Siōng-tè Só͘ Beh Ēng Ê Lâng 14

Tē 14 Chiuⁿ Ki-tok-tô͘ Nā Hoān Choē Ki-tok-tô͘ nā hoān choē, í-āu oē cháiⁿ-iūⁿ? I oē bia̍t-bô, á-sı̄ éng-oán tı̂m-lûn? Siōng-tè beh khı̀-sak i á-sı̄ iû-goân choè Siōng-tè ê kiáⁿ-jı̂? Nā iû-goân choè I ê kiáⁿ-jı̂, Siōng-tè beh cháiⁿ-iūⁿ tùi-thāi i? Goá beh ēng chit 6 hāng sū lâi ı̀n-tap chit-ê būn-toê: 1. Ki-tok-tô͘ Bô Koh Kè-sio̍k Hoān Choē. Ki-tok-tô͘ teh kiâⁿ kong-gı̄, ū kong-gı̄ ê seng-oa̍h. “Kı̀ⁿ-nā toà tı̄ I ê, bô hoān choē; kı̀ⁿ-nā hoān choē ê, bē-bat khoàⁿ-kı̀ⁿ I, iā m̄-bat I,......Hoān choē ê sı̄ tùi Mô͘-kúi chhut,......Kı̀ⁿ-nā tùi Siōng-tè siⁿ ê chiū bô hoān choē, in-ūi I ê chéng tn̂g-tn̂g tiàm-tı̄ i; i iā boē hoān choē, in-ūi i sı̄ tùi Siōng-tè siⁿ ê. Siōng-tè ê kiáⁿ-jı̂ kap Mô͘-kúi ê kiáⁿ-jı̂ tùi án-ni hián-bêng” (I Iok-hān 3:6, 8~10). Tı̄ í-siōng chiah-ê Sèng-keng-chat lāi-bı̄n ê tōng-sû, lóng sı̄ hiān-chāi chı̀n-hêng sek, bô koh soà-chiap hoān choē á-sı̄ kè-sio̍k teh hoān-choē. Choè Siōng-tè ê kiáⁿ-jı̂ bô koh kè-sio̍k hoān choē, in-ūi i bô tiàm-tı̄ choē-ok ê lāi-bı̄n; chiū-sı̄ Ki-tok-tô͘ bô koh kè-sio̍k tı̄ choē-ok ê lāi-bı̄n hòng-chhiòng, kè-sio̍k hoān choē. Che m̄ sı̄ i seng-oa̍h ê te̍k-tiông, oāⁿ oē lâi kóng, i bô koh-chài tı̍t-tı̍t hoān choē. I nā-sı̄ koh-chài kè-sio̍k tı̍t-tı̍t hoān choē, chiū m̄ sı̄ tùi Siōng-tè siⁿ ê, i iû-goân sio̍k tı̄ Sat-tan. 2.Chóng-sı̄ I Oē Poa̍h-tó Hām-lo̍h Choē-ok “Goá ê soè-kiáⁿ ah, goá siá chiah-ê hō͘ lín, sı̄ beh hō͘ lín bô hoān choē. Nā ū lâng hoān choē, chiū tı̄ Pē ê bı̄n-chêng lán ū Pó-hūi-su, chiū-sı̄ gı̄-lâng Iâ-so͘ Ki-tok; I ūi-tio̍h lán ê choē, choè bán-hoê ê chè” (I Iok-hān 2:1~2). Tı̄ chia kóng chin bêng, Ki-tok-tô͘ m̄-bián tek-khak tio̍h hoān-choē; i m̄-bián kò͘-ı̀ hoān choē, á-sı̄ khı̀ choè ka-kı̄ í-keng chai ê m̄-tio̍h. I tùi choē-ok oē thang tit-tio̍h tháu-pàng, m̄-bián poa̍h-tó hām-lo̍h tı̄ choē-ok. Nā-sı̄, ūi-tio̍h hoān choē ê Ki-tok-tô͘, Siōng-tè ū chún-pı̄. Siōng-tè kóng: “Nā ū lâng hoān choē”, tı̄ chia chin bêng kā lán kóng, Ki-tok-tô͘ iā oē hoān