Siōng-tè Só͘ Beh Ēng Ê Lâng 17

Tē 17 Chiuⁿ Ki-tok-tô͘ Choè-ko Ê Ho̍k-sāi Ki-tok-tô͘ choè-ko ê ho̍k-sāi chiū-sı̄ saⁿ-thoè kı̂-tó, che sı̄ ta̍k ê ki-tok-tô͘ lóng tio̍h ū hūn ê. Kiám-chhái lí boē hiáu kóng tō-lí, chóng-sı̄ lí thang kı̂-tó; thoè pa̍t-lâng kı̂-tó sı̄ lí ê koân-lı̄, saⁿ-thoè kı̂-tó oē sêng-chiū Siōng-tè só͘ kau-tāi lán choè tē-it toā ê kang. “Mô͘-se tò-tńg kàu Iâ-hô-hoa hia kóng, Ai--ah, chit ê peh-sı̀ⁿ hoān tāng-choē, ūi ka-kı̄ choè kim ê Siōng-tè . Taⁿ Lí nā beh sià-bián in ê choē------” (Chhut Ai-kı̍p-kı̀ 32:31~32). Mô͘-se kı̂-tó kàu chia ê sı̂ thêng tia̍p-á-kú, chhin-chhiūⁿ teh thèng-hāu Siōng-tè ê ı̀n-tap, Hit-sı̂ i ê sim-lāi chin iu-būn, koh bô thiaⁿ tio̍h Siōng-tè ê ı̀n-tap, só͘-í i ê sim kan-khó͘ kàu-ke̍k. Chóng-sı̄ i thiàⁿ peh-sı̀ⁿ ê sim chin chhiat, chiū koh soà-chiap kı̂-tó kóng: “Nā m̄, kiû Lí tùi Lí só͘ siá ê chheh, chhat-khı̀ goá ê miâ”. Siōng-tè ê lô͘-po̍k ūi-tio̍h I ê peh-sı̀ⁿ kı̂-tó kàu chiah kı̂-biāu! Tı̄ i sim-lāi ê tāng-tàⁿ koh sı̄ hiah-nih tāng; i teh thoè in kı̂-kiû ê sı̂, i sim-lāi ê thòng-khó͘ sı̄ lán boē thang liáu-kái ê, i ê thiàⁿ sı̍t-chāi chin chhim. Kiám bat ū lâng tú-tio̍h chit khoán keng-giām? Nā kap chit ūi úi-tāi tāi-tó ê lâng ------Mô͘-se, saⁿ pí-kàu, lán ê tāi-tó sı̍t-chāi bô khùi-la̍t. Í-sek-lia̍t peh-sı̀ⁿ nā oē tit-kiù, i kam-goān tùi oa̍h-miā chheh chhat-khı̀ i ê miâ, éng-oán kap Siōng-tè keh-lı̄. M̄-nā Mô͘-se ū chit khoán keng-giām, tı̄ Sin-iok Sèng-keng só͘ kı̀-chài, Pó-lô iā ū chit khoán ê keng-giām. Pó-lô kóng: “Goá tiàm-tı̄ Ki-tok kóng-oē chin-sı̍t bô pe̍h-chha̍t, goá ê liông-sim tı̄ Sèng Sı̂n kap goá saⁿ-kap choè kan-chèng, goá ū toā iu-būn, thòng-sim bô soah. In-ūi goá ūi-tio̍h goá ê hiaⁿ-tı̄, goá ê kut-jio̍k ê chı̀-chhin, chiū ná pún-sin siū chiù-chó͘ lı̄-khui Ki-tok iā kam-goān” (Lô-má 9:1~3). Cháiⁿ-iūⁿ teh biô-siá Pó-lô ê sim-kéng ah! Lán siūⁿ i sı̄ chı̍t ê sim-lāi put-sı̂ chhiong-moá khoài-lo̍k, koh khó͘-khǹg pa̍t-lâng tio̍h hoaⁿ-hí khoài-lo̍k ê lâng . Chóng-sı̄ tı̄ chia kóng i ū toā iu-būn, thòng-sim bô-soah, chit-ê tāng-tàⁿ mı̂-jı̍t ta̍k sı̂-khek lóng teh teh i, hō͘ i kan-khó͘ kàu-ke̍k, chiū-sı̄ ūi-tio̍h i ê hiaⁿ-tı̄, kut-jio̍k ê chı̀-chhin, chiū pún-sin siū chiù-chó͘ éng-oán lı̄-khui Ki-tok iā kam-goān. Pó-lô kap Mô͘-se lóng ū kāng chı̍t iūⁿ ê sim, chiū-sı̄ in sı̍t-chāi thiàⁿ in ê tông-pau Í-sek-lia̍t lâng , I chim-chiok khó-lū liáu, chí-ū ūi-tio̍h Iû-thài lâng kı̂-tó, ēng toā khùi-la̍t, bô thêng ūi-tio̍h in tāi-tó, i ê sim-lāi chiah oē khin-sang. Kı̀-jiân ū chit khoán tāi-tó ê bô͘-iūⁿ, chiū-sı̄ tùi iu-siong kàu-ke̍k ê sim-sı̂n