Pí-tek kài chiú

Tı̄ bó͘ só͘-chāi ū chı̍t ê lâng sèⁿ Bo̍k, miâ Pí-tek kap i ê cha-bó͘-kiáⁿ Lô-tāi chò-hoé khiā. Lé-pài ê-hng tı̄ i ê the-í teh chē, chia̍h-chiú phoè hun, chiū kā Lô-tāi kóng, Lô-tāi ah! Bo̍k-su ē-po͘ só͘ kóng ê tō-lí chin-chiàⁿ sı̄ bêng, koh sı̄ oa̍h-tāng ê oē, ē kám-kek lâng ê sim. Lô-tāi thiaⁿ-liáu, mn̄g in Pē, khoàⁿ sím-mı̍h bo̍k-su kóng tō-lí. Pí-tek ı̀n kóng, Hé sı̄ pa̍t-ūi lâi-ê, goá m̄-bat i. Koh kóng, chin-chiàⁿ sı̄ hó thiaⁿ, lán ka-tı̄ ê bo̍k-su bē-hiáu kóng chı̍t hūn-á chhin-chhiūⁿ i án-ni. Lô-tāi sı̄ tı̀-sek ê cha-bó͘ gín-ná chai i-ê pē kap Bo̍k-su ū tām-po̍h put-bo̍k, só͘-í ū oàn-hı̄n ê oē-ı̀, chai nā kap i piān-pok iā bô chhái-kang chò án-ni mn̄g, A-tia, I kóng sím-mı̍h tō-lí. Pí-tek kóng, Í-sek-lia̍t lâng teh koè Âng-hái ê sū. Tê-ba̍k chiū-sı̄ “Í-sek-lia̍t lâng kiâⁿ tı̄ hái tiong chhin-chhiūⁿ kiâⁿ ta-tē”. Thâu chı̍t-hāng kóng, Âng-hái ē pí-phēng sı̄ lán só͘ khiā ê sè-kan, lán tio̍h kiâⁿ koè chhin-chhiūⁿ tı̄ ta-tē, m̄-thang hō͘ sè-kan ê choē bak-tio̍h lán ê i-chiûⁿ kap kha. Tē-jı̄ hāng, Lán í-keng tit-tio̍h Chú sio̍k-hoê, lán tio̍h kiâⁿ tiong-ng ê lō͘, m̄-thang oá siang-pêng im-sí lâng ê choē-kài. Ài-ah! Kóng kàu bêng-bêng pe̍k-pe̍k; kóng ê tiong-kan ba̍k-chiu ná khoàⁿ Í-sek-lia̍t lâng teh koè Âng-hái ê khí-siōng. Lán ê bo̍k-su nā ē hiáu kóng chhin-chhiūⁿ i án-ni chin-chiàⁿ ē kham-tit sǹg-gia̍h.

Koh2-sioh, Pí-tek só͘ teh hı̄n bo̍k-su chiū-sı̄ án-ni. Pí-tek àm-sı̂ ài chia̍h-chiú, m̄-nā ka-tı̄ ài chia̍h soà bián-kióng i ê cha-bó͘-kiáⁿ tio̍h kap i lim chı̍t au-á. Bo̍k-su tiāⁿ-tiāⁿ khǹg i tio̍h kài-chiú kā i kóng, chia̍h-chiú--ê bē-tit thang jı̍p Thian-tông. Koh kóng, Lí m̄-nā teh chó͘-tòng ka-tı̄ soà teh bê lí ê cha-bó͘ gín-ná. Pí-tek siū-khı̀ kā bo̍k-su kóng, bô kan-sia̍p lí ê tāi-chı̀, chhut-chāi goá chia̍h! Nā ài ēng chiú sé seng-khu iā thang. Bo̍k-su kóng, Lí nā ēng chiú sé seng-khu iáu-kú khah tı̀-sek; sé goā-phoê, kú bē hāi-tio̍h sim-lāi. Pí-tek koh khah siū-khı̀, tùi án-ni sı̀-koè chhoē khàng-khiah thang hiâm bo̍k-su.

Hit-ê-hng Pí-tek ná-lim ná o-ló pa̍t ūi lâi ê Bo̍k-su gâu kóng tō-lí; o-ló liáu chiū soà khùn-khı̀. Bāng chı̍t ê bāng khoàⁿ-kı̀ⁿ ū hái, siang-pêng ê chúi koân kàu ná chhiûⁿ-piah, tiong-ng sı̄ ta ê soa-lō͘, soa kim sih-sih. Lō͘ thàu kàu chı̍t ê siâⁿ. Siâⁿ-mn̂g, ke-lō͘ ta̍k-ūi choan-choan cheng-kim. Soa-lō͘ teh óng-lâi ê lâng chin-chē, ta̍k-ê ài jı̍p siâⁿ-mn̂g. Soa-lō͘ ū thiⁿ-sài ēng kim-sàu-chhiú chhut-la̍t teh sàu-tè, ài chān koè-lō͘ ê lâng chheng-khı̀ kàu siâⁿ-mn̂g, hō͘ kò͘-mn̂g ê thang chún in jı̍p.

Ū-ê chheng-khı̀ chheng-khı̀ kàu mn̂g, kò͘-mn̂g--ê chiong thâu kàu kha siông-sè khoàⁿ, khoàⁿ nā bô chı̍t-tiám ê lâ-sâm, chin hoaⁿ-hí khui-mn̂g hō͘ in jı̍p; lāi-bı̄n lâng iā hoaⁿ-hoaⁿ hí-hí chiap-la̍p in. Iáu ū-ê bô sè-jı̄, kiâⁿ-lō͘ ê sı̂ ài oá phian-piⁿ hō͘ hái-chúi phù--tio̍h in ê saⁿ, kàu siâⁿ-mn̂g saⁿ lóng chı̍t-jiah chı̍t-jiah ê kiaⁿ-lâng; kò͘-mn̂g--ê m̄ kā in khui; in ka-tı̄ iu-būn, chò in tùi pa̍t-ūi khı̀.

