"Pêng-bîn ê Ki-tok-toān/Tē II Koàn/Tē-4 chiuⁿ" pán-pún chi-kan bô-kāng--ê tē-hng

刪去的內容 新增的內容
Astroviolinthó-lūn | kòng-hiàn
== Tē-4 chiuⁿ: SIÀU-LIÂN KAP SÊNG-LIÂN == Sèng-chheh ū kì-chài Iâ-so͘ tī siàu-liân sî-tāi, cha̍p-jī hè ê sî sī tú-tio̍h ê chi̍t ê kò͘-… ê ia̍h í-keng kiàn-li̍p
 
Astroviolinthó-lūn | kòng-hiàn
 
Tē 1 chōa:
== Tē-4 chiuⁿ: SIÀU-LIÂN KAP SÊNG-LIÂN ==
 
Sèng-chheh ū kì-chài Iâ-so͘ tī siàu-liân sî-tāi, cha̍p-jī hè ê sî sī tú-tio̍h ê chi̍t ê kò͘-sū, lâi phah-phòa hit ê saⁿ-cha̍p nî, tn̂g-tn̂g ê thiâm-chēng ê le̍k-sú. Lán teh kî-kòaim m̄-chai sī ū sím-mi̍h in-toaⁿ tī-teh? -chai sī ū sím-mi̍h bo̍k-tek chiah lâi teh kóng-khí? Kiám-sī ū ì-sù beh àm-sī, tī i ê cheng-sîn seng-oa̍h ê hoat-ta̍t-siōng ê chi̍t choán-ki mah? Kiám-chhái sī teh àm-sī, tī hit-sî Iâ-so͘ chiah chho͘-chho͘ ū ì-sek I ê sîn-pì iā kú káⁿ?
 
Ιû-thài lâng ê gín-ná, nā kàu cha̍p-jī hè, chiàu in ê kui-kú, lóng hō͘ in ha̍k-Si̍p lu̍t-hoat ê kà-sī, lâi chiâⁿ-chòe “Lu̍t-hoat ê Kiáⁿ,” tú-tú sī chhin-chhiūⁿ hiān-kim, bô lūn sím-mi̍h Ki-tok-kàu ê thôan-thé, ū kiâⁿ in ê lé-sek lâi hō͘ gín-ná, ū hūn tī kàu-hōe lóng-chóng ê chek-jīm chi̍t poaⁿ. Chhin-chhiūⁿ án-ni, I ê iù-liân-kî í-keng kè-liáu. I tī sim-lāi sī ū kám-kak chong-kàu-siōng tiōng-tāi ê chek-jīm. Chit-tia̍p I ōe thang kap tōa-lâng saⁿ-=kap chiūⁿ Iâ-lō͘-sat-léng hù choeh. Só͘-í lán ū tha̍k-tio̍h kóng, “Ta̍k-nî Pôaⁿ-kè-choeh ê sî, I ê Pē-bú khì Iâ-lō͘-sat-léng, kàu I cha̍p-jī hè ê sî, chiàu choeh-kî ê lĒ, lóng chiūⁿ Iâ-lō͘-sat-léng.”
 
Sèng-chheh tùi chit-chân, ū khòaⁿ put-chí tāng, só͘-í tùi án-ni, ū giú lán ê sim ài lâi chù-ì chit tiám. Lán thang sióng-siōng, chit ê sèng-chêng thiâm-chēng, chhim-tîm ê Gín-ná Iâ-so͘, tī kú-kú ê tiong-kan, ū gia̍h thâu teh thèng-hāu chit ê ki-hōe, chit-tia̍p I ê sim-lāi ū put-chí siū tōa ê kám-tōng, lâi kap chèng Ná-sat-le̍k ê sûn-lé-chiá chòe-tīn chhut-hoat, tùi hit-tiâu Ná-sat-le̍k ê tōa tō-lō͘, n̂g hit ê pîⁿ-iûⁿ ti̍t-ti̍t lo̍h-khì, iā chù-ì teh khòaⁿ hiah ê tùi siang-chhe lō͘ lâi chiap-tīn ê chōe-chōe ê sin ê thôan-thé, tāi-ke keng-kè sian-chó͘, í-ki̍p sian-ti lâng só͘ bat le̍k-kè ê ū le̍k-sú ê só͘-chāi, jiân-āu ū kiâⁿ-kàu tī Sū-liām, tāi-ke chiū hioh-khùn tī-hia lâi thiaⁿ-kìⁿ Í-lī-sa ê sū-chek, iū-koh beh kiâⁿ-kè Kî-pí-a ê sî, ū thiaⁿ-kìⁿ kóng, hit só͘-chāi sī Só-lô ông ê kò͘-hiong. In tāi-ke ná kiâⁿ ná teh gîm hoaⁿ-hí ê chìn-hêng koa Si-phian lâi chheng-chàn Iâ-lō͘-sat-léng ê Sèng-siâⁿ.
 