choē, Ki-tok-tô͘ iā oē poa̍h-tó, hām-lo̍h tı̄ choē-ok. Chóng-sı̄ hoān choē m̄ sı̄ chı̍t-ê Ki-tok-tô͘ tı̄ seng-oa̍h tiong chèng-siông ê piáu-hiān, ná chhin-chhiūⁿ chí-lâm-chiam tio̍h kí lâm--sı̀, khó-sioh iā oē siū pa̍t-mı̍h ê éng-hióng, chiām-sı̂ oē kí pa̍t hong-hiòng; chóng-sı̄ kàu bé i tek-khak oē koh kí pak--sı̀. Ki-tok-tô͘ iā chhin-chhiūⁿ án-ni, i bô kè-sio̍k teh hoān choē, nā-sı̄ i kiám-chhái oē poa̍h-tó hām-lo̍h tı̄ choē-ok. I nā hoān choē, i ū chı̍t-ūi Pó-hūi-su, Chú Iâ-so͘ Ki-tok, I chiâⁿ-choè un-tián ê chō-ūi, bán-hoê ê chè, i ê choē chiū oē tit-tio̍h sià-bián. Chit-ê koan-hē, ná chhin-chhiūⁿ iûⁿ kap ti. Chı̍t-chiah iûⁿ bô tiuⁿ-tı̂ chiū poa̍h-lo̍h tı̄ chı̍t-ê lō͘-kô͘-bê khut. Nā-sı̄ ti chiū m̄ sı̄ án-ni, i chı̍t ē khoàⁿ-tio̍h lō͘-kô͘-bê khut, chiū tı̍t-tı̍t chông-khı̀, chin hoaⁿ-hí kam-goān thiàu jı̍p-khı̀. Kiat-kó, chit-chiah iûⁿ chiū koáⁿ-kín tùi lō͘-kô͘-bê khut pê khí-lâi, liáu-āu, chiū chı̄n só͘ oē beh lı̄-khui hit-ê khut hn̄g-hn̄g; nā-sı̄ hit-chiah ti chiū bô siūⁿ beh pê khí-lâi, i ài tiàm-tı̄ hit lāi-bı̄n. In-ūi che sı̄ i ê pún-sèng, i ài lâ-sâm ê lō͘-kô͘-bê. Sı̀n-tô͘ ná chhin-chhiūⁿ iûⁿ, kiám-chhái tı̄ bô kéng-séng ê sı̂ poa̍h-tó hām-lo̍h tı̄ choē-ok, chóng-sı̄ i sûi-sı̂ lı̄-khui hit ê choē-ok, jı̄n i ê choē, koh chı̍t-pái tńg-lâi Siōng-tè ê bı̄n-chêng, kiû Chú Iâ-so͘ ê pó-huih kā i soé chheng-khı̀. I án-ni choè, in-ūi i ê pún-sèng him-bō͘ kong-gı̄, ná chhin-chhiūⁿ hit-chiah iûⁿ ài chheng-khı̀. Bē tit-kiù ê lâng , chiū ná chhin-chhiūⁿ hit chiah ti ài tiàm-tı̄ lō͘-kô͘-bê khut, kō--lâi kō--khı̀, che sı̄ i ê pún-sèng; choē-jı̂n iā sı̄ siāng-khoán. Án-ni, lí chiū oē thang khoàⁿ-chhut iûⁿ kap ti pún-sèng ê cheng-chha. Siōng-tè ê kiáⁿ-jı̂ kap Mô͘-kúi ê kiáⁿ-jı̂, iā oē thang tùi án-ni hun-pia̍t. In kiám-chhái lóng hām-lo̍h tı̄ choē-ok ê lāi-bı̄n, nā-sı̄ chí-ū chı̍t-ê oē kè-sio̍k tiàm-tı̄ choē-ok. Ki-tok-tô͘ boē kè-sio̍k hoān choē, i bô ài tiàm-tı̄ lō͘-kô͘-bê khut ê lāi-bı̄n. Lí poa̍h-tó hoān-choē, boē tı̀-kàu pı̀ⁿ-choè chı̍t-ê bô sı̀n ê goā-pang lâng . Chóng-sı̄ lí nā iû-goân tiàm-tı̄ choē-ok, chiū chèng-bêng lí sı̄ chı̍t-ê bô sı̀n Siōng-tè ê goā-pang lâng . 