só͘ chhut ê kı̂-tó, chiū chai lán ê kı̂-tó m̄ chiâⁿ kı̂-tó, sı̍t-chāi thang pi-siong. Goān Siōng-tè pang-chān lán, hō͘ lán ūi-tio̍h pa̍t-lâng thé-thiap hit ê tāng-tàⁿ, ēng moá-moá ū khùi-la̍t ê tāi-tó lâi ho̍k-sāi Siōng-tè . Kı̂-tó Ê Tiâu-kiāⁿ Tāi-seng, lán tio̍h ha̍h tı̄ kı̂-tó ê tiâu-kiāⁿ, chiū-sı̄ lán kap Siōng-tè ê koan-hē tio̍h ū chheng-chhó , nā bô, kı̂-tó bô lō͘-ēng. Sèng-keng kóng: “Goá nā sim-lāi chù-tiōng choē-ok, Chú tek-khak bô beh thiaⁿ.” Lán beh hó-táⁿ kı̂-tó, tio̍h tû-khı̀ só͘ ū ê choē-ok, lı̄-khui kı̀ⁿ-nā oē hō͘ Sèng Sı̂n iu-būn, hō͘ I bô hoaⁿ-hí ê tāi-chı̀. Án-ni, chiah oē ha̍h tı̄ kı̂-tó ê tiâu-kiāⁿ, chiah oē thang choè chı̍t-ê thoè lâng kı̂-tó ê lâng , ū-hūn tı̄ Ki-tok-tô͘ choè-ko ê ho̍k-sāi. Tāi-tó Ê Ì-gı̄ Tāi-tó chiū-sı̄ ūi-tio̍h lán ka-kı̄ ê būn-toê kap su-iàu í-goā ê tāi-chı̀ kı̂-tó. Tı̄ lêng ê lāi-bı̄n kap Iâ-so͘ Ki-tok saⁿ-kap beh hō͘ lâng tit-tio̍h hok-khı̀ ê kang-chok, hō͘ lán tam-tng pa̍t-lâng lêng-hûn seng-sán ê kan-khó͘, hō͘ Sèng Sı̂n chiàu Siōng-tè ê chí-ı̀, thong-kè lán kı̂-tó. Sèng-keng só͘ kı̀-chài ê kı̂-tó, toā pō͘-hūn lóng sı̄ ūi-tio̍h pa̍t-lâng ê kı̂-tó. Mô͘-se kap Pó-lô chí-ū ūi-tio̍h Í-sek-lia̍t lâng kı̂-tó. Chú IÂ-so͘ pún-sin chin hán-tit ūi-tio̍h ka-kı̄ ê su-iàu kı̂-tó. I ê tāng-tàⁿ chiū-sı̄ hiah-ê put-sı̂ oe-khoeh tı̄ I sin-piⁿ ê chèng-lâng . Tāi-tó chiū-sı̄ thoè pa̍t-lâng kı̂-kiû. Tāi-tó iáu ū chı̍t-ê ı̀-gı̄, chiū-sı̄ lán tio̍h ēng Iâ-so͘ ê sim choè sim kap I saⁿ-kap tam-tng I sim-lāi ê tāng-tàⁿ, beh chai I ê kè-e̍k kap I só͘ beh choè ê kang, ūi-tio̍h chiah-ê sū lâi kı̂-tó. Lán siông-siông bô siūⁿ-tio̍h chit-hāng sū, tı̀-kàu lán kı̂-tó ê loē-iông lóng-sı̄ chı̍p-tiong tı̄ lán pún-sin. Lán ê su-iàu kap ı̀-ài chiàm lán kı̂-tó choè iàu-kín ê pō͘-hūn. Lán tio̍h chhiau-oa̍t chit-hāng. Lán tio̍h kı̂-tó kàu ka-kı̄ it-chhè ê tāi-chı̀ lóng siat-hoat liáu, chiah oē thang thoè pa̍t-lâng kı̂-tó. Siōng-tè ài beh chiâⁿ ê sū sı̄ sím-mı̍h? I tùi chit-hāng kang-chok á-sı̄ hit-hāng kang-chok ê kè-e̍k cháiⁿ-iūⁿ? Lán tio̍h cháiⁿ-iūⁿ chiah oē ūi-tio̍h Chú Iâ-so͘ ê lı̄-ek gâu ho̍k-sāi I koh êng-kng I ê miâ? Chiah-ê lóng sı̄ lán eng-kai tio̍h mn̄g ê būn-toê, só͘-í lán tio̍h tı̄ I ê bı̄n-chêng thèng-hāu, kàu I chiong sim-lāi ê tāng-tàⁿ tùi lán hián-bêng, lán chiah oē thé-thiap Iâ-so͘ Ki-tok ê sim, ūi-tio̍h chiah-ê sū kı̂-tó, hō͘ I só͘ beh choè ê kang oē oân-sêng. Án-ni, lán iā tio̍h bêng-pe̍k Sèng Sı̂n ê koân-lêng kap pang-chān, in-ūi chí-ū I chai-iáⁿ Siōng-tè ê sim-ı̀. Hâng-ho̍k I ê lâng , I chiū chí-sı̄, ín-chhoā, koh chiò kng in ê lō͘, hō͘ in ê kı̂-tó tek-khak