 
Tē 23 chōa:
Tiap-á-kú ê tiong-kan, chit ê Gín-ná Iâ-so͘ lóng bô teh siūⁿ I ê lau-bú, pêng-iú í-ki̍p kî-thaⁿ it-chhè ê sū. Chit ê siàu-liân Gín-ná Iâ-so͘ khiā tī-chia, sim-sîn put-chí chhùi-ta him-bō͘ tì-hūi, to lóng bô boán-chiok Ná-sat-le̍k hiah ê bû-ti ê lāu lia̍p-pí ê kà-sī. SĪm-chì tī chit ê “Gîm-á” téng, koh ū chèng kok-bîn ê tōa sian-siⁿ, ū chai-bat ê lâng chōe-chōe tī-teh, só͘-í ū it-hoat siⁿ-khí him-bō͘ ê sim.
 
Lán thang siūⁿ, I ū jia̍t-sim tī-teh thiaⁿ, lâi siū in ê kà-sī. Kàu hit àm, ta̍k lâng to lóng sì-sòaⁿ liáu, I ko͘-put-chiong iā tio̍h lī-khui in, lâi sì-kè se̍h-lâi se̍h-khì tī iâ-lō͘-sat-léng ê koe-lō͘-ni̍h, iā lóng bē thang tú-tio̍h sím-mi̍h pêng-iú, só͘-í phah-sǹg ū chhin-chhiat ê hū-jîn-lâng, hó khoán-thāi chit-ê sit-bê ê Gín-ná Iâ-so͘, ū pī-pān pâng-keng hō͘ I hioh-khùn, pī-pān m„-pau hō͘ I chia̍h. Keh chá-khí, I khùn-chhíⁿ, chiū koh-chài lâi cha-hng ê só͘-chāi, iā thiaⁿ iā siūⁿ in só͘ kóng ê tō-lí. Ū-sî I mā sòa jia̍t-jia̍t lâi chhéng-kàu in. Kàu lō͘-bé, hiah ê lāu lia̍p-pí sòa put-chí ū chù-ì--tio̍h I, sīm-chì sòa chin chhù-bī ài kap I tâm-lūn, só͘-í āu-lâi in "“óng kî-kòai I ê chhang-miâ kap I ê ìn-tap.”
 
Tùi tī pa̍t só͘-chāi lán sī chai-iáⁿ, lūn gín-ná ê thâu-náu ê hoat-ta̍t, lán tek-khak bô thang kàu lōa kî-thāi Ιû-thài ê lia̍p-pí ê pang-chān. Hoán-tńg chōe-chōe sī koan-hē gín-ná pún-sin ê iat-le̍k. Liân hiah ê bô-bī bô-sò͘ ê sîn-ha̍k-chiá, kiám-chhái ū sî mā iáu ōe kì-tit in pún-sin bat chòe gín-ná ê khoán, só͘-í chhin-chhiūⁿ Iâ-so͘ hit hō ū khiáu-khì, jia̍t-sêng ê thâu-náu ê gín-ná, ún-tàng sī put-chí ōe chhui-pek hiah ê sian-siⁿ ê liông-sim. Tī hiah ê Ιû-thài ê lia̍p-pí ê tiong-kan, ū chōe-chōe cin gâu ê, m̄-sī kan-ta miâ kóng sī sîn-ha̍k-chiá nā-tiāⁿ. Tī in tiong-kan ū chōe-chōe chhim-tîm ê su-sióng-ka, ko-siōng ê jîn-keh-chiá tī-teh. Chhin-chhiūⁿ lia̍p-pí Hi-lé-luh (Hillel), Siám-mái (Shammai), í-ki̍p Pó-lô ê Sian-siⁿ Ka-má-lia̍t (Gamaliel), chiah ê sian-siⁿ kàu kin-á-ji̍t, tī Ιû-thài ê le̍k-sú-tiong sī hō͘ lâng chun-kèng chòe chong-kàu su-siúⁿ ê tē-it ko-siōng ê chí-tō-chiá. Chiah ê lâng tōa-bīn tī hit-ji̍t ū chhut-se̍k tī hit ê “Gîm-á” ê téng-bīn. In-ūi tī Pôaⁿ-kè-choeh ê sî, in tek-khak sī bô khiàm-se̍k chiah tio̍h.
 