3. Ki-tok-tô͘ Nā Hoán Hoé, Siōng-tè Boē Khı̀-sak I. “Kı̀ⁿ-nā Pē só͘ hō͘ Goá ê, beh lóng chiū-kūn Goá; chiū-kūn Goá ê lâng , Goá koat-toàn bô khı̀-sak i” (Iok-hān 6:37). Siōng-tè choa̍t-tùi boē khı̀-sak i, bô hō͘ i choè I ê kiáⁿ-jı̂. Siōng-tè iû-goân beh khoán-thāi i choè ka-kı̄ ê kiáⁿ-jı̂. Taⁿ Siōng-tè beh cháiⁿ-iūⁿ khoán-thāi I ê kiáⁿ-jı̂? “Siat-sú i ê kiáⁿ-sun pàng-sak Goá ê lu̍t-hoat; Bô kiâⁿ goá ê hoat-tō͘; Poē-biū Goá ê lu̍t-lē, Bô siú Goá ê kài-bēng; Goá chiū beh ēng koáiⁿ-á chek-hoa̍t in ê kè-sit; Ēng piⁿ chek-hoa̍t in ê choē-ok. Chóng-sı̄ Goá tek-khak bô chiong Goá ê chû-ài it-chı̄n tùi i siu-hoê; Ia̍h tek-khak bô hō͘ Goá ê sı̀n-sı̍t hoè-bô. Goá tek-khak bô sit Goá ê iok; Ia̍h bô koé-oāⁿ Goá ê chhùi só͘ kóng--ê” (Si-phian 89:30~34). Lán thang khoàⁿ chhut Siōng-tè beh kà-sı̄ in, chek-hoa̍t in, chóng-sı̄ tek-khak bô hoè-bô I ê sı̀n-sı̍t. Choè lâng ê kiáⁿ-jı̂, nā ûi-poē pē-bú, chiū tio̍h siū pē-bú ê chek-hoa̍t; chek-hoa̍t ê bo̍k-tek, chiū-sı̄ ūi-tio̍h beh kái-chèng kiáⁿ-jı̂ ê kè-sit, ūi-tio̍h ài kiáⁿ-jı̂ siū kám-tōng kiâⁿ chiàⁿ-lō͘, só͘-í chiah ēng koáiⁿ phah in. Siōng-tè iā án-ni, I ê chek-hoa̍t kiám-chhái chin giâm, lâng chiū siū kan-khó͘, chóng-sı̄ ná chhin-chhiūⁿ pē-bú teh chek-hoa̍t kiáⁿ-jı̂, nā ū su-iàu ia̍h tio̍h ēng chhê lâi phah. Siōng-tè iā beh án-ni choè. Pē-bú choa̍t-tùi boē koáⁿ kiáⁿ-jı̂ chhut mn̂g, kiò in éng-oán m̄-thang koh tńg-lâi. In-ūi in lóng sı̄ pē-bú ê kiáⁿ-jı̂, lóng sı̄ kāng chı̍t ke lâng , só͘-í chiū ēng giâm-hat ê kà-sı̄, chek-hoa̍t, lâi kái-chèng in ê m̄-tio̍h. “Goá beh choè i ê Pē, i beh choè Goá ê kiáⁿ; i nā hoān-choē, Goá beh ēng lâng ê koáiⁿ, sè-kan lâng ê piⁿ, chek-tok i. chóng-sı̄ Goá ê chû-ài bô beh lı̄-khui i” (II Sat-bó͘-jíⁿ 7:14~15). Siōng-tè sı̄ lán ê Thiⁿ-pē, lán sı̄ I ê kiáⁿ-jı̂, lán nā hoān choē, I chiū beh kà-sı̄ lán, I beh ēng koáiⁿ, ēng piⁿ chek-hoa̍t lán, lán tio̍h jím-siū I ê kéng-kài. I ê chû-ài boē lı̄-khui lán, lán iû-goân sı̄ I ê kiáⁿ-jı̂. 