ta̍t-tio̍h bo̍k-tek. Lán oân-choân sı̀n-khò I, chiong pún-sin oân-choân kau hō͘ I, I chiū ín-chhoā lán chiàu Siōng-tè ê kè-e̍k kap bo̍k-tek lâi kı̂-tó. Só͘-í kap Chú Iâ-so͘ Ki-tok saⁿ-kap kı̂-tó, che hoaⁿ-hí kap hok-khı̀ sı̄ joā-toā! Ūi-tio̍h lán ka-kı̄ kı̂-tó só͘ tit ê khoài-lo̍k, kap che oân-choân bô-kāng. Tē-it Khùn-lân Ê Kang-chok Tāi-tó sı̄ Ki-tok-tô͘ choè-ko ê ho̍k-sāi, iā sı̄ tē-it khùn-lân ê kang-chok. Toā pō͘-hūn ê lâng lóng lia̍h-choè kı̂-tó sı̄ chin khoài choè ê tāi-chı̀, lóng bô tām-po̍h-á khùn-lân. Che sı̄ in-ūi in lóng m̄ chai tāi-tó ê kang-chok. In ê kı̂-tó lóng-sı̄ ūi in pún-sin, ka-cho̍k kap kò-jı̂n ê lı̄-ek choè tiong-sim, iā chí-ū chı̍t-nn̄g-pái bat ūi-tio̍h tı̂m-lûn ê goā-pang-lâng kı̂-tó. In ū-sı̂ ēng gō͘ hun, cha̍p hun-cheng ê sı̂-kan lâi kı̂-tó. Chóng-sı̄ in lóng m̄-bat siūⁿ, ta̍k-jı̍t tio̍h poah it-tēng ê sı̂-kan lâi kı̂-tó, á-sı̄ ēng kui poàⁿ-mı̂ ê sı̂-kan tı̄ Siōng-tè ê bı̄n-chêng thèng-hāu kap I kau-poê. In kı̂-tó ê seng-oa̍h, bô éng-kiú-sèng, in khoàⁿ kı̂-tó choè bô sím-mı̍h iàu-kín; nā ū tāi-chı̀ chiū khı̀ choè, lóng bô teh siūⁿ beh kı̂-tó. Chit khoán lâng ê seng-oa̍h lóng boē éng-hióng tio̍h Sat-tàn ê kak-tō͘, só͘-í in khoàⁿ kı̂-tó sı̄ chin kán-tan ê sū. Chóng-sı̄ ū-hūn tı̄ tāi-tó kang-chok ê Ki-tok-tô͘ it-tēng oē tú-tio̍h bô kāng-khoán ê keng-giām. Sat-tàn beh chı̄n i só͘-ū ê khùi-la̍t, kap lóng-chóng ê hoat-tō͘ lâi chó͘-tòng, in it-tēng oē sı̍t-chāi thé-giām tio̍h Sat-tàn tı̄ hiān-tiûⁿ teh tí-te̍k. Í-āu iā oē sit-chı̀, chı̍t-pái koh chı̍t-pái, siūⁿ beh pàng-sak che tāi-tó ê kang-chok. Bo̍k-koài Chú Iâ-so͘ ēng poàⁿ-mı̂ ū pêng-iú lâi ê phı̀-jū kà-sı̄ lán. Ēng bô boē ēng-tit ê sim-chêng pek-chhiat kiû, che sı̄ beh hō͘ lán ê kı̂-tó sêng-kong tē-it toā ê in-sò͘. Lán kı̂-tó chı̍t ê sı̂, ná chhin-chhiūⁿ èng-ún iáu-bē kàu, lán chiū sit-chı̀ bô koh kı̂-tó. Án-ni chiū-sı̄ Sat-tàn ēng i tē-it ū koân-hāu ê bú-khı̀ lâi tùi-hù lán, phò-hoāi lán ê koat-ı̀, bô choè tāi-tó ê lâng . Só͘ ū ê hong-hoat lóng sit-pāi, i iáu beh hō͘ lán ū hūn tı̄ choē-choē khoán ê kang-chok. Sat-tàn lêng-khó͘ ài lán khı̀ bô-êng choè kang, bô ài lán ū sı̂-kan kı̂-tó. In-ūi i chai-iáⁿ bô kı̂-tó ê kang-chok it-tēng bô lêng-le̍k, koh bô hāu-kó; só͘-í i nā oē hō͘ lán bô-êng kàu bô sı̂-kan thang kı̂-tó, i chiū í-keng ta̍t i ê bo̍k-tek. Hiaⁿ-tı̄ chí-bē, goá beh khǹg lí thiat-tí kàm-chhat lí ê seng-oa̍h, khoàⁿ lí só͘ teh choè ê, sı̄ sı̍t-chāi iàu-kín ê sū mah? Phah-sǹg lí kan-ta ū-hūn tı̄ kàu-hoē ta̍k-khoán ê oa̍h-tāng, tı̀-kàu bô sı̂-kan thang kı̂-tó. Goá beh kiû lí, tı̄ iáu-bē siuⁿ-bān í-chêng, tio̍h