TĪ āu-lâi tāi-khài Iâ-so͘ Sī bô kap lia̍p-pí kau-ōaⁿ ì-kiàn kàu lōa-chōe. Chóng-sī chit-tia̍p tāi-ke chám-jiân ū saⁿ hèng-bī tī-teh. Chèng lia̍p-pí ū chhut būn-tôe hō͘ chit ê Gín-ná Iâ-so͘ lâi siūⁿ. -chai Iâ-so͘ thiaⁿ in ê kà-sī liáu, ū kám-sióng siáⁿ khoán? -chai Iâ-so͘ ū tùi in chhéng-kàu sím-mi̍h khoán ê būn-tôe hò͘ⁿ? Phah-sǹg ū chōe-chōe būn-tôe, I sī ún-tàng ài chai, kî-tiong chhin-chhiūⁿ lūn-khí Siōng-tè tùi Í-sek-lia̍t lâng ê kè-e̍k, á-sī lūn-khí Bí-sài-a ê ǹg-bāng, í-ki̍p Pôaⁿ-kè-choeh ê ì-sù. KIám-chhái I iā ū siūⁿ kóng, àn-chóaⁿ Siōng-tè to ū hián-chhut I ê thiàⁿ, thài ōe iû-goân tī chit sè-kan ū khó͘-thàng, ū chōe-ok tī-teh, chit hō ò-biāu ê būn-tôe, I ún-tàng ū mn̄g, iā kú káⁿ. Lán kiám m̄-sī chin ài thiaⁿ I àn-chóa lâi mn̄g, iā àn-chóaⁿ lâi ìn mah? Siat-sú chit ê kò͘-sū nā-sī ū ì-sù, ài beh àm-sī, tī chit ê Gín-ná Iâ-so͘ ê seng-oa̍h tiong ê chi̍t choán-ki lâi kóng, í-siōng lán sī teh siūⁿ ê, si̍t-chāi sī chin tiōng-iàu ê būn-tôe. Hok-im-su ê tù-chiá, eng-kai tio̍h ài siá bêng, put-kò LŌ͘-ka chí-ū sī chai Má-lī-a sī chai ê nā-tiāⁿ. -kú Má-lī-a sī tú-tú in tâm-lūn beh liáu chiah ji̍p-khì. LŌ͘-ka sī tùi Má-lī-a lâi tit-tio̍h chit ê siau-sit. Só͘-í chit ê kò͘-sū thang kóng sī chin ûi-hām, chin bô ôan-choân ê kò͘-sū.
 
Lán sī chhiat-chhiat ǹg-bāng hiah ê khah láu-liān ê lia̍p-pí tī-hia, ū-ê beh ū khùi-la̍t thang èng I ê jia̍t-jia̍t ê su-siúⁿ ê iàu-kiû. Put-koán siáⁿ khoán, in khòaⁿ-liáu sī chám-jiân chhiⁿ-kiaⁿ I ê chhang-miâ, chiū him-bō͘ Iâ-so͘ lâi tiàm tī in ê tiong-kan, lâi thiaⁿ lâi mn̄g téng-téng ê būn-tôe, tì-kàu sòa bōe kì-tit sî-kan ti̍t-ti̍t teh kè--khì, iā Ná-sat-le̍k ê sûn-lé-chiá, to lóng tńg-khì liáu. Kàu saⁿ ji̍t āu, Iok-sek kap Má-lī-a sim put-chí jû-lōan, lâi teh chhē I, āu-lâi chhē-tio̍h I tī tiān-ni̍h, “chē Tī hiah ê sian-siⁿ ê tiong-kan, iā teh thiaⁿ, iā teh mn̄g.”
Tē 43 chōa:
Iâ-so͘ tùi I ê lāu-bú sī ìn chit kù ōe, sī lán thâu chi̍t-pái thiaⁿ-kìⁿ I só͘ kóng ê ōe, ū kì-chài tī Sèng-chheh lāi ê. Tùi I sī ìn chit kù ōe, hō͘ lán thang chai, Má-lī-a sī-siông ū cháiⁿ-iūⁿ Ēng súi-súi ê cheng-sîn teh kà-sī Iâ-so͘ bat PĒ Siōng-tè ê sū. Chit kù ū teh àm-sī, Má-lī-a tōa-bīn sī í-keng ū tùi Iâ-so͘ kóng-khí I ê sîn-pì-tek ê chhut-sì, í-ki̍p tùi Siōng-tè I sī ū ê te̍k-pia̍t ê hoan-hē. I chiū-sī ìn kóng, “Siáⁿ-sū chhē góa, kiám m̄-chai góa eng-kai tī góa ê PĒ ê chhù mah?”
 