4. Kau-poê Ū Toān-choa̍t, Hoán-hoé Chiū Koh Hoê-ho̍k. “Lán nā jı̄n lán ê choē, I sı̄ chin-sı̍t kong-gı̄, beh sià-bián lán ê choē, soé-tû lán lóng-chóng ê put-gı̄” (I Iok-hān 1:9). Lán chı̍t-ē hoān choē, lán kap Siōng-tè ê kau-poê chiū toān-choa̍t. Lán nā beh hoê-ho̍k chit-ê kau-poê, chiū tio̍h jı̄n-choē kiû sià-bián, án-ni chiah oē thang kap Siōng-tè hô-hó. Ū choē-choē Siōng-tè ê kiáⁿ-jı̂, bô teh kap I kau-poê, in ê seng-oa̍h bô sūn-thàn I, chiū sit-lo̍h hoaⁿ-hí khoài-lo̍k kap pêng-an. In-ūi in só͘ choè ê, m̄-sı̄ Siōng-tè só͘ hoaⁿ-hí ê, in ū ko͘-hū Siōng-tè , tı̄ Siōng-tè ê bı̄n-chêng hoān choē. Chóng-sı̄ I iáu-kú teh thèng-hāu in jı̄n-choē hoán-hoé; hō͘ in kap Siōng-tè ê koan-hē oē thang hoê-ho̍k. Chit-ê kau-poê toān-choa̍t ê sı̂, lán ê kı̂-tó koat-toàn boē tit-tio̍h sià-bián chiah oē thang hoê-ho̍k. Lán nā jı̄n-choē, I chiū chek-sı̂ sià-bián lán. “I ê Kiáⁿ Iâ-so͘ ê huih soé-tû lán lóng-chóng ê choē” (I Iok-hān 1:7). Hoān-choē ê lâng , chiū-sı̄ kiâⁿ m̄-tio̍h lō͘, i eng-kai koh tńg-lâi kiâⁿ chiàⁿ-lō͘ chiah tio̍h; nā-sı̄ i tio̍h jı̄n ka-kı̄ ê m̄-tio̍h koh tńg-lâi, chiah oē thang kiâⁿ chiàⁿ-lō͘. Lí bô khoài-lo̍k ê goân-in, kiám-chhái sı̄ in-ūi lí bô kap Siōng-tè kau-poê, lí sı̄ Siōng-tè ê kiáⁿ-jı̂, nā-sı̄ lí kap I kau-poê ū that-gāi, tı̀-kàu toān-choa̍t. 5. Ki-tok-tô͘ Tio̍h Ka-kı̄ Hun-pia̍t, Nā Bô, Siōng-tè Beh Sím-phoàⁿ. “Án-ni, hoān-nā chia̍h Chú ê piáⁿ, á-sı̄ lim Chú ê poe, bô ha̍p-gı̂ ê, sı̄ ko͘-hū ChÚ ê seng-khu kap huih. Nā-sı̄ lâng tio̍h ka-kı̄ séng-chhat, chiah thang chia̍h chit ê piáⁿ, lim chit ê poe. lâng bô hun-pia̍t Chú ê seng-khu lâi lim-chia̍h, chiū-sı̄ tùi lim-chia̍h ka-kı̄ chhú sím-phoàⁿ. Só͘-í lín tiong-kan soe-lán ê, phoà-pı̄ⁿ ê, choē-choē; sí ê iā bô chió. Lán nā ka-kı̄ sím-mn̄g, chiū bô siū sím-phoàⁿ. Chóng-sı̄ lán siū sím-phoàⁿ, sı̄ hō͘ Chú só͘ kéng-kài, bián-tit kap sè-kan lâng tâng siū tēng-choē” (I Ko-lı̂m-to 11:27~32). Bô ha̍p-gı̂ ê, chiū-sı̄ sı̀n-chiá chai-iáⁿ ū