chhiâu hō͘ i sı̀-chiàⁿ, tû-khı̀ hiah-ê m̄-sı̄ ki-pún-tek ê, bián tı̀-kàu ka-kı̄ siuⁿ bô-êng. Chóng-sı̄ tek-khak tio̍h siat-hoat hō͘ lí ū sı̂-kan kap Siōng-tè kau-poê, án-ni, chiū lí tı̄ chı̍t ge̍h-jı̍t ê tiong-kan, só͘ oân-sêng ê kang, pí chı̍t nı̂ khah choē. “Ki-tok Iâ-so͘ ê lô͘-po̍k, Í-pa-hut, chiū-sı̄ lín hia ê lâng , chhéng-an lín; i tı̄ kı̂-tó ê tiong-kan siông siông ūi-tio̍h lín chhut-la̍t” (Ko-lô-se 4:12). Siáⁿ-sū tio̍h chhut-la̍t? Lán toā pō͘-hūn ê lâng tı̄ kı̂-tó ê sı̂ kan-tan chiong lán ê su-iàu kā Siōng-tè kóng-bêng, siong-sı̀n I beh kā lán chiâⁿ, í-āu chiū m̄-bat koh siūⁿ chiah-ê sū. Chóng-sı̄ Í-pa-hut m̄ sı̄ án-ni; i chiah sı̄ chı̍t-ê chin-chiàⁿ teh tāi-tó ê lâng , in-ūi i bêng-pe̍k tāi-tó sı̄ khùn-lân ê kang-chok. Pó-lô kóng, Í-pa-hut thoè pa̍t-lâng kı̂-tó sı̄ chin chhut-la̍t, pek-chhiat tio̍h-boâ teh kı̂-tó, á-sı̄ kóng, ló͘-le̍k teh cheng-chiàn. Lí kiám chai-iáⁿ kı̂-tó sı̄ khó͘-chiàn mah? “Iâ-so͘ khó͘-thàng kàu ke̍k, kı̂-tó ná pek-chhiat; I ê koāⁿ sı̄ chhin-chhiūⁿ toā tiám huih tih lo̍h toē” (Lō͘-ka 22:44). Siōng-tè ê Kiáⁿ bat án-ni kı̂-tó, in-ūi kı̂-tó sı̄ I só͘ tio̍h choè, tē-it khùn-lân ê kang. Tong-jiân kı̂-tó sı̄ kap Siōng-tè kau-poê, sı̂-siông hō͘ lán tit-tio̍h hoaⁿ-hí khoài-lo̍k kap I ê chiok-hok; chóng-sı̄ tú-tio̍h tùi-te̍k, kı̂-tó chiū chiâⁿ-choè kau-chiàn. Chit khoán ê kı̂-tó tàu-tí lán jı̄m-bat joā-choē? Sèng-keng kóng: “Chú Iâ-so͘ khó͘-thàng kàu ke̍k”, I khai-sí kı̂-tó bô kú chiū kı̂-tó ná pek-chhiat. Chit-ê kang-chok hiah khùn-lân, khó͘-thàng hiah toā, tāng-tàⁿ hiah tāng, ap-le̍k hiah thang-kiaⁿ, I ê koāⁿ sı̄ chhin-chhiūⁿ toā-tiám huih tih lo̍h toē. Kín-tiuⁿ kàu án-ni; kau-chiàn kàu hiah nih thang kiaⁿ! Án-ni, lán tāi-tó ê seng-oa̍h sı̍t-chāi thài khui-khiàm! Lán sı̍t-chāi bô sím-mı̍h chai Siōng-tè ê Kiáⁿ só͘ taⁿ ê tāng-tàⁿ. “Koh Sèng Sı̂n iā chhin-chhiūⁿ án-ni hû-chhı̂ lán ê nńg-chiáⁿ; in-ūi lán m̄ chai-iáⁿ tio̍h cháiⁿ-iūⁿ kı̂-tó chiàu só͘ eng-kai ê; to̍k-to̍k Sèng Sı̂n ka-kı̄ ēng boē kóng-chhut ê thó͘-khùi thoè lán kiû” (Lô-má 8:26). Tı̄ chia lán khoàⁿ-tio̍h Sèng Sı̂n kap kı̂-tó ê koan-hē; I iā teh kı̂-tó, chhin-chhiūⁿ Iâ-so͘ bat kı̂-tó. Án-ni, Sèng Sı̂n teh thoè lán kı̂-tó kàu sím-mı̍h khoán? Sèng-keng kóng: “Thó͘-khùi thoè lán kiû”. Che sı̄ beh hō͘ lán chai, hit-ê kín-tiuⁿ kap thòng-khó͘. Sèng Sı̂n ê thó͘-khùi sı̄ boē kóng-chhut ê, in-ūi tı̄ sè-kan bô chı̍t-hāng oē thang oân-choân piáu-ta̍t Sèng Sı̂n thoè lán kı̂-tó pek-chhiat kàu cháiⁿ-iūⁿ, che thó͘-khùi sı̄ kóng boē chhut ê. Tē-it Ū Hāu-kó Ê Bú-khı̀ Tāi-tó sı̄ Ki-tok-tô͘ tē-it ū hāu-kó ê bú-khı̀, bô chı̍t