Chóng-sī chit kù ōe, kî-si̍t sī iáu ū teh piáu-sī koh khah chhim ê ì-sù tī-teh. I ìn án-ni, sī piáu-bêng I í-keng ū sió-khóa teh lī-khui Má-lī-a, sī piáu-bêng I ū phāu hit hō liân Má-lī-a to iā-Sī bōe thang lí-kái ê su-sióng tī-teh. Lán thang ēng kèng-khiân ê liām-thâu lâi chhui-sióng, chit-tia̍p Iâ-so͘ sī í-keng ū thoat-chhut hit ê Éng-oán ê sè-kài ê pòaⁿ ì-sek ê cheng-sîn chōng-thài, tī i ê sim-lāi í-keng ū kám-chhiok--tio̍h chi̍t-sut-á ê kng, lâi bêng-pe̍k I pún-sin sī ū khah koh-iūⁿ tī chiu-ûi ê lâng, ū khah koh-iūⁿ tī hiah ê kap I chòe-hé teh thit-thô ê gín-ná, í-ki̍p pôe-iú°iúⁿ I tōa-hàn ê Pē-bú. Chit ê Gín-ná Iâ-so͘ ê cheng-sîn ê hoat-ta̍t, sī chiām-chiām ê sū, lâng Sī bōe-thang khòaⁿ-kìⁿ ê, sī chhin-chhiūⁿ chhun-thiⁿ sî ê sòe-châng chhiū teh suh i ê chhiū-chiap khí-lâi téng-bīn chi̍t-poaⁿ. Khiok ū sî tī lâng ê cheng-sîn ê hoat-ta̍t-siōng, iû-goân bat tú-tio̍h chōe-chōe pái ê choán-ki. Lán nā-sī hôe-kò͘ lán chòe gín-ná ê chōng-thài, lán iû-goân ōe kì-tit, kàu tī cha̍p-jī hè ê tiong-kan, mā-sī ū keng-giām--tio̍h chōe-chōe pái hit hō giâm-siok ê choán-ki, chiū-sī tī hit hō ê sî-chūn, Siōng-tè ū tī àm-chīⁿ ê tiong-kan, lâi hóng-būn lán siàu-liân lâng ê sim-sîn, iā lán ê tōa-hiaⁿ mā lóng m̄-chai pòaⁿ-hāng. Chāi hit hō phó͘-thônglang ê cha̍p-jī hè ê gín-ná, to ū hit khoán ê keng-giām, só͘-í lán khak-sìn, tī hit ê ū chòng-giâm koh ōe kám-tōng lâng ê Pòaⁿ-kè-choeh ê chi̍t-chiu kan, chit ê Sîn-tông Iâ-so͘, sī ún-tàng tit-tio̍h chhim-chhim ê keng-giām chiah tio̍h.
 
I ê lāu-bú Má-lī-a tek-khak sī ū chi̍t-sut-á kán-chhiok--tio̍h chit ê sū-si̍t, in-ūi lán ū tha̍k-tio̍h kóng, “In bē hiáu-tit I sī kā in kóng ê…êi̍..I ê lāu-bú ū chiong chiah ê ōe lóng kì tī sim-ni̍h.” Chhin-chhiūⁿ tī khah āu-lâi, lán sī ōe thang khòaⁿ-kìⁿ ê, lūn I ê lāu-bú ê bōe-ōe liáu-kái I ê sū, kî-si̍t m̄-sī kan-ta chit pái nā-tiāⁿ. Tī khah āu-lâi I put-sî tio̍h ko͘-li̍p, bô lâng thang lí-kái I ê sim-su, che sī bōe thang siám-pī ê su-si̍t. Chóng-sī liân chit-tia̍p, Iâ-so͘ to sī tú-chiah cha̍p-jī hè nā-tiāⁿ, chiū í-keng ū sió-khóa kám-kak--tio̍h I ê ko͘-to̍k, bû-liâu ê liām-thau. Che sī Iâ-so͘ ê ko͘-to̍k ê seng-oa̍h ê khí-goân.
 