Koè-lō͘-lâng ê tiong-kan ū chı̍t ê chin pháiⁿ-sim, chhiú koāⁿ chı̍t-ê chúi-kan. Thiⁿ-sài sàu kàu kim-kim, hō͘ koè-lō͘ ê lâng bē bak-tio̍h. Chóng-sı̄ hit-ê koāⁿ chúi-kan--ê, khiā ka-chiah-āu piàⁿ lâ-sâm-chúi chhut-khı̀, soa liâm-piⁿ pı̀ⁿ chò thô͘-moê; nā bak-tio̍h, sé lóng bē lut. Thiⁿ-sài iā bô hoah thang sé kàu chheng-khı̀. Thiⁿ-sài lóng bô hiâm i, to̍k-to̍k chhut-la̍t sàu I só͘ bak ê soa, kàu ē koh chheng-khı̀. Pí-tek teh khoàⁿ kı̂-koài in thun-lún kàu án-ni, chhàu-tú-khám Lô-tāi iā tùi hia koè. Pí-tek khoàⁿ thiⁿ-sài koh khah iàu-kín i ê lō͘, chiū chin hoaⁿ-hí, koh i tı̍t-tı̍t khı̀ lóng bô oá chúi-piⁿ. Lāu-pē siūⁿ, taⁿ ún-tàng chheng khı̀ kàu siâⁿ-mn̂g. Kiâⁿ, poàⁿ-lō͘ khah-ke hit-ê pháiⁿ-sim--ê chhut-lâi piàⁿ i ê lâ-sâm chúi Lô-tāi ê kha lóng khı̀ bak-tio̍h.

Pí-tek chin siū-khı̀, mn̄g Thiⁿ-sài khoàⁿ, Án-choáⁿ bô chó͘-tòng hit-ê lâng. Thiⁿ-sài iô-thâu kóng, Khó-sioh ah! goán ê Chú m̄-chún goán chhap i.

Pí-tek kóng, “M̄ chún”! Lín tio̍h ka-tı̄ chú-ı̀; hit-ê lâng m̄-nā teh hāi ka-tı̄ iā teh hāi goá ê kiáⁿ, tòng i bē jı̍p hit-ê êng-kng ê siâⁿ. Hāi ah! Goá-ê kiáⁿ ah! Thiⁿ-sài kóng, Goá chai lah, khó-sioh ah.

Pí-tek koh khah siū-khı̀ toā-siaⁿ jiáng, Kóng, Lín iáu-kú m̄ khui-chhùi. Thiⁿ-sài koh kóng, Goá bô hoat-tit. In kú m̄ thiaⁿ; ta̍k lâng sı̄ i ka-tı̄ chò Chú, chhut-chāi lí khǹg-i, kàu-boé i chiū ka-tı̄ chú-ı̀; goán thiⁿ-sài siūⁿ lóng bē chhut.

Pí-tek toā siū-khı̀ kóng, Lí nā m̄, goá tek-khak beh tòng i. Thiⁿ-sài kóng, Án-ni ē chò-tit thiⁿ-sài só͘ m̄-thang chò-ê, Siōng-tè ū-sı̂ chún lâng khı̀ chò.

Pí-tek tián-sèng hoat-la̍t kiâⁿ kı̄n-oá hit-ê pháiⁿ-sim ê lâng beh sak hō͘ i tó; hóng-hut gông-ngia̍h chı̍t-ē, koh khoàⁿ khiok tō sı̄ i pún-sin. Chit-sı̂ tian-tian tò-tò, chúi-kan phah ka-la̍uh, soà pı̀ⁿ thô͘-moê; chhéⁿ, khoàⁿ m̄ sı̄ kiaⁿ-lâng-chúi, goân lâi sı̄ chiú! Lô-tāi kóng, A-tia ah, lí ū khí-khùn chhia-tó chiú-kan; chiú lóng bak-tio̍h thô͘-kha ê thán-á.

Pí-tek iáu poàⁿ-khùn, poàⁿ-chhéⁿ, khoàⁿ thán-á lóng tâm kóng, Ū-iáⁿ, khiú Lô-tāi ê chhiú kah i kín-kín khiā pa̍t-ūi kiaⁿ-liáu bak-tio̍h i ê ê.

Lô-tāi gı̄-gı̄ chhiò kóng, Bak-tio̍h ê, bô iàu-kín, sı̄ chiú nā-tiāⁿ, kiám ē siong-hāi mah? I m̄ chai in pē só͘ khoàⁿ-kı̀ⁿ ê kong-kéng.

Pí-tek khí-lâi tı̍t-tı̍t siòng hit-ê tâm-jiah kóng, chiú sı̍t-chāi ē toā siong-hāi lâng; taⁿ goá kàu chı̍t-sı̀-lâng m̄ koh tah chiú jı̍p chit lāi-bı̄n.

Tùi hit-tia̍p kàu sí i m̄ bat koh lim chı̍t tih ê chiú, sı̀-koè khǹg pa̍t-lâng tio̍h khò Kiù-chú Iâ-so͘ ê in kài chiú, kiâⁿ bô bak-tio̍h ù-oè ê ta-tē kàu tı̄ Pē êng-kng ê chhù, hō͘ Thiⁿ-pē kap thiⁿ-sài hoaⁿ-hí chiap-la̍p.

(Tâi-oân Hú-siâⁿ Kàu-hoē-pò tē 202 koàn, 1902 nı̂ 1 ge̍h)