choē, nā-sı̄ bô jı̄n-choē. Lán tio̍h jı̄n-choē tû-khı̀ pháiⁿ-tāi, tit-tio̍h Chú ê pó-huih soé chheng-khı̀ kap sià-bián, lán chiah thang siū Sèng-chhan. Siōng-tè hoan-hù sı̀n-chiá tio̍h ka-kı̄ séng-chhat hun-pia̍t, nā m̄ án-ni choè, chiū-sı̄ tùi lim-chia̍h ka-kı̄ chhú sím-phoàⁿ, ı̀-sù chiū-sı̄ beh siū chek-hoa̍t. Ūi-tio̍h án-ni, Siōng-tè kóng, I ê kiáⁿ-jı̂ ū choē-choē lâng soe-lán koh phoà-pı̄ⁿ, sí ê iā bô chió. Goá bô kóng só͘ ū ê phoà-pı̄ⁿ, lóng sı̄ tùi choē-ok lâi, chóng-sı̄ kiám-chhái ū choē-choē ê soe-lán kap phoà-pı̄ⁿ, sı̄ tùi m̄ jı̄n-choē lâi ín-khí ê; kiám-chhái lí sit-gia̍p iā-sı̄ án-ni. In-ūi Siōng-tè ēng chiah-ê khiân-kèng teh tùi-hù, sím-phoàⁿ kap chek-hoa̍t lí, I ài ín-chhoā lí tò-tńg koh chı̍t pái kap I kau-poê; lí nā iáu-kú bô beh jı̄n-choē, bô êng-kng I, koh hō͘ I kiàn-siàu, I kiám-chhái beh chhú lí ê sı̀ⁿ-miā. Siōng-tè ū kā lán kóng, lán nā ka-kı̄ sím-mn̄g, chiū bô siū sím-phoàⁿ. Oāⁿ oē lâi kóng, lán nā beh jı̄n-choē, hoán-hoé, tit-tio̍h I ê sià-bián, I chiū bô beh kéng-kài lán. Taⁿ Siōng-tè koh kā lán kóng chin bêng, I sím-phoàⁿ lán ê sı̂, chiū chek-hoa̍t lán, in-ūi lán sı̄ I ê kiáⁿ-jı̂, I m̄-ài lán kap sè-kan lâng saⁿ-kap siū tēng-choē. Kı̀-jiân choè I ê kiáⁿ-jı̂, I chiū beh án-ni khoán-thāi lán, lán tio̍h jím-siū Siōng-tè ê kéng-kài. Lí ê siū-khó͘, kiám-chhái sı̄ Siōng-tè ê sím-phoàⁿ, chek-hoa̍t, chí-ū jı̄n-choē, kap Siōng-tè hô-hó chiah bián siū I kéng-kài. 6. Kiâⁿ Tı̄ Kng-bêng, Ta̍k-jı̍t Tit-tio̍h Chheng-khı̀. “To̍k-to̍k lán nā kiâⁿ tı̄ kng-bêng, chhin-chhiūⁿ I tiàm-tı̄ kng-bêng, chiū lán saⁿ-kap kau-poê, iā I ê Kiáⁿ Iâ-so͘ ê huih soé-tû lán lóng-chóng ê choē” (I Iok-hān 1:7). Lán tio̍h sūn-ho̍k Chú, lı̄-khui it-chhè lán só͘ chai ê put-gı̄ kap choē-ok, chiàu Siōng-tè ê chí-ı̀ lâi oa̍h. Án-ni chiah oē thang kiâⁿ tı̄ kng-bêng. Lán nā hoān choē, chiū bô kiâⁿ tı̄ kng-bêng, in-ūi lán chai, choē sı̄ m̄-tio̍h, put-gı̄. lâng nā kiâⁿ tı̄ kng-bêng, chiū jı̍t-jı̍t tùi i ê choē tit-tio̍h soé-chheng. Tı̄ Sèng-keng lāi ū kı̀-chài, Chú Iâ-so͘ beh