Tùi tī í-siōng só͘ kóng chiah-ê, hō͘ lán it-hoat ài chù-ì tī chit kù tóe-tóe ê ōe, chiū-sī kóng, “Iâ-so͘ chiū kap in lo̍h-khì kàu Ná-sat-le̍k, lâi sêng-sūn in.” Siat-sú, Iâ-so͘ iā sī chi̍t ê phó͘-thong ê chū-jiân lâng ê gín-ná lâi kóng, chhin-chhiūⁿ I hit hō ū chhim-tîm ko-siōng ê su-siúⁿ, í-ki̍p keng-giām tī-teh, I ún-tàng sī khah bô ì-hiòng Tī hit hō bô chhù-bī ê hiong-chhoan ê seng-oa̍h chiah tio̍h. I kiám m̄-sī ài kap hiah ê tōa sian-siⁿ saⁿ-kap tiàm tī iâ-lō͘-sat-léng mah? I kiám m̄-sī ài chū án-ni tiàm tī i ê PĒ ê chhù, lâi ha̍k-Si̍p chòe “I ê PĒ ê kang” ê tōa ê kà-sī mah? Siat-sú I kó-jiân chū án-ni tiàm tī-hia, bián giâu-gî, lán má-sī ún-tàng ōe siūⁿ-chhut chōe-chōe hó-thiaⁿ koh kèng-khiân ê lí-iû, thang lâi piān-bêng. Chóng-sī chit ê Sîn-tông Iâ-so͘ chai, iā sòa chí-sī lán chai, lâng tan-sûn lâi sūn-ho̍k Pē-bú, chiông-sū hit hō bô khòaⁿ-o̍ah ê sū-gia̍p, tī PĒ ê bīn-chêng ū sî iáu koh-khah sī ko-siōng, sîn-sèng ê sū. Lán sī put-chí bē jím-siū jîn-seng bô khòaⁿ-o̍ah ê lō͘-chām; só͘-í khah hó lán tio̍h chai, hit khoán ê lō͘-chām, sī I sī beh tam-tng ê thian-hūn.
 
Chit-tia̍p chāi Iâ-so͘ teh khòaⁿ, I ê tan-sûn ê ji̍t-siông ê seng-oa̍h, sī teh chòe “I ê PĒ ê kang.” In-ūi I chit chūn, tú-chiah sī cha̍p-jī hè, iā I ê tan-sûn ê ka-têng seng-oa̍h, í-ki̍p tùi Pē-bú sī tio̍h chīn ê hàu-sūn, bô giâu-gî, sī chòe hó ê pī-pān, thang chòe I chiong-lâi ê lō͘-ēng. Tī I ê seng-oa̍h, bô ū hui chū-jiân ê keng-giām, á-sī ū thang hián-chhut I sī ū tōa-lâng ê khì-khài, lâi hō͘ lâng thiám-m„, á-sī kiaⁿ-hiâⁿ ê khoán-sit tī-teh. Chheng-liân ê seng-oa̍h, i ê hoat-ta̍t sī tio̍h ū chū-jiân, ū kui-kú, ū khong-kiān, ū o̍ah-khì ê khoán-sit. Chit ê chòe Gín-ná ê Iâ-so͘, iû-goân sī tī bô lâng chù-ì--tio̍h ê tiong-kan, chiām-chiām lâi tióng-sêng ê. Tōa-bīn chit-tia̍p I mā-sī m̄-chai-iáⁿ Siōng-tè ê ì-sù, sī ài I tī āu-lâi tio̍h chīn I ê gī-bū lâi chiàu-kò͘ I ê chiú-kóaⁿ ê lāu-bú Má-lī-a, só͘-í chiah lâi ín-chhōa I khì tiàm tī hit ê phian-phiah ê hiong-chhoan, lâi hàu-sūn I ê sī-tōa-lâng khah ke cha̍p-poeh nî kú. Chhin-chhiūⁿ án-ni, tī i ê sim-lāi khn̂g sin ê būn-tôe, tī i ê ba̍k-chiu khn̂g sin ê kî-kòai, chit ê Gín-ná Iâ-so͘ ū tò-tńg-khì in tau Ná-sat-le̍k, tī-hia lâi tit-tio̍h ha̍p-gî ê pī-pān, thang ôan-sêng I lîm-kàu sè-kan ūi-tio̍h lán, í-ki̍p lán ê Chín-kiù ê sū-gia̍p.