut-khì hái-ni̍h thó-hî, chiū-sī ū Pí-tek kap góa ê hiaⁿ-tī Ngá-kok, iā góa kap To-má, Ná-tàn-gia̍p í-ki̍p kî-thaⁿ ū nn̄g ê ha̍k-seng saⁿ-kap chhut-khì. Hit àm thó-hái liáu Sī bô sêng-kong. Goán thong-mî tio̍h-bôa kò-chiúⁿ, pha-bāng Tī hái-ni̍h, chóng-sī lóng bô lia̍h-tio̍h chi̍t-pòaⁿ-bé, tú-tú sī chhin-chhiūⁿ tī chòe-chho͘ I beh kéng-tiàu goán hit-sî, chiū-sī saⁿ-nî-chêng ê ū chi̍t ji̍t sī keng-giām-tio̍h ê. Hit chá-khí ji̍t-thâu tú-tú teh beh chhut ê sî, goán ū khòaⁿ-kìⁿ I khiā tī hōaⁿ-ni̍h. Oh! hit-sî góa sûi-sî chai-iáⁿ khak-si̍t sī I. Chóng-sī góa m̄-káⁿ kóng. Kî-û ê ha̍k-seng in-ūi thiⁿ iáu àm-àm, só͘-í m̄-chai-iáⁿ sī I.

"Āu-lâi tī hit ê hái-chúi chhiāng-chhiāng-kún ê tiong-kan, goán ū thiaⁿ-kìⁿ I teh kiò ê siaⁿ kàu put-chí bêng. 'Sòe-kiáⁿ ah, pha-bāng Tī chûn ê chiàⁿ-pêng, chiū ōe tit-tio̍h.' In chiū ià-ià ê khoán lâi bóng pha--lo̍h-khì, Pēng bô khn̂g kàu lōa-chōe ê ǹg-bāng tī-teh. Chóng-sī in siūⁿ beh thoa khí-lâi khòaⁿ pha-liáu sī siáⁿ-khoán, hit-sî in bô m̄ siⁿ-khí kám-thàn kap chhiⁿ-kiaⁿ ê liām-thâu. In sī thoa bōe-thang khí-lâi, in-ūi bāng-ni̍h ū hî móa-móa put-chí tāng. Hit-sî góa chiū kìm bōe-tiâu, chiū chhut-siaⁿ âu-kiò kóng, 'SĪ Chú lah! SĪ Chú lah!' Tùi án-ni, Pí-tek chiū chek-sî thiàu-lo̍h hái-ni̍h, in-ūi goán sī khah óa hái-phiâⁿ chhián ê ūi, āu-lâi goán chiū chē ji̍p pa̍t chiah sòe-chiah chûn kóaⁿ-kín tè I ê āu-bīn chiūⁿ phiâⁿ khí-khì. Chhin-chhiūⁿ án-ni, goán chiū tī phiâⁿ-ni̍h khòaⁿ-kìⁿ Iâ-so͘, chiū-sī góa ê Chú, góa ê Siōng-tè!

Goán í-keng chia̍h hî chòe chá-tn̂g liáu, Iâ-so͘ chiū mn̄g Pí-tek kóng, 'Iok-ná ê kiáⁿ Se-bûn, lí thiàⁿ góa mah?' ' Chú ah, sī!' 'Chhī góa ê iûⁿ-á kiáⁿ.' TĒ-jī pái koh mn̄g i kóng, 'Se-bûn, lí ū si̍t-chāi thiàⁿ góa mah!' 'Chú ah, sī, lí chai góa thiàⁿ lí.' Āu-lâi I ū koh tē-saⁿ pái mn̄g i, hit-sî góa khòaⁿ-kìⁿ Pí-tek chin tōa-siaⁿ âu-kiò kóng, 'Chú, lí bô sī m̄-chai, lí chai góa thiàⁿ lí.' Iâ-so͘ chiū kā i kóng, 'Tè góa'.' Jiân-āu I chiū chhàm-gú Pí-tek beh cháiⁿ-iūⁿ sí.

"Hit-sî góa ū tú-tú khiā tī i ê āu-bīn. Pí-tek chiū o̍at-kè-lâi, chù-ì khòaⁿ góa. Ha̍k-seng khah-siông kóng góa sī "Iâ-so͘ sī thiàⁿ ê ha̍k-seng ," iā Pí-tek chiū tùi Chú kóng,

"' Chú ah, Iok-hān cháiⁿ-iūⁿ?'"

"Hit-sî góa chin tì-ì thèng-hāu I sī beh ìn-tap ê ōe! Góa kàu taⁿ mā iáu m̄-chai I só͘ kóng chit kù ê ì-sù. 'Góa nā ài i tī-teh kàu góa lâi, kap lí ū sím-mi̍h kan-sia̍p?'"

"Kèng-ài ê Sian-siⁿ ah, I ê ì-sù kiám m̄-só͘ kóng, lí choân-jiân bōe sí mah?"

"Ah, góa khiok sī m̄-chai. Ū-iáⁿ, góa ū o̍ah kàu chit-tia̍p, che sǹg-sī tn̂g hè-siū. In lóng sī í-keng chū chá-chá chiū kè-óng khì lah, tī hit-sî ha̍k-seng tiong lóng ū hong-siaⁿ kóng góa bōe-sí. Chóng-sī góa chai-iáⁿ I ê ì-sù ún-tàng m̄-sī án-ni, put-kò I só͘ kóng, 'Siat-sú góa nā ài i tī-teh kàu góa lâi, mā bô lí ê tāi-chì.'"

Í-siōng só͘ kóng chiah ê, put-kò sī Sèng Iok-hān kò-jîn sī ōe kì-tit kúi hāng ê keng-giām nā-tiāⁿ. Pa̍t lâng iû-goân ū kan-chèng Iâ-so͘ ū kap Ngá-kok í-ki̍p kap gō͘-pah ê hiaⁿ-tī tī Ka-lī-lī soaⁿ saⁿ-kap siong-hōe ê sū. M̄-chai I bat kap I ê lāu-bú siong-hōe mah? Chit ê sū khiok lóng bô kì-chài tī chheh-ni̍h. I ū tī "sì-cha̍p-ji̍t kú lâi káng-lūn Siōng-tè kok ê sū," chit ê sū-si̍t sī ū àm-sī lán chai Iâ-so͘ ū chin chōe pái kap lâng siong-hōe chiah tio̍h. Siat-sú lán nā ōe-thang tit-tio̍h tī hit sì-cha̍p-ji̍t kú sī ū lóng-chóng ê hián-hiān, tōa-bīn lán ōe liáu-kái, chiū-sī pôaⁿ-kè lán chit-tia̍p sī ōe liáu-kái ê, iáu ū cha̍p-hun chhiong-chiok, koh iā ū chōe-chōe khoán ê kan-chèng tī-teh, chiū-sī chho͘-tāi kàu-hōe sī ū hit ê kian-kò͘ bōe iô-tāng ê khak-sìn ê (**pōe)-āu sī ū ê kan-chèng tī-teh.