hāng oē tí-tng kı̂-tó ê lêng-le̍k; chiū-sı̄ só͘-ı̄ ê hong-hoat lóng sit-hāu, oá-khò kı̂-tó oē oân-sêng choē-choē sū. Chóng-sı̄ kı̂-koài ê tāi-chı̀, chiū-sı̄ chí-ū kı̂-tó chiah choè oē kàu ê sū, lán hoán-tńg ēng pa̍t-khoán ê sè-le̍k beh oân-sêng. Siōng-tè í-keng chiong che tē-it ū hāu-kó ê bú-khı̀ siúⁿ-sù lán, ài lán gâu ēng i. Lán nā khǹg hē teh m̄ ēng, beh ēng sio̍k hiat-khı̀ ê hoat-tō͘ choè chhiau chū-jiân ê kang, I tek-khak chin sit-bāng. Bō͘-te̍k thâu chı̍t-pái khı̀ So͘-kek-lân ê Ài-teng-pó thoân tō-lí ê sı̂, tı̄ bô kúi-jı̍t ê tiong-kan, choân siâⁿ in-ūi i ê tō-lí ū chhim-tō͘, chiū lóng hán khí-lâi; m̄-nā án-ni, So͘-kek-lân só͘-ū ê siâⁿ-chhı̄ iā lóng ū hùn-heng; bô-kú, lâng chiū tùi choân-kok chē hé-chhia lâi kàu i teh thoân tō-lí ê só͘-chāi hù chū-hoē, in-ūi lâng -lâng koan-sim teh him-bō͘ tō-lí; che sū cháiⁿ-iūⁿ oē án-ni? Goân-lâi chiū-sı̄ Siōng-tè èng-ún tùi kè-khı̀ kúi nā ge̍h-jı̍t í-lâi chı̍t lâng ta̍k-jı̍t choē-choē pái ê tāi-tó, hō͘ chèng-lâng hut-jiân-kan chin tı̀-ı̀ sio̍k-lêng ê sū. Kiat-kó, chin-choē lâng hoán-hoé sı̀n Chú Iâ-so͘. Hit-pái tı̄ So͘-kek-lân, Sèng Sı̂n toā choè-kang. Taⁿ kàu tı̄ kin-á-jı̍t, tı̄ Eng-kok choân-kok kàu-hoē ê chí-tō-chiá, á-sı̄ ūi-tio̍h Chú bat oân-sêng toā-sū ê sı̀n-tô͘, toā pō͘-hūn lóng sı̄ tı̄ Bō͘-tek ê chū-hoē hoán-hoé tit-kiù ê lâng . Hit ê pı̀-koat, lâng -lâng lóng chai-iáⁿ sı̄ tāi-tó ê kiat-kó. “Gı̄-lâng ê kı̂-tó, i ê le̍k-liōng ū toā kong-hāu” (Ngá-kok 5:16). Che sı̄ Siōng-tè tùi tāi-tó ê kó͘-kè. Sèng-keng chiū ēng sian-ti Í-lı̄-a ê kang-chok choè phı̀-jū lâi soat-bêng. I chiàu Siōng-tè só͘ chí-tēng ê hong-hoat, khı̀ choè tāi-chı̀, che sı̄ chin kı̂-biāu ê sū. Goá siūⁿ i tı̄ seng-khu put-sı̂ ū toà thian-kok ê só-sı̂, i ēng chit-ki só-sı̂ chiong thiⁿ koaiⁿ-ba̍t, chiū bô koh lo̍h-hō͘. Saⁿ nı̂ poàⁿ í-āu, i koh the̍h hit-ki só-sı̂ khui-thiⁿ, hiū lo̍h toā-hō͘. I gâu ēng toā lêng-le̍k ê bú-khı̀------tāi-tó hō͘ tāi-chı̀ oē chiâⁿ. “Tùi án-ni Pí-tek lâu tı̄ kaⁿ-nı̍h; to̍k-to̍k kàu-hoē thoè i chhiat-chhiat kiû Siōng-tè ” (Sù-tô͘ Hēng-toān 12:5). Pí-tek hō͘ lâng lia̍h khı̀ koaiⁿ kaⁿ, che sı̄ lâng ê khùi-la̍t. Nā-sı̄ Sèng-keng koh kóng: “To̍k-to̍k kàu-hoē thoè i chhiat-chhiat kiû Siōng-tè ”. Chho͘-tāi kàu-hoē chai-iáⁿ tāi-tó ê lêng-le̍k, kiat-kó Pí-tek tit-tio̍h chū-iû. In-ūi Siōng-tè èng-ún kàu-hoē kı̂-kiû ê siaⁿ, chhe thiⁿ-sài lâi kiù Pí-tek chhut-kaⁿ. Siáⁿ-sū lán bô beh tāi-tó? Siáⁿ-sū kin-á-jı̍t ê kàu-hoē bô sı̀n-khò tāi-tó ê hāu-kó? Lán só͘ sún-sit 5 hok-khı̀ joā toā ah! Goān Siōng-tè tùi lán kóng-bêng, hō͘ lán koh tò-tńg kàu chho͘-tāi kàu-hoē ê