soé Pí-tek ê kha, Pí-tek kū-choa̍t. Iâ-so͘ kā i kóng, I nā bô soé i ê kha, i chiū kap Chú bô kan-sia̍p. Pí-tek chiū kiû Chú kā i soé choân seng-khu. Iâ-so͘ kā i kóng, lâng nā soé chı̍t pái, chiū-sı̄ soé-e̍k liáu------oāⁿ oē kóng, i nā têng-thâu-siⁿ tit-kiù------i chiū m̄-bián koh soé choân seng-khu. Chóng-sı̄ i ê kha in-ūi kiâⁿ-lō͘ chiū bak-tio̍h thô͘-hún lâ-sâm, tio̍h ài soé, só͘-í Iâ-so͘ tı̍t-tı̍t beh soé Pí-tek ê kha. Taⁿ lí í-keng tit-kiù, í-keng soé-e̍k, choân seng-khu lóng chheng-khı̀, têng-thâu-siⁿ choè Siōng-tè ê kiáⁿ-jı̂, chóng-sı̄ lí chı̍t-sı̀-lâng seng-oa̍h tı̄ chit-ê sè-kan, chiū oē hō͘ khoàⁿ oē-tio̍h, khoàⁿ boē-tio̍h ê ù-oè phah lâ-sâm, só͘-í lí put-sı̂ tio̍h soé chheng-khı̀. Siōng-tè í-keng thoè lán pı̄-pān, chiū-sı̄ I ê Kiáⁿ Iâ-so͘ Ki-tok ê pó-huih, beh sı̂-siông soé chheng-khı̀ lán lóng-chóng ê choē. Chóng-sı̄ lí tio̍h kiâⁿ tı̄ kng-bêng ê tiong-kan, tio̍h choè chèng-tong koh sı̄ hó ê tāi-chı̀, m̄-thang kò͘-ı̀ khı̀ choè m̄-tio̍h. Goá bat khó͘-khǹg lí, nā hoān choē tio̍h sûi-sı̂ kàu Siōng-tè ê bı̄n-chêng; lí m̄ eng-kai hoān choē, chóng-sı̄ lí kiám-chhái oē hām-lo̍h tı̄ choē-ok, nā án-ni, lí tio̍h chek-sı̂ hoán-hoé, kiû Chú sià-bián. Kap Siōng-tè ê kau-poê sui-jiân bat ū that-gāi lâi toān-choa̍t, chóng-sı̄ lí nā jı̄n-choē, tit-tio̍h I ê pó-huih soé chheng-khı̀, chiū koh chı̍t pái hoê-ho̍k kap Siōng-tè ê kau-poê. Lí hiān-chāi tio̍h hun-pia̍t ka-kı̄, Siōng-tè chiū m̄-bián sím-phoàⁿ. Chóng-sı̄ lí nā kiâⁿ tı̄ kng-bêng, Iâ-so͘ Ki-tok ê pó-huih, chiū beh sı̂-siông soé-chheng lí lóng-chóng ê choē. Kám-siā Siōng-tè , I kā lán pı̄-pān ta̍k-hāng lóng kàu-gia̍h. I chai-iáⁿ lán oē hoān choē; lán hō͘ I sit-bāng ê sı̂, I bô khı̀-sak lán, koh khoán-thāi lán choè I ê kiáⁿ-jı̂, choè I ka-têng ê lâng . Lán ê choē oē thang tit-tio̍h sià-bián, kap chú ê kau-poê oē thang hoê-ho̍k, lán iā oē thang kap Siōng-tè saⁿ-kap kiâⁿ. Án-ni, I ê pêng-an, hoaⁿ-hí, khoài-lo̍k, chiū tiàm-tı̄ lán ê sim-lāi, lán chiū kap hiaⁿ-tı̄ chí-bē, í-kı̍p Chú Iâ-so͘ saⁿ-kap kau-poê.