sı̂-tāi, koh chı̍t pái thé-giām tio̍h chit-ê toā lêng-le̍k ê bú-khı̀, chai i ê kong-hāu, hō͘ lán tùi tāi-tó choè chhiau chū-jiân ê kang. Choè-ko Ê Chúi-chún. Tāi-tó sı̄ sio̍k-lêng keng-giām choè-ko ê chúi-chún. Ū chin choē sı̀n-tô͘ teh khoa-kháu in só͘ tit-tio̍h chhiau-oa̍t chū-jiân ê thé-giām, chóng-sı̄ in bô tı̀-ı̀ tāi-tó ê sū. Ū lâng sui-jiân tit-tio̍h Sèng Sı̂n te̍k-pia̍t ê un-sù, chóng-sı̄ bô it-tēng choè tāi-tó ê lâng . Tı̄ tāi-tó ê sı̄ sit-pāi ê lâng , chiū tı̄ ta̍k hong-bı̄n lóng oē sit-pāi. Nā-sı̄ tùi tāi-tó kap Ki-tok kau-poê, chiū-sı̄ tit-tio̍h tē-it toā ê hok-khı̀. Lí sio̍k-lêng ê thêng-tō͘, choa̍t-tùi boē pí tāi-tó ê seng-oa̍h khah koân. Iâ-so͘ Ki-tok chiūⁿ thiⁿ chē tı̄ Pē Siōng-tè ê toā-pêng, sı̄ beh ūi-tio̍h I ê kàu-hoē tam-tng tāi-tó ê toā kang-chok. 1900 goā nı̂ í-lâi, I iû-goân án-ni teh thoè lán kı̂-tó. I khoàⁿ tāi-tó sı̄ I só͘ tio̍h choè tē-it iàu-kín ê kang, só͘-í tāi-tó chiū-sı̄ kap I saⁿ-kap chē tı̄ pó-chō ê seng-oa̍h, sı̄ lêng-sèng choè-ko ê chúi-chún. Ū-hūn tı̄ tāi-tó ê kang-chok, chiū-sı̄ toà tı̄ toē-chiūⁿ teh choè Chú Iâ-so͘ tı̄ thiⁿ-téng só͘ teh choè kāng-khoán ê kang. “In-ūi I tn̂g-tn̂g oa̍h, lâi thoè in kı̂-kiû” (Hi-pek-lâi 7:25). Hiaⁿ-tı̄ chí-bē, kiám-chhái lí teh tui-kiû te̍k-pia̍t ê un-sù, ài tit-tio̍h bô pêng-siông ê hián-hiān, chiū-sı̄ lí só͘ ài, kám-chêng-tek ê toā keng-giām. Kiám-chhái lí khoàⁿ-khin hiah-ê iáu-bē tit-tio̍h ê lâng , lí lia̍h-choè tı̄ Ki-tok-tô͘ ê sı̀n-gióng thé-giām, lí ê lêng-sèng pí in khah koân. Nā-sı̄ goá beh kā lí kóng, choa̍t-tùi m̄ sı̄; lêng-sèng choè-ko ê kı̀-hō, chiū-sı̄ tāi-tó ê seng-oa̍h. Lí nā bô kàu chia, lí chiū-sı̄ iáu put-chiok, koh chha chin hn̄g. Bô-lūn lí joā-nih kiông-tiau koh khoa-kháu lí só͘ tit-tio̍h ê keng-giām, á-sı̄ tit-tio̍h te̍k-pia̍t ê un-sù, lí nā m̄-chai beh cháiⁿ-iūⁿ thoè pa̍t-lâng kı̂-tó, lí ūi-tio̍h Chú só͘ choè ê kang chiū bô lêng-le̍k, lí ê un-sù iā bô kè-ta̍t. Só͘-í tāi-tó ê seng-oa̍h, chiū-sı̄ kap Chú Iâ-so͘ saⁿ-kap chē pó-chō ê seng-oa̍h, che sı̄ Siōng-tè só͘ khoàⁿ-tāng ê kang. Siáⁿ-sū goá chiah-nih kiông-tiāu chit tiám? In-ūi kin-á-jı̍t Sat-tàn teh ēng sè-kan ê ta̍k-hāng lâi thoè-oāⁿ sio̍k-lêng ê sū, hō͘ lâng bô-êng thang tāi-tó. Lán tio̍h kéng-séng, tio̍h hông-pı̄, bián-tit hō͘ i phiàn-khı̀, lâi tiòng tio̍h i ê khúi-kè, tı̀-kàu oân-choân boē-thang kàu lêng-sèng choè-ko ê chúi-chún. Siōng-tè Toā Koân-lêng Ê Hong-hoat Tāi-tó sı̄ Siōng-tè beh chín-kiù lêng-hûn toā koân-lêng ê hong-hoat. Goá beh ēng Tè Tek-seng (Tiong-kok Loē-tē-hoē ê chhòng-pān-chiá, J. Hudson Taylor) ê hoán-hoé choè lē lâi kóng. Tè Tek-seng sı̄ in-ūi i ê lāu-bú bô sím-mı̍h un-sù á-sı̄ thian-châi, chóng-sı̄ i sı̍t-chāi bat Siōng-tè , i iā chai-iáⁿ tı̄ ba̍k-pâng kı̂-tó ê lêng-le̍k. Ē-bı̄n chiū-sı̄ Tè Tek-seng ka-kı̄ só͘ siá ê: Tng-sı̂ goá ê lāu-bú chhut-goā, khı̀ tı̄ chhit, poeh cha̍p lí goā ê só͘-chāi, goá lóng m̄-chai i sim-lāi ê tāi-chı̀. Ū chı̍t-jı̍t goá ê lāu-bú chia̍h tiong-tàu pá, tı̄ ē-poe-sı̂ tit-tio̍h kám-tōng chin ài i ê kiáⁿ hoán-hoé tit-kiù. Kám-kak tio̍h án-ni, i chiū jı̍p-khı̀ pâng-keng, só mn̂g, thoè goá kı̂-tó, koat-ı̀ nā bô tit-tio̍h Siōng-tè ê èng-ún, chiū bô beh lı̄-khui hia. Goá ê lāu-bú, chı̍t-tiám-cheng koh chı̍t-tiám-cheng thoè goá pek-chhiat kı̂-tó kàu boē thang koh chài kı̂-tó; kàu i tit-tio̍h kám-tōng, tio̍h o-ló Siōng-tè , in-ūi Sèng Sı̂n ū chí-sı̄ i kóng, tāi-chı̀ í-keng chiâⁿ lah------chiū-sı̄ i chit ê kiáⁿ ū hoán-hoé. Keng-kè nn̄g lé-pài āu goá ê lāu-bú tńg-lâi kàu chhù, goá chiū sûi-sı̂ chiong goá í-keng hoán-hoé sı̀n Chú ê hó siau-sit beh kā i kóng. Goá ê lāu-bú chiong goá lám tiâu tāi-seng kóng, Kiáⁿ ah, goá chai, lí só͘ beh kā goá kóng ê hó siau-sit, goá í-keng hoaⁿ-hí nn̄g lé-pài kú teh thèng-hāu lah. Hiaⁿ-tı̄ chí-bē, goān Siōng-tè kám-tōng lán ê sim! Lán ê chek-jı̄m joā toā! Chín-kiù lâng lêng-hûn ê kang joā-nih kı̂-biāu ah! Kin-á-jı̍t lâng ê lêng-hûn tı̄ ta̍k só͘-chāi ū teh tı̂m-lûn. Lán ê chhin-lâng , ka-cho̍k iáu ū choē-choē bô tı̄ Chú ê iûⁿ-tiâu; lán bat tùi in kóng koh khǹg in tio̍h sı̀n Chú, nā-sı̄ lóng bô kong-hāu. Í-keng kè choē-choē nı̂, nā sı̄ in iáu-bē tit-kiù. Goān lán oē taⁿ in lêng-hûn tit-kiù ê tāng-tàⁿ, hō͘ Siōng-tè bô hioh-khùn, kàu I èng-ín, kàu in lóng hoán-hoé tit-kiù. Lán nā sı̍t-chāi ū jı̄m-bat Siōng-tè só͘ hō͘ lán toā koân-lêng ê hong-hoat, lán tek-khak tio̍h gâu ēng i lâi tit-tio̍h hāu-kó. Só͘-ū ê hong-hoat lóng oē sit-pāi, nā-sı̄ tāi-tó chiū oē tek-sèng kàu ū chhun. Siōng-tè Toā Koân-lêng Ê Kang-chok Tāi-tó chiū-sı̄ beh hō͘ Sèng Sı̂n tùi téng-bı̄n koàn-ak toā koân-lêng ê kang-chok. Nā bô lâng saⁿ thoè kı̂-tó, chiū m̄-bat ū hùn-heng. Lí khı̀ chhâ-khó kè-khı̀ toā hùn-heng ê kı̀-lio̍k, chiū oē chai hit-ê pı̀-koat kap goân-in chiū-sı̄ kı̂-tó. Siōng-tè kám-tōng chı̍t-kûn ê sı̀n-tô͘ tı̄-chia, tı̄-hia, ū-sı̂ nn̄g, saⁿ lâng nā-tiāⁿ, chóng-sı̄ in choân-bū kı̂-tó, hit-ê kiat-kó chiū-sı̄ Sèng Sı̂n toā-toā koàn-ak. Tng-sı̂ Bō͘-te̍k tı̄ Eng-kok ê kàu-hoē, chı̍t-ê lé-pài àm káng-tō, ū toā hùn-heng; kúi-nā pah lâng hoán-hoé sı̀n Chú Iâ-so͘. Hit-ê pı̀-koat chiū-sı̄ ū chı̍t-ê phoà-pı̄ⁿ tó tı̄ bı̂n-chhn̂g kú-kú ê chí-bē, tı̄ chin choē nı̂ chêng tùi pò-choá khoàⁿ-tio̍h Bí-kok ê pò͘-tō-ka, Bō͘-te̍k só͘ choè ê kang, i chiū pek-chhiat khún-kiû Siōng-tè chhe Bō͘-te̍k lâi kàu Eng-kok, tı̄ i só͘ sio̍k ê kàu-hoē káng-tō choè-kang. I ta̍k-jı̍t kı̂-tó bô-thêng, kàu tit-tio̍h Siōng-tè ê èng-ún. Ū chı̍t-ê lé-pài-jı̍t téng-po͘, i ê sió-bē tùi kàu-hoē tńg-lâi kā i kóng, Chá-khí ū chı̍t ê kiò-choè Bō͘-te̍k ê lâng tı̄ kàu-hoē káng-tō. Chit ê phoà-pı̄ⁿ kú-kú ê chí-bē, thiaⁿ-tio̍h chiū tit-tio̍h chin toā ê kám-tōng, jı̍p-khı̀ pâng-keng tiong mn̂g koaiⁿ teh, bô beh kap lâng kı̀ⁿ-bı̄n, kui ē-po͘ khún-kiû Siōng-tè . Kiat-kó chiū-sı̄ hit-àm ê chū-hoē, Sèng Sı̂n toā-toā kám-tōng hoē-chiòng, tı̄ chū-hoē beh kiat-sok ê sı̂ hō͘ kúi nā pah lâng tit-kiù. Che chiū-sı̄ Bō͘-te̍k tı̄ Eng-kok úi-tāi kang-chok ê khai-sí, Siōng-tè hián-bêng I ê toā kang-chok, in-ūi chit-ê phoà-pı̄ⁿ tó tı̄ bı̂n-chhn̂g kú-kú ê chí-bē, ū pek-chhiat kı̂-tó. Hùn-heng ū nn̄g-hāng bô boē-ēng-tit ê tiâu-kiāⁿ. Chı̍t-ê chiū-sı̄ tio̍h kám-tōng lâng , iáu chı̍t-ê chiū-sı̄ tio̍h kám-tōng Siōng-tè . Kı̂-tó kap chin-lí ê kà-sı̄ ū bı̍t-chhiat ê koan-hē, kiat-kó oē tit-tio̍h hùn-heng. Ū lâng chí-ū chin jia̍t-sim ēng chin-lí khó͘-khǹg lâng , bô sím-mı̍h tı̀-ı̀ teh kı̂-tó; in toā jia̍t-sim thoân-tō, kà lâng bat chin-lí, pun Hok-im thoân-toaⁿ, chóng-sı̄ chin kı̂-koài, in só͘ tit-tio̍h ê hāu-kó chin chió. Hit-ê goân-in chiū-sı̄ in boē kı̀-tit ēng iáu-koh chı̍t-ê hong-hoat------toā ū kong-hāu ê kı̂-tó. In hut-lio̍k chı̍t-hāng sū-sı̍t, chiū-sı̄ chin-lí pún-sin nā bô Siōng-tè ê Sı̂n choè kang, chiū bô kong-hāu, koh sı̄ tùi kı̂-tó chiah oē tit-tio̍h Siōng-tè ê Sı̂n. Kı̂-tó Kap Thoân-tō “Goán beh choan-bûn kı̂-tó thoân-tō” (Sù-tô͘ Hēng-toān 6:4). Che sı̄ goá kúi-nā nı̂ lâi ê phiau-gú, iā-sı̄ lán tio̍h choè tē-it lí-sióng ê kang-chok; pa̍t-hāng lóng-sı̄ tē-jı̄ iàu-kín. Tng-sı̂ Sù-tô͘ ūi-tio̍h Siōng-tè ê kok só͘ choè oē kàu, tē-it toā ê tāi-chı̀, chiū-sı̄ choan-bûn kı̂-tó thoân-tō. Tāi-seng kı̂-tó āu-lâi chiah thoân-tō, tùi chia lán thang khoàⁿ-kı̀ⁿ kı̂-tó eng-kai tio̍h tı̄ thoân-tō ê tāi-seng. Hiaⁿ-tı̄ chí-bē, goá beh khǹg lí, tı̄ lí ê kang-chok, koh-khah chù-tiōng chit-ê sū. Beh thoân-tō, nā bô kı̂-tó, che sı̄ choè boē kàu ê sū, chit nn̄g-hāng tek-khak tio̍h saⁿ-liân. Kı̀ⁿ-nā tı̄ thoân-tō ài ū khùi-la̍t ê, tek-khak tio̍h kap ū kong-hāu ê kı̂-tó saⁿ phoè-ha̍p. Lán tio̍h iâⁿ Siōng-tè chiah oē khah-iâⁿ lâng . “In-ūi lí kap Siōng-tè kap lâng tàu su-iâⁿ, lóng tit-tio̍h khah-iâⁿ” (Chhòng-sè-kı̀ 32:28). Só͘-í tı̄ che boa̍t-sè ê sı̂-tāi, tio̍h pí í-chêng koh-khah tı̀-ı̀ tı̄ tāi-tó ê kang-chok, in-ūi che sı̄ Ki-tok-tô͘ choè-ko ê ho̍k-sāi.